STUDIA PODYPLOMOWE KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELI JĘZYKA ANGIELSKIEGO Piąta Edycja: PAŹDZIERNIK 2011 GRUDZIEŃ 2012 Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Ostatnia aktualizacja: 28 lipca 2011
STUDIA PODYPLOMOWE KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELI JĘZYKA ANGIELSKIEGO OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA Studia Podyplomowe Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego (SPKNJA) przy Instytucie Filologii Angielskiej UAM w Poznaniu są studiami dzięki którym absolwenci uzyskują przygotowanie pedagogiczno-dydaktyczne do wykonywania zawodu nauczyciela języka angielskiego, przez co nabywają kwalifikacje do nauczania języka angielskiego we wszystkich typach szkół określonych w rozporządzeniu MENiS z 12 marca 2009 r. (patrz dalej: Uzyskane Kwalifikacje) a powstały z myślą o: 1. absolwentach studiów wyższych (licencjackich lub magisterskich) innych niż filologia angielska, którzy chcieliby uzyskać kwalifikacje pedagogicznodydaktyczne niezbędne do nauczania języka angielskiego we wszystkich typach szkół a znają język angielski na minimalnym poziomie B2 (wg. ESOKJ) 2. absolwentach jak w punkcie 1 powyżej, niezależnie od tego czy posiadają czy też nie wymagany certyfikat potwierdzający znajomość języka angielskiego na poziomie B2 (UWAGA: patrz dalej punkt IX oraz Uzyskane kwalifikacje ) 3. absolwentach studiów wyższych (licencjackich lub magisterskich) kierunku filologia angielska, którzy podczas studiów nie uzyskali kwalifikacji pedagogiczno-dydaktycznych niezbędnych do nauczania języka angielskiego we wszystkich typach szkół a chcieliby takie kwalifikacje nabyć 4. czynnych nauczycielach języka angielskiego bez kwalifikacji pedagogicznodydaktycznych z zakresu języka angielskiego, którzy chcieliby uzupełnić brakujące kwalifikacje w zakresie psychologii i pedagogiki, dydaktyki przedmiotowej, emisji głosu, oraz technologii informacyjnej 5. jak również dla tych nauczycieli, którzy chcieliby owe kwalifikacje podwyższyć i/lub odświeżyć UWAGA! WAŻNE! SPKNJA nie przygotowują słuchaczy w zakresie merytorycznego wykonywania zawodu nauczyciela, co jest jednoznacznie określone w punkcie 5 załącznika do rozporządzenia MENiS z 7 września 2004 r. : Nie prowadzi się studiów podyplomowych umożliwiających uzyskanie przygotowania merytorycznego, o którym mowa w punkcie 1, do nauczania języka obcego. Oznacza to, że ukończenie SPKNJA nie jest równoważne z uzyskaniem certyfikatu językowego potwierdzającego znajomość języka obcego na poziomie wymaganym odpowiednimi przepisami! Podstawa prawna Rozporządzenia MENiS: 1. z dnia 13 marca 2009 2. z dnia 7 września 2004 z załącznikiem (patrz linki na naszej stronie) 2
IX. Do kogo są adresowane studia podyplomowe w IFA? 1. Słuchaczami studiów mogą zostać osoby, które: a. posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych, pierwszego lub drugiego stopnia (licencjat bądź magisterium) b. nie posiadają pełnych kwalifikacji pedagogiczno-dydaktycznych w rozumieniu odpowiedniej ustawy MEN c. w ogóle nie posiadają kwalifikacji pedagogiczno-dydaktycznych (nie kończyły specjalności nauczycielskiej na studiach wyższych) d. znają język angielski co najmniej na poziomie B2 co jest poświadczone jednym z poniższych certyfikatów językowych: (ale patrz punkt 2 poniżej) CAE (Certificate in Advanced English) z oceną A, B lub C CPE (Cambridge Proficiency English) z oceną A, B lub C TOEFL ocena powyżej 213 (dawne 550 testu; 4,5 z pracy pisemnej -TWE i najmniej 50 punktów z egzaminu ustnego - TSE). 2. Słuchaczami SPKNJA mogą również zostać osoby jak w 1.a, b, c, które nie posiadają żadnego z wymienionych w punkcie d certyfikatów. W tym przypadku jednak ich znajomość języka angielskiego powinna być co najmniej na poziomie B2. (patrz również punkt V powyżej, ale również Uzyskane kwalifikacje ) 3. Kandydaci nie posiadający żadnego z wymienionych w punkcie IX 1d certyfikatów powinni sami podjąć decyzję czy nadają się na tego typu studia czy nie. Nie przewidujemy diagnostycznej oceny biegłości językowej kandydata. W podjęciu tej decyzji pomocnym będą następujące załączniki na naszej stronie: Europejski System Opisu Kształcenia Językowego, Tabela Samooceny według skali CEF(ESOKJ) oraz, przede wszystkim, samoocena dokonana testem DIALANG 4. Obowiązek posiadania certyfikatu językowego lub przeprowadzenia samooceny testem DIALANG nie stosuje się do kandydatów, którzy posiadają dyplom ukończenia studiów pierwszego lub drugiego stopnia na kierunku filologia angielska, bądź pokrewne tak jak to reguluje odpowiednie rozporządzenie. SAMOOCENA TESTEM DIALANG Kandydaci bez certyfikatu językowego powinni dokonać samooceny swej znajomości języka angielskiego wg. skali ESOKJ przy pomocy darmowego testu DIALANG do ściągnięcia ze strony: http://www.lancs.ac.uk/researchenterprise/dialang/about i w dokumentach aplikacyjnych umieścić notatkę o poniższej treści: Dokonałam/em samooceny znajomości języka angielskiego programem DIALANG i uzyskałam/em następujące wyniki za poszczególne komponenty testu: listening:...,writing:...,reading:...,structures:...,vocabulary:... Dokonując samooceny testem DIALANG proszę stosować się do poleceń i wskazówek pojawiających się na ekranie. Szczególnie ważne jest by przed każdym komponentem testu przejść przez sugerowaną procedurę samooceny tej umiejętności przed podejściem do właściwego testu. Kandydatom, którzy nie uzyskali wyniku co najmniej B2 ze wszystkich pięciu komponentów testu DIALANG stanowczo odradza się składania dokumentów o przyjęcie na SPKNJA. 4
W przypadku gdy słaba znajomość języka angielskiego jest przyczyną rezygnacji słuchacza ze studiów podyplomowych nie zwraca się wniesionych opłat za odbyte lub rozpoczęte semestry! W razie problemów ze ściągnięciem i zainstalowaniem programu DIALANG z podanej strony, proszę się zwrócić o pomoc i radę do bardziej doświadczonych użytkowników technologii komputerowej. X. Wymagane dokumenty: podanie (formularz do pobrania: http://studenci.amu.edu.pl/studia/podyplomowe/formularze-do-pobrania odręczne podanie o przyjęcie na studia z krótkim uzasadnieniem fotokopię dyplom ukończenia studiów wyższych - licencjat lub magisterium zaświadczenie od Dyrekcji Szkoły potwierdzające zatrudnienie w zawodzie nauczyciela j. angielskiego lub, w przypadku gdy kandydat nie pracuje w szkole, zgodę/promesę Dyrekcji szkoły na odbycie praktyk pedagogicznych certyfikat językowy lub oświadczenie o poziomie języka jak w punkcie V 2 zdjęcia odręczne oświadczenie o nieograniczonym (domowym) dostępie do szerokopasmowego Internetu Proszę nie składać oryginałów dyplomów ukończenia studiów!! Tylko w/w dokumenty należy przesyłać w wiązanej teczce, z imieniem, nazwiskiem i adresem (również elektronicznym!!!!) na zewnętrznej stronie teczki na adres: Studia Podyplomowe Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytet im. A. Mickiewicza al. Niepodległości 4 61-874 Poznań Koniecznie należy podać adres kontaktowy: pocztowy; telefoniczny i elektroniczny!! 5
WARUNKI UKOŃCZENIA STUDIÓW Warunkiem ukończenia studiów i otrzymania kwalifikacji (świadectwa ukończenia studiów podyplomowych na druku UAM) będzie: 1. obecność na zajęciach* 2. aktywne uczestniczenie w zajęciach 3. zaliczenie poszczególnych przedmiotów w formie ustalonej przez prowadzącego 4. odbycie praktyk pedagogicznych (patrz również Praktyki Pedagogiczne poniżej) 5. uiszczenie opłaty za studia * Ze względu na okrojony, w porównaniu z dziennymi studiami filologicznymi, limit godzin przeznaczonych na poszczególne kursy z bloku Dydaktyka szczegółowa (patrz Program studiów ) mocno zaleca się słuchaczom 100 procentową obecność na wszystkich zajęciach z tego bloku. Zajęcia te mają w przeważającej mierze charakter warsztatowy i dają słuchaczom namiastkę 'hands-on experience', a ten typ zajęć, oparty na zasadzie 'learning while doing' nie jest możliwy do 'odrobienia' ani w formie lektury, ani zaliczenia testu, ani też w innej postaci. UZYSKANE KWALIFIKACJE Słuchacze SPKNJA otrzymują świadectwo ukończenia Studiów Podyplomowych Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego z oceną końcową, która jest średnią z ocen uzyskanych za wszystkie kursy SPKNJA, objęte zaliczeniem. Świadectwo ukończenia SPKNJA daje absolwentom pełne kwalifikacje pedagogiczno-dydaktyczne do nauczania języka angielskiego w odpowiednich typach szkół, tak jak to określono w rozporządzeniu MENiS z dn. 12 marca 2009.* * Zdecydowanie zaleca się aby kandydaci sami zapoznali się treścią rozporządzenia (dostępnego na naszej stronie internetowej: http://www.ifa.amu.edu.pl/fa/node/2435). Szczególnej uwadze poleca się następujące paragrafy z tego dokumentu: 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 4.1, 4.2 oraz 11.2, 11.3 i 11.4. Uważna lektura tego aktu prawnego rozwieje wszystkie wątpliwości dotyczące charakteru kwalifikacji uzyskiwanych po ukończeniu SPKNJA. Zgodnie z rozporządzeniem MENiS z dn. 23 września 2003 w sprawie standardów kształcenia nauczycieli, oraz rozporządzenia MENiS z dnia 10 września 2002 i późniejszego z dnia 12 marca 2009 (wszystkie na naszej stronie internetowej), świadectwo to wraz z certyfikatem CAE (A, B, C) lub CPE (A, B, C) lub TOEFL (wyniki powyżej 213, dawne 550 testu, 4,5 z pracy pisemnej - TWE i najmniej 50 punktów z egzaminu ustnego - TSE), daje absolwentowi studiów podyplomowych SPKNJA pełne kwalifikacje (uprawnienia) do nauczania języka angielskiego we wszystkich typach szkół. W przypadku osób nie posiadających żadnego z w/w certyfikatów, kwalifikacje pedagogiczno-dydaktyczne do nauczania języka angielskiego uzyskane przez ukończenie SPKNJA uprawomocnią się wówczas gdy osoby te uzyskają 6
jeden z w/w certyfikatów potwierdzających ich merytoryczne przygotowanie do nauczania języka angielskiego.!!!! Świadectwo ukończenia SPKNJA nie jest świadectwem / certyfikatem potwierdzającym znajomość języka angielskiego, o którym mówi rozporządzenie MENiS!!!! Świadectwo ukończenia SPKNJA zachowuje swą ważność dożywotnio. PROGRAM STUDIÓW Program SPKNJA realizuje wytyczne określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli, a sprecyzowane w Załączniku do tegoż rozporządzenia (Standardy kształcenia nauczycieli na studiach wyższych zawodowych, uzupełniających studiach magisterskich, jednolitych studiach magisterskich oraz studiach podyplomowych). Zgodnie z punktem XI w/w rozporządzenia określającym zakres kształcenia nauczycieli na studiach podyplomowych program studiów obejmuje następujące grupy przedmiotów w wymiarze godzinowym jak poniżej: Grupy przedmiotów Godziny 1 Psychologia 60 2 Pedagogika 60 120 3 Dydaktyka przedmiotowa (szczegółowa) 154 334 4 Przedmioty uzupełniające (emisja głosu i technologia informatyczna) 60 6 Praktyki pedagogiczne 150 150 RAZEM: 484 Podany wymiar godzinowy uwzględnia około 50 godzin pracy własnej z niektórych przedmiotów. W ramach powyższych grup przedmiotowych w programie SPKNJA w IFA UAM przewiduje się następujące kursy: 1. Psychologia Psychologiczne podstawy akwizycji języka (w - ang) Psychologia w edukacji (w - pol) 2. Pedagogika (w języku angielskim) Pedagogika: Pedagogika ogólna (w) Pedagogika: Podstawowe zagadnienia dydaktyki j. obcego Pedagogika: Metody w nauczaniu języków obcych (w) 3. Dydaktyka przedmiotowa (w języku angielskim) Dydaktyka języka angielskiego: nauczanie gramatyki Dydaktyka języka angielskiego: nauczanie sprawności Dydaktyka języka angielskiego: rozwijanie umiejętności interakcji 7
Dydaktyka języka angielskiego: nauczanie słownictwa Dydaktyka języka angielskiego: nauczanie najmłodszych Materiały dydaktyczne w nauczaniu języka angielskiego Planowanie i organizacja treści nauczania Strategia ludyczna w dydaktyce języka angielskiego Gramatyka pedagogiczna Autonomia ucznia i nauczyciela (w) Integracja między-przedmiotowa (w) System oceniania w dydaktyce języka obcego (w) Uczeń z ograniczeniami (w) 4. Przedmioty uzupełniające (w języku angielskim) Technologia informacyjna w pracy nauczyciela Emisja głosu 5. Przedmioty dodatkowe (w języku angielskim) Fonetyka korekcyjna dla nauczycieli 6. Praktyki pedagogiczne (w języku angielskim) Omówienie Lekcji Dyplomowej (indywidualne i grupowe) Program studiów podyplomowych nie ma charakteru modułowego. Oznacza to, że Studia Podyplomowe organizowane przez IFA UAM, których ukończenie poświadczane jest przez naszą jednostkę w formie świadectwa nadającego kwalifikacje do nauczania języka angielskiego we wszystkich typach szkół, obejmują wszystkie grupy przedmiotów w wyżej podanym wymiarze godzinowym. Innymi słowy, nie jest możliwe uzyskanie zaliczenia z pewnych grup przedmiotów odbytych przez uczestnika w innym miejscu i czasie* *Nie dotyczy to kursów Psychologia oraz Emisja Głosu, jeżeli kandydat realizował te przedmioty w ramach swych wcześniejszych studiów w tym samym zakresie i wymiarze godzinowym. Decyzję czy można słuchaczowi zaliczyć dany przedmiot czy nie dokonuje prowadzący w/w przedmioty na podstawie wpisów do indeksu i dyplomu ukończenia studiów. RAMY CZASOWE Zajęcia na Studiach Podyplomowych (minimum 330 godz. nie licząc praktyk pedagogicznych) będą trwały od października 2011 roku do przerwy świątecznej w grudniu 2012 roku. Pierwszy zjazd odbędzie się w sobotę/niedzielę 1 i 2 października 2011. W roku akademickim 2011/2012 zjazdy będą się odbywać co dwa tygodnie w następujących terminach: 1/2 X; 15/16 X; 29/30 X; 5/6 XI; 26/27 XI; 10/11 XII; 14/15 I; 28/29 I; 11/12 II; 25/26 II; 10/11 III; 24/25 III; 14/15 IV; 28/29 IV; 12/13 V Orientacyjnie, w pierwszym i drugim semestrze planuje się łącznie 15, a w trzecim semestrze 6 zjazdów. Każdy zjazd (sobota/niedziela) będzie obejmował 14/16 godzin wykładów lub zajęć, po 6/8 godzin, od 8:30 do 13:30/15:15. PRAKTYKI PEDAGOGICZNE Praktyki Pedagogiczne stanowią integralną część programu SPKNJA w IFA UAM. Będą one realizowane w systemie ciągłym, przez 3 semestry trwania studiów podyplomowych w wymiarze 150 godzin w dwu etapach. 8
Etap pierwszy to 50 godzin Praktyk Obserwacyjnych (OP observation practices). W ramach tego etapu słuchacze będą obserwować 20 godzin lekcyjnych i sporządzać sprawozdania z tychże obserwacji w dzienniku praktyk pod kątem zadanych aspektów lekcji (na tę formę sprawozdawczości oraz lekturę przygotowującą do obserwacji przeznacza się pozostałe 30 godzin). Słuchacze odbywają OPs podczas pierwszego semestru studiów tj., od końca października do końca stycznia Drugi etap to Praktyki Dydaktyczne (TP teaching practices) w wymiarze 100 godzin lekcyjnych. W ramach tych praktyk słuchacze samodzielnie przeprowadzą 45 godzin lekcji z języka angielskiego. Pozostałe 55 godzin przeznacza się na przygotowanie lekcji, tj., sporządzenie konspektu lekcji (lesson plan), przygotowanie materiałów dydaktycznych, dokonania samooceny lekcji w Dzienniku Praktyk, sporządzenia dokumentacji TPs w formie porto folio i innych czynności administracyjnych związanych z tym etapem praktyk. Praktyki dydaktyczne odbywają się w drugim i trzecim semestrze studiów i powinny się zacząć od marca i trwać do końca maja, oraz następnie po przerwie wakacyjnej od września do grudnia. Taka organizacja praktyk oznacza, że muszą się one odbywać równolegle z odbywającymi się kursami z dydaktyki języka angielskiego, które w przeważającej mierze zostały właśnie zaplanowane na drugi i trzeci semestr. Jest nad wyraz istotne by słuchacz tak rozplanował sobie najpierw obserwacje a następnie lekcje w szkołach by przewidziane na każdy etap godziny kontaktowe były mniej więcej równo rozłożone przez cały czas trwania praktyk. Oznacza to, że niedopuszczalna jest praktyka 'komasowania' praktyk w jednym, dwóch czy nawet czterech tygodniach i 'wyrabiania' ich w krótkim czasie. Cała filozofia praktyk polega właśnie na tym by odbywały się one równolegle z zajęciami tak by móc przenosić poznane na nich techniki i rozwiązania dydaktyczne na bezpośrednie doświadczenie szkolne. Lekcja Dyplomowa, która jest ukoronowaniem praktyk, musi się odbyć w ostatnim miesiącu praktyk ale nie wcześniej niż w trzeciej dekadzie listopada. Podsumowując, praktyki będą obejmować 65 tzw. godzin kontaktowych tj. godzin spędzonych w klasie. Pozostałe 85 godzin Praktyk przeznacza się na przygotowanie lekcji, dokonanie dokumentacji lekcji, sporządzanie raportów i innych zadań związanych z praktykami. Praktyki i zebrane obserwacje zostaną omówione przez koordynatora praktyk w trakcie studiów w terminach ustalonych indywidualnie ze słuchaczem. Słuchacz SPKNJA odbywa praktyki w szkole/szkołach właściwych dla swojego miejsca zamieszkania. Praktyki powinny się odbywać w różnych typach szkół, np. OPs w szkole podstawowej a TPs w gimnazjum. Kandydat na SPKNJA, o ile nie jest czynnym nauczycielem, powinien zapewnić sobie możliwość odbywania praktyki w szkołach i dostarczyć wraz z dokumentami podaniowymi jakąś formę promesy dyrekcji szkoły, że ta umożliwi mu odbycie praktyk. Ponieważ nie wymagamy od słuchacza SPKNJA by szkoła zapewniła mu opiekuna praktyk to praktyki te nie są płatne, tzn., nauczyciel w którego klasie słuchacz SPKNJA odbywa lekcję nie dostaje wynagrodzenia za opiekę nad praktykantem. Formą zaliczenia praktyk jest przygotowanie, zaplanowanie i przeprowadzenie tzw., Lekcji Dyplomowej, którą słuchacz nagrywa na płycie lub 'pendrivie' i wraz z materiałami dydaktycznymi, konspektem lekcji i samooceną przedstawia do oceny koordynatorowi praktyk. Lekcja ta, po ocenieniu przez koordynatora, jest następnie omawiana ze słuchaczem podczas ostatniego zjazdu. Celem tak zorganizowanych praktyk jest rozwinięcie wśród słuchaczy autonomii w kierowaniu swoim własnym rozwojem zawodowym poprzez zastosowanie podejścia 'refleksja w działaniu'. Szczegółowe omówienie praktyk pedagogicznych odbędzie się podczas pierwszego zjazdu na odrębnym spotkaniu z koordynatorem praktyk. 9
PRZEWIDYWANY SKŁAD KADRY Przewiduje się, że skład kadry dydaktycznej w czwartej edycji SPKNJA będzie następujący*: prof. dr hab. Krystyna Droździał-Szelest prof. dr hab. Teresa Siek-Piskozub mgr Jadwiga Roemert-Woźniak dr Jerzy Gąsowski dr Aleksandra Jankowska dr Magdalena Kębłowska mgr Joanna Kotowska mgr Agata Lewandowska dr Dorota Nowacka mgr Agata Rataszewska-Gorczyńska dr Michał Remiszewski dr Jacek Rysiewicz dr Aleksandra Wach dr Danuta Wiśniewska może ulec zmianie ZANIM PODEJMIE PAN/PANI DECYZJĘ Przed podjęciem decyzji o złożeniu podania na SPKNJA w IFA UAM bardzo prosimy potencjalnych kandydatów o dokładne rozważenie następujących faktów: Podchodzimy do naszych studentów z należytym szacunkiem i powagą, i tak też traktujemy obowiązek dydaktyczny, którego się podjęliśmy. Nasi nauczyciele kierują się zasadą dobra nadrzędnego jakim jest końcowy poziom osiągniętych w wyniku ukończenia wszystkich kursów umiejętności studentów i oceniają te umiejętności względem założonych kryteriów. Innymi słowy, nauczyciele nie odpuszczają i trzymają się standardów uniwersyteckich w ocenie osiągnięć. Studia na SPKNJA wymagają poświęcenia, wysiłku i czasu a ukończenie ich, jak podkreślają bez wyjątku wszyscy absolwenci, daje, poza oczywistymi umiejętnościami zawodowymi, ogromną satysfakcję z wykonanej pracy oraz poczucie dokonania czegoś ważnego dla swojego rozwoju osobistego i zawodowego. Dlatego też wszyscy kandydaci, powinni rozważyć czy są gotowi poświęcić się tak by po rozpoczęciu studiów dotrwać do końca. Kandydaci, którzy mają inne oczekiwania w stosunku do studiów podyplomowych, powinni rozważyć studia w innych instytucjach świadczących takie usługi. Proszę również zauważyć, że rygorystycznie przestrzegamy zasady obecności na zajęciach i wykładach z przedmiotów z zakresu dydaktyki szczegółowej. Sporządził: dr Jacek Rysiewicz 8/12/2010 uaktualniono: 28 lipca 2011 10