XII Politykus (szkolny konkurs wiedzy o społeczeństwie 2013/2014) 1. (10p.) Wyjaśnij skróty: A. KRUS-. B. CBOS-. C. UNICEF-. D. EHEA-. E. GIODO-... F. PESEL-.... G. REGON-.. H. AWS-.. I. UNHCHR-... J. NSA-.... 2. (5p.) Podaj kraj/kraje, w którym/ch doszło do tej rewolucji: A. Szafranowa rewolucja-. B. Tulipanowa rewolucja- C. Jaśminowa rewolucja-. D. Śpiewająca rewolucja-. E. Goździków rewolucja- 3. (2p.) Ten polityk objął urząd w 2006r. Jest Indianinem z ludu Ajmarów, który stanowi ok. 30% ludności kraju, a razem z Indianami Keczua ponad 60%. Podaj kraj i nazwisko tego prezydenta. 1
4. (2p.) W koncepcji trójelementowej budowy normy prawnej wyróżnia się: 5. (1p.) Rodezja Północna- brytyjski protektorat w południowej Afryce, istniała w latach 1924-53. Dzisiaj to.... 6. (1p.) Obok Benedetta Crocego najwybitniejszy filozof neoidealizmu włoskiego, twórca idealizmu aktualnego. Idealizm aktualny stanowił filozoficzną podbudowę faszyzmu. Podaj imię i nazwisko... 7. (1p.) Holenderski prawnik, filozof i dyplomata, zwany "ojcem" prawa międzynarodowego. Żył w latach 1583-1645). Podzielił prawo na prawo stanowione (ius civile) oraz prawo natury (ius naturale). Najważniejsze prawa natury to: pacta sunt servanda - umów należy dotrzymywać; należy naprawić wyrządzoną szkodę; nakaz karania za popełnienie przestępstwa; prawo do własności. Podaj imię i nazwisko lub samo nazwisko zlatynizowane.. 8. (1p.) Włoski średniowieczny filozof i pisarz polityczny. Żył ok. 1275-1343. Studiował medycynę w Padwie i sztuki wyzwolone na Sorbonie, gdzie przez krótki okres był rektorem. Jego poglądy: jednostki nie są indywidualne, bo wchodzą w skład wielkiego organizmu, jakim jest społeczeństwo. Celem państwa jest rozstrzyganie konfliktów, sporów i to ono ma zaspokajać potrzeby ludzi. Państwo jest obrońcą pokoju, rząd ma rozkazywać, bo on ma monopol decyzji administracyjnych, sądzenia i kontroli. Najlepsze ustroje to monarchia i demokracja. Lud tworzy prawo, ustanawia rząd i go kontroluje. Prawo powinno posiadać przymus i wolę ustawodawczą. Odrzuca on prawo natury, a prawo kościelne nie jest dla niego prawem. O kogo chodzi? 9. (1p.) Podaj nazwę proponowanego gazociągu, którym transportowany będzie gaz ziemny z Iranu, Azerbejdżanu, Rosji lub wschodniej części Turcji do Austrii poprzez Bułgarię, Rumunię i Węgry. Zdaniem niektórych ekspertów, ma on stanowić alternatywę wobec rosyjskiego monopolu na dostawy gazu do Europy Środkowo-Wschodniej. 10. (3p.) Rozpoznaj postacie z karykaturypodaj imiona i nazwiska. W jaki sposób ich losy polityczne były związane? 2
11. (18p.) Podaj imię i nazwisko polityka, państwo oraz funkcję sprawowaną. A. D..... B. E..... C.. F.. 3
12. (1p.) Margaret Mead jest twórczynią podziału kultury na trzy typy: prefiguratywną, kofiguratywną i 13. Podaj nazwy przedstawionych budowli/ adresy: A. (2p.).... B. (3p.). C. (3p.)..... D. (4p.) 14. (3p.) Podaj pełną nazwę. A. Komórka organizacyjna polskiej Komendy Głównej Policji, mająca za zadanie zwalczanie przestępczości zorganizowanej, transgranicznej, kryminalnej, narkotykowej, ekonomicznej oraz związanej z aktami terrorystycznymi, a także rozpoznawanie i rozpracowywanie szczególnie groźnych grup przestępczych- B. Polski urząd antymonopolowy, który jest centralnym organem administracji państwowej (rządowej), działający na podstawie ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. W celu zapewnienia rozwoju konkurencji, ochrony podmiotów gospodarczych narażonych na stosowanie praktyk monopolistycznych oraz ochrony interesów konsumentów- C. Kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności. Może kontrolować działalność 4
organów samorządu terytorialnego, komunalnych osób prawnych i innych komunalnych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności i rzetelności- 15. (5p.) Wyjaśnij daty: A. 27 maja 1990- B. 12 marca 1999-. C. 27 października 1991-. D. 8 kwietnia 1994- E. 26 listopada 1991-.. 16. (4p.) Ilustracja przedstawia wydarzenia z II połowy XIXw. Nazwij kraje (6); podaj zwrot określający prowadzoną politykę. 17. (2p.) Rok Afryki to, a wtedy zapoczątkowano na tym kontynencie. (nazwij zjawisko). 18. (1p.) Wymień typy legitymizacji władzy według Maxa Webera. 19. (4P.) Podaj imię i nazwisko aktorki oraz nazwę fundacji, którą prowadzi. A. B. 5
20. (4p.) Spośród podanych osób wpisz odpowiednie przy instytucjach (aktualne). Marek Belka, Stanisław Dąbrowski, Roman Hauser, Jan Dworak, Jacek Jezierski, Łukasz Kamiński, Irena Lipowicz, Andrzej Rzepliński, Andrzej Seremet, Andrzej Zoll, Krzysztof Kwiatkowski, Ewa Łętowska, Juliusz Braun A. Instytut Pamięci Narodowej-. B. Trybunał Konstytucyjny- C. Najwyższa Izba Kontroli- D. Narodowy Bank Polski-. E. Naczelny Sąd Administracyjny- F. Prokurator Generalny-... G. Rzecznik Praw Obywatelskich- H. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji- 21. (1p.) Kategoria umów, których najważniejsze warunki określa jeden z kontrahentów, zwykle ekonomicznie silniejszy występujący często w pozycji monopolistycznej, drugi natomiast może je zaakceptować i przystąpić do umowy lub zrezygnować z jej zawarcia. Cechą tych umów jest ich powtarzalność, masowość i w zasadzie jednakowa treść- 22. (1p.) 27 sierpnia 1928 w Paryżu podpisano międzynarodowym traktatem ustanawiający wyrzeczenie się wojny jako instrumentu polityki narodowej zwany.... 23. (1p.) Pieczęć z oznaczeniem sądu, na której zamieszcza się adnotację zawierającą datę i godzinę wpływu pisma, liczbę załączników, a także podpis przyjmującego pismo-. 24. (1p.) Partia polityczna w Polsce może korzystać z praw wynikających z ustaw dopiero po uzyskaniu wpisu do ewidencji partii politycznych prowadzonej przez. 25. (4p.) Literą oznacz na mapie następujące państwa: A. Demokratyczna Republika Kongo B. Somalia C. Libia D. Namibia E. Republika Środkowoafrykańska F. Mali G. Maroko H. Zimbabwe 6