11 stycznia 2013 r. Opracowanie tematyczne 17 lipca 2017 r. z rynków wschodzących PUNKT WIDZENIA ZESPOŁU TEMPLETON EMERGING MARKETS GROUP Dr Mark Mobius Prezes Templeton Emerging Markets Group Stephen H. Dover, CFA Wiceprezes wykonawczy, szef zespołu ds. akcji., Franklin Templeton Investments CIO, Templeton Emerging Markets Chetan Sehgal, CFA Wiceprezes wykonawczy, Dyrektor ds. strategii inwestowania na światowych rynkach wschodzących / strategii skoncentrowanej na spółkach o małej kapitalizacji Templeton Emerging Markets Group Vikas Chiranewal, CFA Starszy wiceprezes, starszy dyrektor wykonawczy Templeton Asset Management India Pvt. Ograniczona Erman Kalkandelen Starszy wiceprezes, starszy dyrektor wykonawczy Templeton Asset Management Ltd. Podsumowanie Uważamy, że akcje małych spółek stanowią atrakcyjną propozycję dla inwestorów w obecnych warunkach inwestycyjnych. Na temat tej klasy aktywów pokutują jednak pewne błędne przekonania przysłaniające kluczowe atuty, które może wykorzystać aktywny zarządzający: Małe spółki to niszowa klasa aktywów: Wbrew powszechnym błędnym przekonaniom, akcje małych spółek stanowią ogromne spektrum inwestycyjne o dużej płynności. Pojedyncze przedsiębiorstwa mogą mieć duży udział w rynku lub branży, a kapitalizacja największych spółek może przekraczać 2 mld USD. Kursy akcji małych spółek są bardziej zmienne: Wbrew temu przekonaniu, dane pokazują, że zmienność cen akcji spółek o małej kapitalizacji z rynków wschodzących nie musi być większa niż w przypadku akcji dużych przedsiębiorstw. Ponadto, w naszej ocenie, małe spółki oferują aktywnym inwestorom inne potencjalne możliwości, między innymi: Segment ten jest słabo zbadany i słabo reprezentowany w portfelach inwestorów: Ze względu na rozmiar spektrum inwestycyjnego, skala badań prowadzonych w obrębie tej klasy aktywów jest generalnie ograniczona, co często skutkuje nieadekwatną wyceną akcji. Dzięki temu aktywni zarządzający mogą wykorzystywać te możliwości poprzez bezpośrednią analizę niedostatecznie zbadanych spółek. Wykorzystanie lokalnego wzrostu: Akcje dużych spółek to w dużej mierze przedsiębiorstwa informatyczne i finansowe, które mogą być bardziej podatne na wpływ globalnych lub krajowych trendów makroekonomicznych. Z kolei większy wpływ na spółki o małej kapitalizacji mają takie czynniki, jak popyt krajowy, sprzyjające warunki demograficzne, lokalne reformy i innowacyjne niszowe produkty. Aktywne podejście pozwala wyszukiwać atrakcyjny potencjał wzrostowy wśród małych przedsiębiorstw i zapewnia elastyczność pozwalającą inwestować w instrumenty oferujące ekspozycję na atrakcyjny globalny potencjał wzrostowy. Ogólnie rzecz biorąc, uważamy, że powyższe atuty oferują atrakcyjne perspektywy dla aktywnych zarządzających, ponieważ liczne nieodpowiednio wyceniane instrumenty, dysproporcje rynkowe oraz słabo zbadane spektrum inwestycyjne to korzystne warunki do generowania współczynnika alfa. Bieżące warunki rynkowe Akcje małych spółek jak dotąd w 2017 r. radzą sobie dobrze, a wzrosty w tej klasie aktywów notowane są w wielu różnych krajach i branżach. Tegoroczne wzrosty są wynikiem poprawy nastrojów wokół warunków rynkowych, sytuacji gospodarczej i zysków spółek na różnych rynkach wschodzących, pomimo takich wyzwań, jak faktyczne i potencjalne zmiany stóp procentowych w Stanach Zjednoczonych, niepewność związana z nową administracją w USA czy też problemy geopolityczne na świecie.
Rozpowszechnione błędne przekonania na temat małych spółek Ta klasa aktywów nie jest niszowa Pomimo rozpowszechnionych stereotypów, akcje małych spółek nie są, naszym zdaniem, niszą inwestycyjną. Ta klasa aktywów obejmuje ponad 20 tysięcy spółek, jej łączna kapitalizacja rynkowa przekracza 5 bln USD, a dzienne obroty wynoszą ponad 40 mld USD, jak widać na wykresie nr 1 płynność rynku akcji małych spółek z rynków wschodzących jest porównywalna z płynnością papierów przedsiębiorstw o dużej kapitalizacji. 1 Sądzimy, że sam rozmiar spektrum inwestycyjnego małych spółek stanowi kluczowy atut dla aktywnych zarządzających, zapewniający liczne możliwości związane z odkrywaniem niedoszacowanych spółek. Nieproporcjonalnie duża część akcji małych spółek z rynków wschodzących zwykle znajduje się w portfelach krajowych inwestorów indywidualnych, którzy częściej przeprowadzają transakcje niż zagraniczni inwestorzy instytucjonalni, ponieważ zazwyczaj mają znacznie krótszy horyzont inwestycyjny; to zjawisko przekłada się na większą płynność. Dobrym przykładem tego zjawiska są Indie, gdzie inwestorzy mają do wyboru ogromną liczbę spółek, a większość instrumentów jest w posiadaniu inwestorów lokalnych. Co więcej, nieproporcjonalnie duży udział lokalnych inwestorów w rynku może generować mniej skorelowane wyniki, które byłyby trudne do uzyskania dla inwestorów koncentrujących się na spółkach o dużej kapitalizacji. Kluczową różnicą pomiędzy spółkami o małej kapitalizacji z rynków rozwiniętych i rynków wschodzących jest fakt, że te drugie często mają duże znaczenie na poziomie lokalnym; kapitalizacja rynkowa rzędu 2 mld USD w niektórych krajach, indeksach lub sektorach może plasować spółkę w czołówce są to często uznane przedsiębiorstwa z długą historią dobrych wyników. Wiele spośród tych przedsiębiorstw to spółki rodzinne, które wyróżniają się stabilnością w porównaniu z małymi spółkami z rynków rozwiniętych. Wykres nr 1: Akcje spółek o małej kapitalizacji mają nieproporcjonalnie niski udział w dziennych obrotach $46.4 $14.8 $42.6 $5.2 Dzienne Daily obroty Turnover, w mld $B USD Market Kapitalizacja Cap below rynkowa $2B niższa Market Kapitalizacja Cap above rynkowa $2B niż 2 mld USD wyższa niż 2 mld USD Kapitalizacja Market rynkowa Cap, w bln $TUSD Market Kapitalizacja Cap below rynkowa $2B niższa Market Kapitalizacja Cap above rynkowa $2B niż 2 mld USD wyższa niż 2 mld USD Źródło: Bloomberg, MSCI. Przedstawione dane mają charakter wyłącznie ilustracyjny i poglądowy. Spektrum inwestycyjne obejmuje wszystkie notowane na giełdzie akcje spółek, zgodnie z definicją MSCI. Kluczową różnicą pomiędzy spółkami o małej kapitalizacji z rynków rozwiniętych i rynków wschodzących jest fakt, że te drugie często mają duże znaczenie na poziomie lokalnym; kapitalizacja rynkowa rzędu 2 mld USD w niektórych krajach, indeksach lub sektorach może plasować spółkę w czołówce są to często uznane przedsiębiorstwa z długą historią dobrych wyników. Wiele spośród tych przedsiębiorstw to spółki rodzinne, które wyróżniają się stabilnością w porównaniu z małymi spółkami z rynków rozwiniętych. Wykres nr 2: Akcje spółek o małej kapitalizacji z rynków wschodzących są słabo reprezentowane w indeksach rynków wschodzących 1% 99% 83% 17% MSCI EM Small Cap Index Market Kapitalizacja Cap above rynkowa $2B niższa Market Kapitalizacja Cap below rynkowa $2B niż 2 mld USD wyższa niż 2 mld USD Źródło: FactSet. Przedstawione dane mają charakter wyłącznie ilustracyjny i poglądowy. 2
Te inwestycje nie muszą charakteryzować się większą zmiennością Inne błędne przekonanie na temat inwestycji w małe spółki dotyczy zmienności cen tych aktywów, która miałaby być rzekomo większa niż zmienność kursów akcji dużych przedsiębiorstw. Podobnie jak wszelkiego rodzaju inwestycje, akcje małych spółek związane są z realnym i przewidywanym ryzykiem; niektóre z tych czynników ryzyka, takie jak większa zmienność na tle rynków rozwiniętych, związane są z akcjami spółek z rynków wschodzących ogółem. Inne źródła ryzyka mogą być charakterystyczne dla akcji małych spółek z rynków wschodzących, np. przekonanie o większej zmienności cen akcji przedsiębiorstw o małej kapitalizacji w porównaniu z papierami dużych spółek. Analiza danych o odchyleniu standardowym pokazuje jednak, że takie założenie nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości. Choć pojedyncze spółki często wykazują się dużą zmiennością, korelacja pomiędzy różnymi małymi przedsiębiorstwami jest niższa, po części w związku z ekspansywnością i różnorodnością spółek w tym segmencie inwestycyjnym; przykładowo, koreański sprzedawca oferujący produkty w formie sprzedaży telewizyjnej i internetowej, taki jak GS Home Shopping, podlega wpływowi innych czynników niż indyjski producent cementu, taki jak J.K. Cement. Efektem może być mniejsze ryzyko na poziomie pojedynczych klas aktywów, co widać na wykresie nr 3. Pomimo nagłego wzrostu podczas kryzysu w 2008 r. oraz późniejszego odbicia, odchylenie standardowe stóp zwrotu od tamtej pory jest porównywalne z odchyleniem, jakie wykazuje indeks akcji dużych spółek. Dla inwestorów ważniejsza może być zdolność akcji małych spółek do wypracowania zwrotów, które zrekompensują ryzyko. Wykres nr 4 pokazuje, że w okresie pięciu lat akcje małych spółek z rynków wschodzących wykazują mniejszą zmienność przy wyższych zwrotach w porównaniu z papierami dużych przedsiębiorstw. Wykres nr 3: Zmienność akcji małych spółek na tle akcji dużych przedsiębiorstw 30% Wykres nr 4: Akcje małych spółek : ponadprzeciętne stopy zwrotu i niższe ryzyko Stosunek ryzyka do zwrotów w okresach pięciu i dziesięciu lat Średnioroczna stopa zwrotu Annualized Return 6.0% 25% 24.86% 23.29% 5.0% 5-letni 20% 4.0% 15% 15.83% 14.50% 14.28% 13.34% 3.0% 10-letni 10% 9.17% 8.66% 2.0% 5% 1.0% 0% One-Year Roczny 3-letni Three-Year 5-letni Five-Year 10-letni 10-Year MSCI EM Small Cap Index 0.0% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% Średnioroczna zmienność MSCI EM Small Cap Index Źródło: Morningstar. Akcje spółek o małej kapitalizacji są reprezentowane przez indeks MSCI Emerging Markets Small Cap Index. Rynki wschodzące są reprezentowane przez indeks MSCI Emerging Markets Index. Zmienność na podstawie odchylenia standardowego we wskazanych przedziałach czasowych. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. Źródło: Morningstar. Przedstawione informacje mają charakter wyłącznie ilustracyjny. Zmienność na podstawie odchylenia standardowego we wskazanych przedziałach czasowych. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. 3
Inne możliwości dla aktywnych inwestorów Lekceważone i niedostatecznie zbadane Akcje małych spółek nie tylko nie są zauważane przez wielu zarządzających inwestycjami, ale są także słabo zbadane przez analityków po stronie sprzedażowej. Jest to związane nie tylko z ogromną liczbą spółek, ale także z względnie niewielkimi zasobami dostępnych informacji. Nie dziwi zatem fakt, że, jak widać na wykresie nr 5, średnia liczba akcji małych spółek rekomendowanych do analiz jest znacznie niższa niż ten sam wskaźnik dla akcji większych przedsiębiorstw z rynków wschodzących. Co więcej, na temat wielu spółek o małej kapitalizacji jest bardzo niewiele lub nie ma żadnych dostępnych wyników analiz. Dostępność wyników analiz jest jeszcze mniejsza w przypadku dużej liczby akcji małych spółek, które nie są ujęte w indeksach. Taka sytuacja daje ogromną przewagę aktywnym zarządzającym, którzy mogą prowadzić bezpośrednie analizy tych spółek; prawdopodobieństwo niedoszacowania akcji względnie nieznanej małej spółki z rynku wschodzącego, która nie jest obecna w indeksie jest znacznie większe niż szansa na niedoszacowanie dużego przedsiębiorstwa z licznymi rekomendacjami analityków. Wykorzystanie dostępu do ekspozycji na rynek lokalny jako uzupełnienie portfeli akcji spółek z rynków wschodzących W kontekście ogólnych długofalowych sukcesów rynków wschodzących jako światowych gospodarek oraz jako kategorii aktywów kapitałowych należy wspomnieć, że większość krajów zaliczanych do rynków wschodzących zintegrowała się z gospodarką światową jak nigdy wcześniej. W rezultacie odnoszące największe sukcesy tamtejsze spółki o największych rozmiarach zaczęły wychodzić poza swoje rynki krajowe oraz eksportować i inwestować na całym świecie. Ceny akcji wielu spośród tych spółek nie są już zatem uzależnione wyłącznie od czynników krajowych. Przykłady takich przedsiębiorstw można znaleźć w branży elektronicznej, przemyśle motoryzacyjnym czy sektorach związanych z konsumpcją; są to spółki, które generują znaczącą część swoich przychodów w gospodarkach rozwiniętych, a nie na swoich rynkach krajowych. Z kolei małe spółki generalnie oferują dokładnie taką ekspozycję, jaka od początku przyciągała inwestorów na te rynki, czyli ekspozycję na popyt krajowy, korzystne czynniki demograficzne, lokalne inicjatywy reformatorskie oraz innowacyjne niszowe produkty, które często są podstawowymi motorami wzrostu. W rezultacie sektory, na które inwestorzy kupujący akcje spółek o małej kapitalizacji mają ekspozycję znacząco różnią się od sektorów, na które ekspozycję zapewniają akcje większych przedsiębiorstw, co widać na wykresie nr 6. Indeks MSCI Emerging Markets Index jest nieproporcjonalnie zdominowany przez ekspozycję na sektory technologii informatycznych i finansów. Sektory te zwykle są bardziej podatne na wpływ trendów globalnych lub krajowych trendów makroekonomicznych. Co więcej, wśród akcji spółek o dużej kapitalizacji większą przewagę mają papiery spółek skarbu państwa; choć przedsiębiorstwa państwowe często są, według nas, dobrze zarządzane, interesy podstawowego właściciela nie zawsze są zgodne z interesami inwestorów posiadających pakiety mniejszościowe. Wykres nr 5: Akcje spółek o małej kapitalizacji są słabo zbadane przez analityków w porównaniu z szerszym spektrum rynków wschodzących Akcje ujęte w indeksie z pojedynczymi rekomendacjami lub bez żadnych Średnia Rekomendacje liczba analityków rekomendacji analityków na akcję ujętą w indeksie rekomendacji Liczba dostępnych akcji 20 496 7 23 MSCI EM Small Cap Index MSCI EM Small Cap Index Źródło: Bloomberg. Akcje spółek o małej kapitalizacji są reprezentowane przez indeks MSCI EM Small Cap Index. Rynki wschodzące są reprezentowane przez indeks MSCI Emerging Markets Index. Przedstawione dane mają charakter wyłącznie ilustracyjny i poglądowy. Akcje spółek, których nie poddano analizom, są zdefiniowane jako akcje, które mają pojedyncze rekomendacje lub nie mają żadnych rekomendacji. 4
Wykres nr 6: Zestawienie alokacji sektorowej indeksów małych i dużych spółek Telecommunication Technologie informatyczne Services Wykres nr 7: Stosunek historycznego trzyletniego wzrostu sprzedaży w przypadku małych spółek do całego spektrum spółek (na podstawie wyników spółek ujętych w indeksie) Średnioroczny wzrost sprzedaży w okresie ostatnich 3 lat Energy Dobra wyższego rzędu Utilities Przemysł Consumer Staples 16.71% 13.52% Health Materiały Care 12.06% Real Finanse Estate Financials Nieruchomości Materials Ochrona zdrowia Industrials Dobra konsumpcyjne Consumer pierwszej Discretionary potrzeby 4.22% Information Usługi Technology komunalne 0% 10% 20% 30% Energetyka MSCI EM Small Cap Index Źródło: Usługi FactSet. telekomunikacyjne Przedstawione dane mają charakter wyłącznie ilustracyjny i poglądowy. Z kolei akcje spółek o małej kapitalizacji z rynków wschodzących oferują największą ekspozycję na szybciej rosnące sektory, takie jak dobra wyższego rzędu czy ochrona zdrowia. Takie przedsiębiorstwa często w większym stopniu koncentrują się na rynkach lokalnych, a wiele z nich to dominujący gracze w mniejszych branżach. Najskuteczniejsze małe spółki wykorzystują te lokalne atuty na potrzeby międzynarodowego rozwoju, przygotowując grunt pod stopniową transformację w średnie lub nawet duże przedsiębiorstwa. Różnice w ekspozycji ekonomicznej mogą być znaczące nawet w obrębie jednego sektora. Przykładowo, w sektorze materiałów mamy przedsiębiorstwa wydobywcze, które z natury zwykle mają dużą kapitalizację i są bardzo podatne na wpływ czynników zewnętrznych, takich jak światowe ceny surowców. Mniejsze spółki z sektora materiałów to, na przykład, producenci cementu, mający większą ekspozycję na lokalne czynniki gospodarcze i dynamikę popytu. Dywersyfikacja portfela poprzez dodanie do niego akcji małych spółek zapewnia zatem ekspozycję uzupełniającą inwestycje w duże przedsiębiorstwa. Poszukiwanie wzrostu w wolno rosnącym świecie Rynki wschodzące mogą stanowić jasny punkt na miejscami niewyraźnej gospodarczej mapie świata. Choć tempo globalnego wzrostu konsekwentnie rozczarowuje od czasu kryzysu finansowego w 2008 r., prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego z kwietnia 2017 r. przewidywały przyspieszenie wzrostu światowego produktu krajowego brutto (PKB) do 3,5% w 2017 r. MSCI EM Small Cap Index MSCI World Small Cap Index MSCI World Index Źródło: FactSet. Akcje spółek o małej kapitalizacji są reprezentowane przez indeks MSCI EM Small Cap Index. Rynki wschodzące są reprezentowane przez indeks MSCI Emerging Markets Index. Przedstawione dane mają charakter wyłącznie ilustracyjny i poglądowy. Wyniki historyczne nie gwarantują wyników przyszłych. W przypadku gospodarek rozwiniętych prognozowany jest wzrost PKB w 2017 r. rzędu 2%. Niemniej jednak, jak to miało miejsce już wcześniej, prognozy wzrostu dla rynków wschodzących i rozwijających się są wyższe od prognoz dla rynków światowych i utrzymują się na poziomie 4,5%. 2 W okresie ośmiu lat do 2008 r. wkład rynków wschodzących w przyspieszenie globalnego wzrostu w ujęciu rocznym wynosił 70% i pomimo pewnego umiarkowania od tamtego czasu zagregowane stopy wzrostu PKB na rynkach wschodzących wciąż są znacznie wyższe niż wzrost notowany na rynkach rozwiniętych. 3 W warunkach tak słabego globalnego wzrostu, inwestowanie w mniejsze spółki może zapewniać ekspozycję na wiele spośród najszybciej rosnących przedsiębiorstw z najszybciej rosnących krajów na świecie. Wykres nr 7 ilustruje większy wzrost sprzedaży spółek o małej kapitalizacji na tle dużych przedsiębiorstw. Warto także przypomnieć, że jest to typowo organiczny wzrost w obszarze podstawowej działalności stymulowany przez dynamikę lokalnych rynków, a nie globalne czynniki makroekonomiczne. Poza wzrostem organicznym małe spółki z rynków wschodzących mogą także notować wzrosty cen akcji będące efektem włączenia do indeksu (które przyciągnie pasywny kapitał inwestorów oraz zwiększy zainteresowanie analityków z domów maklerskich, co z kolei pozwoli przyciągnąć także kapitał aktywny) oraz mogą stawać się celami fuzji i przejęć; są to czynniki stymulujące wzrost, w dużej mierze niezależne od sytuacji makroekonomicznej. 5
Znaczenie aktywnego zarządzania W jaki sposób aktywny zarządzający może wygenerować dodatkową wartość? Minimalizowanie sztucznych obrotów Ponieważ w indeksie MSCI EM Small Cap Index ujęte są akcje wielu spółek, których bezwzględna i względna kapitalizacja może się znacząco zmieniać z roku na rok, równoważenie indeksu co pół roku może generować duże obroty zarówno pod względem spółek ujętych w indeksie, jak i ich udziału; zjawisko to ilustruje wykres nr 8, na którym widzimy, że w okresie 12 miesięcy do czerwca 2017 r. akcje 501 spółek zostały dodane do indeksu lub z niego usunięte. Pasywna strategia inwestycyjna oparta na indeksie MSCI EM Small Cap Index może narażać inwestora na wyższe koszty transakcji wynikające z ciągłego równoważenia indeksu, natomiast aktywne zarządzanie wolne od ograniczeń narzucanych przez strukturę indeksu może minimalizować te sztuczne obroty i pozwolić skoncentrować się na długofalowym potencjale inwestycji obecnych w portfelu. Różnice w porównaniu z benchmarkiem Jak widać na wykresie nr 6, indeks akcji małych spółek ma swoją wyraźnie określoną strukturę i jest przeważony w kierunku dóbr konsumpcyjnych wyższego rzędu, informatyki i przemysłu. Aktywni zarządzający nie muszą podzielać tych preferencji, jeżeli uznają, że większe pokłady wartości można znaleźć gdzie indziej lub że ekspozycja na dane instrumenty nie jest rozsądna w aktualnych warunkach inwestycyjnych. Aktywni zarządzający mogą także dążyć do większej dywersyfikacji i odpowiednio korygować ekspozycję zamiast przestrzegać ograniczeń narzucanych przez indeks. Innym argumentem przemawiającym za aktywnym zarządzaniem jest fakt, że wiele ciekawych małych spółek nie kwalifikuje się do większych indeksów lub udział w indeksach nie odzwierciedla ich potencjału, natomiast niezależna od indeksu strategia skoncentrowana na małych przedsiębiorstwach ma dostęp także do akcji takich spółek. Odkrywanie potencjalnych zwycięzców Należy przede wszystkim zauważyć, że jest wiele małych spółek, które pozostaną małe z różnych przyczyn, takich jak kwestie związane z ładem korporacyjnym, niska jakość zarządzania, brak wzrostu całego rynku czy inne czynniki. Zadaniem aktywnego zarządzającego jest identyfikowanie tych małych spółek, które mogą odnieść sukces w dłuższej perspektywie, z myślą o ograniczaniu ryzyka spadków i jednoczesnym zwiększaniu zwrotów skorygowanych o ryzyko. W obliczu tak ogromnej liczby słabo zbadanych i niedoinwestowanych spółek dostępnych dla inwestorów, koncentracja na indywidualnej analizie fundamentalnej może być sposobem na budowanie portfeli o bardzo atrakcyjnym profilu jakości przy niższych wycenach na tle indeksu małych spółek. Nasza koncentracja na aktywnym inwestowaniu W Templeton Emerging Markets Group uważamy, że małe spółki to żyzny grunt dla aktywnych zarządzających, którzy potrafią skoncentrować się na zarządzaniu ryzykiem i czynnikach stymulujących długofalowy wzrost tej klasy aktywów. Analizami małych spółek z rynków wschodzących zajmuje się nasz duży zespół ponad 50 analityków działających na rynkach lokalnych w 20 oddziałach na całym świecie, dzięki czemu możemy regularnie spotykać się z przedstawicielami spółek, w które inwestujemy lub planujemy zainwestować. Prowadzimy także intensywne badania skoncentrowane na ładzie korporacyjnym i zarządzaniu ryzykiem, mające na celu wykorzystanie strukturalnych powodów do inwestowania w małe spółki i wyszukiwanie przedsiębiorstw, którym mogą sprzyjać zmiany demograficzne i wzrost poziomu zamożności konsumentów oraz które wyróżniają się zrównoważonymi i wytrzymałymi modelami biznesowymi. Stosując podejście oparte na szczegółowych analizach indywidualnych, wykorzystywaniu możliwości o solidnie uzasadnionym potencjale i długiej perspektywie inwestycyjnej, dążymy do inwestowania w spółki mające solidne zarządy, które, według nas, są zdolne do podejmowania trafnych strategicznych decyzji. Cena ma kluczowe znaczenie dla naszego podejścia inwestycyjnego, a centralnym elementem naszej filozofii jest wartość. Wykres nr 8: Obroty w indeksie MSCI EM Small Cap Index (w okresach sześciomiesięcznych) 250 200 150 100 81 127 170 185 178 168 207 212 148 94 127 50 0-50 -100-150 -200-163 -150-166 -160-178 -180-250 -215 6-12 12-12 6-13 12-13 6-14 12-14 6-15 12-15 6-16 12-16 6-17 Additions Dodane Deletions Usunięte Źródło: Bloomberg. Przedstawione dane mają charakter wyłącznie ilustracyjny i poglądowy. -126-123 -157-123 6
JAKIE JEST RYZYKO? Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Inwestowanie w instrumenty zagraniczne wiąże się ze szczególnym ryzykiem, np. dotyczącym wahań kursów wymiany walut, niestabilności gospodarczej czy zmian na arenie politycznej. Inwestycje na rynkach wschodzących, do których należą także nowe rynki wschodzące, obarczone są większym ryzykiem wynikającym z powyższych czynników, oprócz typowych dla nich ryzyk związanych z względnie niewielkimi rozmiarami, mniejszą płynnością i brakiem odpowiednich ram prawnych, politycznych, biznesowych i społecznych dla rynków papierów wartościowych. Ze względu na to, że wspomniane ramy prawne, polityczne, biznesowe i społeczne są zwykle jeszcze słabiej rozwinięte na nowych rynkach wschodzących, a także występują rozmaite inne czynniki, takie jak podwyższony potencjał skrajnych wahań kursów, braku płynności, barier ograniczających transakcje oraz mechanizmów kontroli giełd, ryzyka związane z rynkami wschodzącymi są nasilone w przypadku nowych rynków wschodzących. W zależności od tymczasowej koncentracji portfela na wybranych krajach, regionach, branżach, sektorach czy typach inwestycji portfel może być narażony na wyższe ryzyko niekorzystnych wydarzeń dotyczących tych obszarów większego zaangażowania w porównaniu z portfelem utrzymującym ekspozycję na szersze spektrum krajów, regionów, branż, sektorów czy typów inwestycji. Inwestowanie w mniejsze spółki o ograniczonej płynności wiąże się z dodatkowym ryzykiem wynikającym z mniejszych przychodów, ograniczeń produkcyjnych i niewielkiego udziału w rynku. INFORMACJA NATURY PRAWNEJ Niniejszy materiał ma charakter ogólny, a zawarte w nim treści nie powinny być traktowane jako indywidualne porady lub rekomendacje inwestycyjne dotyczące kupna, sprzedaży lub utrzymania jakichkolwiek inwestycji lub przyjęcia jakiejkolwiek strategii inwestycyjnej. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mają charakteru porad prawnych ani podatkowych. Poglądy wyrażone w niniejszym materiale odzwierciedlają punkt widzenia zarządzającego inwestycjami, a wszelkie komentarze, opinie i analizy są w pełni aktualne wyłącznie w dniu ich publikacji i mogą ulec zmianie bez odrębnego powiadomienia. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie stanowią kompletnej analizy wszystkich istotnych faktów dotyczących jakiegokolwiek kraju, regionu czy rynku. Wszelkie inwestycje wiążą się z ryzykiem, włącznie z ryzykiem utraty zainwestowanego kapitału. Dane pochodzące z zewnętrznych źródeł mogły zostać wykorzystane na potrzeby opracowania niniejszego materiału. Takie dane nie zostały odrębnie zweryfikowane, potwierdzone ani poddane kontroli przez Franklin Templeton Investments ( FTI ). FTI nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek straty wynikające z wykorzystania jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszym materiale; inwestor może opierać swe decyzje na przedstawionych tutaj opiniach lub wynikach analiz wyłącznie na własne ryzyko. Produkty, usługi i informacje mogą nie być dostępne pod niektórymi jurysdykcjami i są oferowane poza USA przez inne podmioty powiązane z FTI i (lub) przez dystrybutorów, w zależności od lokalnie obowiązujących przepisów. Aby dowiedzieć się, czy dane produkty i usługi są dostępne pod określoną jurysdykcją, należy skonsultować się z profesjonalnym doradcą finansowym. Wydane w USA przez Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, California 94403-1906, (800) DIAL BEN/342-5236, franklintempleton.com Franklin Templeton Distributors, Inc. jest głównym dystrybutorem zarejestrowanych w USA produktów Franklin Templeton Investments, które są dostępne wyłącznie pod jurysdykcjami dopuszczającymi, na mocy obowiązującego prawa i przepisów, oferowanie takich produktów lub składanie zapytań ofertowych dotyczących takich produktów. 7
INFORMACJA NATURY PRAWNEJ, ciąg dalszy Australia: wydane przez Franklin Templeton Investments Australia Limited (ABN 87 006 972 247) (australijskiego dostawcę usług finansowych posiadającego licencję nr 225328), Level 19, 101 Collins Street, Melbourne, Victoria, 3000. Austria/Niemcy: wydane przez Franklin Templeton Investment Services GmbH, Mainzer Landstraße 16, D-60325 Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dopuszczone do użytku w Niemczech przez IHK Frankfurt M., Reg. no. D-F-125-TMX1-08. Kanada: wydane przez Franklin Templeton Investments Corp., 5000 Yonge Street, Suite 900 Toronto, ON, M2N 0A7, faks: (416) 364-1163, (800) 387-0830, www.franklintempleton.ca. Dubaj: wydane przez Franklin Templeton Investments (ME) Limited, podmiot działający na podstawie licencji i pod nadzorem Urzędu Regulacji Rynków Finansowych w Dubaju. Oddział w Dubaju: Franklin Templeton Investments, The Gate, East Wing, Level 2, Dubai International Financial Centre, P.O. Box 506613, Dubaj, ZEA, tel.: +9714-4284100, faks: +9714-4284140. Francja: wydane przez Franklin Templeton France S.A., 20 rue de la Paix, 75002 Paryż, Francja. Hongkong: wydane przez Franklin Templeton Investments (Asia) Limited, 17/F, Chater House, 8 Connaught Road Central, Hongkong. Włochy: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à.r.l. oddział we Włoszech, Corso Italia, 1 Mediolan, 20122, Włochy. Japonia: wydane przez Franklin Templeton Investments Japan Limited. Korea Południowa: wydane przez Franklin Templeton Investment Trust Management Co., Ltd., 3rd fl., CCMM Building, 12 Youido-Dong, Youngdungpo-Gu, Seul, Korea 150-968. Luksemburg/Beneluks: wydane przez Franklin Templeton International Services S.à r.l. podlegającą nadzorowi Commission de Surveillance du Secteur Financier 8A, rue Albert Borschette, L-1246 Luksemburg Tel.: +352-46 66 67-1 Faks: +352-46 66 76. Malezja: wydane przez Franklin Templeton Asset Management (Malaysia) Sdn. Bhd. & Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd. Polska: wydane przez Templeton Asset Management (Poland) TFI S.A., Rondo ONZ 1; 00-124 Warszawa. Rumunia: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management Limited w Bukareszcie, 78-80 Buzesti Street, Premium Point, 7th-8th Floor, 011017 Bukareszt 1, Rumunia. Podmiot zarejestrowany w rumuńskim Urzędzie Nadzoru Finansowego pod numerem PJM01SFIM/400005/14.09.2009 oraz notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (FCA). Singapur: wydane przez Templeton Asset Management Ltd. Registration No. (UEN) 199205211E, 7 Temasek Boulevard, #38-03 Suntec Tower One, 038987, Singapur. Hiszpania: wydane przez oddział Franklin Templeton Investment Management w Madrycie, profesjonalny podmiot działający w sektorze finansowym pod nadzorem CNMV, José Ortega y Gasset 29, Madryt. Republika Południowej Afryki: wydane przez Franklin Templeton Investments SA (PTY) Ltd., licencjonowanego dostawcę usług finansowych. Tel.: +27 (21) 831 7400, faks: +27 (21) 831 7422. Szwajcaria: wydane przez Franklin Templeton Switzerland Ltd, Stockerstrasse 38, CH-8002 Zurych. Wielka Brytania: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML) z siedzibą pod adresem: Cannon Place, 78 Cannon Street, Londyn EC4N 6HL. Podmiot notyfikowany i regulowany w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA). Region krajów skandynawskich: wydane przez Franklin Templeton Investment Management Limited (FTIML), oddział w Szwecji, Blasieholmsgatan 5, SE-111 48 Sztokholm, Szwecja. Tel.: +46 (0) 8 545 01230, faks: +46 (0) 8 545 01239. FTIML jest podmiotem posiadającym zezwolenie na prowadzenie działalności i podlegającym nadzorowi regulacyjnemu sprawowanemu w Wielkiej Brytanii przez Urząd Regulacji Rynków Finansowych (Financial Conduct Authority, FCA) oraz ma pozwolenia na prowadzenie działalności inwestycyjnej w Danii, Szwecji, Norwegii i Finlandii. Ameryki: w USA niniejsza publikacja udostępniana jest wyłącznie pośrednikom finansowym przez Templeton/Franklin Investment Services, 100 Fountain Parkway, St. Petersburg, Florida 33716. Tel.: (800) 239-3894 (połączenie bezpłatne w USA), (877) 389-0076 (połączenie bezpłatne w Kanadzie), faks: (727) 299-8736. Inwestycje nie mają ubezpieczenia FDIC, mogą tracić na wartości i nie są objęte gwarancjami bankowymi. Dystrybucja poza USA może być prowadzona przez Templeton Global Advisors Limited lub innych dystrybutorów, pośredników, sprzedawców lub profesjonalnych inwestorów, którym Templeton Global Advisors Limited powierzy dystrybucję tytułów uczestnictwa funduszy Franklin Templeton pod niektórymi jurysdykcjami. Niniejszy materiał nie stanowi oferty sprzedaży ani zachęty do składania oferty kupna papierów wartościowych pod jakąkolwiek jurysdykcją, pod którą byłoby to niezgodne z obowiązującym prawem. 1. Źródło: Bloomberg, dane na dzień 30 czerwca 2017 r. 2. Źródło: MFW, World Economic Outlook, kwiecień 2017 r. 3. Źródło: MFW, World Economic Outlook, kwiecień 2017 r. CFA i Chartered Financial Analyst to zastrzeżone znaki handlowe stanowiące własność CFA Institute. MSCI nie udziela żadnych gwarancji ani nie ponosi żadnej odpowiedzialności w związku z przedstawionymi danymi MSCI. Dalsze rozpowszechnianie lub wykorzystywanie jest zabronione. Niniejszy raport nie został zatwierdzony ani opracowany przez MSCI. Ważne uwagi i warunki dotyczące podmiotów dostarczających dane można znaleźć na stronie www.franklintempletondatasources.com. 2017 Franklin Templeton Investments. Wszelkie prawa zastrzeżone. franklintempletoninstitutional.com