Analiza rozkładu dawki dla aplikacji dojamowo-śródtkankowych w brachyterapii raka szyjki macicy. Judyta Wiercińska Renata Kabacińska Tomasz Skawiński Roman Makarewicz
Brachyterapia szyjki macicy Klasyczne aplikacje dojamowe Zdjęcie własność : Elekta (Stockholm), www.elekta.com
Brachyterapia szyjki macicy Aplikacje dojamowo-śródtkankowe aplikator wiedeński (Vienna Ring) Zdjęcie własność : Elekta (Stockholm), www.elekta.com
Cel badania Analiza rozkładu dawki dla aplikacji dojamowośródtkankowych w brachyterapii raka szyjki macicy z wykorzystaniem aplikatora Vienna Porównanie parametrów dozymetrycznych dla alternatywnych planów leczenia wykonanych dla aplikacji dojamowych z pominięciem kateterów śródtkankowych
Charakterystyka grupy badanej 31 kolejnych chorych na raka szyjki macicy leczonych metodą dojamowo- śródtkankową (od 04.2015 do 04.2017) Poddane brachyterapii HDR dawką frakcyjną 7.5 Gy Szczegóły aplikacji 12 aplikacji wiedeńskich z zastosowaniem dedykowanych wygiętych igieł umieszczonych w otworach ringu 19 aplikacji z wolnej ręki z igłami umieszczonymi wewnątrz lub obok ringu 9 z wykorzystaniem wygiętych igieł wiedeńskich 10 z wykorzystaniem prostych igieł 20 cm
Rodzaje aplikacji dojamowośródtkankowych Aplikacje wiedeńskie Aplikacje z wolnej ręki z wykorzystaniem igieł wiedeńskich z wykorzystaniem igieł prostych
Porównywane grupy Grupa badana: (TRN plans tandem/ring/needles) -rzeczywiste plany leczenia w aplikacjach dojamowo- śródtkankowych Grupa kontrolna: (TR plans tandem/ring) - wirtualne plany leczenia stworzone jedynie dla aplikatorów dojamowych nieuwzględniający zaaplikowanych igieł
Porównywane grupy TRN plans TR plans
Porównywane parametry Porównane parametry dozymetryczne: całkowitą kerma referencyjna (TRAK), D 90, V 100 Objętości wysokich dawek V 150 i V 200 Obciążenie narządów krytycznych dla najbardziej narażonych 0.1cm 3 (D 0.1cc ) oraz 2cm 3 (D 2cc ) pęcherza oraz odbytnicy. parametry dopasowania izodozy referencyjnej do objętości tarczowej
Wyniki TRN plans TR plans Poziom istotności D 90 [%] 90.4 83.4 p<0.05 V 100PTV [%] 83.0 77.3 p<0.05 V 100PTV [cm 3 ] 53.3 49.4 p<0.05 V 150PTV [cm 3 ] 33.9 30.4 p<0.05 V 200PTV [cm 3 ] 21.2 19.2 p<0.05 V 100 [cm 3 ] 82.2 83.4 p>0.05 V 150 [cm 3 ] 44.8 44.5 p>0.05 V 200 [cm 3 ] 27.5 27.7 p>0.05 Bladder D 0.1cc [Gy] 6.1 6.5 p<0.05 Bladder D 2cc [Gy] 4.8 5.0 p<0.05 Rectum D 0.1cc [Gy] 6.1 6.4 p<0.05 Rectum D 2cc [Gy] 4.8 5.0 p<0.05 TRAK [cgy/m] 0.449 0.474 p<0.05
Ocena jakości dopasowania izodozy referencyjnej do objętości tarczowej EI external index określający w jakim stopniu dawką co najmniej referencyjną obciążone są tkanki zdrowe; EI = (V 100 -V PTV100 )/ V PTV COIN conformal index (Baltas, 1998) stanowi miarę jakości implantu uwzględniając dopasowanie izodozy referencyjnej (100%) do objętości tarczowej oraz narażenie narządów krytycznych. COIN = c1*c2*c3 c1 = (V PTV100 /V PTV ) c2 = (V PTV100 /V 100 ) = CI (coverage index) = CF (conformity factor) c3 = Π (1- V OAR100 /V OAR ) COIN = (V PTV100 /V PTV ) * (V PTV100 /V 100 ) * Π (1- V OAR100 /V OAR )
Ocena jakości dopasowania izodozy referencyjnej do objętości tarczowej TRN Plans TR Plans Różnica pomiędzy TRN i TR EI 0.51 0.62-0,11/ -18 % CI 0.88 0.81 0,07/ 9% CF 0.64 0.58 0,06/ 10% COIN 0.57 0.48 0,09/ 19%
Porównanie różnych rodzajów aplikacji dojamowo-śródtkankowych Różnica wartości pomiędzy planami TRN i TR dla parametru: Aplikacje wiedeńskie Aplikacje z wolnej ręki z igłami wiedeńskimi Aplikacje z wolnej ręki z igłami prostymi D 90 [%] 8.83 9.44 2.47 V 100PTV [%] 8.06 6.8 1.9 Bladder D 0.1cc [%] -3.2-3.0-7.0 Bladder D 2cc [%] -1.9-2.1-5.2 Rectum D 0.1cc [%] -6.8-2.2-3.3 Rectum D 2cc [%] -5.4 0.2-3.5 Różnice istotne statystycznie p<0.05 Różnice nieistotne statystycznie p>0.05
Wnioski W planach leczenia dla aplikacji dojamowo-śródtkankowych uzyskano: wyższe parametry dopromienienia objętości tarczowej mniejsze obciążenie narządów krytycznych brak wzrostu całkowitych objętości deponowanych wysokich dawek V 150 i V 200 w porównaniu do analogicznych planów opartych na aplikacjach dojamowych, aplikacje dojamowo-śródtkankowe pozwalają na lepsze dopasowanie się objętości izodozy referencyjnej do objętości tarczowej, aplikacje śródtkankowe z wykorzystaniem zwykłych prostych igieł charakteryzowały się niższym wzrostem parametrów dopromienienia objętości tarczowej niż w przypadku wykorzystaniu wygiętych igieł wiedeńskich,
Dziękuję za uwagę!