POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH JĘZYK POLSKI Systematycznie oceniane są różne przejawy aktywności ucznia: prace klasowe, odpowiedzi ustne, prace domowe, prace długoterminowe, m.in. projekty, testy, sprawdziany, dyktanda, recytacja prozy i poezji, sposób prowadzenia zeszytu, udział w konkursie klasowym, szkolnym, międzyszkolnym, przedstawieniu, akademii szkolnej, różnorodne działania twórcze, w których uczeń prezentuje swoje pasje i wykorzystuje uzdolnienia. Kryteria na poszczególne oceny Ocena celująca opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej, posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach (pełni funkcję asystenta nauczyciela) i zajęciach pozalekcyjnych, z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, 98 odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów, wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe, współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera, wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi. Ocena bardzo dobra opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji, posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie, aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, 1
bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym, aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje prace domowe, często angażuje się w zadania dodatkowe. Ocena dobra w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela trudne, czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych, bierze czynny udział w lekcji, wykonuje prace domowe, czasem także nieobowiązkowe. Ocena dostateczna częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej, samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela, odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne; wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo, wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana, niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację, rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach, wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy. Ocena dopuszczająca opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej, większość zadań, nawet bardzo łatwych, wykonuje jedynie przy pomocy nauczyciela, czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji, ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru, nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów, w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań, nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia nauczyciela, pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy, często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje próby. 100 2
Ocena niedostateczna nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej, ma kłopoty z techniką czytania, nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego, nie wykonuje zadań ani poleceń nauczyciela, wykazuje się niechęcią do nauki, zaniedbuje wykonywanie prac domowych, nie angażuje się w pracę grupy. Każda praca pisemna (wypracowanie, sprawdzian, test)zawierać będzie sposób punktowania, czyli szczegółowe informacje dotyczące kryteriów oceniania pracy. 3
Teksty kultury (nie mniej niż 4 pozycje książkowe w roku szkolnym poznawane w całości oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości)1 Klasa IV 1. Jan Brzechwa, Akademia pana Kleksa 2. Carlo Collodi, Pinokio 3. Roald Dahl, Charlie i fabryka czekolady 4. Clive Staples Lewis, Lew, Czarownica i stara szafa 5. Astrid Lindgren, Bracia Lwie Serce 6. Joanna Olech, Dynastia Miziołków 7. René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań z dowolnego tomu) 8. wybór baśni (np. Marta Berowska, Szklana góra; Maria Niklewiczowa, Dlaczego woda morska jest słona?) 9. wybór kolęd (np. Krzysztof Dzikowski, Dzień jeden w roku) 10. wybór pieśni patriotycznych (np. Józef Wybicki, Pieśń Legionów Polskich we Włoszech; Mazurek Dąbrowskiego) 11. wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży (np. Joanna Papuzińska, Koniec lata; Julian Tuwim, Spóźniony słowik; Ludwik Jerzy Kern, Choinka; Anna Kamieńska, Babcia; Jan Twardowski, W klasie; Konstanty Ildefons Gałczyński, Kronika olsztyńska, część XIX) 12. wybrane programy telewizyjne, artykuły z czasopism i internetu (np. fragment artykułu Pogadajmy o czatach z Victora Juniora, fragment opowiadania Najlepszy program ze Świerszczyka ) 13. film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego (np. Wanda Chotomska, Kopciuszek) Klasa V 1. Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni 1 Oprócz lektur wybranych z podstawy programowej uczniowie powinni czytać teksty innych autorów, zgodnie z sugestiami zawartymi w części programu Wybór lektur.69 2. Joanna Onichimowska wybrana powieść (np. Duch starej kamienicy, Daleki rejs) 3. Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza 4. Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy 5. Alfred Szklarski wybrana powieść (np. Tomek w krainie kangurów) 6. Dorota Terakowska, Władca Lewawu 7. Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera 8. Moony Witcher, Dziewczynka z Szóstego Księżyca 9. Juliusz Verne, W 80 dni dookoła świata 10. wybór mitów greckich i legend (np. Jan Parandowski, Stworzenie świata; Wanda Markowska, Mit o Syzyfie; Nikos Chadzinikolau, Prometeusz) 11. wybór kolęd (np. Joseph Mohr, Cicha noc) 12. wybór pieśni patriotycznych (np. Stanisław Ryszard Dobrowolski, Być może; Marek Gaszyński, Czesław Niemen, Sen o Warszawie) 13. wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży (np. Stanisław Grochowiak, Na słotę; Urszula Kozioł, Pożegnanie z dziadziem; Joanna Kulmowa, Marzenia; Kazimierz Wierzyński, Zapach; Czesław Miłosz, Ojciec w bibliotece) 14. film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego 4
15. wybrane programy telewizyjne, artykuły z czasopism i internetu (np. fragment artykułu Leona Szkutnika Jak nauczyć się obcego języka? z Wiedzy i Życia, fragment artykułu Mówi Brajan, pali się u mnie z Dziennika Łódzkiego ) Klasa VI 1. Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród 2. Antonina Domańska, Historia żółtej ciżemki 3. Irena Jurgielewiczowa, Ten obcy 4. Stanisław Lem, Bajki robotów 5. Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy 6. Aleksander Minkowski, Dolina Światła 7. Edmund Niziurski wybrana powieść (np. Niewiarygodne przygody Marka Piegusa, Sposób na Alcybiadesa) 8. John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem 9. wybór kolęd (np. Franciszek Karpiński, Bóg się rodzi) 70 10. wybór pieśni patriotycznych (np. Konstanty Ildefons Gałczyński, Pieśń o żołnierzach w Westerplatte; Rajnold Suchodolski, Mazurek 3 maja) 11. wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży (np. Zbigniew Herbert, Pan od przyrody; Wisława Szymborska, Limeryki; Mieczysława Buczkówna, Wieczór zimowy; Czesław Janczarski, Nie mijam) 12. film i widowisko teatralne 13. adaptacja filmowa i teatralna 14. wybrane programy telewizyjne, artykuły z czasopism i internetu (np. fragment artykułu Tradycje wigilijne w Twojej rodzinie opis z Victora Juniora, fragment artykułu Jarosława Mikołajewskiego A tak między nami: czy Jego już nie ma? z Gazety Wyborczej, fragment artykułu Kingi Dunin Zrobieni na niebiesko z Wysokich obcasów ) 5