DELIKATNOŚĆ KWASÓW OMEGA-3, OMEGA-6 I INNYCH WIĄZAŃ NIENASYCONYCH. Opracował: Aleksander Kwiatkowski Wiązanie podwójne C=C występujące m.in. w nienasyconych kw. tłuszczowych omega-9, omega-3 i omega-6, dla nas są to witaminy, jest bardzo szybko niszczone przez tlen atmosferyczny. Na rysunku (link poniżej) widać jak atomy tlenu atakują wiązanie podwójne (nienasycone) dzielą kwas tłuszczowy na mniejsze łańcuchy: http://www.cyberlipid.org/perox/oxid0010.htm Po zniszczeniu wiązania nienasyconego C=C nasz ustrój nie jest w stanie tego naprawić i to co było dla nas witaminą już nią nie jest. Przykład (link poniżej) w jaki sposób jeden z producentów pastylek z kwasami tłuszczowymi Omega-3 dba o jakość produktu. http://www.redyeastrice-china.com/acid.htm 1 / 14
Tłumaczenie 3 przedostatnich paragrafów w powyższego linku: Z powodu wiązań podwójnych występujących w nienasyconych kwasach tłuszczowych (omega-3, -6 itp), ww. ulegają degradacji tlenowej po wpływem atmosferycznego tlenu, dlatego też ekstrakcja omega-3 (kwasu linolenowego) to duże wyzwanie dla przemysłu. Lecz na szczęście ww. problem został rozwiązany za pomocą molekularnej destylacji próżniowej. Odzielenie różnych związków odbywa się zgodnie z charakterystyczną temperaturą wrzenia. Aby utrzymać nienaruszoną strukturę aktywnego składnika t.j. omega-3 konieczna jest destylacja próżniowa. Warunki wysokiej próżni umożliwiają obniżenie temperatury wrzenia oraz niedopuszczenia tlenu atmosferycznego. Dlatego też nie mamy już problemów. Dodatkowo nasz product t.j. kwas linolenowy jest szczelnie opakowany w azocie w ten sposób ww. produkt ma długą żywotność sklepową. Nie ma w nim żadnych sztuczny przeciw-utleniaczy, jest to produkt czysty, w pełni naturalny. The character of my product: Adopting molecular distillation technology (Zaadaptowanie technologii destylacji molekularnej). 2 / 14
Processing in vacuum condition (Przetwarzanie (ekstrakcja) w warunkach próżni). Tight nitrogen-filling packed (Szczelnie zamknięte w atmosferze czystego azotu). Glittering and translucent, no solvent residua (Produkt czysty, (przezroczysty) bez śladów rozpuszczalnika). Total unsaturated fatty acid reaches to 99.7% (Ostateczna zawartość ww. kwasów tłuszczowych dochodzi do 99.7%). Najlepiej, najprościej spożywać na świeżo, zmielone nasiona lnu lub jego kiełków, są jeszcze lepsze od ww. pastylek z Omega-3. Linki polskojęzyczne http://www.abee.linart.pl/flaxseed/omega3.htm 3 / 14
Zagrożeniem dla prawidłowego metabolizowania dostarczonych z pożywieniem kwasów Omega-3 jest nadmiar spożywanych kwasów Omega-6. Dzieje sie tak dlatego, ponieważ obsługuje je ten sam enzym, enzym umożliwiający przeksztacenie roślinnych form nienasyconych wyższych kwasów tłuszczowych do postaci właściwej organizmowi. Wniosek z tego, że siemie lniane powinno być spożywane w odzielnej sesji posiłkowej np. wieczorem lub rankiem wtedy nie występuje konkurencja o enzym (delta-5 desaturaza) pomiędzy omega-3 a omega-6. http://www.abee.linart.pl/flaxseed/omega3-kontra.htm http://www.abee.linart.pl/flaxseed/omega3-omega6.htm FIZJOLOGICZNIE NAJWAŻNIEJSZE KWASY TŁUSZCZOWE Symbol numeryczny Nazwa zwyczajowa i wzór chemiczny Opis Uwagi 4 / 14
C10, (nasycony), kwas kaprynowy, CH 3 wspomaga ukł. immunologiczny (monokapryl), źródło: nasiona Cuphea sp., orzechy kokosowe Rekomendowany dla każdej osoby C12 (nasycony) kwas laurynowy, CH 3 wspomaga ukł. immunologiczny (monolauryn), źródło: orzechy kokosowe, nasiona laurynu (Umbelluari Rekomendowany dla każdej osoby 18:1 D9 CH 3 Większość nasion roślin oleistych włącznie z orzechami, z owoców np. oliwka, awokado. Składnik fosfo 5 / 14
Rekomendowany dla każdej osoby 18:2 D9,12 CH 3 niezbędny, składnik fosfolipidów itp. źródło: słonecznik, sezam, orzechy laskowe i inne Rekomendowany dla każdej osoby 18:3 D6,9,12 CH 3 rzadki, niezbędny, prekursor prostaglandyn PGE 1 i 2, źródło: nasiona wiesiołka, ogórecznika, nasiona Rekomendowany zwłaszcza dla osób z metabolicznymi upośledzeniami 20:4 D5,8,11,14 6 / 14
CH 3 prekursor prostaglandin PGE 1 i 2 źródło: orzeszki ziemne i inne orzechy, nasiona Rekomendowany dla każdej osoby 18:3 D9,12,15 ALA - kwas alfa-linolenowy, H 5 rzadki, niezbędny, prekursor prostaglandyn PGE 3, źródło: siemie lniane, znacznie mniej w orzechu wło Rekomendowany dla każdej osoby 18:3 D6,9,12,15 H 5 7 / 14
bardzo rzadki, prekursor prostaglandyn PGE 3, źródło: nasiona konopii (odmiana FIN-314) Rekomendowany zwłaszcza dla osób z metabolicznymi upośledzeniami Uwaga: W ustroju musi być zachowana proporcja pomiędzy prostaglandynami PGE 1 i 2 do PGE 3 Inne interesujące linki: http://www.chiro.org/nutrition/full/marine_vs_veggie_omega-3.html Dlaczego moroctic acid (stearidonic acid) jest niezbędny zwłaszcza dla osób z upośledzeniem genetycznym dotyczącym enzymu delta-6-desaturazy, zobacz poniższy link: http://www.hempfood.com/iha/iha03208.html 8 / 14
WEGAŃSKIE EPA I DHA EPA - kwas eikozapentaenowy oraz DHA kwas dokozaheksaenowy jest nie tylko syntetyzowany przez organizmy zwierzęce na bazie roślinnych omega-3 ale również przez algi. Kilka linków-przykładów organizmów planktonicznych z przeznaczeniem do upraw przemysłowych. www.chiro.org/nutrition/full/marine_vs_veggie_omega-3.html: www.library.tudelft.nl/dissertations/diss_html_2003/as_swaaf_20030407.html www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?holding=npg&cmd=retrieve&db=pubmed&list_uids=9 274025&dopt=Abstract www.sciencemag.org/cgi/content/full/293/5528/290 Synteza długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych typu Omega-3 jest skomplikowana, wymagająca szeregu enzymów schemat poniżej: Omega-3: Alpha Linolenic Acid (ALA) (C18:3) np. siemie lniane Przejście 1?Enzym: Delta-6 desaturaza Steradonic Acid (SDA) (C18:4) np. konopie Przejście 2?Enzym: Elongaza 9 / 14
Eicosatretaenoic Acid (C20:4) Przejście 3?Enzym: Delta 5-desaturaza Eicosapentaenoic Acid (EPA) (C20:5) Przejście 4?Enzym: Elongaza Kwas C22:5 Przejście 5?Enzym: Elongaza Kwas C24:5 Przejście 6?Enzym: Delta-6 desaturaza Kwas C24:6 Przejście 7?Perioxsomal degradation Docosahexaenoic Acid (DHA) (C22:6) np. alga Crypthecodinium cohnii Przejście 8?Perioxsomal degradation 10 / 14
Eicosapentaenoic Acid (EPA) (C20:5) Jak można zauważyć dwa razy występuje enzym Delta-6 desaturaza przejście 1 i 6, osoby z genetycznym upośledzeniem mają wtedy problemy. Z kwasu SDA (np. nasiona konopii) powstaje EPA oraz DHA. Organizm, który produkuje DHA produkuje również EPA tak jest również w przypadku niektórych glonów. Część naukowców nadal upiera się za rybami jako żródłem Omega-3 natomiast inna grupa badaczy bierze pod uwagę to, że obecne ryby zawierają duże ilości rtęci, co więcej szkodzi niż pomaga. Ponad to jest również powód ekonomiczny. Zamiast uganiać się za rybami po morzach i oceanach, zamrażać ryby itd. znacznie lepiej jest założyć profesjonalne uprawy glonów w basenach, to zapewnia stały, kontrolowany dostęp do materiału roślinnego bogatego w Omega-3. Nienasycone kwasy tłuszczowe zwłaszcza wielonienasycone jak Omega-3, Omega-6 w temperaturze powyżej 100 o C rozkładają się w ciągu minut, w temperaturze pokojowej w ciągu kilku godzin a w temperaturze poniżej 0 o C w ciągu kilku dni. Ważny jest dostęp do tlenu raczej niż temperatura. Oczywiście zdecydowana większość ludzi nie wymaga spożywania tabletek z Omega-3, wystarczy zmielić siemie lniane to wszystko. Development of DHA Purity. (O czystości DHA) The first step to address the issue of pollutants in fish oil was to use a vegetable-derived DHA, rather than a fish or fish oil derived product. (Pierwszym, zasadniczym zagadnieniem jest zanieczyszczenie olejów rybich co było podstawowym bodźcem do otrzymywania DHA z roślinnych źródeł a nie z ryb). 11 / 14
z linku: www.vegetarianvitamin.com/catalog_132.html To co jest napisane na nalepkach o Omega-3 lub Omega-6 np. na margarynie to było, ale już niestety nie jest, zostało zniszczone przez tlen atmosferyczny w ciągu zaledwie kilku godzin w temperaturze pokojowej lub kilku dnia w temp. poniżej 0 o C. LECYTYNA I INNE FOSFOLIPIDY Lecytyna lub inna nazwa: fosfatydylocholina należy do fosfolipidów. Jest syntetyzowana w odpowiednich ilościach od początku do końca (pełna synteza) jedynie u roślin i części mokroorganizmów. Dlaczego? Ponieważ w skład jej struktury wchodzą nienasycone kwasy tłuszczowe. Organizmy zwierzęce mogą syntetyzować odpowiednie ilości lecytyny pod warunkiem, że z pożywieniem dostarczane 12 / 14
są świeże, niezniszczone przez tlen atmosferyczny nienasycone kwasy tłuszczowe typu: omega-9, omega-6, omega-3 itp. Struktura molekularna lecytyny, zobacz poniższy link: http://sky.bsd.uchicago.edu/lcy_ref/synap/plasmalemma.html W jaki sposób rośliny syntetyzują wiązanie podwójne (C=C) w kwasach tłuszczowych i innych podobnych związkach, zobacz link poniżej: http://www.biologie.uni-hamburg.de/b-online/e19/19i.htm Lecytyna podobnie jak omega-9, omega-3, omega-6 jest nietrwała, ponieważ w kilka godzin (temp. pokojowa) pod wpływem tlenu atmosferycznego zostaje zniszczone podwójne wiązanie C=C ww. kw. tłuszczowych. Albo prościej: już w kilka godzin po ekstrakcji lecytyny (w temp. pokojowej) to co było lecytyną już nią nie jest. Wszelkie informacje na nalepkach różnorodnych produktów spożywczych np. margaryn dotyczą powtarzam: tego co było, ale już nim nie jest. Nawet temperatury poniżej 0 o C nie uchronią od ww. degradacji nienasyconych wiązań to jest wtedy kwestia kilku dni. 13 / 14
W jaki sposób zapewnić organizmowi dostęp do lecytyny: Aby zapewnić organizmowi biosyntezę odpowiedniej ilości lecytyny należy spożywać świeże, niezniszczone nienasycone kwasy tłuszczowe t.j. omega-9, omega-6 oraz omega-3. Najlepszym ich źródłem są świeże nasiona roślin oleistych a szczególnie zapominane to siemie lniane jako źródło omega-3. Dla poprawienia trawienia należy ww. zmielić, ale uwaga: zmielić bezpośrednio przed spożyciem, aby zapobiec szybkiemu, niszczącemu działaniu tlenu atmosferycznego. // 14 / 14