ROLA PROJEKTÓW MIĘDZYNARODOWYCH W ROZWOJU DYDAKTYKI OCHRONY ŚRODOWISKA: DOŚWIADCZENIA KATEDRY INŻYNIERII WODNEJ SGGW I WYDZIAŁU CHEMII UJ Stefan Ignar 1, Marek Frankowicz 2 1 Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Inżynierii Wodnej, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa 2 Uniwersytet Jagielloński, Wydział Chemii, Zakład Chemii Teoretycznej, ul. Ingardena 3, 30-060 Kraków
TEMPUS (Trans-European Mobility Programme for University Studies) Program TEMPUS (uruchomiony 7 maja 1990 r.) stanowił część kompleksowego programu bezzwrotnej pomocy Komisji Europejskiej na rzecz wspierania reform społeczno-gospodarczych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej (PHARE - Poland-Hungary Assistance for Restructuring Economy). Głównym celem Programu było wspieranie reformy systemów szkolnictwa wyższego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i WNP poprzez współpracę z partnerami w krajach Unii Europejskiej, a w ostatnim okresie, także wspieranie procesu integracji państw stowarzyszonych i kandydujących do Unii Europejskiej. 1990: PL, H; 1999 13 krajów partnerskich. 1990-1993: Tempus I 1994-1998: Tempus II 1998-2000: Tempus II bis 2000-2006: Tempus III (2000-2004 samofinansowanie, 2000 PL jest kraj dawca) 2007-2013: Tempus IV 2014 2020 Erasmus+ - Akcja Budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym (w krajach partnerskich)
Projekty strukturalne (Structural Joint European Projects, SJEP) wspierały zmiany typu strukturalnego w uczelniach krajów partnerskich, m.in. poprzez: tworzenie nowych lub restrukturyzację istniejących jednostek w obrębie uczelni (w tym także nowych uczelni); opracowywanie nowych lub modernizację istniejących programów nauczania; modernizację bazy dydaktycznej (zakup sprzętu); podnoszenie kwalifikacji nauczycieli; wspieranie współpracy pomiędzy uczelniami a sektorem przemysłu; wprowadzanie programów kształcenia ustawicznego i dokształcania. Projekty grupowej wymiany studentów (Mobility Joint European Projects, MJEP) Projekty dotyczące rozwoju instytucjonalnego (Institution Building Projects, IB JEP) Działania uzupełniające (Complementary/Compact Measures, CME)
Projekt ECEAPU Environmental Chemistry Education at Polish Universities (1994-97) Partnerzy: UWr, UAM, UJ, Uniwersytet Bari, Uniwersytet w Lejdzie Opracowanie nowych materiałów dydaktycznych, wyposażenie pracowni, publikacja książek, seminaria
Projekt DEPES Database and ECTS for Polish Environmental Studies Spin-off projektu ECEAPU Partnerzy: 9 polskich uniwersytetów (UJ, UO, UW, UWr, UAM, UŁ, UMK, UMCS, UG), Uniwersytet Bari, Uniwersytet w Lejdzie Analiza studiów ochrony środowiska w Polsce, seminaria, szkolenia Seminarium końcowe w Bari: 22 uczestników z Polski tytuły gazet: Ora Bari parla polaco
Projekt EWA-Ring Interuniversity coordinating forum for (East-West) cooperation in the area of environment, water and agricultural soils 25 partnerów, 8 polskich uczelni + SK, CZ, H. Cel projektu: Development of joint educational, training and mobility programme through student and staff mobilities West East, East West, East East and short intensive courses. 7 intensywnych kursów, materiały dydaktyczne, sprzęt biurowy i laboratoryjny, podręczniki, 123 wyjazdy studentów i 153 pracowników.
Projekt SWARP Joint Curricula Development for Soil and Water Resources Protection 21 Partnerów, 8 polskich uczelni. Cel projektu: Restructure the curricula at 8 Polish universities including the creation of a 4-year Ph.D course at Warsaw Agricultural University and a postgraduate course at the Agricultural University of Wroclaw and development a Geographical Information Systems training centre at the Warsaw Agricultural University. 3 intensywne kursy, materiały dydaktyczne, publikacja 2 podręczników, sprzęt laboratoryjny, książki.
Projekt PANSED Polish Agricultural Universities Network for Sustainable Environmental Development 25 partnerów, 4 polskie uczelnie. Cel projektu: Creation of an new inter-faculty didactic institution at the Agricultural Academy of Warsaw in the field of 'Environmental Modelling and Impact Assessment'. 2 intensywne kursy, publikacja podręcznika, sprzęt laboratoryjny, książki.
Projekt STEEM Interdisciplinary Study Programme in Environmental Engineering and Management 20 partnerów, 2 polskie uczelnie. Cel projektu: Introduction of new degree courses, at both Bachelor and Master level: an interdisciplinary and interfaculty study programme in `Environmental Engineering and Management' at the Warsaw Agricultural University and an interdisciplinary study programme in `Environmental Engineering' at the Agricultural Pedagogical University in Siedlce. 3 intensywne kursy, nowy program studiów na SGGW Ochrona Środowiska, sprzęt laboratoryjny, książki.
Projekt INQA Introduction of QA System and ECTS at Two Polish Universities (UM_JEP) 7 partnerów, 2 polskie uczelnie. Cel projektu: 1. Development and implementation of an internal quality assurance system 2. Creation of the basis for the European Credit Transfer System Sprzęt laboratoryjny (komputery).
Efekty uczestnictwa SGGW w programie TEMPUS I, II i II bis Dydaktyczne, Rozwój zasobów ludzkich, Instytucjonalne, Tworzenie sieci partnerskich.
International German-Polish Tempus Conference 20 years of Tempus cooperation 18-19 November 2010 Humboldt-Universität zu Berlin, Senatssaal Unter den Linden 6, 10117 Berlin 7:00 p.m. Reception and dinner hosted by DAAD and FRSE Tempus award for Polish and German projects and universities Mensa Süd, HU Berlin Laureaci: SGGW UJ: 2 nagrody (uczelnia, Wydział Chemii)
Tri Tempusa Pierwszy Tempus nadał nam jaki taki pęd Drugi Tempus jeszcze dziś mam na equip-ment A ten Trzeci ach jak bardzo mi go żal Mknie kibitką w dal w syberyjską dal
TEMPUS III (2000 2004) (udział w programie jako indywidualny ekspert) TEMPUS SWARP-ICT - Russian Federation Title: Curricula Development on Soil and Water Resources Protection Using Information and Communication Technologies TEMPUS SWARP-ICT - Morocco Title: Curricula Development on Soil and Water Resources Protection Using Information and Communication Technologies TEMPUS DESPES - Uzbekistan Title: Development of Study Programme in the Area of Environmental Science at three Uzbek Universities TEMPUS EWASIA Central Asia Title: Development of International MSc Programme on Environment and Water Resources Management in Central Asia TEMPUS SQAD Russian Federation and Kazakhstan Title: System of Quality Assurance Development at the Kazakh and Russian Agricultural Universities
Tempus IV Polskie uczelnie brały udział w programie TEMPUS IV jako dawcy dostarczyciele know-how SGGW koordynowała kilka projektów TEMPUS IV. Na szczególną uwagę zasługują projekty dotyczące sektorowych ram kwalifikacji dla krajów partnerskich: DEFRUS (nauki o żywności), ELFRUS (gospodarka przestrzenna) i QANTUS (nauki o środowisku).
Projekt ENAGRA Environmental curricula at agricultural universities 15 partnerów, 2 uczelnie RF, 2 Ukraina Cel projektu: To bring three cycle structure curricula and teaching methods at project partner universities, in the priority discipline of environment, into line with the Bologna requirements by June 2011 Modernizacja programów studiów w 4 partnerskich uczelniach, sprzęt laboratoryjny.
Projekt QANTUS Qualifications Frameworks for Environmental Science at Ukrainian Universities 21 partnerów, 7 ukraińskich uczelni. Cel projektu: Project focus concerns preparation of sectoral Qualifications Frameworks for Environmental Science academic discipline within the subject area of Life Science. Zadania projektu: 1. Analyses of existing standards and methodologies of Qualifications Frameworks development in Environmental Science, 2. Development of sectoral Qualifications Frameworks for Environmental Science studies at Ukrainian universities, 3. Training courses on developing new study programs compatible with Qualifications Frameworks in Environmental Science. Zakup sprzętu (komputery i sprzęt do prezentacji)
Program FSS: Projekt WARM Opracowanie programu studiów magisterskich Information Systems in Water Resources Management 1partner norweski - Norwegian University of Life Sciences (UMB), 1 polski (SGGW), 1 ekspert. Cel projektu: : opracowanie nowego programu studiów, opracowanie katalogu studiów, wdrożenie techniki e- learningu do wspomagania procesu dydaktycznego, modernizacja pracowni dydaktycznej, zakup podręczników i efektywne upowszechnianie rezultatów.
Program FSS: Projekt Pol-EDDA Polish Education Dynamical Development Assistance 2 polskie uczelnie (UJ koordynator, SGGW) Partner zagraniczny: Uniwersytet Islandzki w Reykjaviku W ramach projektu: Zrealizowano ponad 50 wizyt studyjnych dla pracowników administracji i nauczycieli akademickich, przedyskutowano szereg zagadnień dotyczących zarządzania uczelnią (finanse, zapewnianie jakości, rozwój kadry, ocenianie pracowników uczelni i mechanizmy motywacyjne etc.), opracowano przewodnik do zapewniania jakości Wymieniono doświadczenia w zakresie programów studiów szczególną uwagę poświęcono ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi. Przy okazji jednej z wizyt 2 polskich uczestników odwiedziło też Szkołę Energii Odnawialnej w Akureyri
Podsumowanie W latach 90. ubiegłego wieku udział w projektach TEMPUS przyczynił się w istotny sposób do modernizacji polskiego szkolnictwa wyższego (w tym do rozwoju edukacji środowiskowej w SGGW i UJ) Uczestnictwo w programie TEMPUS III i TEMPUS IV pozwoliło na utrzymanie i rozwijanie kontaktów z uczelniami z Unii Europejskiej oraz wejście na rynek edukacyjny krajów partnerskich Udział w projektach ERASMUS+ Budowanie potencjału daje możliwość umocnienia pozycji polskich uczelni na poziomie globalnym i wpływu na kształtowanie standardów międzynarodowych