ZMIANY W PRAWIE UŁATWIENIA DLA PRACODAWCÓW ZATRUDNIAJĄCYCH OSOBY NIEPEŁNOS Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych PLANOWANY TERMIN WEJŚCIA W ŻYCIE: 1 styczeń 2015 r. ZAKRES ZMIAN: 1. rozszerzenie kręgu osób niepełnosprawnych, za które pracodawca będzie mógł otrzymać zwrot dodatkowych kosztów związanych z ich zatrudnieniem; 2. złagodzenie warunku uzyskania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych; 3. uprawnienie pracodawcy do ubiegania się o zwrot kosztów szkolenia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy; 4. zmiana przepisów dot. zwrotu pracodawcom, prowadzącym zakład pracy chronionej, dodatkowych kosztów wynikających z zatrudnienia osób niepełnosprawnych; 5. zmiana wysokości refundacji z PFRON kosztów szkoleń osób niepełnosprawnych: z 80 % tych kosztów (nie więcej niż do wysokości dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na 1 osobę), do 70 % tych kosztów. Omówienie poszczególnych planowanych zmian: 1. Projekt ustawy został przekazany do Sejmu dnia 29 października. Planowana zmiana przewiduje, że zwrot kosztów obejmie wszystkie osoby niepełnosprawne zatrudnione przez pracodawcę, a nie tylko te osoby, których niepełnosprawność powstała w trakcie zatrudnienia. Przez koszty związane z ich zatrudnieniem należy rozumieć koszt dostosowania pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb niepełnosprawnych, adaptacji/zakupu sprzętu, urządzeń ułatwiających wykonywanie pracy, funkcjonowanie niepełnosprawnych w zakładzie pracy. 2. Ponadto, w przypadku zatrudnienia przez pracodawcę nowego pracownika niepełnosprawnego, warunkiem uzyskania na niego dofinansowania będzie wzrost netto zatrudnienia ogółem. Należy zaznaczyć, że dotychczas warunkiem uzyskania takiego 1
dofinansowania był wzrost zatrudnienia netto ogółem oraz wzrost netto zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych. 3. W wyniku zmian, przewiduje się także, że pracodawca będzie mógł otrzymać dodatkowo zwrot kosztów szkolenia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy. 4. Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej będzie uprawniony do uzyskania zwrotu kosztów budowy, przebudowy związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu, a nie jak dotychczas- kosztów budowy lub rozbudowy. 5. W obecnym stanie prawnym, na wniosek pracodawcy, wysokość refundacji kosztów szkoleń osób niepełnosprawnych, z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, wynosi do 80% tych kosztów, z zastrzeżeniem, że nie może być to kwota większa niż do dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na 1 osobę. Planowana zmiana uwzględnia wymogi prawa unijnego, w związku z czym intensywność pomocy została obniżona do 70 % OBOWIĄZEK POSIADANIA KASY FISKALNEJ OD 1 STYCZNIA 2015 r. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących- stanowiące akt wykonawczy do art. 111 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towaru i usług ZAKRES ZMIAN: objęcie obowiązkiem prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas fiskalnych nowych podmiotów PLANOWANY TERMIN WEJŚCIA W ŻYCIE: 1 styczeń 2015 r. TERMIN KOŃCOWY OBOWIĄZYWANIA: 31 grudnia 2016 r. Omówienie planowanych zmian: Kwestię zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących dotychczas zostały uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które będzie obowiązywać do dnia 31 grudnia r. Dnia 4 listopada r. Minister Finansów podpisał rozporządzenie regulujące kwestię zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. (dalej jako Rozporządzenie ). Rozporządzenie przewiduje daleko idące zmiany w zakresie podmiotów zobowiązanych do posiadania kas rejestrujących. Od dnia 1 stycznia 2015 r. obowiązek rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej - bez względu na wysokość obrotu obejmie m. in.: lekarzy, dentystów, prawników, fryzjerów, kosmetyczki, mechaników samochodowych, czy osoby prowadzące stacje diagnostyczne. Przykładowe zwolnienia: Katalog podmiotów zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym został przedstawiony w postaci załącznika do Rozporządzenia. Zwolnione są m. in.: towary/ usługi związane z energią elektryczną, paliwami gazowymi; 2
usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt- z wyłączeniem usług weterynaryjnych; usługi pocztowe i kurierskie- z wyłączeniem usług w zakresie przygotowania oraz dostawy towarów na zamówienie; usługi finansowe i ubezpieczeniowe; wynajem i usługi zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi; usługi związane z obsługą rynku nieruchomości; czynności notarialne. Ponadto, 3 Rozporządzenia zawiera katalog podmiotów zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem jednak, że ze zwolnień tych wyłączeni są podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym byli obowiązani do ewidencjonowania lub też przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania. Wyłączenia ze zwolnień: Zgodnie z 4 pkt 2 Rozporządzenia, zwolnienia z zakresu ewidencjonowania nie obowiązują np. przy: dostawie przyczep, naczep, kontenerów; świadczeniu usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami, świadczeniu usług w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów; świadczeniu usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów; świadczenia usług doradztwa podatkowego, świadczeniu usług prawniczych, z wyłączeniem czynności notarialnych. Istotny jest fakt, że do dnia 28 lutego 2015 r. podmioty wskazane w Rozporządzeniu (m. in. prawnicy, lekarze, dentyści) są zwolnione z obowiązku ewidencjonowania. Obowiązek zainstalowania kasy fiskalnej jest obowiązkiem bezwzględnym. Ulga na zakupioną kasę: Podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień powstania obowiązku ewidencjonowania w wysokości 90 % jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej niż 700 zł. Sankcje za nie wywiązywanie się z obowiązku prowadzenia ewidencji obroty i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących: ustalenie przez naczelnika urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej od momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kar rejestrujących, dodatkowego zobowiązania podatkowego, w wysokości odpowiadającej 30 % kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towaru i usługi; nie przyznanie ulgi na zakupioną kasę; kary przewidziane w Kodeksie karnym skarbowym (grzywna do 240 stawek dziennych - w przypadku nie prowadzenia księgi, przy czym przez księgę należy rozumieć także urządzenia ewidencyjne, zapisy kas rejestrujących; grzywna do 180 stawek dziennych - w przypadku nie wystawienia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia). 3
CZY WIESZ, ŻE ALERTY KONSEKWENCJE ZNIESIENIA OBOWIĄZKU MELDUNKOWEGO Zgodnie z nowymi ustawami o ewidencji ludności i o dowodach osobistych od dnia 1. stycznia 2016 r. zniesiony zostanie obowiązek meldunkowy (termin ten został już kilkukrotnie przesunięty, ten wydaje się być ostatecznym). Część zmian wejdzie w życie już od początku 2015 r. to min. uproszczenie procedury meldunkowej czy nowy wzór dowodu osobistego (w którym nie będzie już informacji o miejscu zameldowania), jednak najważniejsza zmiana, mająca wpływ na wszystkie gałęzie prawa, jak również na codzienne funkcjonowanie wszystkich obywateli, zostanie wprowadzona w 2016 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi nowej ustawy o ewidencji ludności dotychczasowe (te dokonane do 1.01.2016 r.) zameldowania na pobyt stały lub czasowy pozostaną ważne. Jednak zgodnie z art. 89 nowej ustawy o dowodach osobistych adres miejsca zameldowania zamieszczony w dowodzie osobistym wydanym na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie potwierdza adresu miejsca zameldowania. W stanie prawnym po 1 stycznia 2016 r. najważniejszym wyzwaniem w sferze obrotu gospodarczego będzie ustalenie faktycznego adresu zamieszkania drugiej strony sporu sądowego. Ma to niebagatelny wpływ na możliwość doręczenia wszelkich pism procesowych. W postępowaniu cywilnym to zadaniem powoda jest wskazanie dokładnego adresu zamieszkania (nie pracy) pozwanego. Jeżeli powód nie dopełni tego obowiązku pozew zostaje zwrócony z powodu braków formalnych (zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17.07. r., sygn. III CZP 43/). Jako adres powoda powinno podać się miejsce jego faktycznego zamieszkania (miejsce w którym przebywa z zamiarem stałego pobytu), jeżeli jednak nie jest to możliwe polski system prawny przewiduje tzw. fikcję doręczenia tj. uznanie przesyłki za doręczoną poprzez dwukrotne awizowanie przesyłki dostarczonej na adres zameldowania powoda (stanowi o tym art. 139 k.p.c.). Nie wiadomo jak w nowym porządku prawnym rozumiane będzie pojęcie drzwi mieszkania adresata z art. 139 k.p.c. Nie jest wiadomym również jak będzie przebiegać procedura udostępniania danych z rejestru PESEL z art. 46 nowej ustawy o ewidencji ludności. Dotychczas obowiązująca ustawa z 1974 r. przewidywała udostępnianie danych meldunkowych podmiotowi, który wykazał swój interes prawny (art. 44h). Dane z rejestru PESEL od 1.01.2016 r. nie będą natomiast zawierały informacji o meldunku (zgodnie z brzmieniem art. 8 i 78 ustawy o ewidencji ludności z 2010 r.). Natomiast w nowo utworzonym Rejestrze Dowodów Osobistych nie będzie uwzględniać się adresu do korespondencji, który wnioskodawcy będą wpisywać we wniosku o wydanie dowodu osobistego. W przewidywanym stanie prawnym nie przewidziano więc urzędowej drogi uzyskania adresu do korespondencji czy adresu stałego pobytu pozwanego. Jeżeli do czasu wejścia w życie nie zostaną więc wprowadzone zmiany, możliwe, że powód zostanie pozbawiony w dużej części możliwości ochrony swoich praw, w sytuacji, 4
w której nie zna aktualnego adresu pozwanego. Może to być również zachętą do uzyskiwania takich adresów drogą nieoficjalną co może odbywać się z naruszeniem prawa. Podsumowując należy uważnie śledzić przebieg prac administracyjnych nad wdrażaniem nowego reżimu prawnego w zakresie ewidencjonowania ludności jak również nad ewentualnymi nowelizacjami w celu uniknięcia niekorzystnych sytuacji procesowych w 2016 r. Jeżeli nowe ustawy zaczną obowiązywać w dotychczasowym kształcie, powodowie w postępowaniu cywilnym zostaną obciążeni obowiązkiem uzyskania adresu do korespondencji bez administracyjnej drogi ich uzyskania. Wydaje się, że pozostanie jedynie możliwości ustanowienia kuratora sądowego dla strony, której miejsce pobytu nie jest znane (art. 143 k.p.c.). Już w grudniu kolejne tematy alertu prawnego! Zapraszamy do lektury! 5