Cel zajęć Infrastruktura Logistyczna Cz 1 Przedstawienie organizacyjno-funkcjonalnej płaszczyzny integrującej poszczególne ogniwa logistycznego łańcucha dostaw SCM (Supply Chanel Management) jaką jest technika i technologia, funkcjonująca w postaci infrastruktury logistycznej, przy dominującej roli technologii teleinformatycznej IT (Information Technology). 1/59 2/48 Tematyka zajęć 1. Infrastruktura systemów transportowych. 2. Infrastruktura systemów magazynowych. 3. Infrastruktura systemów opakowaniowych. 4. Infrastruktura systemów przetwarzania danych. Literatura 1. Ficoń K., Logistyka techniczna, infrastruktura logistyczna, BELSTUDIO, 2009. 2. Wojewódzka-Król K., Rolbiecki R, Infrastruktura transportu, UG, Gdańsk 2008. 3. Fechner I., Centra logistyczne Cel-Realizacja- Przyszłość, BL, Poznań 2004. 4. Rydzkowski W., Wojewódzka-Król K., Transport, PWN, Warszawa 2006. 5. Basiewicz T., Gołaszewski A., Rudziński L., Infrastruktura transportu, PW, Warszawa 2007 3/48 4/48 Forma zaliczenia 1. Zaliczenie ćwiczeń Ocena 5 to 8 punktów procentowych do wyniku testu. Ocena 4,5 to 6 punktów procentowych do wyniku testu Ocena 4 to 4 punktów procentowych do wyniku testu Ocena 3,5 to 3,5 punkty procentowe do wyniku testu Ocena 3 to 3 punkty procentowe do wyniku testu Wprowadzenie 2. Egzamin pisemny- test (zalicza 60% poprawnych odpowiedzi). 5/48 6/48 1
Wprowadzenie 1. Niezbędnym warunkiem funkcjonowania kaŝdego systemu logistycznego m.in. przedsiębiorstwa jest istnienie określonej infrastruktury (bazy materialnej), warunkującej sprawną i niezakłóconą realizację wszystkich funkcji (procesów) logistycznych. 2. Sprawność i niezawodność fizycznych przepływów surowców, materiałów, towarów i usług oraz towarzyszących im strumieni informacyjnych w sposób zasadniczy warunkuje baza techniczna logistyki zwana infrastrukturą logistyczną, będąca jednym z podstawowych elementów systemu logistycznego. Pojęcie infrastruktury logistycznej Podsystem środków technicznych umoŝliwiających przemieszczanie, przeładunek i magazynowanie towarów w cyklach zaopatrzeniowych (zgodnie z zasadą Just in Time) z wykorzystaniem automatycznej identyfikacji towarów. 7/48 8/48 Podział funkcjonalny systemu logistycznego 1. System obsługi zamówień, 2. System gospodarki magazynowej (zarządzanie zapasami), 3. System magazynowy, 4. System opakowań, 5. System transportowy. Infrastruktura logistyczna 1. Fizyczne przemieszczanie materiałów i towarów od dostawcy do odbiorcy związane jest z wykorzystaniem określonych technicznych środków transportu i odpowiednich szlaków komunikacyjnych. 2. Przechowywanie i składowanie wymaga dysponowania odpowiednią bazą magazynową i specjalistycznym sprzętem manipulacyjnym. 3. Większość materiałów i towarów zabezpieczana jest podczas transportu i składowania za pomocą stosownych opakowań. 4. Efektywne sterowanie procesami fizycznymi uwarunkowane jest aktualną i wiarygodną informacją decyzyjną która generowana i przesyłana jest za pomocą technicznych środków przetwarzania informacji. 9/48 10/48 Główne grupy środków i systemów technicznych 1. środki transportu i manipulacji, 2. budynki i budowle magazynowe, 3. opakowania, 4. środki przetwarzania strumieni informacji logistycznej, Środki transportu i manipulacji słuŝące do przestrzennego przemieszczania surowców, materiałów i towarów tak w skali przedsiębiorstwa, jak teŝ w obszarze makro szeroko rozumianego rynku; 11/48 12/48 2
Budynki i budowle magazynowe place składowe i manipulacyjne, umoŝliwiające przechowywanie, ochronę i konserwację wszelkich materiałów i towarów występujących z reguły w postaci zapasów magazynowych; słuŝące przede wszystkim do fizycznej ochrony i osłony materiałów i towarów podczas transportu i przechowywania, a takŝe do formowania specjalistycznych jednostek ładunkowych; 13/48 14/48 Środki przetwarzania strumieni informacji logistycznej obejmujące zarówno tradycyjne, skomputeryzowane urządzenia biurowe, jak teŝ nowoczesne, multimedialne systemy komputerowe i towarzyszące im systemy teleinformatyczne wspomagające zarządzanie procesami gospodarczymi. Elementy struktury logistycznej 15/48 16/48 Makroekonomiczne składniki infrastruktury logistycznej 1. ogólnodostępne szlaki i drogi publiczne wszystkich gałęzi transportowych, w tym takŝe transportu przesyłowego, 2. węzły transportowe, a zwłaszcza porty morskie, rzeczne i lotnicze terminale kontenerowe, kolejowe stacje przeładunkowe i rozrządowe, Makroekonomiczne składniki infrastruktury logistycznej 3. budynki i budowle inŝynierskie umoŝliwiające magazynowanie, składowanie wraz z całym technicznym zapleczem, 4. elementy węzłowej infrastruktury logistyki, takie jak specjalistyczne centra usług logistycznych i centra dystrybucji, 5. urządzenia i środki przetwarzania i przesyłania informacji wraz z niezbędnym oprogramowaniem oraz ogólnoświatowa sieć komputerowa Internet. 17/48 18/48 3
Sieć komunikacyjna 1. W skali makroekonomicznej sieć komunikacyjną tworzą szlaki i porty lądowe, morskie i lotnicze oraz przypisane im fronty załadowczowyładowcze. 2. W skali mikroekonomicznej występują określone wewnętrzne ciągi komunikacyjne i specjalistyczne fronty załadowczo-wyładowcze. Infrastruktura transportowa 1. Podstawowym zadaniem infrastruktury transportowej jest umoŝliwienie pokonania czasoprzestrzeni jaka dzieli producentów od konsumentów. 2. Zasadniczym komponentem infrastruktury transportowej jest sieć transportowa, składająca się z elementów liniowych i punktowych oraz przemieszczających się po niej środków transportowych. 19/48 20/48 Infrastruktura transportowa 3. Istotnym elementem infrastruktury transportowej jest system zarządzania publiczną siecią transportową jego struktury i organa administracyjne. 4. Zasadniczym kryterium podziału systemów transportowych jest podział gałęziowy, oparty na czynniku środowiskowym, w którym występuje: transport lądowy, głównie kołowy (kolejowy i samochodowy), transport wodny (morski i śródlądowy), transport lotniczy oraz transport przesyłowy (rurociągowy i energetyczny). System infrastruktury transportowej 21/48 22/48 Infrastruktura magazynowania i manipulacji 1. budynki i budowle oraz róŝne konstrukcje magazynowe, 2. parkingi i place składowe, 3. róŝnorodne systemy wyposaŝenia magazynowego, 4. techniczne środki manipulacji i transportu wewnętrznego, 5. urządzenia technicznego wyposaŝenia magazynów. Budowle magazynowe 1. Budowle magazynowe dzielą się na: otwarte, półotwarte i zamknięte. 2. Technicznie zaawansowaną konstrukcją magazynową są tzw. jednopoziomowe magazyny wysokiego składania, których minimalna wysokość wynosi 6m. i z reguły posiadają specjalistyczne, zautomatyzowane systemy manipulacji, transportu i wyposaŝenia technicznego. 23/48 24/48 4
Budowle magazynowe 3. Nowoczesne magazyny wysokiego składowania są szczytowym osiągnięciem technologii magazynowej i oferują najwyŝsze standardy wyposaŝenia, bezpieczeństwa i obsługi magazynowej. 4. Kompleksy magazynów wysokiego składowania są głównym elementem funkcjonalnym intensywnie rozwijanych, w skali makro wielkoobszarowych, logistycznych centrów dystrybucji. Grupa technicznych środków manipulacji i transportu wewnętrznego 1. Grupa technicznych środków manipulacji i transportu wewnętrznego obejmuje: dźwignice, przenośniki i wózki jezdniowe. 2. Szczególnym środkiem transportowym są manipulatory i roboty magazynowe pracujące samoczynnie w oparciu o odpowiedni program technologiczny, sterowany komputerowo. 25/48 26/48 Grupa technicznych środków manipulacji i transportu wewnętrznego 3. Grupę technicznych urządzeń wyposaŝenia magazynów tworzą wszelkiego rodzaju: maszyny, aparaty, instalacje, przyrządy, specjalne systemy kontrolno-pomiarowe podnoszące bezpieczeństwo i standardy magazynowania ładunków. Grupa technicznych środków manipulacji i transportu wewnętrznego 4. Najpopularniejsze systemy wyposaŝenia magazynowego to: meble magazynowe, czyli regały, szafy, stoły wieszaki, podesty, stojaki inne urządzenia przeznaczone konstrukcyjnie do wielopoziomowego składowania towarów, produktów, a takŝe róŝnych opakowań, w tym przede wszystkim standardowych jednostek ładunkowych umieszczonych na paletach. 27/48 28/48 System infrastruktury magazynowej w łańcuchach transportowomagazynowych pełnią następujące funkcje: 1. produkcyjne (kończą proces wytwarzania), 2. marketingowe (pośredniczą na rynku), 3. uŝytkowe (warunkują transport produktu), 4. logistyczne (gwarantują przepływy fizyczne). 29/48 30/48 5
1. Grupa funkcji logistycznych obejmuje zadania: ochronne, magazynowe, transportowe, manipulacyjne, utylizacyjne. 2. mogą być klasyfikowane według bardzo róŝnorodnych kryteriów takich, jak np. ze względu na rodzaj tworzywa (drewniane, metalowe, szklane, papierowe, tkaninowe, z tworzyw sztucznych, mieszane), formę konstrukcyjną (worki, skrzynie, pudła, paczki, beczki, butle), związek z produktem (bezpośredni, pośredni), trwałość uŝytkową (jednorazowe, wielorazowe), formę rozliczeń (sprzedawane, poŝyczane, zwrotne), jednostkę miary (jednostkowe, zbiorcze). 31/48 32/48 System infrastruktury opakowaniowej 3. Do problemów najwyŝszej rangi dorastają dziś zagadnienia ekologii, a w tym utylizacja i recykling odpadów, w których dominujący udział mają zuŝyte opakowania konsumpcyjne i przemysłowe. 33/48 34/48 Infrastruktura informacyjna Infrastruktura informacyjna 1. W skład infrastruktury informacyjnej wchodzą systemy informacyjne i techniczne środki przetwarzania informacji. 2. Systemy informatyczne wspomagające zarządzanie procesami logistycznymi dzielą się generalnie na cztery podstawowe klasy: systemy transakcyjne, systemy informowania kierownictwa, systemy wspomagania decyzji, zintegrowane systemy zarządzania logistycznego. 1. Istnieje cała grupa tzw. systemów dziedzinowych dotyczących poszczególnych sfer, a nawet pojedynczych procesów logistycznych. 2. Techniczne środki informatyki obejmują: systemy komputerowe, urządzenia pamięciowe i zewnętrzne, sieci komputerowe. oprogramowanie zarówno systemowe warunkujące funkcjonowanie instalacji komputerowych, jak teŝ uŝytkowe będące podstawą działania poszczególnych aplikacji i produktów firmowych. 35/48 36/48 6
System infrastruktury teleinformatycznej Infrastruktura procesów logistycznych 1. Infrastrukturę procesów logistycznych naleŝy rozpatrywać jako system technicznoorganizacyjny, którego podstawowym kryterium optymalizacji jest minimalizacja kosztów logistyki przy zagwarantowaniu odpowiedniej sprawności przepływów fizycznych i strumieni informacyjnych. 2. Głównym zadaniem infrastruktury jest utrzymanie niezbędnej droŝności i przepustowości wszystkich kanałów dystrybucji, warunkujących funkcjonowanie logistycznego łańcucha dostaw. 37/48 38/48 Infrastruktura logistyczna Cel infrastruktury logistycznej 1. Infrastruktura logistyczna gwarantuje swobodny przepływ surowców, materiałów i towarów oraz strumieni informacyjnych między poszczególnymi podmiotami gospodarczymi w takich aspektach jak: fizyczne przemieszczanie surowców, materiałów i towarów oraz informacji, wykonywanie róŝnorodnych czynności manipulacyjnych i konserwatorskich, magazynowanie, przechowywanie i składowanie materiałów i informacji, bezpieczeństwo towarów i informacji podczas przemieszczania i składowania. 1. Zasadniczym celem infrastruktury logistycznej jest zagwarantowanie ciągłości i sprawności funkcjonowania łańcuchów transportowo-magazynowych, których podstawowymi ogniwami są: jednostki ładunkowe i związane z nimi opakowania, budowle magazynowe oraz budynki administracyjne i produkcyjne, porty i fronty załadowczo-wyładowcze, środki i urządzenia do transportu zewnętrznego i wewnętrznego, środki i urządzenia do składowania i manipulacji ładunkami 39/48 40/48 Funkcje i zadania infrastruktury logistycznej w przedsiębiorstwie Dziękuję za uwagę Politechnika Łódzka Wydział Organizacji i Zarządzania Email: konstanty.owczarek@p.lodz.pl 41/48 42/48 7