MIÊDZYNARODOWY STANDARD REWIZJI FINANSOWEJ 706 PARAGRAF OBJAŒNIAŒNIAJ CY I PARAGRAF DOTYCZ CY INNEJ SPRAWY W SPRAWOZDANIU NIEZALE NEGO BIEG EGO REWIDENTA (Stosuje siê przy badaniu sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póÿniej) Wprowadzenie SPIS TREŒCI Zakres standardu... Paragraf Data wejœcia w ycie... 3 Cel... 4 Definicje... 5 Wymogi Paragrafy objaœniaj¹ce w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta... Paragrafy dotycz¹ce innej sprawy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta... 8 Komunikowanie siê z osobami sprawuj¹cymi nadzór... 9 Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce 1 2 6 7 Paragrafy objaœniaj¹ce w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta... A1 A4 Paragrafy dotycz¹ce innej sprawy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta... Komunikowanie siê z osobami sprawuj¹cymi nadzór... A5 A11 Za³¹cznik 1 Wykaz MSRF zawieraj¹cych wymogi dotycz¹ce paragrafów objaœniaj¹cych Za³¹cznik 2 Wykaz MSRF zawieraj¹cych wymogi odnosz¹ce siê do paragrafów dotycz¹cych innej sprawy Za³¹cznik 3 Przyk³ad sprawozdania bieg³ego rewidenta zawieraj¹cego paragraf objaœniaj¹cy Miêdzynarodowy Standard Rewizji Finansowej (MSRF) 706 Paragraf objaœniaj¹cy i paragraf dotycz¹cy innej sprawy w sprawozdaniu niezale nego bieg³ego rewidenta nale y odczytywaæ w powi¹zaniu z MSRF 200 Ogólne cele niezale nego bieg³ego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej. A12 MSRF 706 209
Wprowadzenie Zakres standardu 1. Przedmiotem niniejszego Miêdzynarodowego Standardu Rewizji Finansowej (MSRF) s¹ dodatkowe informacje zamieszczane w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta, gdy bieg³y rewident uznaje za konieczne: (a) Zwrócenie uwagi u ytkowników na sprawê lub sprawy zaprezentowane lub ujawnione w sprawozdaniach finansowych, które s¹ tak wa ne, e maj¹ podstawowe znaczenie dla zrozumienia sprawozdañ finansowych przez u ytkowników lub (b) Zwrócenie uwagi u ytkowników na jak¹kolwiek sprawê lub sprawy, inne ni zaprezentowane lub ujawnione w sprawozdaniach finansowych, które s¹ wa ne dla zrozumienia przez u ytkowników procesu badania, odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta lub sprawozdania bieg³ego rewidenta. 2. Za³¹czniki 1 i 2 wskazuj¹ MSRF zawieraj¹ce szczególne wymogi dotycz¹ce zamieszczenia przez bieg³ego rewidenta paragrafów objaœniaj¹cych lub paragrafów dotycz¹cych innej sprawy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta. W takich przypadkach maj¹ zastosowanie wymogi zawarte w niniejszym standardzie dotycz¹ce formy i miejsca zamieszczania takich paragrafów. Data wejœcia w ycie 3. Niniejszy MSRF stosuje siê przy badaniu sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póÿniej. Cel 4. Celem bieg³ego rewidenta, który wyrazi³ opiniê o sprawozdaniach finansowych, jest je eli uzna to za konieczne zwrócenie uwagi u ytkowników, poprzez zamieszczenie w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta dodatkowych, zrozumia³ych informacji, na: (a) Sprawê, która mimo, i zosta³a odpowiednio zaprezentowana lub ujawniona w sprawozdaniach finansowych, jest tak wa na, e ma podstawowe znaczenie dla zrozumienia sprawozdañ finansowych przez u ytkowników lub (b) Inn¹ sprawê, jeœli to odpowiednie, która ma znaczenie dla zrozumienia przez u ytkowników procesu badania, odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta lub sprawozdania bieg³ego rewidenta. 210 MSRF 706
Definicje 5. Na potrzeby niniejszego standardu poni sze terminy maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie: (a) Paragraf objaœniaj¹cy paragraf zamieszczony w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta, dotycz¹cy sprawy odpowiednio zaprezentowanej lub ujawnionej w sprawozdaniach finansowych, która zdaniem bieg³ego rewidenta jest tak wa na, e ma podstawowe znaczenie dla zrozumienia sprawozdañ finansowych przez u ytkowników. (b) Paragraf dotycz¹cy innej sprawy paragraf zamieszczony w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta, dotycz¹cy sprawy innej ni sprawa zaprezentowana lub ujawniona w sprawozdaniach finansowych, która zdaniem bieg³ego rewidenta ma znaczenie dla zrozumienia przez u ytkowników procesu badania, odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta lub sprawozdania bieg³ego rewidenta. Wymogi Paragrafy objaœniaj¹ce w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta 6. Je eli bieg³y rewident uzna za konieczne zwrócenie uwagi u ytkowników na sprawê zaprezentowan¹ lub ujawnion¹ w sprawozdaniach finansowych, która jego zdaniem jest tak wa na, e ma podstawowe znaczenie dla zrozumienia sprawozdañ finansowych przez u ytkowników, to zamieszcza w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta paragraf objaœniaj¹cy pod warunkiem, e uzyska³ on wystarczaj¹ce i odpowiednie dowody badania potwierdzaj¹ce, e sprawa nie zosta³a istotnie zniekszta³cona w sprawozdaniach finansowych. Paragraf taki dotyczy wy³¹cznie informacji zaprezentowanych lub ujawnionych w sprawozdaniach finansowych. (Zob. par. A1-A2) 7. Je eli bieg³y rewident zamieszcza paragraf objaœniaj¹cy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta, wtedy: (a) Zamieszcza go w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta bezpoœrednio po paragrafie opiniuj¹cym, (b) Stosuje nag³ówek objaœnienie lub inny odpowiedni nag³ówek, (c) Zamieszcza w paragrafie wyraÿne odniesienie do objaœnianej sprawy oraz wskazanie, gdzie w sprawozdaniach finansowych mo na znaleÿæ odpowiednie ujawnienia opisuj¹ce w pe³ni sprawê, d) Zaznacza, e objaœnienie sprawy nie stanowi modyfikacji opinii bieg³ego rewidenta. (Zob. par. A3-A4) MSRF 706 211
Paragrafy dotycz¹ce innej sprawy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta 8. Je eli bieg³y rewident uzna za konieczne poinformowanie o sprawie, innej ni zaprezentowana lub ujawniona w sprawozdaniach finansowych, która jego zdaniem ma znaczenie dla zrozumienia przez u ytkowników procesu badania, odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta lub sprawozdania bieg³ego rewidenta, a prawo lub regulacja tego nie zabraniaj¹, to informuje o takiej sprawie w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta w paragrafie o nag³ówku Inna sprawa lub innym odpowiednim nag³ówku. Bieg³y rewident zamieszcza ten paragraf bezpoœrednio po paragrafie opiniuj¹cym i po paragrafie objaœniaj¹cym lub w innym miejscu sprawozdania bieg³ego rewidenta, je eli treœæ innej sprawy wi¹ e siê z paragrafem dotycz¹cym innej odpowiedzialnoœci sprawozdawczej. (Zob. par. A5-A11) Komunikowanie siê z osobami sprawuj¹cymi nadzór 9. Je eli bieg³y rewident zamierza zamieœciæ w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta paragraf objaœniaj¹cy lub paragraf dotycz¹cy innej sprawy, to informuje o tym zamiarze osoby sprawuj¹ce nadzór i przedstawia proponowane sformu³owania tego paragrafu. (Zob. par. A12) *** Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce Paragrafy objaœniaj¹ce w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta Okolicznoœci, gdy zamieszczenie paragrafu objaœniaj¹cego mo e byæ konieczne (Zob. par. 6) A1. Przyk³adami okolicznoœci, gdy bieg³y rewident mo e uznaæ za konieczne zamieszczenie paragrafu objaœniaj¹cego s¹: Niepewnoœæ co do przysz³ego wyniku nietypowego sporu prawnego lub dzia³ania regulacyjnego. Wczeœniejsze zastosowanie przed dat¹ wejœcia w ycie (je eli to dozwolone) nowego standardu rachunkowoœci (np. nowego Miêdzynarodowego Standardu Sprawozdawczoœci Finansowej) maj¹cego rozleg³y wp³yw na sprawozdania finansowe. Powa na katastrofa, która wywar³a lub nadal wywiera znacz¹cy wp³yw na pozycjê finansow¹ jednostki. A2. Nadmierne stosowanie paragrafów objaœniaj¹cych zmniejsza efektywnoœæ przekazu takich spraw przez bieg³ego rewidenta. Ponadto zamieszczenie w paragrafie objaœniaj¹cym wiêcej informacji ani eli zaprezentowano lub ujawniono w sprawozdaniach finansowych mo e sugerowaæ, e dana sprawa nie zosta³a nale ycie zaprezentowana lub ujawniona; dlatego paragraf 6 ogranicza 212 MSRF 706
zastosowanie paragrafu objaœniaj¹cego do spraw, które zaprezentowano lub ujawniono w sprawozdaniach finansowych. Zamieszczenie paragrafu objaœniaj¹cego w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta (Zob. par. 7) A3. Zamieszczenie paragrafu objaœniaj¹cego w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta nie powoduje zmiany opinii bieg³ego rewidenta. Paragraf objaœniaj¹cy nie zastêpuje: (a) Wyra enia przez bieg³ego rewidenta opinii z zastrze eniem, opinii negatywnej lub odst¹pienia od wyra enia opinii, je eli jest to wymagane w przypadku danego zlecenia badania (Zob. MSRF 705 1 )lub (b) Ujawnieñ w sprawozdaniach finansowych informacji, których wymagaj¹ od kierownictwa maj¹ce zastosowanie ramowe za³o enia sprawozdawczoœci finansowej. A4. Za³¹cznik 3 przedstawia przyk³ad sprawozdania bieg³ego rewidenta z opini¹ z zastrze eniem, w którym zamieszczono paragraf objaœniaj¹cy. Paragrafy dotycz¹ce innej sprawy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta (Zob. par. 8) Okolicznoœci, gdy zamieszczenie paragrafu dotycz¹cego innej sprawy mo e byæ konieczne Znacz¹ce dla zrozumienia przez u ytkowników procesu badania A5. W rzadkich przypadkach, gdy bieg³y rewident nie mo e wycofaæ siê ze zlecenia badania, mimo, i potencjalny wp³yw niemo noœci uzyskania wystarczaj¹cych i odpowiednich dowodów badania na skutek ograniczenia zakresu badania przez kierownictwo jest rozleg³y 2, mo e on uznaæ za konieczne zamieszczenie w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta paragrafu dotycz¹cego innej sprawy, aby wyjaœniæ, dlaczego nie móg³ wycofaæ siê ze zlecenia badania. Znacz¹ce dla zrozumienia przez u ytkowników odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta lub sprawozdania bieg³ego rewidenta A6. Prawo, regulacje lub powszechnie akceptowane praktyki w danym systemie prawnym mog¹ wymagaæ lub zezwalaæ bieg³emu rewidentowi na pe³niejsze wyjaœnienie odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta za badanie sprawozdañ finansowych lub za sprawozdanie bieg³ego rewidenta. Tam gdzie to odpowiednie mo na u yæ jednego lub wiêcej podtytu³ów dla opisania treœci paragrafu dotycz¹cego innej sprawy. A7. Paragrafu dotycz¹cego innej sprawy nie stosuje siê w przypadku, kiedy bieg³y rewident wywi¹zuje siê z dodatkowej odpowiedzialnoœci sprawozdawczej w stosunku do wynikaj¹cej z MSRF odpowiedzialnoœci za sprawozdanie bieg³ego rewidenta na temat sprawozdañ finansowych (Zob. rozdzia³ Inna odpowie- 1 MSRF 705 Modyfikacje opinii w sprawozdaniu niezale nego bieg³ego rewidenta. 2 Zob. paragraf 13(b)(ii) MSRF 705, omawiaj¹cy te okolicznoœci. MSRF 706 213
dzialnoœæ sprawozdawcza w MSRF 700 3 ) lub, gdy bieg³y rewident podj¹³ siê przeprowadzenia dodatkowych specyficznych procedur i sporz¹dzenia sprawozdania na ten temat lub wyra enia opinii o specyficznych sprawach. Sporz¹dzanie sprawozdañ na temat wiêcej ni jednego sprawozdania finansowego A8. Jednostka mo e sporz¹dzaæ jedne sprawozdania finansowe zgodnie z ramowymi za³o eniami ogólnego przeznaczenia (np. krajowymi ramowymi za³o eniami) oraz drugie sprawozdania finansowe zgodnie z innymi ramowymi za³o eniami ogólnego przeznaczenia (np. Miêdzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoœci Finansowej) i zaanga owaæ bieg³ego rewidenta do sporz¹dzenia sprawozdania bieg³ego rewidenta na temat tych dwóch sprawozdañ finansowych. Je eli bieg³y rewident ustali³, e oba ramowe za³o enia s¹ akceptowalne w istniej¹cych okolicznoœciach, mo e on w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta zamieœciæ paragraf dotycz¹cy innej sprawy i nawi¹zaæ w nim do faktu, e drugie sprawozdania finansowe zosta³y sporz¹dzone przez tê sam¹ jednostkê zgodnie z innymi ramowymi za³o eniami ogólnego przeznaczenia oraz e sporz¹dzi³ sprawozdanie bieg³ego rewidenta na temat tych sprawozdañ finansowych. Ograniczenia dostêpu lub korzystania ze sprawozdania bieg³ego rewidenta A9. Sprawozdania finansowe sporz¹dzone na szczególne potrzeby mog¹ byæ sporz¹dzone zgodnie z ramowymi za³o eniami ogólnego przeznaczenia, poniewa ich zamierzeni u ytkownicy przes¹dzili, e tego rodzaju sprawozdania finansowe ogólnego przeznaczenia zaspokoj¹ ich potrzeby w zakresie informacji finansowych. Uwzglêdniaj¹c, e sprawozdanie bieg³ego rewidenta jest przeznaczone dla szczególnych u ytkowników, bieg³y rewident mo e w danych okolicznoœciach uznaæ za konieczne zamieszczenie paragrafu dotycz¹cego innej sprawy, w którym stwierdzi, e sprawozdanie bieg³ego rewidenta jest przeznaczone wy³¹cznie dla zamierzonych u ytkowników i nie powinno byæ przekazywane ani wykorzystywane przez inne strony. Zamieszczenie paragrafu dotycz¹cego innej sprawy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta A10. Treœæ paragrafu dotycz¹cego innej sprawy wyraÿnie wskazuje, e tego rodzaju inna sprawa nie wymaga prezentowania i ujawniania w sprawozdaniach finansowych. Paragraf dotycz¹cy innej sprawy nie mo e zawieraæ informacji, których zamieszczenia zakazuje prawo, regulacje lub inne zawodowe standardy, na przyk³ad etyczne standardy dotycz¹ce poufnoœci informacji. Paragraf dotycz¹cy innej sprawy nie obejmuje tak e informacji, których zaprezentowanie jest wymagane od kierownictwa. A11. Miejsce paragrafu dotycz¹cego innej sprawy zale y od rodzaju informacji, która ma byæ przekazana. Je eli paragraf dotycz¹cy innej sprawy zamieszcza siê celem zwrócenia uwagi u ytkowników na sprawê znacz¹c¹ dla zrozumienia 3 MSRF 700 Formu³owanie opinii i sprawozdanie na temat sprawozdañ finansowych, paragrafy 38-39. 214 MSRF 706
przez nich badania sprawozdañ finansowych, paragraf ten zamieszcza siê bezpoœrednio po paragrafie opiniuj¹cym i paragrafie objaœniaj¹cym. Je eli paragraf dotycz¹cy innej sprawy zamieszcza siê celem zwrócenia uwagi u ytkowników na sprawê zwi¹zan¹ z inn¹ odpowiedzialnoœci¹ sprawozdawcz¹, o której mowa w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta, to paragraf ten mo na zmieœciæ w sekcji zatytu³owanej Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji. Alternatywnie, je eli jest to odpowiednie do ca³ej odpowiedzialnoœci bieg³ego rewidenta lub dla zrozumienia sprawozdania bieg³ego rewidenta przez u ytkowników, paragraf dotycz¹cy innej sprawy mo e siê znaleÿæ w osobnej sekcji nastêpuj¹cej po Sprawozdaniu na temat sprawozdañ finansowych lub po Sprawozdaniu na temat innych wymogów prawa i regulacji. Komunikowanie siê z osobami sprawuj¹cymi nadzór (Zob. par. 9) A12. Informacje tego rodzaju umo liwiaj¹ osobom sprawuj¹cym nadzór poznanie wszystkich szczególnych spraw, które bieg³y rewident zamierza naœwietliæ w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta oraz daje im okazjê uzyskania od bieg³ego rewidenta tam gdzie to niezbêdne dalszych wyjaœnieñ. Je eli zamieszczanie w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta paragrafu dotycz¹cego innej sprawy poœwiêconego danej sprawie powtarza siê przy ka dym kolejnym zleceniu, bieg³y rewident mo e uznaæ za zbêdne przekazywanie tej informacji przy ka dym zleceniu. MSRF 706 215
Za³¹cznik 1 (Zob. par. 2) Wykaz MSRF zawieraj¹cych wymogi dotycz¹ce paragrafów objaœniaj¹cych Niniejszy za³¹cznik wskazuje paragrafy innych MSRF maj¹cych zastosowanie do badania sprawozdañ finansowych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póÿniej, które wymagaj¹ od bieg³ego rewidenta, aby w niektórych okolicznoœciach zamieœci³ paragraf objaœniaj¹cy w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta. Wykaz nie zastêpuje potrzeby rozwa enia wymogów oraz powi¹zanego zastosowania i innych materia³ów objaœniaj¹cych zawartych w MSRF. MSRF 210 Uzgadnianie warunków zlecenia badania paragraf 19(b). MSRF 560 PóŸniejsze zdarzenia paragrafy 12(b) i 16. MSRF 570 Kontynuacja dzia³alnoœci paragraf 19. MSRF 800 Badanie sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych zgodnie z ramowymi za³o eniami koncepcyjnymi specjalnego przeznaczenia uwagi szczególne paragraf 14. 216 MSRF 706
Za³¹cznik 2 (Zob. par. 2) Wykaz MSRF zawieraj¹cych wymogi dotycz¹ce paragrafów dotycz¹cych innej sprawy Niniejszy za³¹cznik wskazuje paragrafy w innych MSRF maj¹cych zastosowanie do badania sprawozdañ finansowych sporz¹dzonych za okresy rozpoczynaj¹ce siê 15 grudnia 2009 r. i póÿniej, które wymagaj¹ od bieg³ego rewidenta, aby w niektórych okolicznoœciach zamieœci³ w sprawozdaniu bieg³ego rewidenta paragraf dotycz¹cy innej sprawy. Wykaz nie zastêpuje potrzeby rozwa enia wymogów oraz powi¹zanego zastosowania i innych materia³ów objaœniaj¹cych zawartych w MSRF. MSRF 560 PóŸniejsze zdarzenia paragrafy 12(b) i 16. MSRF 710 Informacje porównawcze dane koresponduj¹ce i porównawcze sprawozdania finansowe paragrafy 13-14, 16-17 i 19. MSRF 720 Odpowiedzialnoœæ bieg³ego rewidenta dotycz¹ca innych informacji zamieszczonych w dokumentach zawieraj¹cych zbadane sprawozdania finansowe paragraf 10(a). MSRF 706 217
Za³¹cznik 3 (Zob. par. A4) Przyk³ad sprawozdania bieg³ego rewidenta zawieraj¹cego paragraf objaœniaj¹cy Okolicznoœci s¹ nastêpuj¹ce: Badaniem objêto kompletne sprawozdania finansowe ogólnego przeznaczenia sporz¹dzone przez kierownictwo jednostki zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoœci Finansowej. Warunki zlecenia badania odzwierciedlaj¹ zawarty w MSRF 210 opis odpowiedzialnoœci kierownictwa za sprawozdania finansowe 4. Istnieje niepewnoœæ dotycz¹ca trwaj¹cego sporu prawnego o szczególnym charakterze. Odstêpstwo od maj¹cych zastosowanie ramowych za³o eñ sprawozdawczoœci finansowej spowodowa³o wyra enie opinii z zastrze eniem. Oprócz badania sprawozdañ finansowych na bieg³ym rewidencie spoczywa inna odpowiedzialnoœæ sprawozdawcza wymagana przez przepisy prawa krajowego. SPRAWOZDANIE NIEZALE NEGO BIEG EGO REWIDENTA [W³aœciwy adresat] Sprawozdanie na temat sprawozdañ finansowych 5 Przeprowadziliœmy badanie za³¹czonych sprawozdañ finansowych spó³ki ABC, na które sk³ada siê bilans sporz¹dzony na dzieñ 31 grudnia 20X1 r., rachunek wyników, zestawienie zmian w kapitale w³asnym, sprawozdanie z przep³ywów pieniê nych za rok zakoñczony w tym dniu, opis znacz¹cych zasad (polityki) rachunkowoœci oraz inne informacje objaœniaj¹ce. Odpowiedzialnoœæ kierownictwa 6 za sprawozdania finansowe Kierownictwo jest odpowiedzialne za sporz¹dzenie i rzeteln¹ prezentacjê 7 tych sprawozdañ finansowych zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoœci Finansowej oraz za kontrolê wewnêtrzn¹, któr¹ kierownictwo uznaje za niezbêdn¹ dla 4 MSRF 210 Uzgodnienie warunków zlecenia badania. 5 Podtytu³ Sprawozdanie na temat sprawozdañ finansowych jest zbêdny je eli, nie ma zastosowania drugi podtytu³ Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji. 6 Lub inny w³aœciwy termin zgodnie z ramowymi za³o eniami prawa okreœlonego systemu prawnego. 7 Je eli kierownictwo jest odpowiedzialne za sporz¹dzanie sprawozdañ finansowych, które przekazuj¹ rzetelny i jasny obraz zdanie to mo e brzmieæ: Kierownictwo jest odpowiedzialne za sporz¹dzanie sprawozdañ finansowych, które przekazuj¹ rzetelny i jasny obraz zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoœci Finansowej oraz za. 218 MSRF 706
sporz¹dzenia sprawozdañ finansowych nie zawieraj¹cych istotnego zniekszta³cenia spowodowanego oszustwem lub b³êdem. Odpowiedzialnoœæ bieg³ego rewidenta Jesteœmy odpowiedzialni za wyra enie opinii o tych sprawozdaniach finansowych na podstawie przeprowadzonego przez nas badania. Badanie przeprowadziliœmy zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej. Standardy te wymagaj¹ przestrzegania wymogów etycznych oraz zaplanowania i przeprowadzenia badania w taki sposób, aby uzyskaæ wystarczaj¹c¹ pewnoœæ, e sprawozdania finansowe nie zawieraj¹ istotnego zniekszta³cenia. Badanie polega na przeprowadzeniu procedur s³u ¹cych uzyskaniu dowodów badania kwot i ujawnieñ w sprawozdaniach finansowych. Dobór procedur zale y od os¹du bieg³ego rewidenta, w tym od oceny ryzyka istotnego zniekszta³cenia sprawozdañ finansowych spowodowanego oszustwem lub b³êdem. Dokonuj¹c oceny tego ryzyka, bieg³y rewident bierze pod uwagê dzia³anie kontroli wewnêtrznej, w zakresie dotycz¹cym sporz¹dzania i rzetelnej prezentacji 8 przez jednostkê sprawozdañ finansowych, w celu zaprojektowania odpowiednich w danych okolicznoœciach procedur badania, nie zaœ wyra enia opinii o skutecznoœci kontroli wewnêtrznej 9 jednostki. Badanie obejmuje tak e ocenê odpowiednioœci przyjêtych zasad (polityki) rachunkowoœci, racjonalnoœci ustalonych przez kierownictwo wartoœci szacunkowych, jak równie ocenê ogólnej prezentacji sprawozdañ finansowych. S¹dzimy, e uzyskane przez nas dowody badania stanowi¹ wystarczaj¹c¹ i odpowiedni¹ podstawê do wyra enia opinii z badania. Uzasadnienie opinii z zastrze eniem Krótkoterminowe, przeznaczone do sprzeda y papiery wartoœciowe spó³ki s¹ wykazane w kwocie xxx. Kierownictwo nie wyceni³o tych papierów wartoœciowych w cenie rynkowej, ale wykaza³o je w cenie nabycia, co stanowi odstêpstwo od Miêdzynarodowych Standardów Sprawozdawczoœci Finansowej. Z danych jednostki wynika, e gdyby kierownictwo wyceni³o te papiery wartoœciowe w cenie rynkowej, spó³ka musia³aby wykazaæ w rachunku wyników za ten rok niezrealizowan¹ stratê w kwocie xxx. Wartoœæ bilansowa papierów wartoœciowych w bilansie zosta³aby zmniejszona o tê sam¹ kwotê 8 W przypadku przypisu 7 zdanie to mo e brzmieæ: Dokonuj¹c oceny tego ryzyka, bieg³y rewident bierze pod uwagê dzia³anie kontroli wewnêtrznej w zakresie dotycz¹cym sporz¹dzania przez jednostkê sprawozdañ finansowych przekazuj¹cych rzetelny i jasny obraz, w celu zaprojektowania odpowiednich w danych okolicznoœciach procedur badania, nie zaœ wyra enia opinii o skutecznoœci kontroli wewnêtrznej jednostki. 9 W przypadku, gdy bieg³y rewident w po³¹czeniu z badaniem sprawozdañ finansowych odpowiada równie za wyra enie opinii o skutecznoœci kontroli wewnêtrznej zdanie to brzmia³oby nastêpuj¹co: Dokonuj¹c oceny ryzyka, bieg³y rewident bierze pod uwagê dzia³anie kontroli wewnêtrznej, w zakresie dotycz¹cym sporz¹dzania i rzetelnej prezentacji przez jednostkê sprawozdañ finansowych, w celu zaprojektowania odpowiednich w danych okolicznoœciach procedur badania. W przypadku przypisu 7 zdanie to mo e brzmieæ: Dokonuj¹c oceny tego ryzyka, bieg³y rewident bierze pod uwagê dzia³anie kontroli wewnêtrznej, w zakresie dotycz¹cym sporz¹dzania przez jednostkê sprawozdañ finansowych przekazuj¹cych rzetelny i jasny obraz, w celu zaprojektowania odpowiednich w danych okolicznoœciach procedur badania. MSRF 706 219
na dzieñ 31 grudnia 20X1, a podatek dochodowy, dochód netto i kapita³ udzia³owy by³yby odpowiednio obni one o kwotê xxx, xxx i xxx. Opinia z zastrze eniem Naszym zdaniem, za wyj¹tkiem skutków sprawy opisanej w rozdziale zawieraj¹cym uzasadnienie opinii z zastrze eniem, sprawozdania finansowe przedstawiaj¹ rzetelnie we wszystkich istotnych aspektach (lub przekazuj¹ rzetelny i jasny obraz) sytuacjê finansow¹ spó³ki ABC na dzieñ 31 grudnia 20X1 roku oraz finansowe wyniki dzia³alnoœci i przep³ywy pieniê ne za rok zakoñczony w tym dniu, zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoœci Finansowej. Objaœnienie Zwracamy uwagê na informacjê dodatkow¹ X do sprawozdañ finansowych, w której opisano niepewnoœæ 10 zwi¹zan¹ z rozstrzygniêciem pozwu przeciwko spó³ce wniesionego do s¹du przez spó³kê XYZ. Nasza opinia nie zawiera zastrze enia odnoœnie tej sprawy. Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji [Forma i treœæ tego rozdzia³u sprawozdania bieg³ego rewidenta ró ni siê w zale noœci od rodzaju innej odpowiedzialnoœci sprawozdawczej bieg³ego rewidenta] [Podpis bieg³ego rewidenta] [Data sprawozdania bieg³ego rewidenta] [Adres bieg³ego rewidenta] 10 Podkreœlaj¹c niepewnoœæ, bieg³y rewident stosuje tê sam¹ terminologiê, któr¹ zastosowano w sprawozdaniach finansowych. 220 MSRF 706