GEOWIERT Rzepka Invest Sp. z o.o. Sp. k. Adres: ul. Armii Krajowej 4 KRS 0000505518 45-071 Opole NIP: 754 308 23 59 tel/fax: 77 453 06 88 telefon komórkowy: +48 602 643 071 Adres internetowy: www.geowiert.com e-mail: geowiert@geowiert.com PROJEKTOWANIE I WYKONASTWO W ZAKRESIE: geologii inżynierskiej, geotechniki i hydrogeologii, obsługa budów, kontrola podsypek, ekspertyzy geotechniczne, piezometry, ochrona środowiska. Tytuł: Dokumentacja badań podłoża gruntowego dla zadania inwestycyjnego: rozbudowa Publicznej Szkoły Podstawowej nr 9 w Opolu, ul. Cmentarna 7. Zleceniodawca: Pracownia Konstrukcyjno - Architektoniczna Konstruktor Marcin Korłub ul. Jana Bytnara Rudego 20A/1 45-256 Opole Opracował: mgr geologii Gabriel Marek Rzepka 2017 rok, m-c marzec
S P I S T R E Ś C I 1. Wstęp... 2 2. Opis prac terenowych i dokumentacyjnych badanego podłoża... 3 3. Położenie i budowa geologiczna... 4 4. Warunki hydrogeologiczne... 5 5. Opis warstwy geotechnicznych... 6 5.1. Nasypy niebudowlane... 6 5.2. Grunty rodzime... 6 5.2.1. Czwartorzęd... 6 5.2.2. Trzeciorzęd... 7 6. Wnioski i zalecenia... 8 Z A Ł Ą C Z N I K I 1.1. Mapa orientacyjna w skali 1:10 000 1.2. Mapa dokumentacyjna w skali 1:500 2. Przekroje geotechniczne 3. Parametry geotechniczne warstw 4. Karty otworu geotechnicznego 5. Dziennik niwelacji 6. Opis symboli Strona 1 z 9
1. Wstęp Niniejsze opracowanie w formie Dokumentacji badań podłoża gruntowego... wykonano na zlecenie Pracowni Konstrukcyjno- Architektonicznej Konstruktor Marcin Korłub Opole, ul. Jana Bytnara Rudego 20A/1. Dokumentację badań podłoża gruntowego... wykonano zgodnie z obowiązującymi przepisami: Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych (Dz. U. 2012 poz. 463), Polską Normą PN EN 1997 2 Eurokod 7 Projektowanie geotechniczne część 2: Rozpoznanie i badanie podłoża gruntowego, Polską Normą: PN-EN ISO 14688 1 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikacja gruntów część 1: Oznaczanie i opis, Polską Normą PN-EN ISO 14688 2 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikacja gruntów część 2: Zasady klasyfikowania. Tematem jest rozpoznanie podłoża gruntowego dla potrzeb rozbudowy Publicznej Szkoły Podstawowej nr 9 w Opolu, ul. Cmentarna 7. Z uwagi na budujące podłoże grunty rodzime o niewielkiej zmienności litologicznej, warunki gruntowe określono jako proste. Zakres prac terenowych i kameralnych obejmował: wizję lokalną terenu, wytyczenie miejsc wierceń, wykonanie otworów badawczych, stabilizację i pomiar poziomu wody gruntowej, pobranie próbek gruntów kategorii B o klasie jakości 3 5 (naturalna wilgotność i uziarnienie) zgodnie z PN EN 1997 2, badanie makroskopowe pobranych prób, Strona 2 z 9
sporządzenie niwelacji geodezyjnej otworów badawczych, opracowanie przekrojów geotechnicznych i kart otworów, opracowanie mapy orientacyjnej wraz z zaznaczeniem terenu badań, uzupełnienie mapy dokumentacyjnej w skali 1:500 miejscami otworów badawczych i liniami przekrojów, sporządzenie części opisowej dokumentacji. 2. Opis prac terenowych i dokumentacyjnych badanego podłoża W ramach prac terenowych wykonano 3 otwory badawcze do głębokości 6.0 m p.p.t. Łączny metraż wierceń wynosi 18.0 mb. Ilość otworów badawczych, lokalizację i głębokość określił Zleceniodawca. Wytyczenie miejsc wierceń wykonano metodą domiarów prostokątnych dla charakterystycznych miejsc w terenie. Rzędne wysokościowe otworów badawczych określono metodą niwelacji geodezyjnej. Reperem roboczym jest pokrywa studzienki kanalizacyjnej o rzędnej wysokościowej 158.56 m n.p.m., vide zał. nr 5 - dziennik niwelacji. Prace wiertnicze wykonano świdrami spiralnymi Ø130 mm, wiertnicą mechaniczną H20SG. Głębokość badań obejmuje wszystkie warstwy, na które będzie oddziaływać projektowana rozbudowa. Odwierty i pobranie prób do badań makroskopowych wykonano w sposób zapewniający uzyskanie jak największej ilości informacji na temat stratygrafii podłoża i ich parametrów geotechnicznych. Podczas wierceń pobierano na bieżąco do analizy makroskopowej próby gruntu metodą pobierania prób kategorii B, aby otrzymać próby o klasie jakości 3 5 tj. zawierające wszystkie składniki gruntu in situ w ich oryginalnych proporcjach i naturalnej wilgotności. Struktura gruntu prób kategorii B może zostać naruszona. Prace terenowe wykonano pod nadzorem uprawnionego geologa 23 lutego 2017 r. Po odwierceniu otwory zlikwidowano zasypując powstałym podczas wierceń urobkiem z ubiciem. Prace geologiczne nie miały żadnego wpływu na obszary chronione, w tym na Obszary Natura 2000 - jest to teren miasta Opola. Strona 3 z 9
3. Położenie i budowa geologiczna Wg podziału Polski na makroregiony Opole położone jest w środkowej części Niziny Śląskiej. Wg Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000 w rejonie wykonanych badań podłoże budują grunty czwartorzędoweplejstoceńskie w postaci piasków i żwirów wodnolodowcowych. W kierunku południowo - zachodnim pojawiają się liczne wychodnie gruntów starszych w postaci trzeciorzędowych iłów. Na południe od miejsca wierceń podłoże budują utwory górnej kredy w postaci wapieni marglistych i margli, charakterystyczne dla tej części Opola. Badania wykonano w zachodniej części miasta, należącej do dzielnicy Półwieś. Miejsce badań położone jest przy budynku Publicznej Szkoły Podstawowej nr 9, przy ul. Cmentarnej 7. Teren szkoły sąsiaduje z Cmentarzem Komunalnym. Rzędne wysokościowe otworów badawczych zawarte są w przedziale: 158.34-158.62 m n.p.m. Różnica względna wysokości otworów badawczych wynosi 0.28 m. Stropową część podłoża do głębokości 0.9-1.4 m p.p.t. budują nasypy niebudowlane. Poniżej podłoże budują grunty rodzime mineralne. Zasadniczy udział mają grunty trzeciorzędowe w postaci iłów. W rejonie otworu nr 2 na stropie iłów stwierdzono niewielką soczewkę gruntów czwartorzędowych w postaci gliny. Podłoże rozpoznano do głębokości 6.0 m p.p.t. Stopowa część została naruszona. Pod warstwą gleby przemieszanej z gliną stwierdzono warstwę żwirów, poniżej warstwę gliny przemieszanej ze żwirem lub okruchami cegieł i glebą. Nasypy niebudowlane w rejonie otworu nr 1 mają łączną grubość 1.4 m, w rejonie otworu nr 2 osiągają 1.0 m, w rejonie otworu nr 3 miąższość maleje do 0.9 m. Nasypy niebudowlane są gruntami nienośnymi. W rejonie otworu nr 2 bezpośrednio pod nasypami niebudowlanymi, w strefie głębokości 1.0-1.4 m p.p.t. podłoże buduje glina twardoplastyczna (I L = 0.20) z okruchami margli, tworząc soczewkę miąższości 0.4 m na stropie iłów. Strona 4 z 9
Głębsze podłoże na całości badanego terenu budują grunty trzeciorzędowe spoiste, w postaci iłów twardoplastycznych (I L =0.10), tworzących ciągłą warstwę. W wielu strefach głębokości iły zawierają domieszkę okruchów margli. Spąg iłów do głębokości wykonanych badań tj. 6.0 m p.p.t. nie został osiągnięty, vide zał. nr 2, przekroje nr: I - III. Gliny i iły są gruntami nośnymi. Należy zwrócić uwagę na coraz liczniej występujące zjawisko: grunty spoiste w postaci iłów, w wyniku długotrwałej suszy i wysokich temperatur, coraz częściej występujących w Polsce, (np. lato 2015 r.) ulegają w swojej stropowej części procesowi powolnego zmniejszania wilgotności (wysychaniu), co skutkuje kurczeniem się i zmniejszaniem ich objętości, a następnie osiadaniem podłoża (w znacznym uproszczeniu opisując ten proces). Wówczas fundament podąża za obniżającym się gruntem, a spękania i przemieszczenia powstają z powodu nierównomiernego osiadania fundamentów. Równocześnie należy zaznaczyć, że iły należą do gruntów wysadzinowych. Fundamenty należy posadowić poniżej strefy przemarzania gruntu (h z ), która dla tej części Polski wynosi 1.0 m. Z uwagi na występujące w podłożu iły, zaleca się posadowić na głębokości min.1.5 m p.p.t. 4. Warunki hydrogeologiczne Na badanym terenie woda gruntowa wystąpiła w otworach nr: 1, 2 w postaci intensywnych sączeń w obrębie iłów, przy czym w otworze nr 2 sączenie było bardzo intensywne. W otworze nr 1 woda gruntowa została stwierdzona na głębokości 4.5 m p.p.t. i ustabilizowała się na głębokości 2.5 m p.p.t. W otworze nr 2 wodę gruntową nawiercono na głębokości 4.5 m p.p.t. i w wyniku bardzo intensywnego sączenia ustabilizowała się na głębokości 1.5 m p.p.t. Poziom ustabilizowanej wody gruntowej odpowiada rzędnym wysokościowym: 156.09 m n.p.m. w otworze nr 1 i 156.84 m n.p.m. w otworze nr 2. Poziom wody gruntowej może ulegać wahaniom ±0.5 m w zależności od ilości opadów atmosferycznych, okresów suszy, pór roku. Wiercenia wykonano Strona 5 z 9
w zimie, w II - połowie lutego. Podziemne części projektowanej rozbudowy należy zabezpieczyć w izolację przeciwwilgociową poziomą i pionową. Sieć hydrograficzną w rejonie wykonanych badań tworzą cieki wodne, od strony zachodniej: Glinka, Prószkowski Potok, Drzewica, od strony wschodniej: Brennik, Kanał Ulgi i rzeka Odra, która przepływa w odległości ok. 2.0 km od miejsca badań. 5. Opis warstwy geotechnicznych Podłoże budują grunty nasypowe, czwartorzędowe i trzeciorzędowe Wydzielono III warstwy geotechniczne. 5.1. Nasypy niebudowlane Warstwa I (nasypy niebudowlane) Stopowa część podłoża została naruszona. Stropową część budują nasypy niebudowlane, barwy: czarnej, brązowej, ciemnoszarej. Pod warstwą gleby przemieszanej z gliną grubości 0.2-0.5 m, stwierdzono warstwę żwiru, poniżej warstwę gliny przemieszanej ze żwirem lub okruchami cegieł i glebą. Nasypy niebudowlane w rejonie otworu nr 1 mają łączną grubość 1.4 m, w rejonie otworu nr 2 jest to 1.0 m, w rejonie otworu nr 3 maleje do 0.9 m. Nasypy niebudowlane są gruntami nienośnymi, vide zał. nr 2, przekroje nr: I - III. Stopień zagęszczenia: średnio zagęszczone na pograniczu luźnych I D =0.35 5.2. Grunty rodzime 5.2.1. Czwartorzęd Warstwa II (glina z okruchami margli) Glina z okruchami margli, barwy brązowo-szarej, tworzy bezpośrednio pod nasypami niebudowlanymi w rejonie otworu nr 2 w strefie głębokości 1.0-1.4 m p.p.t. Strona 6 z 9
5.2.2. Trzeciorzęd soczewkę miąższości 0.4 m na stropie iłów. Gliny są gruntami nośnymi, vide zał. nr 2, przekroje nr: I, II. Stopień plastyczności: twardoplastyczne I L = 0.20 Orientacyjna wartość dopuszczalnych obciążeń: k 2 = 2.2 kg/cm 2, (0.22 MPa) Warstwa III (iły, iły z okruchami margli) Iły, iły z okruchami margli, zielonkawo - szaro - brązowej, szarej, mają zasadniczy udział w budowie podłoża badanego terenu. Strop ich został nawiercony w otworach nr: 1, 2 na głębokości 1.4 m p.p.t., w otworze nr 3 na głębokości 0.9 m p.p.t. W rejonie otworu nr 1 w strefie głębokości 1.4-3.4 m p.p.t. oraz w rejonie otworu nr 3 w strefie głębokości 0.9-3.5 m p.p.t. iły zawierają okruchy margli. W obrębie iłów stwierdzono intensywne sączenia wody gruntowej, vide zał. nr 2, przekroje nr: I - III. Stopień plastyczności: twardoplastyczne I L = 0.10 Orientacyjna wartość dopuszczalnych obciążeń: k 2 = 2.6 kg/cm 2, (0.26 MPa) Stopień zagęszczenia nasypów niebudowlanych określono oporem świdra podczas wykonywania wierceń. Stopień plastyczności gruntów spoistych metodą wałeczkowania. Charakterystyczne wartości parametrów geotechnicznych dla wydzielonej warstwy wyznaczono metodą B zgodnie z normą PN-81/B-03020 wg zależności korelacyjnych I L jako parametry wiodące, a pozostałymi parametrami. Wartości te odczytano z tabel i wykresów. Dane zestawiono w zał. nr 3 Parametry geotechniczne warstw. Orientacyjną wartość dopuszczalnych obciążeń gruntów mineralnych określono na podstawie tabeli 12-2 Z. Wiłun Zarys geotechniki. Strona 7 z 9
6. Wnioski i zalecenia a) Stropową cześć podłoża do głębokości 0.9-1.4 m p.p.t. budują nasypy niebudowlane, poniżej grunty rodzime mineralne. Zasadniczy udział mają iły i iły z okruchami margli, których spąg do głębokości wykonanych badań tj. 6.0 m p.p.t. nie został osiągnięty. W rejonie otworu nr 2 na stropie iłów stwierdzono soczewkę gliny z okruchami margli o niewielkiej grubości 0.4 m. b) Z uwagi na budujące podłoże grunty rodzime o niewielkiej zmienności litologicznej, warunki gruntowe określono jako proste. a) Budujące stropową część podłoża do głębokości 0.9-1.4 m p.p.t. nasypy niebudowlane (warstwa I) są gruntami nienośnymi. Budujące poniżej podłoże grunty rodzime mineralne (warstwy II, III ) są gruntami nośnymi i nadają się do bezpośredniego posadowienia fundamentów projektowanej rozbudowy szkoły, z uwzględnieniem parametrów geotechnicznych zawartych w zał. nr 3 i orientacyjnych wartości dopuszczalnych obciążeń. b) Z uwagi na występujące w podłożu iły zaleca się fundamenty posadowić na głębokości min.1.5 m. p.p.t. c) Woda gruntowa wystąpiła w postaci intensywnych sączeń. W otworze nr 1 woda gruntowa została stwierdzona na głębokości 4.5 m p.p.t. i ustabilizowała się na głębokości 2.5 m p.p.t. W otworze nr 2 wodę gruntową nawiercono na głębokości 4.5 m p.p.t. i w wyniku bardzo intensywnego sączenia ustabilizowała się na głębokości 1.5 m p.p.t. Poziom ustabilizowanej wody gruntowej odpowiada rzędnym wysokościowym: 156.09 m n.p.m. w otworze nr 1 i 156.84 m n.p.m. w otworze nr 2. d) Poziom wody gruntowej może ulegać wahaniom ±0.5 m w zależności od ilości opadów atmosferycznych, okresów suszy, pór roku. e) Podziemne części obiektu należy zabezpieczyć w izolację poziomą i pionową. Strona 8 z 9
f) Strefa przemarzania gruntu (h z ) dla tej części Polski wynosi 1.0 m. Opracował: mgr inż. geologii Marcin Rzepka Strona 9 z 9