Jak oszczędzać zasoby? Praktyczny poradnik 1
Wstęp... 3 Jak zmienić własne zachowania konsumenckie?. 5 Jak oszczędzać zasoby codziennego użytku: woda... 8 Jak oszczędzać zasoby codziennego użytku: energia... 11 Jak oszczędzać zasoby codziennego użytku: żywność... 14 Jak ograniczać ilość odpadów i jak zadbać o ich ponowne wykorzystanie?... 16 Jak stosować recykling?... 20 Jak zadbać o zbilansowany budżet?... 23 Partnerzy... 26-2 -
Wstęp Dzięki niniejszej broszurze możesz inaczej spojrzeć na swoje zachowania konsumenckie w różnych aspektach życia codziennego. Jest ona streszczeniem bardziej szczegółowych poradników, dostępnych pod adresem http://happyhomewallet.eu/tutorials. Istotę sprawy można zamknąć w formule trzech R : 1. Reduce (ang. ograniczaj ): im mniej kupujesz, tym mniej płacisz 2. Reuse (ang. wykorzystuj ponownie ): nie wyrzucaj rzeczy, które możesz wykorzystać ponownie - 3 -
3. Recycle (ang. stosuj recykling ): dziel się nie marnuj! - 4 -
Jak zmienić własne zachowania konsumenckie? - 5 -
Nie ma jednej recepty na zrównoważoną konsumpcję: ze względu na złożoność problemu, każdy przypadek należy rozważać indywidualnie. Trzeba być zawsze gotowym na zmianę i na bieżąco oceniać, jakie rozwiązania są najbardziej ekologiczne. 1. Zastanów się nad swoimi zachowaniami konsumenckimi: na co wydajesz najwięcej, jakie rodzaje produktów kupujesz, w jakich ilościach i w jakich cenach 2. Przenalizuj swoje wydatki 3. Sprawdź, ile energii potrzebujesz na oświetlenie i ogrzanie domu oraz zasilanie sprzętu RTV i AGD. 4. Korzystaj z kalkulatorów śladu ekologicznego - 6 -
5. Zastanów się nad swoim łańcuchem odpadów: czy jest w nim miejsce na recycling? - 7 -
Jak oszczędzać zasoby codziennego użytku? Woda - 8 -
Już dzisiaj obserwujemy liczne konflikty na tle niedoborów wody i coraz większego zapotrzebowania na nią w związku ze wzrostem liczby ludności na świecie, rozwojem rolnictwa i rosnącym poziomem życia, co przekłada się na większą liczbę basenów, zraszaczy ogrodowych, zmywarek itp. Jak oszczędzać wodę? 1. Zrezygnuj z roślin wymagających dużo wody 2. Pralkę i zmywarkę włączaj po ich zapełnieniu 3. Myjąc zęby lub goląc się, odkręcaj kran tylko w razie potrzeby 4. Zrezygnuj z kąpieli w wannie na rzecz prysznica 5. Zbieraj deszczówkę do podlewania - 9 -
- 10 -
Jak oszczędzać zasoby codziennego użytku? Energia - 11 -
Kraje UE są największymi na świecie importerami energii importują one 55% zużywanej energii, głównie w formie ropy (84%) i gazu (64%). Jak oszczędzać energię? 1. Klimatyzuj tylko pomieszczenia, z których korzystasz 2. Nocą zmniejszaj temperaturę ogrzewania 3. Zmniejszaj temperaturę ogrzewania, kiedy wychodzisz z domu 4. Wychodząc z pomieszczeń, gaś światło; korzystaj z fotokomórek 5. Korzystaj z żarówek energooszczędnych, w tym LED 6. Wymień sprzęt RTV i AGD na energooszczędny - 12 -
7. Nie pozostawiaj urządzeń w trybie czuwania 8. Nieużywane ładowarki wyciągaj z gniazdka - 13 -
Jak oszczędzać zasoby codziennego użytku? Żywność - 14 -
79 milionów obywateli UE żyje poniżej granicy ubóstwa, 16 milionów musi korzystać z pomocy żywnościowej, a każdego roku na terenie 27 państw członkowskich marnuje się 89 milionów ton żywności (179 kg/os.)! Jak oszczędzać żywność? 1. Planuj zakupy 2. Wykorzystuj resztki 3. Podawaj i jedz niewielkie porcje 4. Zwracaj uwagę na terminy przydatności do spożycia 5. Uprawiaj własne zioła, owoce i warzywa 6. Przygotowuj posiłki i napoje samemu 7. Sprawdź, czy temperatura w twojej lodówce jest właściwie ustawiona - 15 -
Jak ograniczać ilość odpadów i jak zadbać o ich ponowne wykorzystanie? - 16 -
- 17 -
Każda działalność człowieka wiąże się z produkcją odpadów. Aby osiągnąć wysoki poziom życia, chronić środowisko i zapewnić rozwój gospodarczy musimy zacząć inaczej korzystać z zasobów zarówno indywidualnie i jako społeczeństwo. Jak ograniczać ilość odpadów? 1. Przed zakupem zastanów się, czy naprawdę potrzebujesz danego towaru 2. Nie kupuj nadmiernie opakowanych produktów 3. Korzystaj z własnych toreb do pakowania, zakupowych i podróżnych 4. Staraj się wybierać produkty w opakowaniach, które można zwrócić, wykorzystać lub napełnić ponownie - 18 -
5. Przestaw się na tzw. upcykling: przetwarzaj odpady lub bezużyteczne przedmioty w nowe produkty 6. Konserwuj i naprawiaj sprzęt, zamiast go wyrzucać - 19 -
Jak stosować recykling? - 20 -
Termin recykling oznacza odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach. Recykling to również ponowne przetwarzanie materiału organicznego. Termin ten nie obejmuje jednak odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk. Odpady muszą być sortowane według materiału, z którego są wykonane: osobno papier, tworzywa sztuczne, szkło, kartoniki po napojach, odpady organiczne, baterie i akumulatory, odpady elektroniczne, metale. Najłatwiej sortować odpady w miejscu ich powstawania, t.j. w gospodarstwie domowym lub w biurze. Posortowane odpady łatwo następnie wyrzucić do - 21 -
komunalnego kontenera, opróżnianego raz w tygodniu lub nawet rzadziej. - 22 -
Jak zadbać o zbilansowany budżet? - 23 -
Opracowując budżet, ważne, aby zebrać dane z kilku miesięcy. Im większy porównamy zakres danych, tym nasze założenia będą bardziej realistyczne. Budżet można zaplanować w prostej tabeli lub używając aplikacji internetowych lub mobilnych 1. Zapisz wszystkie swoje przepływy pieniężne 2. Rzetelnie je kontroluj 3. Sprawdź, czy możesz uzyskać dodatkowe dochody z innych źródeł 4. Określ, które wydatki są konieczne, a które opcjonalne 5. Spróbuj zwiększyć dochody i wyznacz sobie cele w zakresie oszczędzania Niezaleganie z rachunkami to duży kłopot z głowy, ale warto przy tym cieszyć się życiem. Domowy budżet warto bilansować - 24 -
również zmieniając swoje zachowania konsumenckie. - 25 -
Partnerzy Cramars, Włochy http://www.coopcramars.it Kahramanmaras, Turcja http://kmaras.meb.gov.tr/ cocoate.com, Francja http://cocoate.com Center of Monitoring, Czechy http://www.centrummentoringu.cz/ Globalnet, Polska http://globalnet.com.pl Municipio de Oliveira, Portugalia http://cm-oaz.pt e-code, Słowacja http://www.e-code.sk MKM consulting, Węgry http://www.mkmconsulting.hu Scuola Universitaria, Szwajcaria http://supsi.ch/dfa - 26 -
Poradnik opracowano w ramach Europejskiego Partnerstwa Edukacyjnego Happy Home Wallet 2013-2015. Projekt sfinansowany ze wsparciem Komisji Europejskiej w ramach programu Uczenie się przez całe życie. Niniejsza publikacja odzwierciedla wyłącznie poglądy autora, a Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za skutki wykorzystania zawartych w niej informacji. - 27 -