Konferencja Finansowanie kosztów osieroconych oraz finansowanie inwestycji w sektorze Rozwiązanie KDT a rozwój konkurencji na rynku energii elektrycznej Halina Bownik - Trymucha Departament Promowania Konkurencji 14 października 2010 Warszawa 1
Finansowanie inwestycji KDT i pomoc publiczna przedtem KDT- środkiem finansowania inwestycji w systemie single buyer, środkiem pomocy publicznej i barierą rozwoju konkurencji w warunkach liberalizacji sektorów infrastrukturalnych( 1996 r.) teraz Ustawa Prawo energetyczne (art. 16) Prezes URE uzgadnia plany rozwoju przedsiębiorstw sieciowych oraz może ogłosić i przeprowadzić przetarg na nowe moce wytwórcze jeśli minister właściwy ds. gospodarki stwierdzi, że występuje długookresowe zagrożenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej 2
Rozwiązanie KDT pomoc publiczna - rozwój konkurencji Ustawa o rozwiązaniu KDT ( 2007 r.) -Prezes URE rozlicza udzieloną pomoc publiczną i ocenia zmiany na rynku energii z uwzględnieniem cech rynku konkurencyjnego 2006 9,5% 2009 6,4% 32,2% 21,4% 57,6% 0,7% KDT Giełda OTC pozostała sprzedaż 0,2% 71,9% Grupy kapitałowe Giełda OTC pozostała sprzedaż 3
Płynność rynku hurtowego i rozwój TPA Grupa energety czna Udział sprzedaży energii elektrycznej na giełdę w całkowitej sprzedaży grupy energetycznej PGE Tauron ENEA ENERGA Źródło: URE 0,00% 0,17% 0,23% 0,12% Źródło: European Commission: Report on progress in creating the internal gas and electricity market, COM(2010) 84 final, Brussels 11.03.2010. Wskaźnik HHI na hurtowym rynku energii elektrycznej przekroczył 2400 - PGE SA w obrocie energią elektryczną wynosił ponad 48% udział Wskaźnik zmiany sprzedawcy w Polsce dla odbiorców instytucjonalnych i w gospodarstwach domowych 0.08%, Wskaźniki zmiany sprzedawcy-czechy-1,5% Francja-3,4% Niemcy-4,8% Holandia -11% 4
Sytuacja na rynku energii elektrycznej w 2009 r. Zjawiska na rynku hurtowym: - spadek zapotrzebowania na energię elektryczną spadek o blisko 4%, - spadek cen energii elektrycznej na rynkach krótkoterminowych (spotowych), na giełdach oraz na rynku bilansującym, - wzrost cen średnio o 30%, w kontraktach dwustronnych Czy mechanizmy konkurencji na rynku funkcjonują prawidłowo i jaki mogą mieć wpływ na rozliczanie pomocy publicznej? 5
Zmiany na rynku i wpływ na rozliczenia pomocy publicznej za 2009 r. - co jest przychodem wytwórcy na rynku konkurencyjnym, jeżeli wytwórca nie działa bezpośrednio na rynku konkurencyjnym? - jak rozumieć grupę kapitałową i okres korygowania oraz czy uwzględniać oraz w jak sposób uwzględniać koszty CO 2? - jak oceniać i porównywać podmioty wytwórcze zgodnie z art. 37 ustawy o rozwiązaniu KDT gdy struktura podmiotowa staje się nieporównywalna? 6
Wyniki korekt za 2009 r. vs wnioski wytwórców pomoc publiczna Wytwórcy ogółem z uwzględnieniem korekty URE z uwzgl. wniosków z odwołań wytwórców Różnica Razem trzy grupy energetyczne 1 259 600,16 2 038 893,09 779 292,93 Pozostali wytwórcy 509 772,88 510 197,09 424,21 Łącznie wytwórcy 1 769 373,04 2 549 090,18 779 717,14 Trzy grupy energetyczne: PGE, TAURON, ENEA Pozostali wytwórcy: Elektrownia Pątnów II, EC Nowa Sarzyna, EC Chorzów i EC Zielona Góra Decyzje o korektach -17 w tym 12 koszty osierocone oraz 5 koszty gazowe Decyzje zaskarżone -11 w tym 8 koszty osierocone oraz 3 koszty gazowe 7
Mechanizmy stymulowania konkurencji na rynku - czy i w jakim stopniu obowiązek giełdowy wpłynie na ograniczenie siły rynkowej podmiotu posiadającego pozycję dominującą na krajowym rynku energii elektrycznej? - czy płynność polskiego rynku giełdowego będzie wystarczająca do wyznaczania ceny wskaźnikowej na rynku krajowym? - czy płynność polskiego rynku giełdowego będzie wystarczająca do wdrożenia projektu market coupling z rynkiem skandynawskim? 8
Efekty wprowadzenia obowiązku giełdowego Źródło: TGE SA 9
Dodatkowe mechanizmy stymulowania konkurencji na rynku Podstawą do rozwoju konkurencji jest zrównoważona struktura podmiotowa rynku. w innym przypadku konieczne są regulacje prawne i administracyjne: uprawnienia regulatorów (URE, UOKiK) do regulacji i ograniczenia siły rynkowej podmiotów posiadających dominującą pozycję na rynku działania w perspektywie krótkoterminowej -otwarcie na konkurencję zewnętrzną poprzez: rozwój połączeń transgranicznych i włączenie Polski do europejskiego rynku regionalnego działania w perspektywie średnio i długoterminowej 10
Dziękuję za uwagę Warszawa 2010 11