PROGRAM NAUZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMIKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYZNY dla STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU IMMUNOLOGIA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:, Katedra Klinicznej Klinika Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej i Klinicznej Katedra i Klinika horób Zakaźnych Klinicznej i Reumatologii 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: ul. Rokietnicka 5D, 60-806 Poznań Tel. /Fax: 61 8547174; 61 8547173 Strona www: immuno.ump.edu.pl E-mail: immuno@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: Dr hab. med. Grzegorz Dworacki, prof. UM (kierownik Katedry Immunol. Klin.) Prof. dr hab. n. med. Jan Sikora (kierownik u ) 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS Prof. dr hab. Jan Sikora 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) : Nazwisko imię: Agnieszka Pluto-Prądzyńska Tel. kontaktowy: 584-7174 Możliwość kontaktu - konsultacje (dni, godz., miejsce): (poniedziałki, godz.10.00-12.00, ) E-mail: Osoba zastępująca: Maciej Boruczkowski Kontakt: 584-7174
7. Osoba odpowiedzialna za rezerwację sal: Nazwisko imię: Iwona Łakoma Tel. kontaktowy: 584-7174 E-mail: immuno@ump.edu.pl 8. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: II Semestr: III, IV 9. Liczba godzin ogółem : 60 liczba pkt. ETS:6 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr zimowy/letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria 18 24 B 12 Klinika Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej 2 Katedra i Klinika horób Zakaźnych 2 Klinicznej i Reumatologii 2 Razem: 18 30 12 S 10.Tematyka poszczególnych ćwiczeń Wykłady - Semestr zimowy/letni Tematyka wykładów Wykład 1. Układ odpornościowy-wprowadzenie Jan Sikora Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Wykład 2. Odporność naturalna Mariusz Kaczmarek Wykład 3. ytokiny Mariusz Kaczmarek Wykład 4. Wykład 5. Mechanizmy odporności swoistej cz. 1 Mechanizmy odporności swoistej cz. 2 Magdalena Frydrychowicz Magdalena Frydrychowicz Wykład 6. Tolerancja immunologiczna, Jan Sikora
Wykład 7. Mechanizmy i typy nadwrażliwości Jan Sikora Wykład 8. Niedobory odporności Husam Samara Wykład 9. Immunologia zakażeń Grzegorz Dworacki Ćwiczenie 1. Ćwiczenia - Semestr zimowy/letni Tematyka ćwiczeń Osoba odpowiedzialna SALA horoby układowe tkanki łącznej Anna Olewicz/ Izabela Łącka Ćwiczenie 2. horoby narządowo-swoiste K. Ziemnicka BM (2 sale) Z. Ćwiczenie 3. Immunopatologia nerek Grzegorz Dworacki Ćwiczenie 4. Immunopatologia przewodu pokarmowego Anna Olewicz- Gawlik Ćwiczenie 5. Immunohematologia Grzegorz Dworacki Ćwiczenie 6. Immunopatologia układu oddechowego M.Majcherek/ J. Owoc Ćwiczenie 7. Niedobory odporności A. Szczawińska- Popłonyk Ćwiczenie 8. Aspekty immunologiczne chorób układu krążenia Anna Olewicz- Gawlik Ćwiczenie 9. Immunologia przeszczepów Jan Sikora Ćwiczenie 10. Immunologia nowotworów Jan Sikora Ćwiczenie 11. Immunologia chorób układu nerwowego i narządów zmysłów Alicja Kalinowska - Łyszczarz Ćwiczenie 12. Zagadnienia alergii M.Majcherek/ J. Owoc Ćwiczenie 13. Rola immunomodulacji w zapobieganiu i leczeniu Arleta Piaskowska- Kowala
chorób Ćwiczenie 14. Immunodiagnostyka M.Kaczmarek / M. Frydrychowicz Ćwiczenie 15. Immunodiagnostyka M.Kaczmarek / M. Frydrychowicz Seminaria - Semestr zimowy/letni Tematyka seminariów Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia SALA Seminarium 1. Wprowadzenie do układu immunologicznego M.Frydrychowicz BM, sala? Seminarium 2. Odporność wrodzona M.Frydrychowicz Seminarium 3. Seminarium 4. Odporność swoista cz. 1, pojęcia podstawowe Odporność swoista cz. 2, mechanizmy efektorowe odporności swoistej M. Kaczmarek M. Kaczmarek Seminarium 5. Tolerancja i autoimmunizacja M. Kaczmarek Seminarium 6. Sprawdzian z ćwiczeń i seminariów J. Sikora REGULAMIN ZAJĘĆ: 1. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. Nieobecność usprawiedliwioną należy odpracować z inną grupą studencką, po uprzednim zgłoszeniu u prowadzącego zajęcia. W przypadkach losowych forma zaliczenia nieobecności do uzgodnienia z koordynatorem kursu. 2. Nie ma możliwości indywidualnej zmiany grupy, z wyjątkiem konieczności odpracowywania zajęć w przypadku nieobecności. 3. Organizacja seminariów: Tematyka seminariów obejmuje zagadnienia z zakresu podstaw immunologii. Na każde z seminariów przewidziano 4 wiodące tematy w zakresie których studenci zobowiązani są przygotować się. Każdy z tych tematów będzie zreferowany przez dowolnie wybranego przez grupę studenta w formie 15-20 min. prezentacji, a następnie przedyskutowany z udziałem prowadzącego zajęcia nauczyciela i oceniany w skali 1-5 punktów, które będą doliczane do puli punktów gromadzonych przez studenta w trakcie seminariów. 3. Organizacja ćwiczeń: Tematyka ćwiczeń obejmuje zagadnienia z zakresu immunologii klinicznej. Zajęcia te odbywają się w 3 podgrupach: podgrupa A 1-9, podgrupa B 10-18, podgrupa pozostali studenci w obrębie grupy. Stopień przygotowania do tych zajęć będzie oceniany przez nauczyciela prowadzącego zajęcia.
Studenci nieprzygotowani do zajęć będą zobowiązani do zdania materiału u prowadzącego zajęcia. Niezaliczenie dwóch lub więcej tematów spowoduje niezaliczenie przedmiotu. 4. Po zakończeniu zblokowanych zajęć odbywa się testowy sprawdzian testowy umożliwiający uzyskanie maksymalnie 30 punktów. Warunkiem zaliczenia sprawdzianu i wliczenia punktów za sprawdzian do ogólnej puli punktów jest udzielenie 60% prawidłowych odpowiedzi. Nie przewiduje się poprawiania sprawdzianów. 5. Po zakończeniu zajęć, na platformie OLAT, odbywa się kolokwium zaliczeniowe obejmujące materiał z wykładów, ćwiczeń i seminariów. Składa się ze 100 pytań testowych, czas trwania 100 min. Termin do uzgodnienia dla całego roku. Maksymalna ocena: 100 punktów. Warunkiem zaliczenia tego kolokwium i wliczenia punktów do ogólnej puli jest udzielenie 60% prawidłowych odpowiedzi. Przewiduje się dwie poprawki kolokwium zaliczeniowego. PROGRAM ZAJĘĆ: Zajęcia rozpoczynają się w semestrze zimowym cyklem wykładów. W semestrze zimowym/letnim odbywają się zajęcia zblokowane w formie seminariów dla całych grup dziekańskich i ćwiczeń z podziałem na podgrupy. PROGRAM NAUZANIA: Wymagania wstępne nie przewiduje się kolokwium wejściowego Przygotowanie do zajęć studentów obowiązuje przygotowanie się do ćwiczeń i seminariów oparciu o wykłady i wskazane pozycje literaturowe Wymagania końcowe kolokwium zaliczeniowe w 11. Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia uzyskanie 60% punktów (spośród 130) zaliczeniowego. zgromadzonych w trakcie sprawdzianu i kolokwium
Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny, testowy) Egzamin praktyczny kryterium zaliczenia: 12. Literatura: Zalecana literatura: Podstawowa: 1. Immunologia. J.Gołąb, M.Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa,Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012 2. Abul K. Abbas. Immunologia. Funkcje i zaburzenia układu immunologicznego. Edra Urban & Partner, 2015 3. Immunologia dla studentów Wydziału Lekarskiego. Praca zbiorowa pod red. prof. dr. hab. J. Żeromskiego. Wyd. Nauk. U.M. 2008 Uzupełniająca: 1. Immunologia. Roitt, Brostoff, Male. Wyd. polskie pod red. tłum. prof. dr. hab.j. Żeromskiego 2. Immunologia. Podstawowe zagadnienia i aktualności, Witold Lasek, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. 13. Studenckie koło naukowe Opiekun koła dr Mariusz Kaczmarek Tematyka: immunologia nowotworów Miejsce spotkań:, ul. Rokietnicka 5D 14. SYLABUS ( proszę wypełnić wszystkie pola w tabeli)
WYDZIAŁ LEKARSKI I Nazwa kierunku Nazwa przedmiotu Jednostka realizująca, wydział Koordynator przedmiotu Rodzaj przedmiotu Obszar nauczania el kształcenia Lekarski immunologia Poziom i tryb studiów Punkty ETS, Katedra Klinicznej jednolite studia magisterskie 6 mgr Agnieszka Pluto- Prądzyńska Osoba zaliczająca prof. dr hab. Jan Sikora obowiązkowy semestr Rodzaj zajęć Wykłady i liczba godzin 18 Nauki medyczne Seminaria 30 stacjonarne Ćwiczenia 12 Po zakończeniu kursu z immunologii student powinien posiadać podstawowy zakres wiedzy na temat układu odpornościowego, chorób o podłożu immunologicznym oraz metod immunodiagnostyki, a także umiejętność wskazania właściwych testów immunologicznych dla diagnostyki danej jednostki chorobowej. Treści programowe Wykłady Na wykładach studenci zapoznają się z wiedzą na temat podstaw immunologii i immunologii klinicznej, które ułatwią zrozumienie mechanizmów współczesnej immunologii. Seminaria Tematyka seminariów obejmuje materiał z zakresu podstaw immunologii Na każde z seminariów przewidziano 4 wiodące tematy w zakresie których studenci zobowiązani są przygotować się. Każdy z tych tematów będzie zreferowany przez dowolnie wybranego przez grupę studenta w formie 15-20 min. prezentacji, a następnie przedyskutowany z udziałem prowadzącego zajęcia nauczyciela Ćwiczenia Na ćwiczeniach z immunologii klinicznej prezentowane są przypadki kliniczne chorób o podłożu immunologicznym. elem tych zajęć jest zrozumienie patomechanizmów tych chorób oraz zdobycie umiejętności praktycznego zastosowania posiadanej wiedzy. Inne Formy i metody dydaktyczne Forma i warunki zaliczenia Literatura podstawowa Kolokwium zaliczeniowe; uzyskanie 60% punktów (spośród 130) zgromadzonych w trakcie sprawdzianu i kolokwium zaliczeniowego Immunologia. J.Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa PWN, 2012 2. Abul K. Abbas. Immunologia. Funkcje i
zaburzenia układu immunologicznego. Edra Urban & Partner, 2015 3. Immunologia dla studentów Wydziału Lekarskiego. Praca zbiorowa pod red. prof. dr. hab. J. Żeromskiego. Wyd. Nauk. U.M. 2008 Literatura uzupełniająca 1. Immunologia. Roitt, Brostoff, Male. Wyd. polskie pod red. tłum. prof. dr. hab.j. Żeromskiego 2. Immunologia. Podstawowe zagadnienia i aktualności, Witold Lasek, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. W21. W22. W23. W06. W20. Numer efektu kształcenia Efekty kształcenia zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób; zna procesy takie jak: cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu; zna w podstawowym zakresie problematykę komórek macierzystych i ich zastosowania w medycynie; zna uwarunkowania genetyczne konfliktu serologicznego w układzie Rh; zna podstawy rozwoju oraz mechanizmy działania układu odpornościowego, w tym swoiste i nieswoiste mechanizmy odporności humoralnej i komórkowej; Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia B.W21. B. W22. B. W23.. W06.. W20. W21. opisuje główny układ zgodności tkankowej;. W21. W22. zna typy reakcji nadwrażliwości, rodzaje niedoborów odporności oraz podstawy immunomodulacji;. W22. W23. zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworów;. W23. W24. określa genetyczne podstawy doboru dawcy i biorcy oraz podstawy immunologii transplantacyjnej;. W24. W03. zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania najczęstszych chorób dzieci: E. W03. W03.c ostrych i przewlekłych chorób górnych i dolnych dróg oddechowych, wad wrodzonych układu oddechowego, gruźlicy, mukowiscydozy, astmy, alergicznego nieżytu nosa, pokrzywki, wstrząsu anafilaktycznego, obrzęku naczynioworuchowego, E. W03.c W03.d niedokrwistości, skaz krwotocznych, stanów niewydolności szpiku, E. W03.d
W03.f chorób nowotworowych wieku dziecięcego, w tym guzów litych typowych dla wieku dziecięcego, ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, ostrych i przewlekłych zapaleń nerek, chorób układowych nerek, E. W03.f W03. k W07. chorób tkanki łącznej, gorączki reumatycznej, młodzieńczego zapalenia E. W03. k stawów, tocznia układowego, zapalenia skórno-mięśniowego; zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania chorób wewnętrznych występujących u osób dorosłych oraz ich powikłań: E. W07. W07.a W07.b W07.c W07.d W07.e W07.f W07.g W07.h W37. U09. U14. U08. Nakład pracy studenta chorób układu krążenia, w tym: chorób naczyń tętniczych i żylnych, chorób układu oddechowego, w tym: astmy oskrzelowej, chorób układu pokarmowego, w tym chorób: żołądka i dwunastnicy, jelit, trzustki, wątroby, dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego, chorób układu wydzielania wewnętrznego, w tym chorób: podwzgórza i przysadki, tarczycy, przytarczyc, kory i rdzenia nadnerczy, różnych typów cukrzycy chorób nerek i dróg moczowych, w tym: ostrych i przewlekłych niewydolności nerek, chorób kłębuszków nerkowych i śródmiąższowych nerek, chorób układu krwiotwórczego, w tym: aplazji szpiku, niedokrwistości, granulocytopenii i agranulocytozy, małopłytkowości, białaczek ostrych, nowotworów mieloproliferacyjnych i mielodysplastycznomieloproliferacyjnych, zespołów mielodysplastycznych, nowotworów z dojrzałych limfocytów B i T, skaz krwotocznych, trombofilii, stanów bezpośredniego zagrożenia życia w hematologii, chorób reumatycznych, w tym: chorób układowych tkanki łącznej, układowych zapaleń naczyń, zapaleń stawów z zajęciem kręgosłupa, chorób metabolicznych kości, w szczególności osteoporozy i choroby zwyrodnieniowej stawów, dny moczanowej, chorób alergicznych, w tym: anafilaksji i wstrząsu anafilaktycznego oraz obrzęku naczynioruchowego, zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań; posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, takimi jak: chromatografia, elektroforeza białek i kwasów nukleinowych; planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje jego wyniki i wyciąga wnioski. posługuje się reakcją antygen przeciwciało w aktualnych modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i nowotworowych; E. W07.a E. W07.b E. W07.c E. W07.d E. W07.e E. W07.f E. W07.g E. W07.h E. W37. B. U09. B. U14.. U08. Liczba godzin Data opracowania sylabusa: Osoba przygotowująca sylabus:
15. Szczegółowa organizacja zajęć: Wykłady: Sala Różyckiego (zarna) ul. Święcickiego 6, godz. 11.30 13.00 od 16.10 18.12.2017 Seminaria (dla całości grupy) entrum Biologii Medycznej ul. Rokietnicka 8, s.? Poniedziałek (8.00-11.00) seminarium 1, 2 Wtorek (8.00-11.00) seminarium 3,4 Środa (8.00-9.30) seminarium 5 Seminarium 6 (ostatnie zajęcia w bloku) przeznaczono na sprawdzian z ćwiczeń i seminariów. Ćwiczenia (w 3 podgrupach) entrum Biologii Medycznej ul. Rokietnicka 8, s. (?), s. (?),, ul. Rokietnicka 5D Środa (9.30-11.00) ćwiczenie 1 Harmonogram seminariów i ćwiczeń a także aktualny podział grupy studenckiej udostępnimy na stronie internetowej jednostki przed rozpoczęciem zajęć www.immuno.ump.edu.pl WYKŁADY LP Daty w których Dzień tygodnia odbywają się wykłady Godzina 1. poniedziałek 16.10.2017 11.30 13.00 s. zarna 2. poniedziałek 23.10.2017 11.30 13.00 s. zarna 3. poniedziałek 06.11.2017 11.30 13.00 s. zarna 4. poniedziałek 13.11.2017 11.30 13.00 s. zarna 5. poniedziałek 20.11.2017 11.30 13.00 s. zarna 6. poniedziałek 27.11.2017 11.30 13.00 s. zarna 7. poniedziałek 04.12.2017 11.30 13.00 s. zarna 8. poniedziałek 11.12.2017 11.30 13.00 s. zarna 9. poniedziałek 18.12.2017 11.30 13.00 s. zarna Sala SEMINARIA I ĆWIZENIA
Grupy Podgrupy Dni tygodnia 1 tydzień (S) 1 tydzień (Ćw) 2 tydzień (S) 2 tydzień (Ćw) 3 tydzień (S) 3 tydzień (Ćw) Godziny w których odbywają się ćwiczenia Nazwa, nr sali Jednostka przeprowadzając a zajęcia Poniedziałek 27.lis 04.gru 11.gru Wtorek 28.lis 05.gru 1 Środa 29.lis 29.lis 06.gru zwartek 30.lis 07.gru Piątek 01.gru 08.gru Poniedziałek 04.cze 11.cze 18.cze Wtorek 05.cze 12.cze 2 Środa 06.cze 06.cze 13.cze zwartek 07.cze 14.cze Piątek 08.cze 15.cze Poniedziałek 23.kwi 07.maj 14.maj 3 Wtorek 24.kwi 08.maj Środa 25.kwi 25.kwi 09.maj zwartek 26.kwi 07.maj Piątek 27.kwi 08.maj
Poniedziałek 14.maj 21.maj 28.maj Wtorek 15.maj 22.maj 4 Środa 16.maj 16.maj 23.maj zwartek 17.maj 24.maj Piątek 18.maj 25.maj Poniedziałek 09.kwi 16.kwi Wtorek 10.kwi 17.kwi 5 Środa 04.kwi 11.kwi 28.maj zwartek 05.kwi 12.kwi Piątek 06.kwi 06.kwi 13.kwi Poniedziałek 12.mar 19.mar 26.mar 6 Wtorek 13.mar 20.mar Środa 14.mar 14.mar 21.mar zwartek 15.mar 22.mar
Piątek 16.mar 23.mar Poniedziałek 19.lut 26.lut 05.mar Wtorek 20.lut 27.lut 7 Środa 21.lut 21.lut 28.lut zwartek 22.lut 01.mar Piątek 23.lut 02.mar Poniedziałek 08.sty 15.sty Wtorek 09.sty 16.sty 8 Środa 03.sty 10.sty 17.sty zwartek 04.sty 11.sty Piątek 05.sty 05.sty 12.sty Poniedziałek 22.sty 29.sty 05.lut Wtorek 23.sty 30.sty 9 Środa 24.sty 24.sty 31.sty
zwartek 25.sty 01.lut Piątek 26.sty 02.lut Poniedziałek 06.lis 13.lis 20.lis Wtorek 07.lis 14.lis 10 Środa 08.lis 08.lis 15.lis zwartek 09.lis 16.lis Piątek 10.lis 17.lis Poniedziałek 16.paź 23.paź Wtorek 17.paź 24.paź 11 Środa 18.paź 18.paź 25.paź zwartek 19.paź 26.paź Piątek 20.paź 27.paź 03.lis Poniedziałek 25.wrz 02.paź 09.paź Wtorek 26.wrz 10.paź
12 Środa 27.wrz 27.wrz 04.paź zwartek 28.wrz 05.paź Piątek 29.wrz 06.paź 16. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora 17. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku przedmiotów koordynowanych)