20 Przewodnik dla początkującego inwestora Inwestowanie jest rodzajem biznesu jak każdy inny, gdzie pilnujemy kosztów, dbamy o zyski, interesujemy się nowinkami, ale jednocześnie nie psujemy tego, co działa i przynosi efekty. Paweł Śliwa Każdy inwestor podąża podobną, choć zawsze indywidualną ścieżką inwestycyjną. Aby ta ścieżka stała się drogą efektywną i szybką, warto usystematyzować wiedzę z poniższych obszarów: 1. Analiza techniczna lub fundamentalna. 2. Stałe zagrania i strategia. 3. Zarządzanie kapitałem i transakcja. 4. Czucie i rozumienie emocji rynkowych. 5. Świadomość swoich słabych i mocnych stron Czy u sąsiada trawa jest bardziej zielona? Każdy inwestor, niezależnie od tego, czy preferuje akcje spółek giełdowych, czy rynek walutowy, spotyka się z tematyką analizy technicznej i/lub fundamentalnej oraz dyskusji nad wyższością jednej nad drugą. Znajomość analizy pozwala na stworzenie strategii, a tym samym trading planu. Analiza techniczna to podejście do inwestowania oparte na analizie zachowania ruchu ceny danego waloru, zgodnie z trzema aksjomatami: rynek dyskontuje wszystko, historia się powtarza, a ceny podlegają trendom. Stałe zagrania to układy powtarzających się wzorców na wykresie, działających jak fraktale na przestrzeni czasu, w jakim tworzy się ruch ceny. Do jednych z najbardziej znanych stałych zagrań należy formacja RGR, czyli głowy i ramion, jednak każdy inwestor może znaleźć na wykresie pewien kształt i zamienić go w zestaw reguł, które systematycznie będą pracowały na jego korzyść. Innym podejściem jest inwestowanie w oparciu o analizę fundamentów w przypadku rynków walutowych będzie to analiza stanu gospodarek poszczególnych państw, a w przypadku rynku giełdowego czytanie raportów okresowych publikowanych przez spółki. Analiza ta, z racji swojej złożoności, dzieli procesy ekonomiczne na mniejsze elementy i bada jak one długofalowo wpływają na stan państwa bądź spółki akcyjnej. Znając AT i/lub AF, mając stałe zagranie, możemy przejść do kolejnego punktu czyli strategii zdefiniowana warunków mających wystąpić, żeby otworzyć pozycję. Kolejnym, może najważniejszym zadaniem, jest zrobienie tego samego dla zamknięcia transakcji. W ramach tworzenia strategii nie możemy zapomnieć o momencie, w którym uznajemy, że dalsze trwanie transakcji nie ma sensu zarówno rynkowego (wykresowego), jak i ekonomicznego. Miejsce to określane jest jako stop loss. Bez zarządzania się nie da Zarządzanie kapitałem i transakcja to dwa pokrewne zagadnienia. Zarządzanie kapitałem dotyczy sposobów korzystania z naszych środków na maklerskim. Podstawowa kwestia to określenie, jaki procent swoich wszystkich inwestycji chcemy przeznaczyć na akcje czy inne instrumenty. Zarządzanie transakcją dotyczy ich zagadnień, jak wolumen pojedynczego zlecenia, strata w pojedynczej transakcji (stop loss), kiedy przestawić stop lossa na zero, kiedy i wg jakich metod bronimy zysku i finalnie kiedy zamykamy naszą transakcję. Przyjmuje się, że w przypadku strategii podążania za trendem, gdzie skuteczność transakcji zyskownych do stratnych rzadko przekracza 40 proc., stop loss powinien stanowić maksymalnie trzecią część potencjalnego zysku. W przypadku metod skalperskich, chrakteryzujących się dużą skutecznością (70-80 proc.), zdarza się, że średnie ryzyko jest większe niż potencjalny zysk. Ostatnie zagadnienie to emocje i człowiek. Na giełdach całego świata ewidentnie widać te emocje: chciwość i strach. Jest jeszcze czynnik, o którym musimy pamiętać: NADZIEJA. Czym się zainteresować na rynku? Rynek walutowy jest ostatnio mocno rozchwiany i nieprzewidywalny. Dla początkujących inwestorów może być interesujący tylko na poziomie rachunków demonstracyjnych. Natomiast wyraźne ożywienie widać na GPW, gdzie uwagę mogły przyciągnąć duże oferty publiczne. Mamy też sezon publikacji wyników kwartalnych, dzięki którym widać, jak notowane spółki realizują zakładane cele i jak odnajdują się w rynkowych realiach. Raporty są szeroko analizowane przez profesjonalnych analityków rynkowych ich zdanie i interpretacja mogą być pomocne przy decyzjach inwestycyjnych. Zawsze można też przeanalizować spółki dywidendowe te, które systematycznie co roku wypłacają swoim akcjonariuszom część wypracowanego zysku i których notowania oscylują wokół bezpiecznych poziomów. Autor jest szefem Zespołu Klientów Detalicznych OTC w Domu Maklerskim mbanku
21 Jakich błędów się wystrzegać, by nie stracić? Jak wiadomo, pierwszym pytaniem przy analizie jakiejkolwiek inwestycji powinno być nie pytanie o to, ile można na niej zarobić, ale o to, ile można na niej stracić. To podstawowa zasada, która niestety przynajmniej wynika z moich doświadczeń na ogół nie bywa stosowana na co dzień. Jacek Pawlak Ryzyko jest nieodłącznym elementem inwestowania i lokowania pieniędzy, ale inwestycja tym się różni od hazardu, że ryzyko można w pewnych granicach kontrolować. Pierwszym krokiem do kontroli ryzyka jest z pewnością jego oszacowanie. Czasem można to zrobić samemu, ale w większości przypadków trzeba zdać się na analizy fachowców. W pewnym zakresie, zwłaszcza w obszarze funkcjonowania słynnych lub raczej osławionych czarnych łabędzi Nassima Nicholasa Taleba, ie szacunki okazują się raczej niemożliwe. Czarne łabędzie nie są jednak argumentem za tym, by w inwestowaniu całkowicie zdawać się na łut szczęścia. Nawet najlepsza strategia może okazać się zawodna, ale słaba jest na ogół lepsza od żadnej, daje nam bowiem przynajmniej możliwość uczenia się na błędach. Analiza strategii Strategia powinna przede wszystkim sprecyzować cele i określić horyzont czasowy oraz środki finansowe pozostające do dyspozycji dla realizacji planów. To pozwoli nam na znalezienie adekwatnych instrumentów finansowych, spełniających nasze oczekiwania pod kątem rentowności, ryzyka i płynności. Trzeba pamiętać, że te trzy aspekty każdej inwestycji są ze sobą z reguły ściśle powiązane. Nasza analiza powinna zatem zmierzać do znalezienia instrumentów, dla których relacja między powyższymi czynnikami będzie optymalna z naszego punktu widzenia. Ocena ryzyka Z jednej strony istotna jest relacja zysku do ryzyka. Sprawdza się rzecz jasna generalna zasada, że im większy oczekiwany zysk, tym większe jest również potencjalne ryzyko. W praktyce jednak zależność ta nie zawsze okazuje się liniowa, co otwiera pole do optymalizacji naszego portfela inwestycyjnego, by zwiększać zysk bez proporcjonalnego wzrostu ryzyka bądź przeciwnie ograniczać ryzyko bez znaczącego uszczerbku na rentowności. Relacja między rentownością i płynnością jest jeszcze mniej jednoznaczna, tym niemniej często okazuje się, że za wyższy zysk trzeba zapłacić pewnymi ograniczeniami w dostępie do zainwestowanego kapitału. Typowym przykładem może być tutaj wybór pomiędzy otwartymi i zamkniętymi funduszami inwestycyjnymi. Te ostatnie mogą realizować więcej rozmaitych strategii między innymi dlatego, że nie muszą zwracać uwagi na element płynności w tej samej mierze, co fundusze otwarte. Nie musi się to oczywiście automatycznie przekładać na wyższe stopy zwrotu. Reklama Zmniejszyć koszty Kluczową kwestią pozostają również ponoszone przez inwestora koszty opłaty, prowizje i podatki. Dla przykładu przy realizacji strategii inwestycyjnej liczba dokonywanych transakcji i generowane w ten sposób koszty mogą znacząco wpływać na końcowy rezultat. Opłaty pobierane przez krajowe fundusze inwestycyjne pozostają nadal na wysokim poziomie w porównaniu z sytuacją na rynkach zachodnich, a w wypadku konstrukcji typu fundusz funduszy jest to jeszcze bardziej zauważalne. Głośno zrobiło się ostatnio wokół kiepskich wyników inwestycji za pośrednictwem ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych (UFK). Jest to w głównej mierze rezultatem poziomu opłat pobieranych w tego typu produktach. Uwzględnienie powyższych czynników w ramach starannej analizy dostępnych na rynku rozwiązań nie uchroni nas być może w pełni przed ryzykiem straty, ale powinno to ryzyko w dużej mierze oswoić i uczynić przewidywalnym, a przez to znacząco zmniejszyć potencjał przykrych niespodzianek, na które naraża nas rynek finansowy. Autor jest członkiem zarządu Multispektrum Sp. z o.o. MS Inwestycje i Finansowanie
22 Fundusz ETF możliwość skutecznego inwestowania? Rynek kapitałowy w Polsce niesłychanie się rozwinął. Aż trudno uwierzyć, że na pierwszej sesji notowano pięć spółek, a łączny obrót giełdy wyniósł ok 2 tys. dol. Dziś na Giełdzie Papierów Wartościowych oferowana mnogość rozwiązań inwestycyjnych sprawia, ze każdy inwestor może wybierać spośród wielu instrumentów, które najlepiej będą wpisywać się w obraną strategię inwestycyjną. Łukasz Kosno Słysząc giełda, myślimy akcje, jest to jednak tylko jeden z wielu instrumentów obok obligacji, kontraktów terminowych, opcji czy certyfikatów inwestycyjnych. Na tle tych instrumentów stosunkowo rzadko słyszy się o ETF-ach. Skrót pochodzi od nazwy Exchange Traded Found, co w wolnym tłumaczeniu oznacza fundusz notowany na giełdzie. Główną cechą funduszu jest odwzorowanie wyniku instrumentu bazowego np. indeksu lub surowca. Na GPW w obrocie dostępne są trzy ie instrumenty. ETF-y na indeksy: warszawski (WIG20), niemiecki (DAX) i amerykański (S&P500). Początki ETF sięgają lat 90., kiedy pojawiły się w USA, a na polską giełdę trafiły znacznie później, bo dopiero w 2010 r. miały swój debiut. Do tej pory fundusze inwestycyjne znane były jako forma lokowania kapitału poprzez zakup jednostek uczestnictwa najczęściej u dystrybutora TFI (Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych). Nowością była możliwość obracania nimi na giełdzie jak akcjami, a ą dają ETF-y. Trzymać kilka srok za ogon W przypadku indeksu warszawskiego wartość początkowa odwzorowuje 0,1 wartości instrumentu bazowego, wycena wyrażona jest w złotówkach. Indeksy na GPW rewidowane są w częstotliwości kwartalnej, analogicznie wykonywana jest korekta składu portfela ETFW20 L. Istnieje kilka metod na odzwierciedlenie wyników instrumentu bazowego np. metoda reprezentatywnej próbki, metoda pełnej replikacji czy metoda syntetycznej replikacji. Ostatnia z wymienionych jest wykorzystywana w celu odwzorowania indeksu WIG20. Celem nadrzędnym jest odzwierciedlenie stóp zwrotu indeksu, a nie jego składu. Dlatego fundusz nie musi nabywać wszystkich akcji wchodzących w skład indeksu. ETF-y pozwalają dywersyfikować portfel inwestycyjny. Lokując środki finansowe w ten rodzaj instrumentu, znacznie ograniczamy ryzyko inwestycji, ponieważ naprawdę wycena naszego instrumentu uzależniona jest od wyniku 20. spółek wchodzących w skład indeksu. Dodatkowym atutem płynącym z posiadania jednostek ETF jest możliwość uzyskania dywidendy, a w zasadzie jej Inwestycje w innowacje Firmy inwestujące w innowacje są dziś na polskiej giełdzie wyceniane o średnio 60 proc. drożej niż podobne przedsiębiorstwa, które się z tym wstrzymują. By na tym zjawisku zarobić, Trigon TFI utworzył pilotażowy fundusz venture, który ma się zająć inwestowaniem w ie właśnie spółki. Paweł Burzyński Inwestycje w spółki innowacyjne są od dawna bardzo popularne na dojrzałych rynkach, np. w USA. Ta moda, jak wynika z badań Trigon TFI, dotarła też do Polski. W rezultacie firmy, które promują innowacje i z sukcesem je wdrażają, są lepiej postrzegane i wyżej wyceniane. Inwestorzy dostrzegają bardzo duży potencjał w innowacjach i podmiotach, które inwestują w innowacje. W związku z tym są coraz bardziej skłonni inwestować w ie projekty, bo widzą, że w długim terminie innowacje, badania i rozwój powodują, że dzięki tym aspektom rosną przewagi konkurencyjne polskich przedsiębiorstw, a tylko ie przedsiębiorstwa w długim terminie są w stanie rywalizować z globalnymi graczami, którzy na tę ścieżkę weszli już kilka dekad wstecz. ekwiwalentu, który jest równy średniej ważonej udziału w zyskach spółek wchodzących w skład indeksu WIG20. Otrzymanie dywidendy odbywa się na podobnych warunkach, jak na rynku akcji. Ustalany jest dzień objęcia prawa, i w tym dniu należy mieć zaksięgowane jednostki ETF na maklerskim. ETF vs JU (TFI) ETF-y wyróżniają się na tle standardowych jednostek uczestnictwa (JU) przede wszystkim płynnością. Dużą zaletą jest możliwość dokonywania transakcji kupna i sprzedaży w fazie notowań ciągłych na GPW. Tradycyjne jednostki są wyceniane raz dziennie, a proces ich umorzenia może trwać nawet kilka dni. Kolejnym argumentem są często niższe koszty związanie z obsługą inwestycji. Ryzyko i korzyści Jeszcze kilka lat temu w wycenie polskich spółek trudno było się doszukać premii za innowacje. Obecnie jednak a działalność jest zachętą do tego, żeby inwestować, mimo że to jest proces długofalowy, bo prace badawczo-rozwojowe kosztują, a profity przynoszą dopiero po pewnym czasie. Z każdym rokiem postępuje zaznajamianie się inwestorów z nowymi inicjatywami, z inicjatywami z sukcesem wdrożonymi, a ta premia za innowacje rośnie. Badania, które przeprowadziliśmy, wskazują, że te firmy, które inwestują w innowacje w tym samym obszarze, są średnio o blisko 60 proc. wyżej wyceniane niż porównywalne firmy, które nie inwestują. W związku z tym to jest bardzo wymierne. Opłaty manipulacyjne w TFI często są wyższe niż prowizja od obrotu na GPW. Niższa jest również opłata za zarządzanie, która z reguły pomniejsza wycenę jednostki. ETF-y zarządzane pasywnie (odwzorowujące notowanie indeksu) cechują się niższą opłatą za zarządzanie w porównaniu z tradycyjnymi jednostkami uczestnictwa. Turbulentne otoczenie sprawia, że inwestorzy nieustannie poszukują nowych możliwości skutecznego inwestowania. Różnorodność potrzeb dzisiejszego rynku sprawia, że rośnie zapotrzebowanie na coraz to nowsze instrumenty finansowe, które w swojej istocie będą łączyć prostotę, ograniczanie ryzyka i co najważniejsze maksymalizację zysku. Pytanie, czy osiągniecie tej złotej proporcji nie jest utopią. Autor pracuje w Biurze Maklerskim Alior Bank SA i jest doktorantem na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie Potencjał spółki Jedno z podstawowych kryteriów inwestycyjnych decydujące o tym, czy w daną inwestycję, daną spółkę wchodzimy kapitałowo, jest to, czy ona uwzględnia aspekt innowacyjności, czy daje szanse na zaangażowanie się w działania innowacyjne, by móc rywalizować w przyszłości i nie być skazanym na pożarcie przez globalne firmy. Innowacyjny fundusz to projekt uruchomiony niedawno. Jest skierowany do klientów funduszy publicznych Trigon TFI, wśród których jest wielu przedsiębiorców i dużych inwestorów, są to podmioty znające specyfikę firm innowacyjnych. Przedmiot inwestycji Mając wielu przedsiębiorców, bardzo dużych inwestorów, którzy wiedzą, co to jest inwestowanie w innowacje, świadomie z nami inwestują bezpośrednio bądź pośrednio jako inwestor. W związku z tym my, w odróżnieniu od podmiotów, które w tym obszarze działają, inwestujemy w konkretne projekty. Oznacza to, że zbieramy środki pod projekty o podwyższonym ryzyku, wpasowujące się w tę definicję. Autor jest wiceprezesem Trigon FTI Źródło: Newseria
Reklama Skąd powinien czerpać wiedzę początkujący trader? Zaczynając swoją przygodę z rynkami finansowymi, w tym że z rynkiem walutowym forex, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów. Początkujący trader, który poszukuje informacji, może spotkać się z ogromem materiałów, jakie są obecnie oferowane i to zarówno przez instytucje finansowe, w tym że wyspecjalizowane domy maklerskie, jak i osoby prywatne czy też prywatne firmy. Daniel Kostecki Jeszcze kilka lat temu dostęp do edukacji na temat giełdy oraz dynamicznie rozwijającego się rynku walutowego forex był ograniczony głównie do publikacji książkowych lub do wykładów/ szkoleń zmonopolizowanych przez kilka instytucji specjalizujących się w danych rynkach. Książki były, są i będą ponadczasowym źródłem wiedzy, gdyż zawarte w nich treści opisują definicje, pojęcia oraz zjawiska, które są dla rynku niezmienne i stanowią podwaliny, jeśli chodzi np. o definicję analizy technicznej czy też formacje, które mogą się pojawić na wykresie. Warto zatem zacząć swoją przygodę z rynkami właśnie od książek, gdyż zawarte w nich prawdy ogólne są wiążące od lat i powinny nadal obowiązywać, stanowiąc fundament dla dalszej edukacji tradera. Szkolenia stacjonarne forma nieco przestarzała Wraz z upływem czasu i rozwojem technologii oraz popularyzacji spotkań/ szkoleń/wykładów przez internet (tzw. webinaria) coraz więcej osób zaczęło z nich korzystać. Wcześniejsza forma ograniczała się do szkoleń stacjonarnych, gdzie przedstawiciele danej instytucji podróżowali z wykładami po całym kraju, spotykając się z osobami, które dopiero zaczynają działania na rynkach, jak i z bardziej doświadczonymi traderami. Tematyka wykładów była na tyle zróżnicowana, że każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Jednakże a forma spotkań w danym mieście w środku tygodnia w godzinach od poranka do wieczora miała swoje ograniczenia zarówno dla organizatorów, jak i dla uczestników (kwestie logistyczne, godziny wykładów, dostępny czas wolny uczestników itp.). Webinaria Stąd też w ostatnich latach dużą popularnością zaczęły cieszyć się webinaria, gdzie uczestnik może wygodnie zasiąść w fotelu i posłuchać prowadzącego, śledząc jego prezentację lub też poczynania na platformie transakcyjnej. Spotkania te mogą być że nagrywane, a więc w przypadku absencji wykład można odtworzyć w dogodnym czasie. Wykładów w iej formie jest obecnie bez liku, gdyż internet zniósł bariery logistyczne i oprócz domów maklerskich czy instytucji finansowych ie szkolenia prowadzą również osoby prywatne i nie ma aktualnie dnia, aby w Polsce nie pojawiło się nawet kilka webinariów. Dla tradera jest to jedna z lepszych form edukacji (po zapoznaniu się z podstawami), ponieważ szkolenia te obejmują bardzo różnorodną tematykę. Od analizy technicznej czy fundamentalnej, po konkretne metodologie inwestowania, psychologię inwestowania po wydarzenia z cyklu live trading, gdzie prowadzący na żywo prezentuje swoje działania na rynku, omawiając bieżącą sytuację. Spotkania internetowe mają jednak jedną wadę. Podczas ich trwania uczestnicy mają ograniczoną możliwość kontu z prowadzącym, nie mogą porozmawiać w cztery oczy, ani porozmawiać z innymi uczestnikami. Stąd też traderzy i pasjonaci rynków chętnie przyjeżdżają na konferencje stacjonarne, aby tam móc się spotkać na żywo zwłaszcza, że tego typu konferencji zostało już relatywnie niewiele w porównaniu do liczby spotkań stacjonarnych jeszcze 5 lat temu. Kursy i szkolenia indywidualne Kolejną metodą edukacji tradera (tego, którego wiedza jest przynajmniej na poziomie średniozaawansowanym) mogą być kursy i szkolenia indywidualne lub w małych grupach. Są one przeważnie bardziej kosztowne, ale z kolei obejmują już konkretne tematy dotyczące sposobów i technik inwestowania i przede wszystkich mają na celu przekazanie wiedzy i doświadczenia od osoby prowadzącej dane szkolenie. Tu również na chwilę obecną każdy zainteresowany znajdzie coś dla siebie. Od kursów dotyczących analizy fundamentalnej po całe mnóstwo technik dotyczące analizy technicznej. Ciekawym rozwiązaniem, i to dla osoby początkującej oraz bardziej zaawansowanej, zaczynają być wykłady/szkolenia w formie e-learningowej, gdyż krok po kroku trader może zapoznawać się z materiałami wideo opracowanymi na podstawie konkretnych rozdziałów i podrozdziałów, przechodząc krok po kroku cały kurs w zaciszu własnego domu. Podsumowując na samym początku warto zapoznać się z definicjami i prawdami ogólnymi dostępnymi w książkach, aby następnie przejść do uczestnictwa w webinariach, gdzie wiedza książkowa powinna zostać przełożona na praktykę. Kolejnym krokiem jest poznanie innych traderów i całego środowiska poprzez udział w konferencjach stacjonarnych, a następnie dla bardzo zainteresowanych danym tematem zapisanie się na indywidualne (lub w małych grupach) szkolenia. Autor jest analitykiem rynków finansowych w HFT Brokers
24 RANKING NAJLEPSZYCH DOMÓW MAKLERSKICH Lp. Pkt. Nazwa instytucji 1 30 Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska SA 2 29 ING Securities SA 3 28 Dom Maklerski PKO Banku Polskiego 4 27 Biuro Maklerskie Alior Banku 5 26 Dom Maklerski Pekao 6 25 Centralny Dom Maklerski Pekao SA Minimalny wkład (w zł) Prowizja akcje Prowizja obligacje Prowizja kontrakty Minimalna Procentowa Minimalna Procentowa indeksowe (w zł) kwota (w zł) kwota (w zł) 1 tys. zł 5 zł 0,38 proc. (daytrading 0,15 proc) brak 5 zł 5 zł dla transakcji internetowych do 5 tys. zł przez 12 miesięcy kalendarzowych dla nowych klientów, prowizja standardowa 0,39 proc., rachunek studenta Młody Lew 0,25 proc., rachunek SII 0,29 proc. Opłata Za otwarcie Roczna za prowadzenie Opłata za przelew (w zł) 5 zł 0,19 proc. 9,90 zł 0 zł 0 zł od 500 zł bezpłatnie do 500 zł 1 zł 5 zł od 0.25 proc. do 0,20 proc. + 25 zł w zależności od wartości zlecenia brak do 5 tys. zł 1,50 proc. + 9,00 zł do 10 tys. zł 0,45 proc. + 4,50 zł brak 3 zł od 0,29 proc., standardowa 0,38 proc. Standard - 9 zł Daytrading - 6 zł Studenci - 7 zł SII - 8 zł 0 zł 0 zł w pierwszym półroczu, w którym klient otworzył rachunek (opłata półroczna), 0 zł klienci, którzy w poprzednim półroczu wykonają obrót w wysokości minimum 20 tys. zł lub 20 kontraktów, 0 zł prowadzenie studenta Młody Lew i dla członków SII, 30 zł dla klientów nie spełniających powyższych warunków 0 zł do ING 1,5 zł do pozostałych banków krajowych Rachunek zagraniczny Platforma do handlu Stocks OnLine, Metatrader 4, Nol3, bossamobile, bossatraderpro, Amibroker moduł Makler dostępny w systemie bankowości elektronicznej ING Banku Śląskiego (pełna integracja bankowego i maklerskiego) 3,00 zł 1,00 zł b.d. brak Aplikacja internetowa supermakler 3 zł 0,19 proc. 9 zł 0 zł 0 zł 0 zł nie NOL3, Pulpit Inwestora brak 5,90 od 0,25 proc. 5,90 od 0,1 proc. od 7,90 zł 0,00 60 zł lub 30 zł za otwarcie w II półroczu 0 zł/1 zł Pekao24Makler, serwis internetowy www.pekao24. pl, serwis mobilny m.pekao24.pl brak 5,90 Od 0,25 proc. Oferta specjalna w 2015 r. - 0,24 proc. (min. 5,9 zł) dla aktywnych członków Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych i pełnoletnich osób do 26 roku życia (prowizje dla zleceń w systemie internetowym CDM). 6 25 DM BZ WBK brak 5 zł 0,39 proc., daytrading 0,25 proc., transakcje intraday: 5 zł W ramach ofert specjalnych (ich jak m.in. Rachunek Trader, Rachunek TopTrader, Rachunek VIP, Rachunek Młody Rekin) CDM Pekao oferuje niższe stawki prowizji. Możliwe są też prowizje negocjowane. 5,90 0,1 proc. Od 7,90 zł. Oferta specjalna w 2015 r. 6,90 zł dla aktywnych członków Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych i pełnoletnich osób do 26 roku życia. (prowizje dla zleceń w systemie internetowym CDM) 0 zł 60zł/30 zł przy zawarciu w II półroczu. 0 zł w 2015 r. dla: aktywnych członków Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych, pełnoletnich osób do 26. roku życia. Specjalna oferta 0 zł za prowadzenie dla Klientów korzystających wyłącznie z usług maklerskich dotyczących jednostek uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania, tzw. Klientów funduszowych. 5 zł 0,19 proc. 9 zł 0 zł 0 zł w przypadku wykonania na co najmniej 1 transakcji co miesiąc 7 24 DI Xelion brak 5 zł 0,37 proc. 5 zł 0,19 proc. Pakiet SuperKontr@kt: 299 zł/mies. + 3 zł za każdy kontrakt, np. przy obrocie miesięcznym 400 szt. prowizja za kontrakt: 3,75 zł. 8 22 Noble Securities SA 8 22 Dom Maklerski Banku BPS SA brak 10,00 zł 0,38 proc. 5,00 zł 0,20 proc. a) Konty terminowe na akcje 3 zł za sztukę; b) Za kursy walut 0,40 zł; c) Pozostałe 9 zł za sztukę; d) Opcje 2 proc.; d) Jednostki indeksowe MiniWIG20 0,45 proc. brak 5,00 zł Od 0,38 proc. możliwość negocjacji (prowizja 5,00 zł 0,19 proc. możliwość negocjacji (prowizja Od 9 zł możliwość negocjacji (prowizja 0 zł 0/30 zł w przypadku wykonania na co najmniej transakcji 0 zł do Banku Pekao S A; 1 zł za przelew złotowy do innego banku krajowego 0 zł na rach. w BZ WBK Tak CDMInternet www.cdm24.pl Inwestor online i Inwestor mobile 0 zł/1zł nie epromak+ 0 zł 0 0 nie Sidoma 0 zł 50,00 zł 0 zł na rachunki w Banku BPS i zrzeszonych Bankach Spółdzielczych; 2 zł na rachunki do innych banków krajowych Punktacja: Minimalny wkład Prowizja akcje Prowizja obligacje Prowizja kontrakty Opłata Opłata za przelew Rachunek Platforma Minimalna kwota Procentowa Minimalna kwota Procentowa indeksowe Za otwarcie/ Roczna za internetowy z zagraniczny do handlu aktywację prowadzenie maklerskiego (w zł) (/nie) 0 zł 3 pkt. Do 2 zł 1,5 pkt. Do 0,3 proc. - 5 pkt. Do 2 zł 1,5 pkt. Do 0,1 proc. - 5 pkt. Do 5 zł 3 pkt. Pow. 1 zł (- 1 pkt) 0 zł 5 pkt. 0 zł 3 pkt. (3/0 pkt.) (3/0) Do 1 tys. zł 2 pkt. Do 5 zł 1 pkt. Do 0,33 proc. - 4 pkt. Do 5 zł 1 pkt. Do 0,15 proc. - 4 pkt. Do 9 zł 2 pkt. Do 30 zł 3 pkt. Do 1 zł 2 pkt. Pow. 1 tys. zł 1 pkt. Pow. 5 zł 0.5 pkt. Do 0,35 proc. - 3 pkt. Pow. 5 zł 0.5 pkt. Do 0,2 proc. - 3 pkt. Pow. 9 zł 1 pkt. Do 50 zł 2 pkt. Do 2 zł 1 pkt. Do 0,37 proc. - 2 pkt. Do 0,25 proc. - 2 pkt. Pow. 50 zł 0 pkt. Pow. 2 zł 0 pkt. Pow. 0,37 proc. - 1 pkt. Pow. 0,25 proc. - 1 pkt. nie Sidoma