ULGI MIESZKANIOWE KONTYNUACJA PRAW NABYTYCH

ULGI MIESZKANIOWE KONTYNUACJA PRAW NABYTYCH Ulgi mieszkaniowe polegające na odliczeniu wydatków inwestycyjnych bądź od dochodu, bądź od podatku funkcjonują jedynie w zakresie praw nabytych, tzn. podatnicy, którzy rozpoczęli inwestycje mieszkaniowe w okresie obowiązywania poszczególnych ulg, nie mogą już dokonywać odliczenia (od dochodu lub podatku) bieżących wydatków związanych z tymi ulgami, ale mogą odliczać wcześniejsze wydatki, które nie znalazły pokrycia w dochodach lub podatku. Odliczenie wydatków na cele mieszkaniowe, które nie znalazły pokrycia w dochodzie (przychodzie) za lata ubiegłe należy wykazać w części B.2 formularza PIT/D, w poz. 39. Wydatki mieszkaniowe podlegają odliczeniu od dochodu w zeznaniach PIT- 28, PIT-36, PIT-37 i należy wykazać je odpowiednio w: - poz. 69 zeznania PIT-28, - poz. 148 zeznania PIT-36, - poz. 100 zeznania PIT- 37. Małżonkowie składający odrębne zeznania (z wyjątkiem małżonków, w stosunku do których orzeczono separację) w części B.3.1 (odliczający wydatki od dochodu) informują jaką część przysługujących im odliczeń odliczy każdy z nich w składanych zeznaniach podatkowych. Odliczenie od podatku (w tym w ramach ulgi remontowo-modernizacyjnej) należy wykazać w części C.1 formularza PIT/D w pozycji 48. Wydatki mieszkaniowe podlegają odliczeniu od podatku w zeznaniach PIT-28, PIT-36, PIT-37 i należy wykazać je odpowiednio w: - poz. 102 zeznania PIT-28, - poz. 180 zeznania PIT-36, - poz. 115 zeznania PIT- 37. Małżonkowie składający odrębne zeznania (z wyjątkiem małżonków, w stosunku do których orzeczono separację) w części C.2.1 (odliczający wydatki od podatku) informują jaką część przysługujących im odliczeń odliczy każdy z nich w składanych zeznaniach podatkowych. I. ULGA NA WYNAJEM Po raz pierwszy ulga na wynajem obowiązywała w latach 1992-1996. - art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 5 updof w brzmieniu obowiązującym w tamtych latach, uchylony ustawą z 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1996 r. Nr 137, poz. 638 ze zm. ) kontynuacja praw nabytych art. 2 ust. 1, ust. 4 tej ustawy jeżeli podatnik korzystał z odliczeń od dochodu w ramach tej ulgi w latach 1992-1996 zachowuje prawo do odliczania

wydatków ponoszonych na ten cel po dniu 1.01.1997 r. na zasadach określonych w updof, natomiast sprzedaż lub zamiana takiego budynku, jego części lub lokali stanowi źródło przychodów, gdy sprzedaż lub zmiana nastąpiła przed upływem dziesięciu lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło wybudowanie. PRZEDMIOT ODLICZENIA Odliczeniu - od podstawy opodatkowania (możliwość odliczenia od przychodu opodatkowanego zryczałtowanym podatkiem dochodowym pojawiła się dopiero od 01.01.1994 r. art. 30 ust. 1 pkt 6 i ust. 4 updof) podlegała kwota wydatków poniesionych w roku podatkowym na: CEL budowę własnego budynku mieszkalnego wielorodzinnego, z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem, oraz na zakup działki pod budowę tego budynku. LIMIT Kwota odliczeń wydatków faktycznie poniesionych nie mogła przekroczyć równowartości iloczynu kwoty stanowiącej iloczyn 70 m² powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 m² powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego ustalonego dla celów obliczania premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy i liczby mieszkań przeznaczonych na wynajem. 1992 247.800.000 zł (M.P. z 1992 r. Nr 1 poz. 8) w jednostce pieniężnej obowiązującej do 31.12.1994 r., 1993 371.000.000 zł. jw., 1994 511.000.000 zł jw., 1995 56.700 zł, 1996 64.400 zł. Wysokość wydatków ustalana była na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie (akt notarialny w przypadku zakupu gruntu, faktury VAT - pozostałe wydatki). Odliczeniu podlegały wydatki, które dotyczyły budynków położonych w kraju i nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie (od 1 stycznia 1993 r.) art. 26 ust. 7 updof. Wysokość wydatków poniesiona z tytułu tej ulgi dotyczyła łącznie obojga małżonków. Uwaga Ustawa w brzmieniu obowiązującym w latach 1992-1996 nie ograniczała prawa do ulgi liczbą mieszkań na wynajem, wyłączenia w przypadku wynajmu mieszkań osobom zaliczanym do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, jak i podziału ulgi (limitu odliczeń) na poszczególnych współwłaścicieli, jeżeli budowa prowadzona była w ramach współwłasności. Oznaczało to, że pełny limit przysługiwał podatnikowi zarówno w razie budowy budynku mieszkalnego, którego podatnik był jedynym właścicielem, jak i wówczas, gdy inwestował w budowę takiego budynku wraz z innymi osobami.

Ustawa obowiązująca w tamtych latach nie przewidywała również żadnych konsekwencji utraty prawa do ulgi. Ponadto ulga przysługująca podatnikom na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 updof w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.1996 r. nie miała wpływu na wysokość ulgi na wynajem przysługującej na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 8 updof w brzmieniu obowiązującym od 01.01.1997 r. Sprzedaż lub zamiana budynku mieszkalnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem, którego budowa rozpoczęła się przed 1 stycznia 1996 r. stanowi źródło przychodów jedynie wówczas, gdy nastąpiła ona przed upływem dziesięciu lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jego wybudowanie (art. 10 ust. 2 updof w brzmieniu obowiązującym do końca 1996 r.), przy czym do budynków tych nie mają zastosowania postanowienia art. 26 ust. 10 i 11 ustawy pdof w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. PISMA MF W ZAKRESIE TEJ ULGI a. 17.05.1996 r. PO 2/5-4348/0962/96 Odliczenia z tytułu wydatków na budowę wielorodzinnego domu mieszkalnego przeznaczonego na wynajem budowa budynku wielorodzinnego stanowiącego współwłasność - lex 520; b. 27.08.1996r. PO 2/10-5722-01146/96 Odliczenia z tytułu wydatków na budowę wielorodzinnego domu mieszkalnego przeznaczonego na wynajem definicja pojęcia budynek mieszkalny wielorodzinny - lex 521; c. 24.10.1996 r. PO 2/10-5731-01203/96 wydatki na budowę budynku wielorodzinnego z przeznaczeniem na wynajem kryteria oceny czy dany obiekt stanowi jeden budynek mieszkalny wielorodzinny czy kilka obiektów - lex 1619. Druga ulga na wynajem obowiązywała w latach 1997-2000 - art. 26 ust. 1 pkt 8, ust. 2, ust. 3, ust. 4, ust. 7, ust. 8, ust. 9, ust. 10, ust. 11, ust. 12 i ust. 13 updof w brzmieniu obowiązującym w tych latach, ulga zlikwidowana z dniem 01.01.2001 r., wydatki podlegające odliczeniu, to te ponoszone do końca 2003 r. odliczenia od dochodu. Podstawa prawna dokonywania odliczeń art. 7 ust. 12 i 13 ustawy z 9.11.2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z 2000 r. Nr 104, poz. 1104 ostatnia zmiana w tym zakresie Dz. U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1956), utrata prawa do ulgi art. 7 ust. 14, 14a i 15 tej ustawy. PRZEDMIOT ODLICZENIA Odliczeniu - od podstawy opodatkowania (dochodu lub przychodu w przypadku osoby opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem na podstawie uzpdof) podlegała kwota wydatków poniesionych w roku podatkowym na: CEL

budowę własnego lub stanowiącego współwłasność budynku mieszkalnego wielorodzinnego, z przeznaczeniem znajdujących się w nim co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem oraz na zakup działki pod budowę tego budynku. Za lokale przeznaczone na wynajem nie uważa się lokali mieszkalnych wynajętych osobom, które w stosunku do właściciela lub chociażby do jednego ze współwłaścicieli zaliczone były do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. LIMIT Ogólna kwota odliczeń z tytułu tych wydatków nie mogła przekroczyć kwoty stanowiącej iloczyn 70 m kw. powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1m kw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego dla celów obliczania premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy i liczby mieszkań przeznaczonych na wynajem osobom nie zaliczonym do I grupy podatkowej. 1997 r. 81.900 zł 2000 r. 154.000 zł 2003 r. 189.000 zł 1998 r. 101.500 zł 2001 r. 161.000 zł 1999 r. - 133.000 zł 2002 r. 189.000 zł W przypadku budowy budynku wielorodzinnego, stanowiącego współwłasność, kwotę odliczeń przysługującą każdemu ze współwłaścicieli w ogólnej kwocie odliczeń ustalało się proporcjonalnie do udziału we współwłasności. Odliczeniu podlegały wydatki, które dotyczyły budynków położonych w kraju i nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Wysokość wydatków ustalana była na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie (akt notarialny w przypadku zakupu gruntu, faktury VAT - pozostałe wydatki). Wysokość wydatków poniesiona z tytułu tej ulgi dotyczyła łącznie obojga małżonków. UTRATA PRAWA DO ULGI Jeżeli przed upływem 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym otrzymano decyzję właściwego organu o pozwoleniu na użytkowanie budynku lub lokalu: nastąpiło zbycie budynku lub lokalu, udziału we współwłasności lub wynajęto budynek albo lokal mieszkalny osobom, które w stosunku do właściciela lub chociażby do jednego ze współwłaścicieli zaliczone są do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, lub dokonano zmiany przeznaczenia budynku lub lokalu z mieszkalnego na użytkowy albo przeznaczono budynek lub lokal mieszkalny na potrzeby właściciela lub współwłaściciela, zbyto działkę lub prawo wieczystego użytkowania gruntu pod budowę tego budynku, - podatnik jest zobowiązany wykazać w zeznaniu i doliczyć do dochodów roku podatkowego, w którym zaistniały te okoliczności, uprzednio odliczone kwoty w części przypadającej na ten budynek lub lokal, w pozycji inne źródła w zeznaniu podatkowym PIT-36. Warunki utraty przez podatnika prawa do tej ulgi do końca 2000 r. określał przepis art. 26 ust. 10 updof, następnie zaś art. 7 ust. 14 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r.o zmianie ustawy o podatku dochodowym

od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 1104). Obecnie kwestię tę reguluje art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz. 1956). Z dniem 01.01.2004 r. zrezygnowano także z proporcjonalnego zwrotu ulgi i podatnik jest obowiązany doliczyć do dochodów roku podatkowego, w którym nastąpiły te okoliczności, uprzednio odliczone kwoty art. 3 pkt 1 ww. ustawy. Przy obliczaniu liczby lat brakujących do upływu 10-letniego okresu wlicza się rok, w którym nastąpiło: zbycie budynku, lokalu lub udziału, wynajęcie osobom należącym do I grupy podatkowej, dokonano zmiany przeznaczenia budynku lub lokalu. 10-letni okres dla gruntu związanego z inwestycją na wynajem liczy się od końca roku podatkowego, w którym nabyto działkę lub prawo wieczystego użytkowania gruntu pod budowę tego budynku. UWAGA! Jeżeli podatnik korzystał z odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem oraz zakup działki pod budowę tego budynku i zbył działkę lub budynek, jego część lub lokal (lokale) przed upływem 10-ciu lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło wybudowanie, przychód uzyskany z tego zbycia podlegał opodatkowaniu zgodnie z art. 28 updof w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. tj. 10% uzyskanego przychodu. Tak więc podatnik miał obowiązek w terminie 14 stu dni od dnia zbycia złożyć deklarację PIT-23 i w tym terminie zapłacić podatek lub złożyć oświadczenie o przeznaczeniu uzyskanego przychodu na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e) updof w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r. (art. 7 ust. 15 ustawy z dnia z dnia 9 listopada 2000 r.o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 1104). PISMA MF W ZAKRESIE TEJ ULGI - 29.12.1997 r. PO 5/LR-01965/97 Ulgi podatkowe z tytułu budowy budynków wielorodzinnych na wynajem umowy deweloperów z osobami fizycznymi dotyczące tzw. wspólnego inwestowania - lex 708; - 09.03.1998 r. PO 5/LR-0415/98 Ulgi podatkowe z tytułu budowy budynków wielorodzinnych na wynajem - budowa realizowana przez firmę deweloperską - lex 709; - 20.12.1999 r. PB5/IMD-MC-01441/99 Odliczenie wydatków ponoszonych na budowę budynku z lokalami na wynajem - lex 806; - 14.06.2002 r. PB5/IMD-033-227-1247/02 Kontynuacja ulgi z tytułu budowy lokali mieszkalnych przeznaczonych na wynajem - lex 2263; - 01.10.2002 r. PB5/IMD-033-325-715/02 Ulga podatkowa w przypadku wspólnej budowy budynku mieszkalnego - lex 3087. PYTANIA POJAWIAJĄCE SIĘ NA INFOLINII

1. Podatnik jest współwłaścicielem 11-sto mieszkaniowego budynku z przeznaczeniem na wynajem. Czy w sytuacji gdy odkupi część nieruchomości przed upływem 10 lat od drugiego wspólnika i nadal będzie przeznaczał cały budynek na wynajem, będzie obowiązany doliczyć do dochodów odliczone kwoty z tytułu dużej ulgi budowlanej? Odp. W przypadku budowy budynku wielorodzinnego, o którym mowa w art. 26 ust.3 updof, stanowiącego współwłasność, kwotę odliczeń przysługującą każdemu współwłaścicielowi w ogólnej kwocie odliczeń ustala się proporcjonalnie do udziału we współwłasności. Natomiast w myśl art. 26 ust. 10 pkt 1 tej ustawy jeżeli przed upływem 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym otrzymano decyzję właściwego organu o pozwoleniu na użytkowanie budynku lub lokalu, w związku z budową którego dokonano odliczeń na podstawie ust. 1 pkt 8, nastąpiło zbycie budynku, lokalu mieszkalnego, udziału we współwłasności, podatnik jest obowiązany odliczone kwoty w części przypadającej na ten budynek lub lokal doliczyć do dochodów roku podatkowego, w którym zaistniały te okoliczności. Zatem, ponieważ podatnik nie dokonał zbycia nie jest obowiązany doliczyć do dochodów odliczone kwoty z tytułu dużej ulgi budowlanej w części przypadającej na jego udział w nieruchomości. Drugi wspólnik, który zbywa swój udział przed upływem 10 lat, jest obowiązany doliczyć kwoty uprzednio odliczone (SIP 194329). 2. Podatnik w 2000 r. nabył udziały w nieruchomości, a następnie ponosił wydatki związane z budową budynku mieszkalnego i w związku z tym korzystał z tzw. "ulgi na wynajem. Deweloper, od którego nabyto udziały w 2003 r. ogłosił upadłość. Inwestycja nie została zrealizowana. W miejscu inwestycji znajdują się tylko wybudowane fundamenty. Podatnik zamierza w 2008 r. zawrzeć umowę przedwstępną przeniesienia udziałów, a w 2011 r. zbyć udziały w nieruchomości. Czy w przypadku sprzedaży udziału w nieruchomości podatnik będzie obowiązany doliczyć do dochodu kwoty wydatków odliczone w ramach tzw. ulgi na wynajem, jeżeli sprzedaż nastąpi po upływie dziesięciu lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nabyto udział w działce lub prawie wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku? Na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. updof - w brzmieniu obowiązującym do końca 2000 r.- podatnik miał prawo do odliczenia od dochodu ( w ramach obowiązującego limitu) wydatków poniesionych w roku podatkowym na budowę własnego lub stanowiącego współwłasność budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim co najmniej pięciu lokali mieszkalnych na wynajem, oraz wydatków na zakup działki pod budowę tego budynku. W przypadku budowy budynku wielorodzinnego stanowiącego współwłasność, kwotę odliczeń przysługującą każdemu ze współwłaścicieli, w ogólnej kwocie odliczeń, ustalało się proporcjonalnie do udziału we współwłasności; w razie braku dowodu określającego wysokość udziałów współwłaścicieli przyjmowało się, że udziały we współwłasności są równe. Jak wynika z powołanego na wstępie przepisu, przedmiotową ulgą są również (w ramach tego samego limitu) wydatki poniesione na zakup działki pod budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego, z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali na wynajem. Jednocześnie stosownie do postanowień art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.- Kodeks cywilny, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Stąd też na zakup ułamkowego udziału w działce pod budowę w/w budynku mieszczą się w dyspozycji art. 26 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji podlegają odliczeniu od dochodu, w ramach limitu obliczonego dla danej inwestycji. Stosownie do postanowień art. 7 ust. 14 powołanej nowelizacji ustawy podatkowej, podatnicy, którzy korzystali z odliczeń z tytułu budowy własnego lub stanowiącego współwłasność budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami mieszkalnymi przeznaczonymi na wynajem i przed upływem dziesięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym: nastąpiło zbycie budynku, lokalu mieszkalnego, udziału we współwłasności lub zbyto działkę lub prawo wieczystego użytkowania gruntu pod budowę tego budynku - są obowiązani doliczyć do dochodów roku podatkowego, w którym nastąpiły te okoliczności, uprzednio odliczone kwoty. Jednocześnie kolejny przepis (ust. 14 a) art. 7 ustawy nowelizującej stanowi, iż dziesięcioletni okres, o którym mowa powyżej liczy się od końca roku podatkowego, w którym otrzymano decyzję właściwego organu o pozwoleniu na użytkowanie budynku lub lokalu, w związku z budową którego dokonano odliczeń oraz w przypadku zbycia gruntu pod budowę tego budynku liczy się od końca roku podatkowego, w którym nabyto działkę lub prawo wieczystego użytkowania gruntu. Należy także pamiętać, iż jeżeli podatnik korzystał z odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem oraz zakup działki pod budowę tego budynku i zbył działkę lub budynek, jego część lub lokal przed upływem dziesięciu lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło wybudowanie, przychód uzyskany z tego zbycia podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 28 updof. Przepis ten stosuje się odpowiednio w przypadku zbycia działki, z tym, że okres dziesięcioletni liczy się od końca roku, w którym nastąpiło nabycie tej działki lub udziału we współwłasności działki ( art. 7 ust. 15 powołanej nowelizacji). Podatnik, który w 2000 r. nabył udziały w nieruchomości w związku z czym korzystał z tzw. ulgi na wynajem, poniósł również wydatki na budowę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali na wynajem. Wydatki te zostały odliczone w ramach tej samej ulgi. W omawianym stanie faktycznym podatnik nie będzie miał obowiązku doliczenia wydatków uprzednio odliczonych, o ile sprzedaż udziału w nieruchomości nastąpi po dniu 31 grudnia 2010 r., ponieważ upłynie dziesięcioletni termin. II. DUŻA ULGA BUDOWLANA Warunki korzystania z tej ulgi zmieniały się na przestrzeni lat, zatem konieczne jest podzielenie jej na okresy. Lata 1992-1996 Podstawa prawna art. 26 ust. 1 pkt 5, ust. 2, ust. 3, ust. 4, ust. 6, ust. 7, ust. 8, ust. 9 updof w brzmieniu obowiązującym w tamtych latach,

zmieniona przepisem art. 1 pkt 12 i pkt 15 i ust. 2 (prawa nabyte) ustawy z 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1996 r. Nr 137, poz. 638 ze zm.) PRZEDMIOT ODLICZENIA Odliczeniu - od podstawy opodatkowania (dochodu lub przychodu, możliwość odliczenia od przychodu opodatkowanego zryczałtowanym podatkiem dochodowym pojawiła się dopiero od 01.01.1994 r. art. 30 ust. 1 pkt 6 i ust. 4 updof ) podlegała kwota wydatków podatnika przeznaczonych na: a) zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, b) budowę budynku mieszkalnego, c) wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, d) zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osób, które wybudowały ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, e) nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne, f) przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu, g) remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego. Utrata prawa do ulgi wprowadzona do ustawy updof od 01.01.1994 r. Jeżeli podatnik skorzystał z odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na ww. cele, a następnie wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład albo w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku z mieszkalnego na użytkowy, do dochodów uzyskanych w roku podatkowym, w którym nastąpiło wycofanie wkładu lub zmiana przeznaczenia lokalu lub budynku, dolicza się kwoty uprzednio odliczone z tego tytułu art. 26 ust. 10 updof w brzmieniu obowiązującym od 1994 r. Ponadto w przypadkach odliczenia od dochodu, w tym także w latach 1992 i 1993, wydatków poniesionych na zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu, a następnie zbycia nabytego gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu, podatnik jest obowiązany wykazać i doliczyć odliczone kwoty od dochodów roku podatkowego, w którym zbycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu, wycofanie wkładu ze spółdzielni mieszkaniowej lub zmiana przeznaczenia budynku z mieszkalnego na użytkowy art. 45 ust. 3a updof w brzmieniu obowiązującym od 01.01.1994 r. Podatnik dolicza wcześniej odliczone kwoty w poz. inne źródła w zeznaniu PIT 36. PISMA MF W ZAKRESIE TEJ ULGI Nadbudowa rozbudowa na cele mieszkaniowe

- 27.12.1994 r. PO 2/2-8010-02109/94 Odliczenie od dochodu wydatków poniesionych w roku podatkowym na cele mieszkaniowe (przeznaczonych na nadbudowę i rozbudowę budynku) lex 135; - 5.09.1996 r. PO 2/4-4737/96/01007 Możliwość stosowania ulg w związku z wydatkami na przebudowę budynku mieszkalnego - lex 522; Wkład budowlany lub mieszkaniowy - 11.10.1994 r. PO 2/10-8210-0582/94 Odliczenie od dochodu wkładu budowlanego lub mieszkaniowego wniesionego do spółdzielni mieszkaniowej przed objęciem przez podatnika lokalu lub budynku mieszkalnego - lex 134; - 23.08.1995 r. PO 2/N-01165/95 Zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu a podatkowa ulga mieszkaniowa - lex 343; - 30.04.1996 r. PO 5/4-0962/96 Odliczenie od dochodu kredytów spłacanych przez członków spółdzielni mieszkaniowych. Możliwość odliczania od dochodu kredytów spłacanych przez członków spółdzielni w wysokości 1% lub 2% wartości rynkowej mieszkania - lex 517-10.09.1996 r. PO 2/10-6941-01374/96 Odliczenia z tytułu wkładów po przejęciu przez spółdzielnie mieszkaniowe mieszkań zakładowych - lex 559; - 13.12.1996 r. PO 2/10-8010-01866/96 Ulga z tytułu nabycia od spółdzielni mieszkaniowej gruntu pod budowę budynku mieszkalnego - lex 561. Zakup budynku lub lokalu - 28.10.1992 r. PO 7/1-804-01539/92 Odliczenia na zakup nowo wybudowanego budynku lub lokalu. Przy ustalaniu podstawy obliczenia tego podatku m.in. odlicza się poniesione przez podatnika wydatki na cele mieszkaniowe na zakup budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku, ale wyłącznie od osób, które wybudowały ten budynek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - lex 1617; - 4.10.1994 r. PO 2/10-8010-01732/94 Odliczenia na zakup nowo wybudowanego budynku lub lokalu. Wśród rodzajów wydatków na cele mieszkaniowe podatnika, które podlegają odliczeniu od dochodu są m.in. wydatki przeznaczone na zakup budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od osób, które wybudowały ten budynek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - lex 1616; - 12.10.1994 r. PO 2/10-8010-01911/94 Odliczenie od dochodu kwoty wydatkowanej na zakup lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym przez gminę budynku. Kwota wydatkowana na zakup lokalu mieszkalnego w budynku mieszkalnym, wybudowanym przez gminę, może być odliczona od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem, iż nabyty lokal mieszkalny znajduje się w budynku nowo wybudowanym lex136.

Zakup gruntu - 22.06.1992 r. PO 2/8-8210-335/92 Wydatki na zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania - art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. a) - lex 1325. UWAGA Ustawą z dnia 21.11.1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 137, poz. 638) zmieniono zasady odliczenia wydatków z tytułu tej ulgi. Podatnicy, którzy w latach 1992-1996 nabyli prawo do odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na ww. cele, a wydatki te nie znalazły pokrycia w dochodzie za te lata, mieli prawo do odliczania tych wydatków na dotychczasowych zasadach. Tzw. prawa nabyte art. 2 ust. 4 tej ustawy. Podatnikom, którzy w latach 1992-1996 nabyli prawo do odliczania od dochodu wydatków poniesionych na : - budowę budynku mieszkalnego, - nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne, - przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne, oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu i po dniu 01.01.1997 r. dokonywali dalszych wydatków na te cele, przysługiwało prawo do odliczania tych wydatków od dochodu na zasadach stosowanych przed 01.01.1997 r. art. 2 ust. 4a tej ustawy. Pozostali podatnicy, którzy w latach 1992-1996 nabyli prawa do ulgi z tytułu wydatków poniesionych na: - zakup guntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, - wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, - zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, - remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego i po dniu 01.01.1997r. dokonywali dalszych wydatków na te cele, utracili prawo do dalszego odliczania tych wydatków od dochodu, natomiast mogli odliczać 19% poniesionych od 01.01.1997 r. wydatków od podatku zgodnie z wprowadzonym do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 27a ust. 1 pkt 1. Lata 1997-2001

art. 27a ust. 1 pkt 1, ust. 2, ust. 3 pkt 1 lit. a), pkt 2, pkt 3, ust. 4, ust. 5, ust. 5a, ust. 6 pkt 1, ust. 7, ust. 8, ust. 13, ust. 15, ust. 17, art. 45 ust. 3a pkt 1 i 2 w brzmieniu obowiązującym w tych latach. Ulga zlikwidowana z dniem 01.01.2002 r. ustawą z 21.11.2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) wydatki podlegające odliczeniu, to te ponoszone do końca 2004 r. Podstawa prawna dokonywania odliczeń na zasadzie praw nabytych art. 3, 4, 5 i 8 (art. 8 dotyczy ulgi remontowo modernizacyjnej za okres do 31.12.2002 r. dokonywanej na podstawie updof w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2001r.) oraz art. 9 (dotyczy odliczeń na podstawie uzpdof) ustawy zmieniającej, utrata prawa do ulgi art. 6 tej ustawy. PRZEDMIOT ODLICZENIA Odliczeniu od podatku ( lub zryczałtowanego podatku na podstawie uzpdof) podlegały wydatki poniesione na: CEL a) zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, b) budowę budynku mieszkalnego, c) wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej; w razie przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, za wydatki poniesione na wkład budowlany uznaje się wydatki stanowiące nadwyżkę ponad kwotę wkładu mieszkaniowego zaliczonego przez spółdzielnię na wkład budowlany, d) zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, e) nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne, f) przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu, g) remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy (od 1.01.2001 r. w wyniku zmian dokonanych ustawą z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. nr 4, poz. 27) ulga objęto także wpłaty na fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej) wspólnoty mieszkaniowej, utworzonej na podstawie odrębnych przepisów. LIMIT Ogólny limit z tytułu wydatków mieszkaniowych ustalano na podstawie kwoty stanowiącej iloczyn 70 m kw. powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy;

1997 r. 81.900 zł 2000 r. 154.000 zł 2003 r. 189.000 zł 1998 r. 101.500 zł 2001 r. 161.000 zł 1999 r. - 133.000 zł 2002 r. 189.000 zł Podatnik mógł odliczać: - 19% wydatków z tytułu wydatków określonych w lit. b)-f), maksymalna kwota ulgi w poszczególnych latach 1997-15.561 zł, 1998 19.285 zł, 1999 25.270 zł, 2000 29.260 zł, 2001 30.950 zł, 2002 i następne 35.910 zł. - z tytułu zakupu gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu 19% wydatkowanej kwoty, nie wyżej jednak niż 19% kwoty stanowiącej iloczyn powierzchni 350 m kw. i ceny 1m kw. gruntu lub określonej w umowie wartości odpłatnie przenoszonego prawa wieczystego użytkowania gruntu, - z tytułu ulgi remontowo modernizacyjnej 19% poniesionych wydatków, jednak nie więcej niż 3% ogólnego limitu, jeżeli wydatki dotyczyły budynków mieszkalnych lub wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej tj. 1997-2.457 zł, 1998 3.045 zł 1999 3.990 zł, 2000 4.620 zł, 2001 4.830 zł, 2002 i następne - 5.670 zł; 2,5% ogólnego limitu, jeżeli wydatki dotyczyły lokali mieszkalnych tj. 1997r. 2.047,5 zł, 1998 2.537,5 zł, 1999 3.325 zł, 2000 3.850 zł, 2001 4.025 zł, 2002 i następne 4.725 zł. Jeżeli podatnik, dokonując remontu lub modernizacji, poniósł wydatki na remont lub modernizację instalacji gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych i przekroczył w związku z tym limit odliczeń, wysokość odliczeń podwyższało się o 0,5 % ogólnego limitu tj. 1997 409,5 zł, 1998 507,5 zł, 1999 665 zł, 2000 770 zł, 2001 805 zł, 2002 i następne 945 zł. Rodzaj wydatków remontowo modernizacyjnych został wyszczególniony w wykazie określonym przez Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w rozporządzeniu z dnia 21.12.1996 r. w sprawie określenia rodzajów wydatków na remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, o które zmniejsza się podatek dochodowy (Dz.U. z 1996 r. Nr 156, poz. 788). LIMIT MINIMALNY Możliwość skorzystania z ulgi remontowej uzależniona była od poniesienia pewnych minimalnych wydatków mogło być dokonane w roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych przez podatnika od początku każdego okresu 3-letniego wynosi co najmniej 0,3% ogólnego limitu tj. 1997-245,7 zł, 1998 304,5 zł, 1999 399 zł, 2000 462 zł, 2001 483 zł, 2002 i następne 567 zł (kwoty powyższe były kwotami wydatków podatnika, a nie kwotą odliczeń). Przy dokonywaniu odliczeń należy pamiętać, że: 1) limit przysługiwał łącznie małżonkom, z wyjątkiem małżonków, w stosunku do których orzeczono separację. Jeżeli małżonkowie: a) podlegali odrębnemu opodatkowaniu odliczeń dokonywało się zgodnie z wnioskami zawartymi w zeznaniach rocznych bądź od podatku każdego z małżonków w proporcji wskazanej we wniosku, bądź od podatku jednego z małżonków (wybór w tym zakresie należy do małżonków),

b) przed zawarciem związku małżeńskiego, w okresie obowiązywania ustawy, korzystali z odliczeń od podatku na cele mieszkaniowe, o kwotę dokonanych odliczeń zmniejszało się kwoty odliczeń przysługujące małżonkom po zawarciu związku małżeńskiego, c) w czasie trwania związku małżeńskiego lub przed orzeczeniem separacji korzystali, w okresie obowiązywania ustawy, z odliczeń od podatku na cele mieszkaniowe, a następnie związek małżeński ustał lub orzeczono separację przysługująca każdemu z nich kwota odliczenia po ustaniu tego związku lub orzeczeniu separacji podlega zmniejszeniu o kwotę odliczeń dokonanych w czasie trwania małżeństwa lub przed orzeczeniem separacji: w wysokości 50% dokonanych odliczeń jeżeli małżonkowie opodatkowani byli łącznie, w wysokości odliczenia dokonanego przez każdego z nich jeżeli w okresie trwania małżeństwa podlegali odrębnemu opodatkowaniu; 2) wydatki, nie mogące być odliczone od podatku za dany rok podatkowy, podlegały odliczeniu od podatków należnych w następnych latach, aż do całkowitego ich odliczenia w granicach przysługującego podatnikowi limitu, 3) wysokość wydatków ustalało się na podstawie faktur wystawionych wyłącznie przez podatnika podatku od towarów i usług nie korzystającego ze zwolnienia od tego podatku albo dowodu odprawy celnej, a w przypadku wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej na podstawie dowodu wpłaty, 4) odliczeniu podlegały tylko te wydatki, które: a) dotyczyły budynków mieszkalnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, b) nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, c) nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, d) nie zostały odliczone od ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. UTRATA PRAWA DO ULGI następuje w przypadku: - wycofania ze spółdzielni mieszkaniowej wkładu mieszkaniowego lub budowlanego, wniesionego od 1 stycznia 1992 r. (uwaga! wycofanie wkładu ma miejsce jedynie do czasu przydzielenia mieszkania lub zamieszkania członka w przydzielonym lokalu, po tym okresie natomiast może nastąpić zwrot wniesionych wkładów, który jest obojętny podatkowo (pismo MF z 23.08.1995 r. Nr PO 2/N-01165/95 lex 343)), - całkowitej zmiany przeznaczenia lokalu lub budynku z mieszkalnego na użytkowy, - otrzymania zwrotu uprzednio odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu, - zbycia gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu (także w formie darowizny). Podatnicy są wówczas obowiązani doliczyć do podatku kwoty uprzednio odliczone z tytułu wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe. Kwoty, które podatnicy mają obowiązek doliczyć do podatku należy wykazać w:

- poz. 96 zeznania PIT-28, - poz. 170 zeznania PIT-36, - poz. 47 zeznania PIT 36L, - poz. 106 zeznania PIT- 37. PISMA MF W ZAKRESIE TEJ ULGI - 12.06.2002 r. brak sygnatury dokumentowanie wydatków dla celów tzw. dużej ulgi mieszkaniowej lex 3079, - 30.07.2002 r. PB5/MC-033-163-1-265/02 Utrata prawa do ulgi lex 3086, - 21.11.2005 r. PB5/MC-066-88-1171/05 utrata prawa do ulgi mieszkaniowej lex 5279. Budowa budynku mieszkalnego - 14.03.1997 r. PO 5/JZ-178/042/97 Odliczenia na budowę budynku mieszkalnego. Otrzymanie przez podatnika lub jego małżonka, kredytu bankowego lub pożyczki z zakładu pracy na cele mieszkaniowe, powodowało że podlegające odliczeniu od dochodu kwoty wydatkowane na ww. cele zmniejszało się o kwotę wydatków pokrytych kredytem lub pożyczką lex 1615. Wkład budowlany lub mieszkaniowy - 10.03.2000 r. PB5/IMD-0209-525/00 Odliczanie od podatku wydatków poniesionych na spłatę wkładu budowlanego lub mieszkaniowego - lex 955. Zakup budynku lub lokalu - 25.07.1997 r. PO 2/JML-5086-0815/97Ulgi mieszkaniowe w związku z ponoszeniem wydatków w formie zaliczek lub przedpłat. Pismo określa zasady stosowania odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu poniesienia wydatków na cele mieszkaniowe w sytuacjach, gdy podatnik nabywa w systemie zaliczkowym (przedpłat) lokal lub budynek mieszkalny od: osoby zajmującej się budową budynków mieszkalnych, gminy lub spółdzielni budującej domy w celu przeniesienia na rzecz członków własności znajdujących się w nich lokali mieszkalnych - lex 678, - 18.12.2001 r.pb5/rb-033-149-1775/01 Dokumentowanie zaliczek na kupno lokalu lex 2241, - 11.03.2005 r. PB5/KD-033-18-233/05 Odliczenia od podatku wydatków poniesionych na własne potrzeby mieszkaniowe. Darowizna praw wynikających z zawartych z deweloperem umów, dotyczących budowy i sprzedaży lokalu mieszkalnego (roszczenia o wybudowanie i przeniesienie własności lokalu lub jego części) wraz z kwotami wpłaconymi na poczet budowy i ceny sprzedaży lokalu, nie powoduje utraty prawa do kontynuowania tzw. dużej ulgi budowlanej - lex 4033, - 30.08.2006 r. DD/PB5/IK-033-60-893/05 Zwolnienie od podatku preferencyjnego nabycia budynku mieszkalnego wraz z gruntem i pomieszczeniami przynależnymi do budynku. Jeżeli preferencyjne

nabycie budynku mieszkalnego korzysta ze zwolnienia od pdof, to zwolnienie dotyczy także nabywanego razem z tym budynkiem gruntu - lex 6177. Zakup gruntu - 14.01.1997 r. brak sygnatury wyjaśnienie MF w sprawie stosowania ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zakupu gruntów. Transakcja zbycia gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu, przy nabyciu którego podatnik korzystał z ulgi w podatku dochodowym, nie wywołuje założonych przez podatnika skutków w zakresie ulg w podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast wiąże się dla podatnika z dodatkowymi obciążeniami lex 562. PYTANIA POJAWIAJĄCE SIĘ NA INFOLINII 1. Czy niewykorzystana ulga budowlana (która nie znalazła pokrycia w podatku) po zmarłej matce, może być wykorzystana przez córkę? Nie. Duża ulga budowlana jest ulgą o charakterze podmiotowym i przysługuje podatnikowi, który poniósł te wydatki. Z tego też względu prawo do ww. ulgi podatkowej nie podlega dziedziczeniu przez spadkobierców podatnika. Odliczeń może dokonać wyłącznie osoba, która poniosła wydatki oraz jej małżonek (SIP 183308). W sytuacji śmierci jednego z małżonków, tę część ulgi, która nie znalazła pokrycia w podatku małżonków za lata ubiegłe, może odliczyć drugi z małżonków. Odliczeń tych drugi z małżonków dokonuje stosownie do postanowień art. 27 a ust. 15 updof, w brzmieniu obowiązującym w 2001 r., zgodnie z którym kwota odliczeń od podatku, przekraczająca kwotę podatku obliczonego zgodnie z art. 27 podlega odliczeniu od podatku obliczonego za lata następne, aż do całkowitego jej odliczenia. W konsekwencji żyjący małżonek ma prawo do jej odliczenia w składanym zeznaniu podatkowym. 2. Czy w sytuacji, gdy podatnik korzystał z odliczeń z tytułu budowy budynku mieszkalnousługowego w ramach ulgi budowlanej, a następnie zamierza wynajmować część mieszkalną budynku, powstaną konsekwencje w podatku dochodowym od osób fizycznych? Nie. Aby skorzystać z ulgi budowlanej wydatki muszą być poniesione na własne potrzeby mieszkaniowe podatnika, nie zaś potrzeby mieszkaniowe innych osób. W sytuacji gdyby budynek wznoszony był z zamiarem jego wynajmowania, ulga by nie przysługiwała, ponieważ nie zostałby spełniony warunek zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. W sytuacji, gdy część mieszkalna domu będzie wynajmowana na pewien określony czas na cele mieszkalne, nie zaistnieje konieczność doliczenia do przychodu (dochodu) lub podatku kwot uprzednio odliczonych. Jednak w sytuacji, gdy część mieszkalna budynku wynajmowana będzie w całości na cele działalności gospodarczej, a nastąpi zmiana przeznaczenia tej części budynku na użytkową, wówczas zgodnie z dyspozycją zawartą w treści art. 27 a ust. 13 pkt 2 updof w brzmieniu obowiązującym przed 1

stycznia 2002 r. w zeznaniu podatkowym za rok, w którym nastąpiła zmiana przeznaczenia budynku należy dokonać stosownych doliczeń kwot uprzednio odliczonych (SIP 174199). 3. Czy przekazując synowi dom aktem notarialnym w formie darowizny podatnik traci prawo do dużej ulgi budowlanej? Nie. Przekazując synowi dom aktem notarialnym w formie darowizny zachowane zostaną prawa nabyte i wykorzystane przez podatnika w części dokonanych odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego. Natomiast jeżeli z tytułu nabycia gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego podatnik dokonał odliczeń od podatku z tytułu wydatków na jego zakup i grunt ten lub prawo wieczystego użytkowania tego gruntu daruje synowi, to będzie obowiązany do wykazania i doliczenia kwoty uprzednio odliczonej od podatku z tego tytułu, do podatku należnego za rok w którym dokonano darowizny. Jeżeli z tytułu poniesienia wydatków na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego odliczenia dokonano od dochodu, to w takim wypadku, przepisy prawa podatkowego nie obligują do wykazania i doliczenia do dochodu kwot uprzednio odliczonych z tego tytułu, w wypadku jego zbycia w tym w drodze darowizny na rzecz syna (SIP 164216). 4. Czy w przypadku gdy podatnik wraz z współmałżonkiem w latach poprzednich korzystał z ulgi budowlanej oraz na zakup gruntu i budowę budynku mieszkalnego w ramach odliczenia od podatku, a następnie dokonał sprzedaży nieruchomości musi dokonać zwrotu ulgi? Odp. Art. 27a ust. 13 updof zawiera zamknięty katalog zdarzeń powodujących obowiązek doliczania do dochodu lub podatku uprzednio odliczonych kwot. Wśród sytuacji skutkujących utratą prawa do ulgi budowlanej nie wymieniono sprzedaży budynku mieszkalnego, z tytułu budowy którego podatnik skorzystał z odliczeń. W związku z tym wykorzystana ulga mieszkaniowa z tytułu wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego nie będzie podlegała zwrotowi. Natomiast w kwestii zwrotu wykorzystanej ulgi z tytułu zakupu gruntu pod budowę budynku mieszkalnego zastosowanie ma art. 6 ust. 2 ww. ustawy nowelizacyjnej z dnia 21 listopada 2001 r. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis art. 45 ust. 3a ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r. ma zastosowanie do podatników, którzy przed dniem 1 stycznia 2002 r. odliczyli od podatku wydatki poniesione na zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu, a następnie po dniu 1 stycznia 2002 r. zbyli ten grunt lub to prawo. Art. 45 ust. 3a updof w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r. stanowił, iż w przypadku odliczenia od podatku wydatków poniesionych na zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu, a następnie zbycia tego gruntu lub prawa, podatnik jest obowiązany wykazać i doliczyć kwoty uprzednio odliczone od podatku należnego za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności. Ponieważ ulga polegała na odliczeniu od podatku wydatków na zakup gruntu, to sprzedaż gruntu powoduje, iż podatnik wraz z małżonkiem jest obowiązany do zwrotu tej ulgi poprzez wykazanie i

doliczenie kwoty uprzednio odliczonej z tytułu zakupu gruntu do podatku należnego za rok podatkowy, w którym nastąpi zbycie tego gruntu (SIP 172673). III. ULGA REMONTOWO MODERNIZACYJNA Uwaga od 01.01.2002 r. zlikwidowano dużą ulgę budowlaną, pozostawiając ulgę związaną z ponoszeniem wydatków na remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego. Podstawa prawna art. 27a i art. 45 ust. 3a pkt 1 updof w brzmieniu obowiązującym latach 2002-2003 - odliczenia od podatku Ostatecznie zlikwidowana z dniem 01.01.2004 r. ustawą z dnia 12.11.2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1956) z prawem ponoszenia wydatków w latach 2004 i 2005. Podstawa prawna dokonywania odliczeń wydatków z tytułu remontu i modernizacji nie odliczonych od podatku za 2003 r. do ich całkowitego odliczenia art.12 ust 1 ustawy zmieniającej, natomiast wydatków na cele remontowo-modernizacyjne ponoszone w latach 2004-2005 art. 12 ust. 2 ustawy zmieniającej. Wydatki remontowe poniesione w latach 2004-2005 podlegały odliczeniu od podatku w wysokości i na zasadach określonych w art. 27a i art. 45 ust. 3a pkt 1 updof w brzmieniu obowiązującym w 2003 r. LIMITY 19% poniesionych wydatków, jednak nie więcej niż: - 3% ogólnego limitu ( 0,03x 189.000), jeżeli wydatki dotyczyły budynków mieszkalnych lub wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej - 5.670 zł ; - 2,5% ogólnego limitu (0,025x 189.000), jeżeli wydatki dotyczyły lokali mieszkalnych 4.725 zł. Limit dotyczy łacznie obojga małżonków. W przypadku zbiegu uprawnień tj. remontowania budynku mieszkalnego i lokalu mieszkalnego łączna kwota nie mogła przekroczyć 5.670 zł Jeżeli podatnik, dokonując remontu lub modernizacji, poniósł wydatki na remont lub modernizację instalacji gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych i przekroczył w związku z tym limit odliczeń, wysokość odliczeń podwyższało się o 0,5 % ogólnego limitu 945 zł. LIMIT MINIMALNY Możliwość skorzystania z ulgi remontowej uzależniona była od poniesienia pewnych minimalnych wydatków mogło być dokonane w roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych przez podatnika od początku każdego okresu 3-letniego wynosi co najmniej 0,3% ogólnego limitu tj. 567 zł (kwota powyższa była kwotą wydatków podatnika, a nie kwotą odliczeń) Rodzaj wydatków remontowo modernizacyjnych został wyszczególniony w wykazie określonym przez Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w rozporządzeniu z dnia 21.12.1996 r. w sprawie określenia rodzajów wydatków na remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, o które zmniejsza się podatek dochodowy (Dz. U. z 1996 r. Nr 156, poz. 788.)

Za wydatki na remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, o których mowa w art. 27a ust. 3 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 i Nr 134, poz. 646, z 1994 r. Nr 43, poz. 163, Nr 90, poz. 419, Nr 113, poz. 547, Nr 123, poz. 602 i Nr 126, poz. 626, z 1995 r. Nr 5, poz. 25 i Nr 133, poz. 654 oraz z 1996 r. Nr 25, poz. 113, Nr 87, poz. 395, Nr 137, poz. 638 i Nr 147, poz. 686), zwanej dalej ustawą, uważa się wydatki poniesione na: 1) zakup materiałów i urządzeń, 2) zakup usług obejmujących: a) wykonanie ekspertyzy, opinii, projektu, b) transport materiałów i urządzeń, c) wykonawstwo robót, 3) najem sprzętu budowlanego, 4) opłaty administracyjne i inne opłaty wynikające z odrębnych przepisów, w związku z robotami określonymi w załącznikach do rozporządzenia. WYKAZ ROBÓT ZALICZANYCH DO REMONTU I MODERNIZACJI BUDYNKU MIESZKALNEGO 1. Remont lub modernizacja przyłączy, elementów przyłączy budynku lub wykonanie nowych przyłączy, obejmujące: 1) przyłącza wodociągowe, hydrofornie, 2) przyłącza kanalizacyjne, bezodpływowe zbiorniki ścieków, urządzenia do oczyszczania ścieków, 3) przyłącza sieci cieplnej, węzły cieplne, kotłownie, 4) przyłącza do linii elektrycznej. 2. Wykonanie nowego przyłącza do sieci gazowej. 3. Remont i modernizacja fundamentów, łącznie z izolacjami, obejmujące: 1) wzmocnienie fundamentów lub ich zabezpieczenie, 2) izolacje przeciwwodne, przeciwwilgociowe, cieplne, 3) osuszanie fundamentów. 4. Remont lub modernizacja elementów konstrukcyjnych budynku lub ich części, dotyczące: 1) konstrukcji stropów, 2) konstrukcji ścian nośnych i zewnętrznych, 3) konstrukcji i pokrycia dachu, 4) docieplenia stropów i stropodachów, 5) kanałów spalinowych i wentylacyjnych, 6) pozostałych elementów konstrukcyjnych budynku, jak np. słupów, podciągów, schodów, zadaszeń, balkonów, loggi, izolacji przeciwwodnych, dźwiękochłonnych. 5. Remont lub modernizacja elewacji budynku, obejmujące: 1) tynki i okładziny zewnętrzne, 2) malowanie elewacji, 3) docieplenie ścian budynku, 4) obróbki blacharskie i elementy odwodnienia budynku.

6. Wbudowanie nowych, wymiana lub remont okien oraz drzwi zewnętrznych. 7. Przebudowa układu funkcjonalnego budynku, obejmująca: 1) sanitariaty i kuchnie, 2) dźwigi osobowe, 3) wjazdy, podjazdy, zabezpieczenia i wykonanie innych elementów związanych z udostępnieniem i przystosowaniem obiektu oraz pomieszczeń ogólnodostępnych budynku dla osób niepełnosprawnych. 8. Remont, modernizacja, wymiana lub wykonanie nowych instalacji budynku, obejmujące rozprowadzanie po budynku instalacji oraz montaż trwale umiejscowionych: wyposażenia, armatury i urządzeń dotyczących: 1) instalacji sanitarnych, 2) instalacji elektrycznych, odgromowych i uziemienia, 3) instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych, 4) instalacji przyzywowych (domofony) i alarmowych, 5) przewodów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. 9. Wykonanie nowych instalacji gazowych. 10. Remont części wspólnej budynku (ciągów komunikacyjnych, piwnic, strychów, zsypów, magazynów, pralni, suszarni). WYKAZ ROBÓT ZALICZANYCH DO REMONTU I MODERNIZACJI LOKALU MIESZKALNEGO 1. Remont, modernizacja lub wykonanie nowych elementów w lokalu mieszkalnym: 1) ścianek działowych, sufitów, tynków i okładzin wewnętrznych, 2) podłóg i posadzek, 3) okien, świetlików i drzwi, 4) powłok malarskich i tapet, 5) elementów kowalsko-ślusarskich, 6) izolacji przeciwwodnych, przeciwwilgociowych, dźwiękochłonnych i cieplnych, 7) pozostałych elementów (np. pawlaczy, trwale umiejscowionych szaf wnękowych, obudowy wanien, zlewozmywaków, grzejników). 2. Remont, modernizacja, wymiana lub wykonanie nowych instalacji w lokalu mieszkalnym, obejmujące rozprowadzenie po lokalu instalacji oraz montaż trwale umiejscowionych: wyposażenia, armatury i urządzeń dotyczących: 1) instalacji sanitarnych, 2) instalacji elektrycznych, 3) instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych, 4) instalacji przyzywowych (domofony) i alarmowych, 5) instalacji i urządzeń grzewczych, 6) przewodów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. WYKAZ ROBÓT ZALICZANYCH DO REMONTU I MODERNIZACJI W ZAKRESIE INSTALACJI GAZOWEJ, URZĄDZEŃ EKSPLOZYMETRYCZNYCH LUB URZĄDZEŃ GAZOWYCH

I. Wykaz robót zaliczanych do remontu i modernizacji budynku mieszkalnego w zakresie instalacji gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych: 1) wymiana lub remont części wspólnej instalacji gazowej (przyłącza, poziomy i piony), 2) przemieszczenie głównego kurka gazowego na zewnątrz budynku, 3) zastąpienie miejscowych instalacji ciepłej wody - z zastosowaniem gazowych grzejników ciepłej wody - instalacją centralnej ciepłej wody, 4) zainstalowanie urządzeń lub systemów służących poprawie bezpieczeństwa użytkowników gazu, 5) wyposażenie instalacji w gazomierze indywidualne. 6) wykonanie instalacji gazu płynnego. II. Wykaz robót zaliczanych do remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego w zakresie instalacji gazowej, urządzeń eksplozymetrycznych lub urządzeń gazowych: 1) remont i wymiana urządzeń gazowych, 2) remont i wymiana instalacji gazowej służącej do rozprowadzania gazu do urządzeń, 3) zainstalowanie, naprawa i wymiana urządzeń eksplozymetrycznych oraz czujników tlenku węgla, 4) zainstalowanie gazomierza. Zasady odliczania W ramach tej ulgi podatnik mógł odliczać: - wydatki poniesione na remont i modernizację zajmowanego na podstawie tytułu prawnego budynku lub lokalu mieszkalnego oraz - wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej Wysokość wydatków ustala się na podstawie faktury wystawionej przez podatnika podatku od towarów i usług, niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku lub dowodu odprawy celnej, a w przypadku wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej na podstawie dowodu tej wpłaty. Pozostałe warunki odliczania patrz ulga budowlana. Uwaga! Z ulgi tej nie mogli korzystać podatnicy, którzy zdecydowali się skorzystać z opodatkowania uzyskiwanych przez siebie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podatkiem liniowym 19%. Natomiast, jeżeli podatnik oprócz dochodów z działalności opodatkowanych podatkiem liniowym, uzyskiwał inne dochody opodatkowane na zasadach ogólnych (np. ze stosunku pracy, z prywatnego najmu) to mógł skorzystać z ulgi w zeznaniu PIT-37 (PIT-36) składanym za ten rok. Nie ma również przeszkód, aby wydatki z tytułu z ulgi remontowej podatnik odliczył w latach następnych. KONSEKWENCJE UTRATY PRAWA DO ULGI Utrata prawa do ulgi następuje w przypadku: