Projekt budowlany hydroforni Za aresztem, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. MEGAT Sp. z o.o.

MEGAT Sp. z o.o. Systemy Uzdatniania Wody 90-437 Łódź, Al. Kościuszki 80/82 tel. /fax+ 48 /42/ 636 79 54 tel. +48 /42/ 636 91 35 e-mail: megatltd@megat.com.pl www.megat.com.pl LAMINAR LAMINAR 30-389 Kraków, ul. W. Wdałego 39 tel. +48 /12/ 276 33 45 fax +48 /12/ 276 33 45 e-mail: laminar@onet.eu www.laminar-krakow.pl Inwestor Przedsięwzięcie Adres obiektu Opracowanie Zawartość projektu Stadium Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. ul. Leśna 1 39 460 Nowa Dęba Wykonanie dokumentacji projektowej: - modernizacji Stacji Uzdatniania Wody w Nowej Dębie, - wymiany wybranych odcinków sieci wodociągowej,- rozbudowy i modernizacji sieci na terenie Gminy Nowa Dęba. CHMIELÓW- ZA ARESZTEM, POWIAT TARNOBRZESKI, WOJ. PODKARPACKIE Numery działek: 1107/20, 1107/21, 1108/5, 1108/6, 1110/1, 107/19 Obręb: 2-Chmielów Projekt budowlany hydroforni Za aresztem ze zbiornikami oraz rurociągami, w m. Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. PROJEKTU ZAGOSPODAROWANIA TERENU OPIS TECHNICZNY INFORMACJA BIOZ Projekt budowlany Tom II Zeszyt 25 Nr arch. RTA-227 Data: maj 2011r. Opracował Opracował Mgr inż. M. Lisak Mgr inż. M. Andrusiewicz Projektował Mgr inż. W. Blak nr upr. bud. 61/2003 Sprawdził Inż. M. Tomczak nr upr. bud. 99/2001 Niniejsza dokumentacja została wykonana zgodnie z umową i obowiązującymi przepisami oraz jest kompletna dla celu, któremu ma służyć. Rozwiązania zawarte w niniejszym projekcie przeznaczone są wyłącznie dla potrzeb projektowanej instalacji i nie mogą być udostępniane w żadnej formie stronom lub osobom trzecim bez pisemnej zgody autorów projektu. 1

SPIS TREŚCI I. PROJEKT ZAGOSPODAROWANIA TERENU...5 1. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA...5 2. DANE OGÓLNE...5 2.1 ADRES OBIEKTU...5 2.2 NUMERY DZIAŁEK...5 2.3 INWESTOR...5 2.4. NAZWA OPRACOWANIA...5 2.5 NAZWA ADRES JEDNOSTKI PROJEKTOWEJ...5 3. PODSTAWA OPRACOWANIA...5 4. MATERIAŁY WYJŚCIOWE SŁUŻĄCE DO OPRACOWANIA...5 5. STAN ISTNIEJĄCY ZAGOSPODAROWANIA TERENU ORAZ PRZEWIDYWANYCH W NIM ZMIAN...5 5.1 ISTNIEJĄCE ZAGOSPODAROWANIE TERENU...5 5.2 PROJEKTOWANE ZAGOSPODAROWANIE TERENU...6 6. ZESTAWIENIA...6 6.1 ZESTAWIENIA W ZAKRESIE HYDROFORNI...6 6.2 ZESTAWIENIE DŁUGOŚCI RUROCIĄGU TŁOCZNEGO...6 6.2 ZESTAWIENIE ARMATURY WŁĄCZENIOWEJ I RUROCIĄGU TŁOCZNEGO...7 7. CHARAKTER TERENU PRZEWIDZIANEGO POD INWESTYCJĘ...7 8. WPŁYW EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ NA TEREN ZAMIERZENIA BUDOWLANEGO...7 9. SKRZYŻOWANIE Z UZBROJENIEM PODZIEMNYM - CHARAKTER ZAGROŻEŃ...7 10. WARUNKI GEOTECHNICZNE...7 11. WARUNKI OBSŁUGI W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ...7 12. WYMAGANIA DOTYCZĄCE OCHRONY INTERESÓW OSÓB TRZECICH....8 13. NORMY, KATALOGI PRODUCENTÓW, LITERATURA TECHNICZNA....8 II. OPIS TECHNICZNY...9 1. ZAŁOŻENIA OGÓLNE...9 2. TECHNOLOGICZNE ZBIORNIKI SIECIOWE WODY UZDATNIONEJ...9 3. BUDYNEK KONTENERA...11 4. OGRODZENIE HYDROFORNI SIECIOWEJ...12 5. DOBÓR ZESTAWU POMPOWEGO HYDROFORNI...12 6. AUTOMATYKA I STEROWANIE....12 7. INSTALACJA ZESTAWU HYDROFOROWEGO....13 8. MIĘDZYOBIEKTOWE SIECI WODOCIĄGOWE I KANALIZACYJNE...14 9. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW DO INSTALACJI RUROCIĄGÓW PRZELEWOWYCH I SPUSTOWYCH...15 10. ZABEZPIECZENIE PRZED UDERZENIEM HYDRAULICZNYM...16 11. ZASILANIE ELEKTRYCZNE REZERWOWE...16 III. WYTYCZNE WYKONAWCZE...17 1. TECHNOLOGIA ROBÓT ZIEMNYCH...17 2. HYDROFORNIA KONTENEROWA...18 3. SIECI MIEDZYOBIEKTOWE...18 4. ARMATURA I OBIEKTY...19 5. UWAGI KOŃCOWE...19 2

IV. INFORMACJA BIOZ...22 1. PODSTAWA PRAWNA...22 2. ZAKRES ROBÓT...22 3. WYKAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH...22 4. WSKAZANIE ELEMENTÓW ZAGOSPODAROWANIA TERENU, KTÓRE MOGĄ STWARZAĆ ZAGROŻENIE BEZPIECZEŃSTWA I ZDROWIA LUDZI...23 5. WSKAZANIE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH ZAGROŻEŃ WYSTĘPUJĄCYCH PODCZAS REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH...23 6. WSKAZANIE SPOSOBU PROWADZENIA INSTRUKTAŻU PRACOWNIKÓW PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ROBÓT SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH...24 6.1. Instruktaż pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych...24 6.2 Instruktaż pracowników w okresie wykonawstwa...25 6.3. Instruktaż pracowników w okresie próbnej eksploatacji...25 7. WYDZIELENIE I OZNAKOWANIE MIEJSCA PROWADZENIA ROBÓT...25 8. PRZECHOWYWANIE I PRZEMIESZCZANIE MATERIAŁÓW NA BUDOWIE...26 9. WSKAZANIE ŚRODKÓW TECHNICZNYCH I ORGANIZACYJNYCH, ZAPOBIEGAJĄCYCH NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYCH Z WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH W STREFACH SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA ZDROWIA LUB W ICH SĄSIEDZTWIE...27 10. UWAGA KOŃCOWA...27 3

Spis rysunków Lp. Tytuł rysunku Nr rysunku 1 2 Projekt Zagospodarowania Terenu. Trasa nr 25: Hydrofornia Za aresztem Profile technologiczne. Trasa nr 25: Hydrofornia Za aresztem 02/25/01/PB 02/25/02/PB 3 Zbiornik sieciowy Trasa nr 25: Hydrofornia Za aresztem 4 Profil rurociągu tłocznego Trasa nr 25: Hydrofornia Za aresztem 5 Widok ogólny kontenera Trasa nr 25: Hydrofornia Za aresztem 02/25/03/PB 02/25/04/PB 02/25/05/PB 4

I. PROJEKT ZAGOSPODAROWANIA TERENU 1. PRZEDMIOT I ZAKRES OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest wykonanie dokumentacji projektowej pt: - Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody w Nowej Dębie, - wymiany wybranych odcinków sieci wodociągowej,- rozbudowy i modernizacji sieci na terenie Gminy Nowa Dęba. Projekt budowlany hydroforni Za aresztem ze zbiornikami oraz rurociągami, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. 2. DANE OGÓLNE 2.1 Adres obiektu Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. 2.2 Numery działek Projektowana hydrofornia wraz ze zbiornikiem i rurociągami zaprojektowana została na działkach oznaczonych numerami: 1107/20, 1107/21, 1108/5, 1108/6, 1110/1, 107/19 obręb: 2-Chmielów 2.3 Inwestor Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. ul. Leśna 1 39 460 Nowa Dęba 2.4. Nazwa opracowania Zeszyt nr 25: Projekt budowlany hydroforni Za aresztem ze zbiornikami oraz rurociągami, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. 2.5 Nazwa adres jednostki projektowej LAMINAR Jerzy Strojny ul. W. Wdałego 39 30-398 Kraków 3. PODSTAWA OPRACOWANIA 1. Zlecenie Inwestora 2. Umowa nr 02/10/2010 zawarta w dniu 01.10.2010 r. pomiędzy firmą MEGAT Sp. z o.o z siedzibą w Łodzi, Al. Kościuszki 80/82, a firmą LAMINAR Jerzy Strojny, 30-398 Kraków, ul. Wdałego 39 4. MATERIAŁY WYJŚCIOWE SŁUŻĄCE DO OPRACOWANIA Mapy do celów projektowych w skali 1:500, 1:1000, Wykaz właścicieli i władających gruntami, Obowiązujące przepisy i normy Wizje lokalne w terenie. 5. STAN ISTNIEJĄCY ZAGOSPODAROWANIA TERENU ORAZ PRZEWIDYWANYCH W NIM ZMIAN 5.1 Istniejące zagospodarowanie terenu Teren jest uzbrojony w następujące media: 5

- siec wodociągowa, - sieć kanalizacji sanitarnej, - podziemny kabel telekomunikacyjny, - podziemny kabel energetyczny, - naziemny kabel energetyczny. 5.2 Projektowane zagospodarowanie terenu Projekt budowlany hydroforni Za aresztem, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. Elementami zagospodarowania terenu jest 1. Hydrofornia sieciowa ze zbiornikami wody uzdatnionej w skład, której wchodzi: - zbiorniki wody uzdatnionej o pojemności V = 50 m³ każdy, - hydrofornia kontenerowa z zainstalowanym zestawem hydroforowym, 2. Rurociągi technologiczne zasilania zbiornika, hydroforni, rurociągi przelewowe i spustowe. 3. Rurociąg tłoczny wody 140 PE - trasa od hydroforni W11.2 zakończenie w punkcie W11 włączeniem w projektowanej sieci wodociągowej 140 PE. Całkowita długość rurociągu sieci: ok. 13,4 mb. Na trasie wodociągów zaprojektowano węzły wyposażone w niezbędną armaturę tj. zasuwy. 6. ZESTAWIENIA 6.1 Zestawienia w zakresie hydroforni Długości poszczególnych odcinków sieci wodociągowej wynoszą: Wymiary Długość [mb]/ Rodzaj Materiał [mm] sztuki D= 5000 Zbiornik wody Żelbet 2 H= 3000 Kontener typowy 5,00 x 2,44 Wg producenta 1 Zestaw hydroforowy Rurociągi zasilające zbiorniki Rurociąg zasilający hydrofornię Rurociąg przelewowy Rurociąg spustowy Rurociąg zbiorczy Zasuwa PW-IC/MP 4.45.40.1/11,0kW+K5 Prod. Instal Compact, LFP lub równoważny 140 PE 107,6 140 PE 17,2 110 110 110 160 110 Dn125 Dn100 PE PE PCV PCV PCV Wg producenta Studzienka 600 Wg producenta 5 1 13,5 9,7 2,3 46,9 4,7 4 2 6.2 Zestawienie długości rurociągu tłocznego Długości poszczególnych odcinków sieci wodociągowej wynoszą: 6

12. WYMAGANIA DOTYCZĄCE OCHRONY INTERESÓW OSÓB TRZECICH. Inwestycja, została uzgodniona z właścicielami bądź władającymi gruntami. 13. NORMY, KATALOGI PRODUCENTÓW, LITERATURA TECHNICZNA. Projekt budowlany hydroforni Za aresztem ze zbiornikami oraz rurociągami opracowano zgodnie z obowiązującymi normami i rozporządzeniami, w tym: 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz. U. Nr 75 poz. 690). 2. PN 92/B 01706 Instalacje wodociągowe, wymagania w projektowaniu. 3. PN 85/B 01700 Wodociągi i kanalizacja. Urządzenia i sieć zewnętrzna. Oznaczenia graficzne. 4. PN 86/B 09700 Tablice orientacyjne do oznaczania uzbrojenia na przewodach wodociągowych. 5. PN 81/B 10725 Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania przy odbiorze. 6. PN 86/B 02480 Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów. 7. PN 68/B 06050 Roboty ziemne budowlane. Wymagania w zakresie wykonywania i badania przy odbiorze. 8. BN 83/8836 02 Przewody podziemne. Roboty ziemne. Wymagania i badania przy odbiorze. 9. PN 91/B 10728 Studzienki wodociągowe. 10. PN 82/B 01801 Antykorozyjne zabezpieczenie w budownictwie. Konstrukcje betonowe i żelbetowe. Podstawowe zasady projektowania. 11. PN 86/B 01811 Antykorozyjne zabezpieczenie w budownictwie. 12. PN 87/H 74051/00 Włazy kanałowe. Ogólne wymagania i badania. 13. PN 85/M 74081 Skrzynki uliczne stosowane w instalacjach wodnych i gazowych. 14. PN 89/M 74092 Armatura przemysłowa. Hydranty podziemne na ciśnienie nominalne 1MPa. 15. Rozporządzenie MSWiA w sprawie przeciw pożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, Dziennik Ustaw z 2009 r. Nr 124 poz. 1030 z dnia 24 lipca 2009. 8

II. OPIS TECHNICZNY Projekt budowlany hydroforni Za aresztem, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. 1. ZAŁOŻENIA OGÓLNE. Projektowana hydrofornia Za aresztem ma za zadanie zapewnienie dostawy wody w odpowiedniej ilości i o odpowiednim ciśnieniu do sieci wodociągowej w Chmielowie. Hydrofornia zasilana będzie z projektowanych zbiorników sieciowych wody uzdatnionej o pojemności 50 m 3 każdy. Zbiorniki zaprojektowano na działce nr 1107/21 w m. Chmielów. W celu ustalenia parametrów projektowanej hydroforni przeprowadzono obliczenia hydrauliczne, w wyniku których dobrano parametry pracy pompowni dla rozbiorów gospodarczych oraz dla rozbioru w przypadku wystąpienia pożaru w obszarze zasilanym z danej sieci wodociągowej w m. Chmielów. Podstawowym założeniem do obliczeń było minimalne ciśnienie w najwyższym punkcie sieci, które nie może być niższe od 20 m słupa wody. Dobrana przepompownia spełnia założony parametr. W celu zapewnienia ciągłości pracy pompowni przewidziano dwustronne niezależne zasilanie elektryczne z sieci elektrycznej oraz przez agregat prądotwórczy. Agregat prądotwórczy musi posiadać moc wynoszącą 44,0 kw (55,0 kva). Projekt zasilania energetycznego objęty będzie odrębnym opracowaniem wykonanym przez zakład energetyczny w ramach umowy przyłączeniowej. 2. TECHNOLOGICZNE ZBIORNIKI SIECIOWE WODY UZDATNIONEJ Projektuje się dwa zbiorniki wody uzdatnionej o pojemności 50,0 m 3 każdy. Zbiorniki zaprojektowano na działce nr 1107/21 w m. Chmielów. Zbiorniki sieciowe - to zbiorniki zapasowo wyrównawcze, budowane na sieci i gromadzące czasowo podczas rozbiorów minimalnych, wodę uzdatnioną, przeznaczoną do picia i na cele gospodarcze. Zgromadzona woda stanowi gwarancję stałego dopływu do zestawu hydroforowego, który tłoczy ją w sieć z zachowaniem wymaganych parametrów przepływu i ciśnienia. Ze zbiorników sieciowych woda przypływa grawitacyjnie do pompowni (zlokalizowanej w kontenerze) skąd przetłaczana jest do podsystemu dystrybucji wody. W zbiornikach sieciowych gromadzony jest także zapas wody awaryjnej, przeciwpożarowej i na inne cele. Zbiorniki zasilane są z sieci wodociągowej jednym rurociągiem. Zbiorniki połączone są rurociągiem z zestawem hydroforowym przy zapewnieniu grawitacyjnego przepływu. Punkt wlotu wody do zbiornika oraz czerpnia wody powrotnej są usytuowane po przeciwległych stronach zbiornika i zapewniają cyrkulację i wymianę wody w każdym zbiorniku. Opróżnianie zbiornika. Spust wody ze zbiorników następuje rurociągiem spustowym. Po zamknięciu zasuwy na dopływie, a otwarciu zasuwy na rurociągu spustowym, następuje opróżnienie zbiornika i odprowadzenie wody do istniejącej kanalizacji. W każdym zbiorniku jest zainstalowany także rurociąg przelewowy, który zabezpiecza zbiornik przed nadmiernym napełnieniem w przypadku awarii instalacji kontrolującej napełnienie. Uzbrojenie rurociągów składa się z zasuw, zaworów zwrotnych na rurociągach doprowadzających, odprowadzających i spustowych. Rurociągi przelewowe, ze względu na zapewnienie swobodnego odpływu, nie są wyposażone w zasuwy. Uzbrojenie zbiorników stanowią następujące rurociągi: Rurociągi zasilające zbiorniki Rurociąg zasilający hydrofornię Rurociąg przelewowy 140 PE 107,6 140 PE 17,2 110 PE 13,5 Rurociąg spustowy 110 110 PE PCV 9,7 2,3 9

Rurociąg zbiorczy 160 110 PCV PCV 46,9 4,7 Przejścia rurociągów do zbiorników zaprojektowano jako przejścia szczelne Integra typu GP (lub równoważne). Uszczelnienia typu GP - jest to system uszczelnień przeznaczony do wykonywania ciśnieniowych i bezciśnieniowych przejść szczelnych dla rur, przechodzących przez wszelkiego rodzaju przegrody budowlane, zbiorniki betonowe oraz budowle hydrotechniczne. Uszczelnienie składa się z pierścienia elastomerowego oraz dwóch pierścieni dociskowych wykonanych ze stali nierdzewnej. Po dokręceniu nakrętek następuje spęcznienie elastomeru, który szczelnie wypełnia przestrzeń pomiędzy rurą przewodową (kablem) a otworem (rurą osłonową). Przejścia tego typu mogą być stosowane zarówno dla rur stalowych, żeliwnych, PVC, PE. Zaprojektowano uszczelnienie typu GP-SR które przeznaczone jest do uszczelniania przewodu rurowego w przegrodzie budowlanej. Uszczelnienie będzie zakładane do wywierconego wiertnicą otworu w przegrodzie. Pierścienie dociskowe jak i elastomer mogą być dzielone co daje możliwość montażu na istniejącym rurociągu. DANE TECHNICZNE: D - średnica zewnętrzna uszczelnienia R - średnica wewnętrzna uszczelnienia A - szerokość uszczelnienia elastomerowego przed spęcznieniem B - całkowita szerokość C - szerokość pierścienia dociskowego D [mm] R [mm] A [mm] B [mm] 150 100 40 60 Wymiary D i R muszą spełniać warunek: (D - R)/2 >= C C = (150 100)/2 = 25 mm Uszczelnienie GP-SR Uszczelnienia typu GP SR: - uszczelnienia wykonywane są na zamówienie pod wymiar, - zapewniają szczelność do co najmniej 0,25 MPa, - stalowe pierścienie dociskowe wymuszają osiowość rurociągu i otworu, - uszczelnienie może przenosić obciążenie poprzeczne wynikające z ciężaru rury wraz z wodą, 10

stropem pomieszczenia kratkę wentylacyjną wywiewną z zamontowanym, wentylatorem kwasoodpornym np. DAK 160/900 o mocy N = 0,25 kw. Wentylator będzie włączany i wyłączany automatycznie po naciśnięciu włącznika agregatu prądotwórczego. 4. OGRODZENIE HYDROFORNI SIECIOWEJ Teren hydroforni oraz zbiorniki należy ogrodzić, aby zapobiec przebywaniu na jej terenie osób postronnych i zwierząt. Zaprojektowano ogrodzenie z siatki stalowej ocynkowanej powlekanej o wysokości H 1,8 m na słupkach stalowych z rur Ø 50 mm, osadzonych w betonowych gniazdach fundamentowych. Pomiędzy słupkami należy ułożyć krawężniki drogowe na betonie i obsypać rodzimym gruntem. Przy narożnych słupkach należy wykonać ukośne podpory z rur stalowych w formie zastrzałów. Siatkę mocować do trzech rzędów linki stalowej ocynkowanej d = 6 mm. Górną i dolną krawędź siatki należy zapleść na naciągniętej lince. W ogrodzeniu zaprojektowano dwuskrzydłowa bramę wjazdową. Wszystkie elementy stalowe ogrodzenia należy pomalować farbą antykorozyjną jeden raz podkładową i dwa razy nawierzchniową. Place na terenie hydroforni Dojazd na teren hydroforni przewidziano z dz. nr 1107/20. Na terenie hydroforni zaprojektowano plac przed hydrofornią i chodnik do zbiorników. Konstrukcję placu i chodników stanowi: a. Warstwa odsączająca z piasku gruboziarnistego o grubości 10 cm, b. Nawierzchnia z kamienia płukanego o grubości 15 cm. 5. DOBÓR ZESTAWU POMPOWEGO HYDROFORNI. Założenia projektowe: - wydajność pompowni na cele gospodarcze Q = 10,0 m 3 /h - wydajność pompowni na cele gospodarcze i przemysłowe Q = 60,0 m 3 /h - ciśnienie za zestawem dla celów gospodarczych H = 6 bar - wydajność pompowni na cele p. poż. Q = 54,0 m 3 /h - zasilanie pomp grawitacyjne ze zbiorników. Na podane parametry zaproponowano następującą pompownię wody: PW-IC/MP 4.45.40.1/11,0kW+K5 Przyjęto: Typ pomp: wielostopniowe pionowe Liczba pomp: 4 pompowy układ 3+1 Całkowita moc zainstalowanego zestawu: 44,0 kw Sterowanie: sterownik mikroporcesorowy Rurociąg oraz armaturę po stronie ssawnej przyjęto dla ciśnienia nominalnego PN10. Rurociąg oraz armaturę po stronie tłocznej przyjęto dla ciśnienia nominalnego PN25. Rurociągi oraz kształtki wewnątrz budynku hydroforni należy wykonać ze stali kwasoodpornej, o grubości ścianek 5mm 6. AUTOMATYKA I STEROWANIE. Działanie hydroforni sieciowej, zestawu hydroforowego jest w pełni zautomatyzowane i nie wymaga stałego dozoru. Praca urządzeń sterowana jest za pomocą sterownika mikroprocesorowego, który: umożliwia sterowanie pracą pomp z zachowaniem odpowiedniej kolejności ich załączania i wyłączania pomp. Przełączanie pomp następuje po każdym cyklu pracy; 12

uniemożliwia jednoczesne załączenie więcej niż jednej pompy, przesuwając w czasie rozruchy poszczególnych pomp, blokuje możliwość natychmiastowego włączenia (wyłączenia) pompy po wyłączeniu (włączeniu) pompy poprzedniej, przez co uniemożliwia pulsacyjną pracę w przypadku gwałtownych zmian w poborze wody, pozwala na ograniczenie maksymalnej liczby pomp pracujących jednocześnie; zabezpiecza zestaw hydroforowy przed suchobiegiem, wyłączając kolejno poszczególne pompy zestawu przy spadku ciśnienia na ssaniu (dla zestawów o bezpośrednim podłączeniu do wodociągu) lub w przypadku, gdy poziom wody w zbiorniku obniży się poniżej założonej rzędnej zwierciadła wody, wyłącza pompy w przypadku przekroczenia dopuszczalnego ciśnienia w rurociągu tłocznym, dzięki posiadanym zabezpieczeniom umożliwia włączenie pomp pomocniczych w przypadku, gdy różnica ciśnień w rurociągu ssawnym i tłocznym przekracza ich maksymalną wysokości podnoszenia, umożliwia zablokowanie pracy pomp po przekroczeniu zaprogramowanego czasu pracy, umożliwia przełączenie pomp w czasie małych rozbiorów wody zapewniając ich optymalne wykorzystanie, umożliwia dopasowanie układu do charakterystyki rurociągu tłocznego w zależności od liczby włączonych pomp przez niewielkie zmiany ciśnienia, umożliwia dopasowanie układu do charakterystyki rurociągu w przypadku dodatkowego wyposażenia układu w przepływomierz z nadajnikiem poprzez uzależnienie ciśnienia na wyjściu z pompowni od przepływu, umożliwia współpracę z: komputerem, modemem radiowym, co pozwala na przesyłanie sygnałów drogą radiową, modemem GSM, co pozwala na przesyłanie sygnałów przez sieć komórkową, umożliwia rejestrację zużycia energii elektrycznej, umożliwia automatyczną zmianę parametrów pracy zestawu hydroforowego w zadanych przedziałach czasowych. Eksploatator ustali z dostawcą pompowni minimalny poziom napełnienia zbiornika, aby nie dopuścić do wystąpienia poziomu suchobiegu dla projektowanego zestawu. Sterowanie po stronie tłocznej będzie spełniać założenia: - utrzymanie żądanego ciśnienia za zestawem - możliwość ograniczenia przepływu wody do sieci w ul. Podleśnej przez współpracę sterownika zestawu z przepływomierzem elektromagnetycznym zaprojektowanym na rurociągu tłocznym. Monitoring. Przed zamówieniem zestawu należy uzgodnić z użytkownikiem: - sposób przesyłania danych, w celu wyposażenia szafy sterowniczej w odpowiedni modem - zakres możliwej zdalnej ingerencji w pracę zestawu. 7. INSTALACJA ZESTAWU HYDROFOROWEGO. Zestaw hydroforowy zaprojektowano w typowym kontenerze o wymiarach zewnętrznych w rzucie 2,44 x 5,00 m. Kontener należy posadowić na fundamencie betonowym. W posadzce kontenera uwzględniono przejścia technologiczne pod instalacje wodne, kanalizacyjne i elektryczne. Z uwagi na ciśnienie pracy hydroforni, armaturę zaprojektowano na ciśnienie 25 bar. W kontenerze zainstalowana zostanie szafa sterownicza zestawu, osuszacz powietrza oraz grzejnik elektryczny. Zakres robót technologicznych obejmuje: Roboty montażowe - montaż zestawu hydroforowego firmy Instalcompact, LFP lub równoważny, - montaż szafy sterowniczej, 13

- montaż osuszacza powietrza, - montaż agregatu prądotwórczego, - montaż grzejnika. Projekt budowlany hydroforni Za aresztem, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. 8. MIĘDZYOBIEKTOWE SIECI WODOCIĄGOWE I KANALIZACYJNE Nierozłączna częścią projektowanych zamierzeń inwestycyjnych zawiązanych z budową projektowanej hydroforni są sieci między obiektowe, do których należą: rurociąg zasilający zbiornik z istniejącej sieci wodociągowej, rurociąg zasilający hydrofornie grawitacyjny (jest to rurociąg ssawny dla zestawu hydroforowego), rurociąg przelewowy, rurociąg spustowy ze zbiornika, rurociąg zbiorczy, rurociąg tłoczny na odcinku: zestaw hydroforowy sieć wodociągowa. Rurociągi technologiczne hydroforni i zbiornika Dopływ wody do zbiorników z sieci zaprojektowano rurociągiem PE 140 (trasa W14-W14.6 i W14.4- W14.4.1). Wypływ wody z pionowej rury w każdym zbiorniku na poziomie ~2,60 m licząc od powierzchni dna zbiornika. W celu lepszego rozprowadzenia wody w każdym zbiorniku, wypływ przewidziano za pomocą leja o średnicy 0,3 m. Zamocowanie rur do dna i ścian obu zbiorników systemowe za pomocą obejm (system typu Hilti, MEFA lub równoważne). Zastosowane przewody muszą posiadać stosowne aprobaty i atesty do wody pitnej. Odpływ wody z obu zbiorników do obiektu hydroforni, na odcinkach: zbiornik zestaw hydroforowy, zaprojektowano z rur PE o średnicy 140 (trasa W16-W20 i W18-W18.1). Pobór wody w każdym zbiorniku poprzez kosz ssawny ze stali nierdzewnej typu Hawle o średnicy dn 125 usytuowanym ponad dnem zbiornika. Zastosowane rury muszą posiadać stosowne aprobaty i atesty do wody pitnej. Wyjście rurociągu w kontenerze. Po wykonaniu instalacji wodociągowych należy poddać ją próbie szczelności zgodnie z normą PN- 81 B-10700/00 Instalacje wewnętrzne wodociągowe i kanalizacyjne. Wymagania i badania przy odbiorze. Rurociąg tłoczny. Rurociąg tłoczny na odcinku: obiekt hydroforni sieć wodociągowa wykonany zostanie z rur PE ø140x14,3, długości L = 13,4 m na ciśnienie nominalne PN 25. (trasa W11.2-W11) Przy zmianie trasy rurociągu, trójnikach, hydrantach i pozostałej armaturze, w celu zabezpieczenia połączeń elastycznych sieci przed rozerwaniem, w wyniku uderzeń hydraulicznych należy stosować bloki oporowe zgodnie z BN-81/9192-05. Odwodnienie kontenera. Kontener zostanie odwodniony poprzez kratkę odpływową, przewodem 110 PCV o długości 3,3 m. Ścieki zostaną odprowadzone do studzienki K2. (trasa K2-K2.1) Rurociąg przelewowy i spustowy Ze względu na zabezpieczanie zbiorników przed przepełnieniem w wypadku wystąpienia jakiejkolwiek awarii zaprojektowano rurociągi przelewowe o średnicy 110 PE do studzienki K4. Przelew będzie tworzyć rura pozioma, której górna krawędź będzie 0,1 m poniżej dna stropu zbiornika. Następnie ze studzienki K4 przewodem o średnicy 110 PCV do studzienki K3. Ze względu na konieczność spustu wody w celu opróżnienia zbiornika do prac konserwatorskich i innych oraz na zabezpieczenie zbiorników przed awaryjnym przepełnieniem, zaprojektowano rurociąg spustowy wody ze zbiorników. Przewód o średnicy 110 PE wchodzi przez dno każdego ze zbiorników. 14

Rurociągi o średnicy 110 i 140 mm PE zaprojektowano z rur polietylenowych PEHD 100 z typoszeregu SDR 17 na ciśnienie PN 10, o grubości ścianek 6,6 mm (typu Wavin lub równoważne). Połączenie z zasuwami za pomocą kołnierzy. Połączenia kołnierzowe należy wykonywać przy użyciu śrub nierdzewnych i uszczelek z elastomerów. Rurociągi kanalizacyjne o średnicy 110,160 mm PCV zaprojektowano z rur PVC-U, SDR 34 (typu Wavin lub równoważne). Łączenia rur i kształtek systemowe (elektrooporowe lub równoważne, trwałe, zachowujące szczelność połączeń). Rurociągi należy ułożyć w gotowym wykopie na podsypce z ubitego piasku gr 15 cm zachowując spadki przedstawione na profilu. Po dokonaniu pomiaru geodezyjnego rurociąg zasypać piaskiem do 15 cm ponad wierzch rury starannie ubijając. Pozostałą część wykopu zasypać gruntem rodzimym warstwami 20 cm ubijając ubijakiem mechanicznym. Przejścia rurociągów do zbiornika zaprojektowano jako przejścia szczelne Integra typu GP (lub równoważne). Przejścia rurociągów przez ściany komory należy zabezpieczyć przed przedostawaniem się wód gruntowych poprzez zastosowanie uszczelnień Integra typ RTR lub równoważne. Przebieg tras pokazano na Projekcie Zagospodarowania Terenu oraz na profilach. 9. ZESTAWIENIE MATERIAŁÓW DO INSTALACJI RUROCIĄGÓW PRZELEWOWYCH I SPUSTOWYCH Poniżej przedstawiono zestawienie materiałów do instalacji rurociągów przelewowych i spustowych Typ Rodzaj Średnica/wymiar Liczba/długość Producent Rurociąg przelewowy PE, SDR17, PN 10 110 ca 13,5 Wavin lub równoważny Rurociąg spustowy PE, SDR17, PN 10 110 ca 9,7 Wavin lub równoważny Rurociąg spustowy PCV, SDR34 110 ca 2,3 Wavin lub równoważny Rurociąg z Wavin lub PCV, SDR34 110 ca 3,3 kontenera równoważny Rurociąg zbiorczy PCV, SDR34 160 ca 46,9 Wavin lub równoważny Rurociąg zbiorczy PCV, SDR34 110 ca 4,7 Wavin lub równoważny Armatura Zasuwa kołnierzowa 100 2 Hawle lub równoważny Kolano/łuk PE 6 Hawle lub 110 systemowy (wg rysunku) równoważny Integra lub Przejścia szczelne w Typ GP- SR 110/150 4 równoważny na zbiorniku wymiar Podpory pod armaturę Zamocowania i podwieszenia Beton Opaski, mocowania, śruby Wg rysunku Dla średnicy 110 i 140 mm Wg systemu MEFA, Hilti lub równoważny Dla zastosowanych materiałów, armatury, itp. mających bezpośredni kontakt z wodą wymagane są stosowne atesty, aprobaty i dopuszczenia. 15

10. ZABEZPIECZENIE PRZED UDERZENIEM HYDRAULICZNYM Na rurociągu tłocznym zostanie umieszczony membranowy zbiornik ciśnieniowy, którego zadaniem jest łagodzenie skutków uderzeń hydraulicznych występujących na sieci wodociągowej, spowodowanych np. nagłym wyłączeniem pompy. 11. ZASILANIE ELEKTRYCZNE REZERWOWE W celu odpowiedniego zabezpieczenia ciągłości pracy pompowni jako zasilanie awaryjne projektuje się agregat prądotwórczy ustawiony na terenie pompowni. Agregat prądotwórczy musi mieć moc 44,0 kw (55,0 kva) zlokalizowany w kontenerze technologicznym. 16

III. WYTYCZNE WYKONAWCZE 1. TECHNOLOGIA ROBÓT ZIEMNYCH. Wykopy i ich umocnienie. Teren, na którym realizowane będą sieci i obiekty projektowanej hydroforni sieciowej umożliwia zastosowanie do wykonywania wykopów sprzętu mechanicznego w ograniczonym zakresie. Przyjęto, iż 20 % robót ziemnych wymagać będzie wykonania ręcznego. Będą to kolizje z istniejącym uzbrojeniem, oraz prace związane z przygotowaniem dna wykopu do ułożenia rurociągów, oraz wykonania płyt fundamentowych. Zakłada się wykonanie sieci między obiektowych w wykopach liniowych szeroko przestrzennych z pionową częścią przyrurową do wysokości obsypki piaskowej i szerokością dna równą 1,0 m w tej części wykopu. Szerokość wykopu powinna zabezpieczyć odległość pomiędzy ścianą wykopu a zewnętrzną średnicą rury min. 0,30 m. Dno wykopu musi być wyrównane i stabilne dla ułożenia podsypki z piasku. Do prac ziemnych należy przystąpić po uprzednim wytyczeniu trasy rurociągu przez uprawnionego geodetę zgodnie z planem sytuacyjno-wysokościowym oraz po sprawdzeniu przy pomocy odkrywek rzeczywistego zagłębienia istniejącego uzbrojenia podziemnego. Gdy zagłębienie istniejących przewodów będzie odbiegało od przyjętego w projekcie, wówczas należy skontaktować się z projektantem. Prace przy budowie sieci prowadzić w wykopie suchym odwodnionym. Przygotowanie podłoża pod montaż. Projektowane rurociągi należy układać na uprzednio przygotowanym podłożu. W tym celu należy wykop pogłębić o 0,10 m poniżej projektowanej rzędnej spodu rurociągu i wypełnić warstwą piasku o grubości 10 cm, ze spadkiem przewidzianym w projekcie. Podłoże tak wyprofilować, aby kąt podparcia rury wynosił 90. Zasypywanie wykopów. Po zakończeniu prac montażowych wykopy należy zasypać ręcznie warstwą ochronną piasku o grubości 25 cm ponad wierzch rury i z boków, na całej długości, pozostawiając nie zasypane połączenie do momentu wykonania próby ciśnieniowej. Warstwę ochronną należy wykonywać warstwami ze starannym ubiciem piasku z wierzchu i z boków rury, aż do uzyskania po zagęszczeniu warstwy o grubości 25 cm ponad wierzch rury. Po wykonaniu warstwy ochronnej trasę należy oznaczyć niebieską taśmą identyfikacyjną z drutem miedzianym. Ponad warstwą ochronną wykop zasypywać gruntem rodzimym pozostałym z wykopu, pozbawionym kamieni i głazów, z równoczesnym zagęszczeniem warstwami o grubości 0,20 m, aż do powierzchni terenu. Złącza rur i kształtek nie należy przysypywać ziemią do czasu przeprowadzenia próby ciśnieniowej rurociągu. Nie zasypana przestrzeń od strony połączenia powinna wynosić około 15 cm szerokości. Grunt używany do zasypania wodociągu powinien spełniać następujące warunki: - nie mogą występować cząstki o wymiarach powyżej 20 mm, - nie może zawierać ostrych kamieni, gruzu, - uzyskany stopień zagęszczenia gruntu zasypowego winien wynosić 95% dla rurociągów ułożonych w drodze dojazdowej, dla pozostałych terenów 98%. Równolegle z prowadzeniem zasypki należy rozbierać deskowanie wykopu. Odwodnienie wykopów. Na głębokość zalegania zwierciadła wody w gruncie oddziaływują przepływające w niewielkiej 17

odległości od terenu robót cieki wodne i rowy melioracyjne. Projektuje się ograniczenie napływu wód gruntowych w rejon wykonywanych wykopów przez bieżące odpompowywanie wód w miarę głębienia wykopu. Woda z wykopu będzie wypompowywana pompami powierzchniowymi poza obszar robót. Od rozpoczęcia robót ziemnych, aż do ich zakończenia nie wolno dopuścić do zbierania się wody w wykopie, ani do zalania go. Zbiornik wodociągowy Projekt zbiornika osobne opracowanie. 2. HYDROFORNIA KONTENEROWA Kontener hydroforni posadowiony jest na gruncie, na żelbetowej płycie fundamentowej. Ławę fundamentową wykonać w wykopach liniowych, umocnionych szalunkiem. 3. SIECI MIEDZYOBIEKTOWE Rurociąg ssawny hydroforni oraz rurociągi doprowadzające, odprowadzające, spust i przelew zbiornika wyrównawczego. Zaprojektowano wykonanie rurociągów z rur i kształtek ciśnieniowych PE - zgodnie z pkt. 7 i 8 rozd.2 Rury i kształtki PE należy łączyć ze sobą poprzez zgrzewanie doczołowe. W celu uzyskania poprawnego złącza, poza wymaganiami podanymi przez producenta rur i kształtek, należy ściśle przestrzegać następujących zasad: Końcówki rur obciąć prostopadle do osi i oczyścić je ze strzępów materiału. Należy bezwzględnie chronić czoła rur przed zatłuszczeniem - niedopuszczalne jest dotykanie łączonych powierzchni palcami, Powierzchnie przylgowe rur i kształtek muszą wzajemnie pasować. Niedopuszczalne odchylenia od przekroju kołowego należy usunąć opaskami zaciskowymi. Nadmiernie wygniecione końce rur należy odciąć, Powierzchnie łączeniowe należy tuż przed procesem zgrzewania oczyścić przez skrawanie, usunąć wióry przez oczyszczenie szczotką lub pędzlem, Należy ściśle przestrzegać parametrów zgrzewania podanych przez producenta dla danego typu rur, Zgrzewania nie należy wykonywać w temperaturze niższej niż 0 oraz podczas mgły, niezależnie od temperatury otoczenia. W czasie opadów atmosferycznych stosować namioty ochronne, W przypadku niebezpieczeństwa nierównomiernego lub nadmiernego nagrzania rury przez promieniowanie słoneczne, należy zapewnić równomierną temperaturę przez przykrycie stanowiska spawalniczego, Szybkie oziębienie strefy zgrzewania lub stosowanie środków chłodzących jest niedopuszczalne. Łagodne zmiany kierunków oraz zmiany spadków należy wykonywać za pomocą łuków giętych wykorzystując elastyczność rur polietylenowych. Elastyczność ta wzrasta wraz z temperaturą otoczenia z tego względu układanie odcinków o dużej liczbie łuków i małych promieniach gięcia powinno się odbywać przy wyższych temperaturach zewnętrznych. Minimalne promienie gięcia wynoszą: 20 D - dla to = 20 C 35 D - dla to = 10 C 50 D - dla to = 0 C Do zmiany kierunku trasy rurociągu oraz zmiany spadków o kącie załamania 30,60, należy stosować kształtki katalogowe PE. Połączenia rurociągu z zasuwami kołnierzowymi i kształtkami kołnierzowymi z żeliwa sferoidalnego wykonać za pomocą tulei kołnierzowych PE i stalowych kołnierzy 18

dociskowych. Do budowy rurociągu należy stosować rury posiadające wymagane atesty i dopuszczenia Państwowego Zakładu Higieny, np. MABO TURLEN, VAWIN METALPLAST - BUK. Rurociąg przelewowy i zbiorczy ze zbiornika Zaprojektowano wykonanie kanałów z rur kanalizacyjnych PVC o średnicach 110 i 160 mm, łączonych kielichowo i uszczelnionych uszczelką gumową. Do budowy kanału należy stosować rury i kształtki PVC nieuszkodzone, a prace montażowe prowadzić w temperaturze powietrza powyżej +5 C, która stanowi dolną granicę, przy jakiej można prowadzić prace montażowe. Przed rozpoczęciem montażu rur, należy posadowić na 10 cm warstwie podsypki z piasku studzienki z tworzywa o średnicy D 600 mm w odległościach przewidzianych w projekcie. Hydrofornia sieciowa. Zestaw hydroforowy wyposażony w rurociągi i armaturę zwrotno-zaporową jest przygotowany do montażu w budynku kontenera przez producenta urządzenia. Rurociągi tłoczny i ssawny w hydroforni wykonany jest z rur stalowych kwasoodpornych o średnicy DN 100 mm łączonych kołnierzowo z armaturą. Rurociąg ssawny poza hydrofornią zaprojektowano z rur PE 140 łączonych przez zgrzewanie doczołowe na długości rurociągu oraz kołnierzowo za pomocą tulei kołnierzowych PE z kołnierzem stalowym galwanizowanym z kołnierzowymi kształtkami z żeliwa sferoidalnego. 4. ARMATURA I OBIEKTY Armatura zaporowa. Zastosowano pięć zasuw kołnierzowych i jedną zasuwę kielichową HAWLE o średnicach nominalnych DN 100 mm, DN 125mm odpowiadających średnicom rurociągów. Wszystkie zasuwy należy montować na płytach fundamentowych. Zasuwy wyposażyć w obudowę zakończoną skrzynką do zasuw, którą należy posadowić na wzmocnionym podłożu wykonanym z warstwy chudego betonu o grubości 10 cm, lub warstwie cegieł. Rozmieszczenie zasuw przedstawiono na planie sytuacyjno-wysokościowym i profilu podłużnym wodociągu. Miejsca usytuowania zasuw należy oznakować tabliczkami informacyjnymi umieszczonymi na wysokości 2,0 m zgodnie z normą PN-86/B-09700. Tabliczki informacyjne umieścić na słupkach betonowych w punktach widocznych, stałych i łatwo dostępnych. Skrzynki zasuwowe usytuowane na terenach zieleni powinny zostać zabezpieczone przed przemieszczaniem poprzez utwardzenie terenu wokół skrzynki w promieniu 0.5 m brukiem kamiennym, blokami betonowymi lub opaską betonową. Studzienki kanalizacyjne. Na rurociągach przelewowym, spustowym, z kontenera i zbiorczym zaprojektowano studzienki z tworzywa sztucznego o średnicy 600 mm składające się z części przepływowej - kinety przepływowej, komina studzienki łączącego część przepływową ze zwieńczeniem oraz zwieńczenia, które stanowi betonowy pierścień odciążający z żeliwnym włazem kanałowym o średnicy 600 m klasy A-15. Montaż studzienki należy rozpocząć od ustawienia kinety studzienki na 10 cm warstwie podsypki z piasku. Kinetę wyposażoną w kielichy i uszczelki należy połączyć z bosymi końcami rur kanałowych, następnie założyć na kinetę komin studni o odpowiedniej długości z rury kanałowej PP, a następnie pierścień odciążający i właz. Po zakończeniu montażu studzienkę należy zasypać równomiernie na całym obwodzie, zagęszczając grunt warstwami 20 cm do poziomu terenu. Grunt zasypowy nie może zawierać dużych i ostrych kamieni. 5. UWAGI KOŃCOWE Próba szczelności rurociągu. 19

Przed zasypaniem projektowane rurociągi należy poddać próbie ciśnienia zgodnie z wymogami normy PN-81/B 10725 oraz instrukcją montażu rur PE i PVC. Dla uznania próby za udaną należy spełnić następujące wymagania:. 1. Ciśnienie próby odcinka przewodu: Pp = 1,5 x Pr. W przypadku projektowanego rurociągu ciśnienie próby powinno wynosić: Pp = 1,50 x 0,6 = 0,9 MPa. - dla sieci rozdzielczej z przyłączami Pp = 1,50 x 0,6 = 0,9 MPa 2. Ciśnienie próbne całego rurociągu PN 6: Pp = Pr,= 0,60 MPa. 2. Odcinek rurociągu przygotowany do próby, należy obsypać zabezpieczającą przed przemieszczaniem się warstwa piasku z dokładnym podbiciem z obu stron rury, pozostawiając odkryte kształtki i pozostawić na czas 48 godzin. Poddawany próbie odcinek powinien być bez hydrantów, odpowietrzników, może zawierać zamontowane zasuwy, które w czasie próby powinny być całkowicie otwarte. Natomiast wszystkie odgałęzienia i trójniki oraz końcówki przewodu powinny być starannie zakorkowane. 3. Napełnienie odcinka rurociągu należy prowadzić od najniższego punktu, wydajnością nie większa niż: qp = 2 dm³/s. 4. Po napełnieniu przewodu wodą, przed przystąpieniem do próby właściwej rurociąg winien pozostawać w spokoju w ciągu 12 godzin. 5. Czas próby właściwej: tp = 2 h. 6. Dopuszczalny spadek ciśnienia w czasie próby właściwej: Δh = 0,02 MPa. 7. Próbę ciśnienia wykonywać przy temperaturach powietrza: 20 C > tp > 0 C. Przebieg próby oraz jej wyniki, zgodnie z normą PN-97 /B - 10725, winny być zawarte w dokumentacji próby ciśnienia. Po wykonaniu próby ciśnienia rurociągi oznaczyć niebieską taśmą ostrzegawczą z drutem miedzianym i przystąpić do zasypywania rurociągu. Płukanie i dezynfekcja rurociągu Rurociągi przed oddaniem do eksploatacji należy dokładnie przepłukać czystą wodą, przy prędkości przepływu gwarantującej wypłukanie wszystkich zanieczyszczeń mechanicznych. Przewody z rur PE nie wymagają dezynfekcji. Rurociąg może być przekazany do eksploatacji po uzyskaniu pozytywnych wyników analizy bakteriologicznej zgodnie z obowiązującymi normami. Badania powinny być przeprowadzone przez najbliższą stacje sanitarno epidemiologiczną. Wszystkie prace związane z płukaniem rurociągu należy przeprowadzić zgodnie ze "Zbiorem instrukcji o eksploatacji, konserwacji i planowo - zapobiegawczych remontach urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych MGK" pkt. 4.11.6, oraz wymogami producenta rur. Obsługa geodezyjna inwestycji Do podstawowych prac geodezyjnych wykonywanych na budowie należy: wytyczenie rurociągów, wytyczenie obiektów kubaturowych, usytuowanie wysokościowe obiektów, szczegółowy pomiar ( inwentaryzacja) powykonawczy, Odbiór techniczny i przekazanie do eksploatacji. W czasie wykonywania robót liniowych odbiorowi technicznemu podlegają następujące fazy robót: roboty ziemne, wykonanie podłoża, montaż rur, montaż uzbrojenia rurociągów, 20

wykonanie piaskowych warstw zabezpieczających. Przed przystąpieniem do zasypania ułożonych. rurociągów należy sprawdzić: rzędne dna rurociągów równomierność spadków prawidłowość połączeń oraz dokonać geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. Warunkiem odbioru końcowego jest, poza elementami wymienionymi powyżej, pozytywny wynik prób ciśnieniowych. Przy odbiorze końcowym należy przedłożyć komisji dokumenty zgodnie z obowiązującymi przepisami. Po dokonaniu odbioru należy sporządzić protokół podpisany przez wszystkich członków komisji. Protokół winien zawierać wyszczególnienie zauważonych wad i usterek, podany sposób ich usunięcia oraz osoby upoważnione do stwierdzenia wykonania poprawek. Dla obiektów kubaturowych (hydrofornia, zbiornik) ogólne wymagania przy odbiorze określają "Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych": tom I - Budownictwo ogólne, tom II - Konstrukcje stalowe. Ponadto wszelkie prace związane z wykonaniem hydroforni kontenerowej, montażu rurociągów z rur PE oraz kanałów z rur PVC należy wykonywać w zgodzie z instrukcjami montażu opracowanymi przez producentów posiadających wymagane atesty, a których wyroby będą zastosowane do budowy hydroforni sieciowej. 21

IV. INFORMACJA BIOZ Projekt budowlany hydroforni Za aresztem, Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. 1. PODSTAWA PRAWNA Niniejsze opracowanie jest informacją na temat bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy realizacji robót budowlanych w ramach projektu Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody w Nowej Dębie, - wymiany wybranych odcinków sieci wodociągowej,- rozbudowy i modernizacji sieci na terenie Gminy Nowa Dęba. Budowa hydroforni Za aresztem ze zbiornikami oraz rurociągami, m. Chmielów, pow. tarnobrzeski, woj. podkarpackie. Zakres opracowania jest zgodny z: 1. Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane zm. Dz. U. 03.80.718. art. 21a; 2. Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Dz. U. 03.120.1126 z dnia 10 lipca 2003r. 2. ZAKRES ROBÓT W zakresie projektu przewidywane jest wykonanie sieci wodociągowej oraz innych niezbędnych robót, w tym odtworzeniowych drogowych, które obejmują : - usunięcie warstwy ziemi urodzajnej, - wykopy liniowe szerokoprzestrzenny ze skarpami na odkład koparkami w gruntach suchych, - wykopy liniowe lub jamiste ze skarpami na odkład wykonywane ręcznie w gruntach nawodnionych, - wykopy kubaturowe, - wykopy wykonywane koparkami z transportem urobku na odległość 1 km, - umocnienie ścian wykopów szalunkami stalowymi dł.3,2m przy wykonywaniu studzienek PVC, - zasypanie wykopów ręczne z przerzutem na odległość do 3m z zagęszczeniem, - zasypanie wykopów spycharkami z zagęszczeniem gruntu, - montaż rur ciśnieniowych wodociągowych PE, - zamontowanie armatury na rurach PE, - wykonanie betonowych bloków oporowych, - remonty nawierzchni bitumicznych asfaltowych z mieszanek mineralno asfaltowych, - ułożenie płyt chodnikowych oraz krawężników, - plantowanie ręczne skarp, - ręczne obsianie trawą. 3. WYKAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH Na terenie objętym projektowaną inwestycją zlokalizowane są następujące obiekty: Podziemne: - sieć wodociągowa, - kanalizacja deszczowa, - sieć gazowa, - kable podziemne, energetyczne - kable telekomunikacyjne, - budynki mieszkalne, usługowe i produkcyjne, - linie napowietrzne energetyczne niskiego i średniego napięcia, - linie napowietrzne telekomunikacyjne, 22

- drogi gminne. Nie wyklucza się istnienia w terenie urządzeń podziemnych nie naniesionych na mapach. 4. WSKAZANIE ELEMENTÓW ZAGOSPODAROWANIA TERENU, KTÓRE MOGĄ STWARZAĆ ZAGROŻENIE BEZPIECZEŃSTWA I ZDROWIA LUDZI Następujące elementy zagospodarowania mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi: - uzbrojenie podziemne, a w szczególności linie kablowe elektroenergetyczne ze względu na liczne skrzyżowania i prowadzenie robót w ich pobliżu, - napowietrzne linie elektroenergetyczne n/n i w/n, - drogi szczególnie na odcinkach, gdzie powinna być zachowana ciągłość ruchu, - wszystkie obiekty naziemne zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie wykonywanych wykopów. 5. WSKAZANIE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH ZAGROŻEŃ WYSTĘPUJĄCYCH PODCZAS REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH Zgodnie z wykazem zawartym w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Dz. U. 03.120.1126 z dnia 10 lipca 2003r. w trakcie realizacji przedmiotowej inwestycji prowadzone będą następujące rodzaje robót budowlanych, stwarzających zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi: 1. Roboty budowlane, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią lub upadku z wysokości: a) wykonywanie wykopów o ścianach pionowych o głębokości większej niż 1,5m wysokie niebezpieczeństwo przysypania ziemią w razie zaniechania lub wadliwego wykonania rozpór, b) roboty, przy których wykonywaniu występuje ryzyko upadku z wysokości wszystkie roboty związane z wykonywaniem głębokich komór kanalizacji deszczowej, c) rozbiórki obiektów budowlanych, d) roboty wykonywane przy użyciu dźwigów - roboty rozładunkowe i montażowe, e) roboty wykonywane pod lub w pobliżu przewodów linii elektroenergetycznych w odległości liczonej poziomo od skrajni przewodów, mniejszej niż: - 3,0 m - dla linii o napięciu znamionowym nie przekraczającym 1 kv, - 5,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 1 kv, lecz nie przekraczającym 15 kv, - 10,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 15 kv, lecz nie przekraczającym 30 kv, - 15,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 30 kv, lecz nie przekraczającym 110 kv, f) roboty wykonywane w pobliżu linii kolejowych i cieków wodnych. 2. Roboty budowlane prowadzone w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych: a) roboty wykonywane w odległości liczonej poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niż 15,0 m - dla linii o napięciu znamionowym 110 kv, b) roboty wykonywane w odległości liczonej poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niż 30,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 110 kv, c) wszystkie roboty budowlane, wykonywane na obszarze kolejowym w warunkach prowadzenia ruchu kolejowego przejścia rurociągu pod torami kolejowymi PKP, d) prowadzenie robót w jezdni w bezpośrednim sąsiedztwie poruszających się pojazdów. 3. Roboty budowlane prowadzone w studniach: a) roboty montażowe w studniach oraz komorach, 23

b) roboty związane z wykonywaniem przejść rurociągów pod przeszkodami metodami: przecisku lub podobnymi.- wykonywanie przejść rurociągów pod istniejącymi ciekami wodnymi, oraz wykonywanie odcinków rurociągów metodą przewiertu. 4. Roboty budowlane prowadzone przy montażu i demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych 5. Inne roboty a) prowadzenie robót w chodnikach dezorganizujące lub uniemożliwiające ruch pieszy, b) prowadzenie robót po trasie przecinającej kierunki przemieszczania się pieszych, c) prowadzenie robót w pobliżu stacji benzynowych d) prowadzenie robót w sąsiedztwie osiedli mieszkaniowych hałas pracującego sprzętu oraz ciągły ruch dużych samochodów ciężarowych, e) wykonanie dezynfekcji stwarza zagrożenia związane z pracą przy środkach chemicznych, 6. WSKAZANIE SPOSOBU PROWADZENIA INSTRUKTAŻU PRACOWNIKÓW PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ROBÓT SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH Instruktaż pracowników przeprowadzić należy na terenie budowy przed przystąpieniem do robót budowlanych. W ramach instruktażu ująć należy następujący zakres zagadnień: a) Wskazanie obiektów i miejsc, w których prowadzenie robót jest szczególnie niebezpieczne wraz z charakterystyką rodzaju zagrożeń. b) Określenie wymaganego sposobu zabezpieczenia budowy, w tym miejsc wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. c) Określenie bezpiecznego sposobu prowadzenia robót z charakterystyką obowiązujących w tym zakresie przepisów BHP. d) Określenie zasad postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia. e) Wskazanie środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed skutkami zagrożeń, koniecznych do stosowania przez pracowników. f) Charakterystyka organizacji robót oraz zasad bezpośredniego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi ze wskazaniem osób wyznaczonych do prowadzenia nadzoru. 6.1. Instruktaż pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych Szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, przeprowadza się jako: - szkolenie wstępne, - szkolenie okresowe. Szkolenia te przeprowadzane są w oparciu o programy poszczególnych rodzajów szkolenia. Szkolenia wstępne ogólne ( instruktaż ogólny ) przechodzą wszyscy nowo zatrudniani pracownicy przed dopuszczeniem do wykonywania pracy. Obejmuje ono zapoznanie pracowników z podstawowymi przepisami bhp zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy i regulaminach pracy, zasadami bhp obowiązującymi w danym zakładzie pracy oraz zasadami udzielania pierwszej pomocy. Szkolenie wstępne na stanowisku pracy ( Instruktaż stanowiskowy ) powinien zapoznać pracowników z zagrożeniami występującymi na określonym stanowisku pracy, sposobami ochrony przed zagrożeniami, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku. Pracownicy przed przystąpieniem do pracy, powinni być zapoznani z ryzykiem zawodowym związanym z pracą na danym stanowisku pracy. Fakt odbycia przez pracownika szkolenia wstępnego ogólnego, szkolenia wstępnego na stanowisku pracy oraz zapoznania z ryzykiem zawodowym, powinien być potwierdzony przez pracownika na piśmie oraz odnotowany w aktach osobowych pracownika. Szkolenia wstępne podstawowe w zakresie bhp, powinny być przeprowadzone w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na określonym stanowisku pracy. 24

Szkolenia okresowe w zakresie bhp dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, powinny być przeprowadzane w formie instruktażu nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach pracy, na których występują szczególne zagrożenia dla zdrowia lub życia oraz zagrożenia wypadkowe nie rzadziej niż raz w roku. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach operatorów żurawi, maszyn budowlanych i innych maszyn o napędzie silnikowym powinni posiadać wymagane kwalifikacje. Powyższy wymóg nie dotyczy betoniarek z silnikami elektrycznymi jednofazowymi oraz silnikami trójfazowymi o mocy do 1 KW. Na placu budowy powinny być udostępnione pracownikom do stałego korzystania, aktualne instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące: - wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników, - obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych, - postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi, - udzielania pierwszej pomocy. W/w instrukcje powinny określać czynności do wykonywania przed rozpoczęciem danej pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania danej pracy, czynności do wykonywania po jej zakończeniu oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników. Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad BHP. Bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy na stanowiskach pracy sprawują odpowiednio kierownik budowy (kierownik robót) oraz mistrz budowlany, stosownie do zakresu obowiązków. 6.2 Instruktaż pracowników w okresie wykonawstwa Wszystkie roboty związane z wykonaniem obiektów i z montażem sieci winny być przeprowadzane z zachowaniem przepisów BHP. Poza ogólnymi zasadami BHP obowiązującymi przy wykonywaniu robót montażowych, ziemnych, transportowych i obsługi sprzętu mechanicznego, przy wykonywaniu instalacji technologicznej, należy zapewnić warunki BHP zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. nr 47 poz. 401). 6.3. Instruktaż pracowników w okresie próbnej eksploatacji Pracownicy winni być przeszkoleni pod względem ogólnych przepisów BHP oraz w zakresie ratownictwa i udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. Przystępujący do pracy winni posiadać odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej. 7. WYDZIELENIE I OZNAKOWANIE MIEJSCA PROWADZENIA ROBÓT Roboty prowadzone w drogach - krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych - prowadzić zgodnie z zatwierdzą Organizacją ruchu zastępczego. Ponadto, organizację ruchu należy prowadzić zgodnie z; - Instrukcją oznakowania robót prowadzonych w pasie drogowym Monitor Polski nr 24 poz. 184 z dnia 6 czerwca 1990 r., - Załącznikiem do w/w Instrukcji Typowe projekty oznakowania i zabezpieczenia robót prowadzonych w pasie drogowych, - Rozporządzeniem Ministra Komunikacji i Spraw Wewnętrznych z 21 czerwca 1999 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych, - Prawem o ruchu drogowym, - Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 27 lipca 1999r w sprawie 25