RozmnaŜanie się i rozwój człowieka 1. Zaznacz definicję rozwoju osobniczego. A. Proces prowadzący do uzyskania przez organizm energii. B. Usuwanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii. C. Zmiany zachodzące w organizmie od momentu jego powstania aŝ do śmierci. D. Pobieranie przez organizm substancji niezbędnych do podtrzymywania funkcji Ŝyciowych i rozwoju organizmu. 2. Zaznacz definicję rozmnaŝania. A. Powiększanie rozmiarów ciała. B.Wytwarzanie zdolnego do rozrodu potomstwa. C.Zmiany zachodzące w organizmie od momentu jego powstania aŝ do jego śmierci. D. Usuwanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii. 3. Uzupełnij tabelę. Układ rozrodczy Gruczoły rozrodcze Komórka rozrodcza jajniki jądra 4. Podkreśl nazwy Ŝeńskich narządów płciowych wewnętrznych. wargi wargi sromowe pochwa jajniki sromowe macica jajowody mniejsze większe 5. Podkreśl nazwy męskich narządów płciowych zewnętrznych. prącie najądrza nasieniowód gruczoł krokowy moszna jądra 6. Zaznacz punkt, w którym podano prawidłowy opis rysunku. A.1 pochwa, 2 macica, 3 jajnik B. 1 pochwa, 2 macica, 3 jajowód C. 1 wargi sromowe, 2 pochwa, 3 jajnik D. 1 wargi sromowe, 2 macica, 3 jajowód
7. Zaznacz punkt, w którym podano prawidłowy opis rysunku. A. 1 najądrze, 2 nasieniowód, 3 gruczoł krokowy B. 1 najądrze, 2 nasieniowód, 3 pęcherz moczowy C. 1 jądra, 2 - prącie, 3 pęcherz moczowy D. 1 moszna, 2 prącie, 3 gruczoł krokowy 8. Zaznacz informację dotyczącą jąder. 1 A.Zawierają pęcherzyki jajowe. B. Wytwarzają progesteron. C.W nich dojrzewają komórki jajowe. D.W nich powstają plemniki. 9. Zaznacz informację dotyczącą jajowodów. A. W nich zagnieŝdŝa się zapłodniona komórka jajowa. B. Przeprowadzają komórkę jajową do macicy. C. Przenoszą plemniki z jąder do cewki moczowej. D. Przeprowadzają komórkę jajową do cewki moczowej. 10. Zaznacz informację dotyczącą najądrzy. A.W nich komórki plemnikowe osiągają dojrzałość. B. SłuŜą do wprowadzania nasienia do dróg rodnych kobiety. C. W nich powstają plemniki. D. Przenoszą plemniki z jąder do cewki moczowej. 11. Jajniki i jądra są narządami, które oprócz wytwarzania komórek rozrodczych pełnią funkcję gruczołów dokrewnych. Uzupełnij tabelę. Gruczoł dokrewny jajniki jądra Nazwa hormonu estrogeny progesteron Funkcje hormonu ostatecznie przygotowuje macicę do zagnieŝdŝenia się zarodka, kontroluje przebieg ciąŝy pobudza rozwój zewnętrznych narządów i cech płciowych męskich, wpływa na zachowanie typu męskiego
Schemat cyklu miesiączkowego kobiety do zadań: 12., 13., 14. 12. Na podstawie schematu uporządkuj dane przedstawione w tabeli. Dni cyklu Zmiany w jajniku Śluz 1 4 ciałko Ŝółte powstałe w miejscu uwolnienia komórki jajowej produkuje progesteron tzw. dni suche 5 9 pęcherzyk jajnikowy dojrzewa tzw. dni mokre, wydziela się duŝa ilość przezroczystego, lejącego się śluzu 10 18 pęcherzyk jajnikowy dojrzewa tzw. dni suche 19 28 pęcherzyk jajnikowy osiąga krwawienie śluz niewidoczny pełną dojrzałość, pęka i uwalnia komórkę jajową (jajeczkowanie)
Prawidłowe dane w tabeli. Dni cyklu 1 4 5 9 10 18 Zmiany w jajniku Śluz 19 28 13. Na podstawie schematu zaznacz zdanie prawdziwe. A. Pierwszym dniem cyklu jest dzień po ustaniu krwawienia. B. Dni cyklu liczy się od momentu jajeczkowania. C. Pierwszym dniem cyklu jest pierwszy dzień miesiączki. D. Nie ma znaczenia, od którego dnia cyklu zaczyna się liczyć dni. 14. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. W czasie miesiączki... A. w błonie śluzowej macicy zagnieŝdŝa się zapłodniona komórka jajowa. B. błona śluzowa macicy osiąga największą grubość. C. błona śluzowa macicy narasta. D. błona śluzowa macicy się złuszcza. 15. Uporządkuj dane przedstawione w tabeli. Nazwa błony Funkcja płodowej 1. owodnia A. Otacza od zewnątrz zarodek i pozostałe błony płodowe, pozwala na kontakt ze środowiskiem, wytwarza na powierzchni stykającej się z błoną śluzową macicy kosmki, z których powstaje łoŝysko. 2. omocznia B. Otacza zarodek, wypełniona jest wodami płodowymi, chroni przed urazami, zapewnia zarodkowi wodne 3. kosmówka 16. Uzupełnij tekst. środowisko. C. U kręgowców stanowi magazyn wydalin zarodka, u człowieka jest narządem szczątkowym. 1... 2...3... ŁoŜysko zaczyna powstawać około 4. tygodnia po zagnieŝdŝeniu się zarodka. Tworzy się z dwóch elementów: pochodzącej od matki błony śluzowej i z rozbudowanej kosmówki pochodzącej od... Układ krwionośny płodu... z układem krwionośnym matki, jednak przez barierę łoŝyskową w kierunku matki przenikają:...... i mocznik, a w kierunku dziecka:..., substancje odŝywcze i przeciwciała. 17. Na rysunku przedstawiono fragment łoŝyska. Zaznacz prawidłowy opis rysunku.
18. Oceń prawdziwość poniŝszych zdań, wpisując P (prawda) lub F (fałsz) w odpowiedniej rubryce. 1. W czasie pierwszego trymestru ciąŝy warto nosić obcisłe dŝinsy, Ŝeby nie było widać zmian zachodzących w sylwetce. 2. W czasie ciąŝy naleŝy spoŝywać produkty zawierające duŝo wapnia, fosforu i Ŝelaza. 3. W ciąŝy niedozwolone jest palenie papierosów. 4. Stosowanie uŝywek nie ma wpływu na rozwijający się płód. 5. Kobieta w czasie ciąŝy powinna wykonywać ćwiczenia fizyczne zalecone przez lekarza. 6. W razie infekcji kobieta w ciąŝy moŝe przyjmować lekarstwa bez konsultacji z lekarzem. 19. Przeczytaj opis i dokończ zamieszczone pod nim zdanie. Rozwijają się w wyniku zapłodnienia dwóch komórek jajowych, które w tym samym czasie znajdują się w jajowodach. Bliźnięta te nie są identyczne, mogą być róŝnej lub tej samej płci. Opis dotyczy... 20. Pod wpływem działania hormonów, wydzielanych przez jajniki i jądra, w ciele chłopca i dziewczynki zachodzą zmiany określane jako dojrzewanie. PoniŜej opisano niektóre z tych zmian. Zaznacz literą T wynik działania testosteronu, a literą E wynik działania estrogenów. 1. rozwój tkanki łącznej gruczołów mlecznych 2. pojawienie się owłosienia w okolicy łonowej, na nogach, klatce piersiowej i zarostu na twarzy 3. ukształtowanie się Ŝeńskiego typu miednicy 4. mutacja głosu 5. grubienie skóry, wzmoŝona czynność gruczołów łojowych i potowych 6. powiększenie macicy, jajowodów i pochwy
21. Uzupełnij schemat. 22. Napisz nazwy dwóch okresów rozwoju człowieka opisanych poniŝej. A. Jest to okres zabaw z rówieśnikami, uczenia się i stawiania wielu pytań. W tym okresie zęby mleczne zostają zastąpione zębami stałymi. Ten okres to... B.Jest to okres zmniejszenia aktywności Ŝyciowej. Następuje utrata elastyczności skóry i demineralizacja kości oraz osłabienie układu ruchowego i nerwowego. Ten okres to... 23. Zaznacz punkt, w którym wymieniono tylko choroby przenoszone drogą płciową. A. AIDS, angina, tasiemczyca B. AIDS, kiła, rzeŝączka C. kiła, grypa, krztusiec D. rzeŝączka, nieŝyt nosa, kiła