Inhaltsverzeichnis / Spis treści Zu diesem Band / O publikacji 11 / 17 Zwangsarbeit in Pommern 1939-1950 Forschungsstand in Deutschland und in Polen Praca przymusowa na Pomorzu 1939-1950 Stan badań naukowych w Niemczech i w Polsce Uwe Kiel NS-Zwangsarbeit in Pommern 1939-1945 in der deutschen Historiographie Praca przymusowa na Pomorzu w latach 1939-1945 w historiografii niemieckiej Włodzimierz Stępiński Zwangsarbeit in Westpommem in den Jahren des Zweiten Weltkrieges in der polnischen Historiographie Praca przymusowa na Pomorzu Zachodnim w latach II wojny światowej w polskiej historiografii Stanisław Jankowiak Beschäftigung der deutschen Bevölkerung in Westpommem in den Jahren 1945-1950 Zatrudnianie ludności niemieckiej na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1950 Bernd Aischmann Feldpostnummer 75204: Zwangsarbeit in der Exklave Pölitz Oktober 1945 - September 1946. (Eine Fallstudie) Numer poczty polowej 75204: Praca przymusowa w eksklawie polickiej od października 1945 do września 1946 roku (Studium przypadku) Witold Stankowski Das Erbe des Krieges. Zwangsarbeit der Deutschen in Polen nach dem Zweiten Weltkrieg Spuścizna wojny. Praca przymusowa Niemców w Polsce po drugiej wojnie światowej 25 41 57 67 77 87 95 103 111
Quellenlage in pommerschen Archiven Materiały źródłowe w pomorskich archiwach Sabine Eckardt Überlieferungslage im Landesarchiv Greifswald und im Landeshauptarchiv Schwerin 133 Materiały źródłowe przechowywane w Archiwum Krajowym w Greifswaldzie i Głównym Archiwum Krajowym w Schwerinie 137 Regina Nehmzow Zwangsarbeitern Gesicht und Stimme geben. Quellenlage zur Zwangsarbeit im Stadtarchiv Stralsund 143 Dając robotnikom przymusowym twarz i głos. Materiały źródłowe dotyczące pracy przymusowej w Archiwum Miejskim w Stralsundzie 151 Uwe Kieł Die Quellenlage zur NS-Zwangsarbeit im Stadtarchiv Greifswald 159 Materiały źródłowe dotyczące pracy przymusowej w okresie reżimu nazistowskiego w Archiwum Miejskim w Greifswaldzie 165 Stephanie Patrizia Mahłmann und Helga Radau Quellenlage zur Zwangsarbeit im Stadtarchiv Barth 171 Materiały źródłowe w Archiwum Miejskim w Barth dotyczące pracy przymusowej 179 Sascha Barz Quellen zur Zwangsarbeit an der Universität Greifswald und auf ihren Gütern 187 Materiały źródłowe dotyczące pracy przymusowej na terenie Uniwersytetu w Greifswaldzie i w dobrach uniwersyteckich 193 Witold Mijał Problematik der Zwangsarbeit in den Personalakten aus den Beständen der staatlichen Archive in Köslin (Koszalin) und Stettin (Szczecin) 199 Problematyka pracy przymusowej w aktach z zasobów archiwów państwowych w Koszalinie i Szczecinie 209
Jolanta Aniszewska Quellen zur Erforschung der Problematik der Gefangenenarbeitskommandos am Beispiel des Stalag IID Stargard 219 Źródła do badań nad problematyką jenieckich komand pracy na przykładzie Stalagu II D Stargard 229 Jan Macholak Archivquellen in Bezug auf die Zwangsarbeit der Deutschen auf staatlichen Gütern in Westpommem 1945-1950 239 Źródła archiwalne dotyczące pracy przymusowej Niemców w majątkach rolnych na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1950 249 Historische Bildungs- und Projektarbeit Projekty i edukacja historyczna Andreas Wagner Zwangsarbeit zwischen 1939 und 1950 in der schulischen und außerschulischen Bildungsarbeit 259 Praca przymusowa w latach 1939-1950 w nauczaniu szkolnym i pozaszkolnym 269 Ute Augustat Museumspädagogische Arbeit zum Thema Zwangsarbeit im Historisch-Technischen Museum Peenemünde 279 Praca przymusowa - Projekty edukacji muzealnej realizowane w Muzeum Historii i Techniki w Peenemünde 283 Tomasz Slepowroński Zwangsarbeit als Teil der regionalen historischen Narration in Westpommem mit Blick auf die Initiativen in Police (Pölitz) und Szczecin (Stettin) 287 Praca przymusowa jako element regionalnej narracji historycznej na Pomorzu Zachodnim w świetle inicjatyw podejmowanych w Policach i Szczecinie 295
Małgorzata Machałek Das Problem der Zwangsarbeit in der historischen Bildung in Polen - Sachstand und Zukunftsperspektiven 303 Problem pracy przymusowej w polskiej edukacji historycznej - stan aktualny i perspektywy 311 Martin Hanf Weiße Flecken - ein deutsch-polnisches Schülerprojekt zu Zwangsarbeit in Greifswald 319 Białe plamy (Weiße Flecken) - polsko-niemiecki projekt szkolny dotyczący pracy przymusowej w Greifswaldzie 323 Petra Clemens und Jolanta Aniszewska Orte der Zwangsarbeit von Polen in Stralsund und Stargard 327 Miejsca pracy przymusowej Polaków w Stralsundzie i Stargardzie 335 Dariusz Czerniawski Historische Vergangenheit als tragendes Element für die Bildung kultureller Identität. Eine Projektpräsentation aus Groß Born 343 Przeszłość historyczna jako element kształtowania tożsamości kulturowej - projekty realizowane w Bome-Sulinowie 353 Andreas Wagner Die Wanderausstellung Zwangsarbeit im Ostseeraum 1939-45. Konzeption und Erfahrungen für die Auseinandersetzung mit der Geschichte der NS-Zwangsarbeit in der Bildungsarbeit 363 Wystawa objazdowa Praca przymusowa w obrębie morza Bałtyckiego 1939-45 - koncepcja i doświadczenia edukacyjne rozprawy z historią pracy przymusowej w czasach nazistowskich 367 Zeitzeugenberichte Wspomnienia świadków czasu Włodzimierz Stępiński Deutsch-polnische Begegnung mit Zeitzeugen in Greifswald 373 Polsko-niemieckie spotkanie świadków czasu w Greifswaldzie 375
Wanda Berg Kartoffeln waren das Einzige, was uns nie fehlte. Erinnerungen an die Zwangsarbeit in Deutschland (März 1942 - April 1945) (Bearbeitung: Włodzimierz Stępiński und Artur Banachowicz) 377 Kartofle były jedynym, czego nigdy nie brakowało. Wspomnienia pani Wandy Berg z domu Piorun, z pracy przymusowej w Niemczech (marzec 1942 - kwiecień 1945) (Opracowanie: Włodzimierz Stępiński, Artur Banachowicz) 385 Helge Speith Erinnerungen an meine Zeit als Zwangsarbeiter in meiner Heimatstadt Rügenwalde/Ostsee und Umgebung zwischen März 1945 und Juli 1947 393 Moje wspomnienia z czasów pracy przymusowej w moim rodzinnym mieście Darłowie (Rügenwalde/Ostsee) i jego okolicy pomiędzy marcem 1945 a lipcem 1947 roku 397 Fazit Wnioski Jörg Hackmann Zusammenfassung 403 Podsumowanie 407