Kapitał początkowy po zmianach od 23.09.2011r.
Co to jest kapitał początkowy Kapitał początkowy jest tzw. hipotetyczną emeryturą pomnożoną przez średnie dalsze trwania życia dla wieku 62 lat równe dla kobiet i mężczyzn mającą utworzyć sumę pieniędzy stanowiącą rekompensatę za składki wpłacone do końca 1998 r. stanowi istotny element obliczania emerytury na nowych zasadach. Ustala się go na dzień 1 stycznia 1999 r., a jego kwota zapisana jest na indywidualnym koncie emerytalnym i podlega corocznej waloryzacji, analogicznie jak składki na ubezpieczenie emerytalne. Kapitał początkowy nie może zostać obniżony w wyniku tej waloryzacji.
I. Dla kogo kapitał początkowy Kapitał początkowy ustalany jest dla: Ubezpieczonych urodzonych od 1.01.1949r., którzy posiadają jakiekolwiek okresy ubezpieczenia, Ubezpieczonych urodzonych do 31.12.1948r. którzy po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuują zatrudnienie lub opłacają składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe jeżeli posiadają 20-letni (kobieta) lub 25-letni (mężczyzna) staż pracy i wystąpią z wnioskiem o przyznanie emerytury po osiągnięciu tego wieku, na ich wniosek emerytura może być obliczona według nowych zasad o ile będzie dla nich korzystniejsza
I. Dla kogo kapitał początkowy 3. Zwolnionym ze służby żołnierzom zawodowym i funkcjonariuszom Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego,Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej, urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., jeżeli przed dniem 1 stycznia 1999 r. pozostawali oni w służbie i nie mają ustalonego prawa do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób.
II. Postępowanie w sprawie ustalania kapitału początkowego Kapitał początkowy ustalany jest na podstawie wniosku (druk ZUS Kp-1) i dołączonych dokumentów potwierdzających okresy ubezpieczenia, które powinny być spisane na kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych (druk ZUS Rp-6) oraz dokumentów potwierdzających wysokość osiąganych zarobków (druk ZUS Rp-7 lub inne dokumenty zawierające informacje o wysokości osiąganego wynagrodzenia).
II. Postępowanie w sprawie ustalania kapitału początkowego W przypadku, gdy osoba urodzona po 31.12.1948r. nie złoży wniosku o ustalenie kapitału początkowego zostanie on naliczony w momencie złożenia wniosku o przyznanie emerytury na nowych zasadach. Natomiast w przypadku osób urodzonych przed 1.01.1949r. kapitał początkowy jest ustalany tylko wówczas gdy spełniają one specjalne wymagania i wnioskują o wyliczenie emerytury na nowych zasadach.
II. Postępowanie w sprawie ustalania kapitału początkowego - Decyzje w sprawie ustalenia kapitału początkowego wydają organy rentowe właściwe ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały osoby zainteresowanej. - Dla osób które nie zamieszkują na terytorium Polski, właściwymi organami rentowymi są: - Centralne Biuro Realizacji Umów Międzynarodowych oraz jednostki organizacyjne ZUS wyznaczone przez Prezesa ZUS tzw. JRUMy, do realizacji umów międzynarodowych w sprawie zabezpieczenia społecznego osobom zamieszkałym za granicą w państwie, z którym łączy Polskę umowa międzynarodowa w dziedzinie ubezpieczenia społecznego, - organy rentowe właściwe ze względu na ostatnie miejsce stałego zameldowania zainteresowanego w Polsce, jeżeli osoba ta nie zamieszkuje w kraju, z którym Polskę łączy umowa międzynarodowa w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Wartość kapitału początkowego ustalana jest poprzez obliczenie tzw. hipotetycznej emerytury na dzień 1 stycznia 1999 r. zgodnie ze starymi zasadami na podstawie: udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych, kwoty bazowej w wysokości 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r., wynoszącej 1220,89 zł., zarobków, współczynnika p, średniego dalsze trwania życia równe dla kobiet i mężczyzn w wieku 62 lat wynoszące 209 miesięcy.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego - rolnictwo Podczas obliczania kapitału początkowego nie są uwzględniane okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego, pracy w gospodarstwie rolnym przed objęciem obowiązkowym ubezpieczeniem i okresy ubezpieczenia społecznego rolników.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Sposób obliczenia kapitału początkowego Podstawa wymiaru kapitału początkowego (wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego w oparciu o zarobki ubezpieczonego x kwota bazowa wynosząca 1220,89 zł. 100% przeciętnego wynagrodzenia z II kwartału 1998r.) Część kapitału początkowego za udowodnione okresy składkowe liczona jest jako 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych (z uwzględnieniem pełnych miesięcy). Część za udowodnione okresy nieskładkowe liczona jest jako 0,7% podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych (z uwzględnieniem pełnych miesięcy). Część socjalna ustalana jest przy uwzględnieniu 24% kwoty bazowej wynoszącej 293,01 zł i współczynnika p, proporcjonalnego do wieku i stażu ubezpieczeniowego (okresów składkowych i nieskładkowych) osiągniętego do 31 grudnia 1998 r.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego współczynnik P Współczynnik P ustala się dla każdego ubezpieczonego według wzoru: gdzie: p współczynnik - zaokrąglany jest do setnych części procentu i nie może być wyższy od 100%; wiek ubezpieczonego - oznacza wiek w dniu 31 grudnia 1998 r., określony w pełnych latach, a jeżeli 31 grudnia 1998 r. ubezpieczony miał więcej niż 6 miesięcy ponad wiek ustalony w latach, przyjmuje się pełne lata po zaokrągleniu w górę; wiek emerytalny - oznacza 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn; staż ubezpieczeniowy - oznacza udowodnione do 31 grudnia 1998 r. okresy składkowe i nieskładkowe, które określa się: w pełnych latach, z tym że jeżeli w dniu 31 grudnia 1998 r. ubezpieczony ma więcej niż 6 miesięcy stażu ponad pełne lata, staż zaokrągla się w górę lub w dniach, jeżeli ubezpieczony ma staż krótszy niż 6 miesięcy i 1 dzień albo ma staż liczony w latach i jest to dla niego korzystniejsze; wymagany staż - oznacza 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn; 18 - oznacza wiek przyjęty jako początek aktywności zawodowej.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego współczynnik P Ważne!!! Współczynnik p od 23 września 2011 r. ustalany jest na podstawie stażu ubezpieczeniowego w dniach w przypadku osób, które mają okresy składkowe i nieskładkowe krótsze niż 6 miesięcy i 1 dzień lub mają te okresy dłuższe, ale ze względu na liczbę miesięcy mniejszą niż 6 staż nie został zaokrąglony w górę do pełnych lat. W przypadku gdy o ustalenie kapitału początkowego wystąpi osoba będąca młodocianym pracownikiem i w dniu objęcia po raz pierwszy ubezpieczeniem społecznym nie miała ukończonych 18 lat, współczynnik p oblicza się według powyższego wzoru, z tym że liczbę 18 zastępuje się faktycznym wiekiem (np. 16 lub 17 lat), w którym powstał obowiązek ubezpieczenia społecznego.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego okresy nieskładkowe Do obliczania kapitału początkowego okresy nieskładkowe są ograniczane do 1/3 długości trwania udowodnionych okresów składkowych do dnia 31 grudnia 1998 r. Ograniczenia tego nie stosuje się wyjątkowo do okresów urlopów wychowawczych, urlopów bezpłatnych dla pracujących matek opiekujących się małymi dziećmi, jak również okresów niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem w wieku do 4 lat (w granicach do 3 lat na każde dziecko i łącznie, bez względu na liczbę dzieci, do 6 lat). Także w przypadku przedłużonego urlopu wychowawczego lub niewykonywania pracy z tytułu opieki nad dzieckiem specjalnej troski, na które przysługiwał zasiłek pielęgnacyjny, dodatkowo okres nieskładkowy zwiększany jest do 3 lat na każde dziecko.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Średnie dalsze trwania życia równe dla kobiet i mężczyzn w wieku 62 lat wynoszące 209 miesięcy. Kapitał początkowy stanowi sumę kwot części za okresy składkowe i części za okresy nieskładkowe oraz części socjalnej pomnożonej przez średnie dalsze trwania życia.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego - podstawa wymiaru Zmiana od 23.09.2011r. Do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjmowane są zarobki, które stanowiły podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne przed 1999 r., a także osiągane uposażenie przed 1999 r. w przypadku osób, które pozostawały w służbie i nie mają ustalonego prawa do emerytury z tytułu służby.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Podstawa wymiaru Do 22 września 2011 r. do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjmowano zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych z okresu od 1 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1998 r., teraz natomiast można wskazać okres 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed 1980 rokiem.
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Podstawa wymiaru Zgodnie z najnowszymi zmianami podstawa wymiaru kapitału początkowego może być ustalona: 1) z kolejnych 10 lat kalendarzowych przypadających przed 1 stycznia 1999 r. (co oznacza, że zarobki do ustalenia podstawy wymiaru mogą być wskazane nie tylko z okresu od 1 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1998 r., ale także w całości lub w części przed 1 stycznia 1980 r.); 2) z 20 lat kalendarzowych dowolnie wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed 1999 rokiem;
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Podstawa wymiaru 3) z faktycznego okresu podlegania ubezpieczeniu dla osoby, gdy: nie może ona udowodnić 10 kolejnych lat ubezpieczenia z powodu odbywania służby wojskowej lub pełnienia zastępczej służby wojskowej, korzystania z urlopu wychowawczego bądź nauki w szkole wyższej pod warunkiem jej ukończenia; do 31 grudnia 1998 r. nie ukończyła 30 lat życia i pozostawała w ubezpieczeniu przez okres krótszy niż 10 lat kalendarzowych; nie podlegała ubezpieczeniu społecznemu w Polsce przez okres 10 kolejnych lat kalendarzowych, gdyż podlegała ubezpieczeniu za granicą w państwach UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w Szwajcarii albo w państwach, z którymi Polskę łączy umowa międzynarodowa o zabezpieczeniu społecznym;
III. Zasady ustalania kapitału początkowego Podstawa wymiaru 4) jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok, w którym dana osoba podjęła zatrudnienie po raz pierwszy i w tym roku podlegała ubezpieczeniu jedynie przez część miesięcy roku, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się stosunek sumy kwot wynagrodzeń za część miesięcy roku do sumy kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia odpowiedniej do liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu.
V. Ponownego ustalania kapitału początkowego Osoby, którym obliczono kapitał początkowy z zaniżonym współczynnikiem p lub podstawą wymiaru kapitału początkowego przed nowelizacja przepisów, mogą wystąpić z wnioskiem o ponowne ustalenie kapitału początkowego (druk ZUS Kp-3). Jeżeli tego nie zrobią, ZUS podczas wyliczania dla nich emerytury ponownie obliczy kapitał początkowy przy zastosowaniu przepisów zmieniających. Dla osób występujących aktualnie o emeryturę według zreformowanych zasad kapitał początkowy będzie ustalany zgodnie z nowymi przepisami, natomiast osoby, które otrzymują emeryturę na nowych zasadach, muszą wystąpić z wnioskiem o jej ponowne ustalenie i w terminie 60 dni otrzymają decyzję o ponownym wyliczeniu emerytury.
Dziękuję za uwagę