Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej PS.IV.0931-1-13-09 Protokół z kontroli kompleksowej przeprowadzonej Pogotowiu Opiekuńczym, ul. Wita Stwosza 6, 33-100 Tarnów, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie inspektor Monikę Sacha oraz inspektor Agnieszkę Górską na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) i upoważnienia do kontroli z dnia 27 kwietnia 2009 r. (znak: PS.IV.0939-22-09), wydanego z up. Wojewody przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej MUW w Krakowie. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w dniu 12, 13 i 14 maja 2009 roku. Funkcję Dyrektora jednostki w okresie objętym kontrolą pełnił Pan Zdzisław Kłusak. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, wylegitymował się oraz przedstawił imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Dyrektora Placówki Pana Zdzisława Kłusaka i Zastępcy Dyrektora Pana Krzysztofa Kuliga. Do protokołu załącza się: 1. Kserokopię Regulaminu Organizacyjnego Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 2. Kserokopię Statutu Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 3. Kserokopię Regulaminu wychowanków Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 4. Kserokopię Regulaminu samodzielnych wyjść wychowanków Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 5. Kserokopię Procedur postępowania nauczycieli i wychowawców w sytuacjach zagrożenia poczucia bezpieczeństwa oraz przestępczością i demoralizacją, 6. Kserokopię Regulaminu wypłacania kieszonkowego wychowankom Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 7. Kserokopię Projektu Profilaktycznego Alkohol świat zatopionych marzeń IV edycja, 8. Kserokopię Planu Pracy Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie na rok szkolny 2008/2009,
9. Kserokopie Karty udziału w zajęciach specjalistycznych, 10. Kserokopie przykładowych Indywidualnych Planów Pracy wychowanków Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 11. Kserokopię Protokołu z posiedzenia Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka z dnia 23.04.2008 roku, 12. Kserokopię grafiku dyżurów wychowawczych Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 13. Kserokopię karty pobytu dziecka, arkuszy badań specjalistycznych oraz karty udziału w zajęciach specjalistycznych, 14. Kserokopię faktur dot. wydatkowanych środków finansowych z rezerwy celowej budżetu państwa, 15. Kserokopię Informatora Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, 16. Ankietę wypełnioną przez Dyrektora Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie, która stanowi integralną część niniejszego protokołu. Zakres kontroli obejmował: - ocenę standardu wychowania i opieki, - zakres prawidłowego wykorzystania dotacji z rezerwy celowej budżetu państwa przekazanej w 2008 roku na realizację zadań w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczowychowawczych, w dziale 852- Pomoc społeczna, rozdział 85201 Placówki opiekuńczowychowawcze, 2130. Ustalenia z kontroli: Pogotowie Opiekuńcze jest publiczną całodobową placówką opiekuńczowychowawczą o charakterze interwencyjnym. Placówka rozpoczęła swoją działalność 1 kwietnia 1981 roku. Podmiotem prowadzącym Placówkę jest Urząd Miasta Tarnowa. Pogotowie Opiekuńcze w Tarnowie zostało wpisane do Rejestru Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych prowadzonego przez Wojewodę Małopolskiego pod nr 0021. Funkcję Dyrektora Pogotowia Opiekuńczego sprawuje od 1 września 1985 r. Pan Zdzisław Kłusak który został powołany na ww. stanowisko Uchwałą nr 175/2002 Zarządu Miasta Tarnowa z dnia 27 czerwca 2002 (ostatnie powołanie). Organizację kontrolowanej Placówki określa Regulamin Organizacyjny Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie. Regulamin określa m. in. zadania i cele Placówki, jej organizację pracy opiekuńczo-wychowawczej, strukturę organizacyjną oraz prowadzoną dokumentację. Zgodnie z 5 ust. 1 Regulaminu, cyt.: celem działań Pogotowia jest zapewnienie dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej całodobowej opieki i wychowania, a szczególności zaspokojenia ich niezbędnych potrzeb bytowych, rozwojowych, w tym emocjonalnych, zdrowotnych, społecznych i religijnych. Dokument został zatwierdzony przez Dyrektora Placówki oraz Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tarnowie. Uzupełnieniem regulaminu organizacyjnego są: Regulamin wychowanków - który stanowi integralną części regulaminu organizacyjnego i został zatwierdzony przez Dyrektora, wychowawców oraz wychowanków. Dokument określa podstawowe zasady dotyczące życia wychowanków, prawa i obowiązki oraz system nagród i kar Pogotowia Opiekuńczego. Regulamin Samorządu Wychowanków określa organizację samorządu wychowanków, sposób jego wyborów, zadania, kadencje samorządu oraz plan pracy samorządu wychowanków na rok szkolny 2008/2009, 2
Regulamin samodzielnych wyjść wychowanków - określa zasady wyjść i powrotu do placówki oraz warunki korzystania z wyjść sobotnio-niedzielnych i urlopowania świątecznego lub feryjnego. Regulamin przyznawania kieszonkowego, który zawiera informacje dotyczące kwoty kieszonkowego, terminu, w którym jest ono wypłacane oraz zasad przyznawania. Dokument podpisany został przez Dyrektora Placówki. Wychowankowie: Placówka dysponuje 30 miejscami statutowymi. W dniu przeprowadzania czynności kontrolnych 12 maja2009 r. w Placówce przebywało fizycznie 28 wychowanków. Liczba powyższa była zgodna ze stanem zapisanym w księdze ewidencji. Dwoje wychowanków było nieobecnych z powodu urlopowania. Obecnie w Placówce przebywa 4 wychowanków, których rodzice są pozbawieni praw rodzicielskich. Plan pracy placówki: Pogotowie Opiekuńcze w Tarnowie funkcjonuje w oparciu o Plan Pracy Pogotowia Opiekuńczego w Tarnowie na rok szkolny 2008/2009, który zawiera wyszczególnienie głównych zadań priorytetowych, które koncentrują się wokół 5 głównych punktów : 1. Zapobieganie zjawisku przemocy fizycznej wśród wychowanków, 2. Likwidowanie przypadków niszczenia mienia będącego własnością placówki, 3. Eliminowanie w kontaktach interpersonalnych wulgaryzmów i agresji słownej w relacjach wychowanek wychowanek, wychowanek-wychowawca 4. Zwalczanie nałogów palenia papierosów i spożywania napojów alkoholowych, 5. Motywowanie wychowanków do systematycznej nauki i wyrównywania braków programowych. W formie tabelarycznej zawarto poszczególne zadania do realizacji, sposób ich wykonania, termin, formy pomocy i wyróżnienie osób, które realizują szczególne zadania. Plan pracy został opracowany przez wychowawców, pedagoga, psychologa i zastępcę dyrektora. Został on zatwierdzony przez Dyrektora Placówki po wcześniejszym zapoznaniu się z dokumentem przez wszystkich pracowników. Ponadto plan pracy zawiera Projekt wychowawczy znajomość zasad sovorir-vivre wizytówką kulturalnego człowieka, realizowany przez cały rok szkolny pod innym hasłem na każdy kolejny miesiąc roku oraz szereg innych autorskich programów opracowanych przez pracowników placówki m. in.: Narkotyk, Bądź sobą, Kim jestem, Zieloną ścieżką, Razem, a jednak tacy sami, Nasza świadomość obywatelska, Ćwiczę, potrafię, umiem, Sąd nad papierosem Dodatkowo w planie pracy znajduje się plan imprez okazjonalnych (Dzień Babci i Dziadka, bal karnawałowy, powitanie wiosny, Wielkanoc, uroczystości I komunii św., Dzień Matki i Ojca, Dzień Dziecka, uroczystości z okazji obchodów rodzicielstwa zastępczego, pikniki i imprezy okolicznościowe). Zatrudnienie: Dyrektor Placówki Pan Zdzisław Kłusak posiada wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie), ukończył ponadto studia podyplomowe z zakresu pedagogiki resocjalizacyjnej, natomiast nie posiada specjalizacji z zakresu pomocy społecznej, o której stanowi 37 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 201, poz. 1455). 3
Z informacji udzielonych przez P. Dyrektora oraz z ankiety przesłanej do tut. Wydziału oraz analizy akt osobowych wynika, iż Placówka, w okresie przeprowadzania czynności kontrolnych, zatrudniała: w pionie pedagogicznym 13 osób (w wymiarze 12,5 etatu): Dyrektor Placówki (1 etat), Zastępca Dyrektora (1 etat), Psycholog (0,5 etatu), Pedagog (1 etat), 8 wychowawców (8 etatów) pracownik socjalny (1 etat). w pionie administracji i obsługi ogółem zatrudniono 9 osób, w tym m.in.: dwóch referentów ekonomiczno - administracyjnych (2 etaty), 3 kucharki (2,5 etatu), sprzątająca-praczka (1 etat), kierowca (1 etat), personel medyczny-pielęgniarka (1 etat), opiekunka nocna (1 etat). Kwalifikacje kadry pedagogicznej: K. K. wychowawca/zastępca dyrektora (KN) posiada wykształcenie wyższe magisterskie, ukończył studia podyplomowe na kierunku pedagogika w zakresie pedagogiki opiekuńczo wychowawczej, ponadto w 2007 roku ukończył studia podyplomowe z organizacji i zarządzania w pomocy społecznej; J. Ch. wychowawca (KN) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika specjalna w zakresie resocjalizacji; E. Dz. wychowawca (KN) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika resocjalizacyjna, ponadto ukończyła również studia podyplomowe na kierunku oligofrenopedagogika; T. K. wychowawca (KN) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku chemia, uzupełnione studiami podyplomowymi na kierunku pedagogika resocjalizacyjna; B. K. pedagog (KN) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńczo-wychowawcza, M. M. psycholog (KP) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologia; D. P. wychowawca (KN) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika opiekuńczo-wychowawcza; G. S. wychowawca (KN) - posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika resocjalizacyjna; A. Z. wychowawca (KN) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku pedagogika w zakresie pedagogiki społeczno-opiekuńczej, oraz studia podyplomowe na kierunku oligofrenopedagogiki, M. Z. wychowawca (KP) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku resocjalizacja i profilaktyka społeczna, ponadto uzupełnione studiami podyplomowymi z profilaktyki społecznej i prewencji kryminalnej; E. K. młodszy wychowawca (KP) posiada wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku nauki o rodzinie w zakresie pracy socjalnej, P. W. pracownik socjalny (KP) posiada wykształcenie wyższe na kierunku politologia w zakresie samorząd i praca socjalna, 4
Jak wynika z powyższego zestawienia osoba zatrudniona na stanowisku pracownika socjalnego nie posiada kwalifikacji, o których mowa w art. 116 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej oraz 38 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. Ponadto należy zaznaczyć, że dyżury nocne w kontrolowanej jednostce pełni osoba zatrudniona na stanowisku opiekuna nocnego (nie posiadająca kwalifikacji), co jest niezgodne z 25 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. W okresie przeprowadzania czynności kontrolnych Placówka nie korzystała z pomocy wolontariuszy. Z informacji przekazanych w dniu przeprowadzania czynności kontrolnych przez Dyrektora Placówki wynika, iż w 2008 r nie zgłosiła się żadna rodzina wyrażająca chęć pełnienia funkcji rodziny zaprzyjaźnionej. W trakcie przeprowadzenia czynności kontrolnych ustalono, że Dyrektor Placówki sprawuje nadzór pedagogiczny nad zatrudnioną kadrą. Opracowany został Wewnętrzny Regulamin kontroli i hospitacji w Pogotowiu Opiekuńczym w Tarnowie, sporządzony również został Plan hospitacji i kontroli w roku szkolnym 2008/2009. Nadzór sprawowany jest poprzez hospitacje zajęć, z których Dyrektor Placówki sporządza arkusz hospitacji oraz dokonuje analizy pohospitacyjnej. Sposób organizacji opieki nad wychowankami grafik dyżurów wychowawców. Zgodnie z informacjami zawartymi w ankiecie sporządzonej przez Pana Dyrektora, opieka w Pogotowiu Opiekuńczym w Tarnowie sprawowana jest w następujący sposób: 1. Opieka dzienna sprawowana jest w następujących godzinach od 7 do 12 jeden wychowawca, następnie od 12 do 22 na dyżur przychodzi drugi wychowawca. W sobotę, niedzielę i święta dyżur sprawuje 2 wychowawców po jednym w I i II grupie. 2. Opieka w godzinach nocnych - w dni powszednie oraz w dni wolne od nauki szkolnej (ferie, wakacje) dyżur sprawuje 1 wychowawca i opiekunka nocna, odpowiednio w godzinach od 21 do 7 i w godzinach od 22 do 8. Natomiast w soboty i niedziele oraz święta na dyżurze nocnym jest 1 wychowawca w godzinach od 21 do 7. Z analizy harmonogramu dyżurów wynika, że w godzinach popołudniowych opiekę sprawuje dwóch wychowawców, natomiast zgodnie z 25 ust 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych pod opieką jednego wychowawcy może przebywać do 10 dzieci, natomiast placówka przeznaczona jest dla 30 dzieci. W godzinach nocnych opieka sprawowana jest przez jednego wychowawcę i opiekunkę nocną, która nie posiada kwalifikacji, o których stanowi 25 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. Zespół do spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka: W Placówce od 1981 roku działa Stały Zespół ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka, który wcześniej funkcjonował jako Zespół Diagnostyczno - Kwalifikacyjny. Ostatnie posiedzenie odbyło się 23 kwietnia 2009 roku. Na posiedzeniach Zespołu omawiana jest w sposób obszerny i rzetelny sytuacja zdrowotna, szkolna, wychowawcza oraz sytuacja rodzinna wychowanków. Z analizy protokołów Zespołu wynika, iż Stały Zespół po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka formułuje decyzje, co do dalszej pracy z dzieckiem, mimo iż zgodnie z zapisami 10 ust. 7 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku, cyt. (...) stały zespół formułuje na piśmie opinię dotyczącą zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce. Dyrektor podczas przeprowadzania czynności kontrolnych został poinformowany 5
o konieczności formułowania opinii dotyczącej zasadności dalszego pobytu wychowanków w Placówce, po każdym z posiedzeń Stałego Zespołu. Ponadto, protokoły podpisywane są przez wszystkie osoby biorące udział w posiedzeniach. Jak wynika z analizy kontrolowanych protokołów, w skład Stałego Zespołu wchodzili Dyrektor Placówki, wychowawcy, przedstawiciele Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tarnowie, opiekunowie wychowanków, przedstawiciele szkół, do których uczęszczają wychowankowie, psycholog, pracownik socjalny, pedagog zatrudniony w Placówce oraz pielęgniarka. Szczegółowa analiza protokołów z posiedzeń Stałego Zespołu, które odbyły się w 2008 i 2009 roku wykazała także, iż był dotrzymywany termin dokonywania okresowej oceny sytuacji dziecka, nie rzadziej niż co pół roku, określony w 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Z analizy dokumentów przedstawionych osobom kontrolującym wynika, iż na posiedzenia Zespołu w 2008 r. i 2009 r. nie zapraszano osób, o których mowa w 10 ust. 6 pkt 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, tj. przedstawicieli sądu właściwego ze względu na miejsce położenia placówki, właściwego centrum pomocy, ośrodka pomocy społecznej, Policji, służby zdrowia, instytucji oświatowych, ośrodka adopcyjno-opiekuńczego oraz organizacji społecznych statutowo zajmujących się problematyką rodziny i dziecka, a także mogą być zapraszane osoby bliskie dziecku. Zapraszanie na posiedzenia Zespołu przedstawicieli ww. instytucji umożliwi uzyskanie pełnej wiedzy o sytuacji socjalnej, prawnej oraz rodzinnej wychowanków i da możliwość prowadzenia z nimi efektywnej pracy wychowawczej. W 2008 r. odbyło się 19 posiedzeń Zespołu w dniach: 28.01, 14.02, 21.02, 31.03, 14.04, 28.04, 26.05, 29.05, 05.06, 19.06, 26.06, 15.07, 11.09, 02.10, 16.10, 30.10, 20.11, 4.12, 18.12. w 2009 roku odbyło się 7 posiedzeń Zespołu w dniach: 15.01, 29.01, 12.02, 15.03, 02.04, 16.04, 23.04. W ostatnim posiedzeniu wzięli udział: przewodniczący zespołu, kierownik Wydziału Pomocy Rodzinie MOPS w Tarnowie, pedagog, wychowawcy, nauczyciel, pracownik socjalny, pielęgniarka, referent ekonomiczno administracyjny. Ocena prowadzonej w placówce dokumentacji, w tym dokumentacji wymienionej w 26 ust. 1 pkt. 1-4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych Pogotowie Opiekuńcze w Tarnowie prowadzi m.in. następującą dokumentację: Księgę ewidencji zawiera następujące dane: lp., imię i nazwisko dziecka, numer ewidencyjny, datę i miejsce urodzenia, szkołę i klasę nauczania, imiona i nazwiska oraz adresy rodziców (opiekunów prawnych), nr PESEL dziecka, datę przyjęcia do Placówki, datę opuszczenia i podstawę prawną, miejsce pobytu wychowanka po opuszczeniu Pogotowia. Kontrolujący zwrócili uwagę, że w kilku przypadkach został przekroczony termin pobytu wychowanków w placówce, o którym stanowi 4 ust 7 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Zeszyt ewidencji zwolnień wychowanków dokument prowadzony w formie tabelarycznej i zawiera następujące informacje: lp., datę i godzinę wyjścia, imię i nazwisko wychowanka oraz miejsce wyjścia, datę i godzinę powrotu, podpis wychowanka, podpis wychowawcy; Zeszyt przekazywania dyżurów zawiera zapiski wychowawców dotyczące ważnych ustaleń i wydarzeń mających miejsce podczas ich dyżurów, Dziennik zajęć socjoterapeutycznych znajdują się w nim zapiski dotyczące przebiegu prowadzonych zajęć socjoterapeutycznych, Dziennik zajęć reedukacyjnych prowadzony jest w formie tabelarycznej i znajdują się w nim informacje określające datę przeprowadzonych zajęć, liczbę godzin, treść 6
zajęć, podpisy osób, które prowadziły zajęcia oraz podpisy osób uczestniczących i rodzaj prowadzonych ćwiczeń, Dzienniki zajęć wychowawczych zawierają informacje na temat bieżących zajęć wykonywanych przez wychowanków w ciągu danego dnia, Teczki osobowe wychowanków zawierają następujące informacje: orzeczenia sądu o umieszczeniu dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo wniosek rodziców o umieszczenie dziecka w placówce, skierowanie do placówki, odpis aktu urodzenia, a w przypadku sierot lub półsierot również odpis aktu zgonu zmarłego rodzica, dokumentacja o stanie zdrowia, dokumentacja szkolna (świadectwa szkolne), kwestionariusze wywiadu środowiskowego, indywidualne plany pracy, karty pobytu, arkusze obserwacji pedagogicznej i psychologicznej, arkusze udziału w zajęciach specjalistycznych, umowy określające warunki okresowego powrotu dziecka do rodziny, poświadczenie zameldowania, korespondencję w sprawach dziecka i inną dokumentację dotyczącą dziecka. Teczki akt osobowych dzieci prowadzone są dla każdego wychowanka osobno, co ułatwia szybki dostęp do określonego dokumentu dotyczącego danego wychowanka. Dokumentacja prowadzona jest w sposób uporządkowany. Zeszyt przekazywania dyżurów, Księga zarządzeń. Indywidualne Plany Pracy W trakcie czynności kontrolnych przeanalizowano IPP wychowanków Placówki. Każdy Indywidualny Plan Pracy zawiera kartę informacyjną dotyczącą wychowanka. Podczas kontroli ustalono, że aktualnie obowiązujący wzór Indywidualnego Planu Pracy składa się z następujących sfer 1. Diagnoza wstępna sporządzona na podstawie informacji pozyskanych z wywiadu środowiskowego, wstępnej diagnozy psychologicznej i pedagogicznej, oceny sytuacji socjalno-bytowej, działań podjętych przez pracownika socjalnego oraz oceny stanu zdrowia i rozwoju fizycznego, 2. Decyzje i wnioski Zespołu ds. Okresowej Sytuacji Dziecka zawiera końcowe postanowienia dotyczące dalszej sytuacji dziecka, 3. Indywidualny plan pracy podzielony jest na działania długoterminowe i działania krótkoterminowe, 4. Arkusze badań specjalistycznych, 5. Karta zajęć specjalistycznych 6. Dokumentowanie pracy z rodziną wychowanka 7. Kontakty z instytucjami w sprawach wychowanka, 8. Karta pobytu wychowanka. Powyższy dokument nie podlega modyfikacji co pół roku, o czym stanowi zapis 12 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. W Indywidualnym Planie Pracy brak określonych dat realizacji zarówno działań krótko, jak i długoterminowych. Karty pobytu dziecka: Prowadzone są w formie tabelarycznej, zawierają wskazówki dotyczące prowadzenia karty pobytu, które maja za zadanie odzwierciedlać zapisy punktowe. Co dwa tygodnie ocenie podlegają następujące obszary: stosunek rodziców (rodziny) do dziecka, relacje dziecka z rodzicem (rodziną), samodzielność, umiejętność obsługi, funkcjonowanie emocjonalne, stan 7
zdrowia dziecka, szczególne potrzeby dziecka, znaczące dla dziecka wydarzenia, uwagi. Karta pobytu jest wypełniana na bieżąco. Karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu: Dokument został opracowany w formie tabelarycznej i zawiera następujące dane: datę, rodzaj zajęć, osiągnięte efekty, uwagi dotyczące przebiegu zajęć oraz opis prowadzącego. W trakcie czynności kontrolnych ustalono, że karty udziału w zajęciach specjalistycznych prowadzone są przez psychologa i pedagoga, tymczasem zajęcia takie mogą być prowadzone również przez pozostałych wychowawców o czym poinformowano dyrektora placówki. Opisy przeprowadzonych zajęć są dokonywane na bieżąco, opatrzone datą i podpisem prowadzącego. Arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych Prowadzone są w dwóch częściach: 1. Badania i obserwacje pedagogiczne i psychologiczne prowadzone są przez pedagoga lub psychologa, 2. Obserwacje i spostrzeżenia wychowawcze wypełniają wszyscy pracownicy Pogotowia a w szczególności wychowawca prowadzący. Wpisy dokonywane są na bieżąco w sposób wyczerpujący, opatrzone są datą i podpisem prowadzącego. Ocena standardu wychowania i opieki: Jak wynika z wyjaśnień pozyskanych podczas kontroli, wychowankowie wdrażani są w codzienne obowiązki głównie poprzez sprzątanie pomieszczeń jakie zajmują. Wychowankowie mają organizowane różnego rodzaju zajęcia: - zajęcia plastyczne 2 razy w tygodniu, - zajęcia kulinarne co 2 tygodnie, - zajęcia sportowe 3 razy w tygodniu, - zajęcia muzyczne w zależności od dyżuru wychowawcy, - zajęcia kulturalne 1 raz w tygodniu, - zajęcia informacyjne apel cotygodniowy i spotkania społeczności. Ponadto wychowankowie w ciągu całego tygodnia mają organizowane stałe zajęcia prowadzone przez wychowawców. W placówce prowadzona jest socjoterapia grupowa. Grupy, w których uczestniczą wychowankowie są 10 osobowe. Zajęcia prowadzone są raz w tygodniu przez psychologa/terapeutę oraz pedagoga/terapeutę. Pedagog i psycholog prowadzą, również terapię indywidualną z której w ciągu ostatniego półrocza skorzystało 9 wychowanków. W placówce działa samorząd wychowanków, o którym stanowi 13 ust.1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Organizację samorządu określa regulamin. Wychowankowie mają opiekuna samorządu. Zgodnie z 27 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych dzieciom w placówce zapewnia się kwotę pieniężną do własnego dysponowania przez dzieci od 5 roku życia, której wysokość, nie niższą niż 0,5% i nie wyższą niż 5% kwoty, o której mowa w art. 78 ust. 2 ustawy, ustala co miesiąc dyrektor placówki w porozumieniu z samorządem placówki, o którym mowa w 13. Po przeprowadzeniu rozmów z wychowankami Placówki wynika, że wiedzą oni dobrze ile mogą dostać kieszonkowego w danym miesiącu. Kieszonkowe waha się w granicach od 8 zł do 75 zł. 8
Wychowankowie w kontrolowanej Placówce otrzymują kieszonkowe w oparciu o Regulamin Kieszonkowego. Współpraca z rodziną biologiczną Z informacji zawartych w ankiecie wynika, że za podtrzymywanie kontaktów z rodzinami wychowanków odpowiedzialny jest pracownik socjalny, pedagog, psycholog oraz indywidualny wychowawca dziecka. Jednak to na pracowniku socjalnym spoczywa najwięcej obowiązków dotyczących współpracy z rodzinami biologicznymi. Dokonuje on także diagnozy sytuacji socjalno-bytowej rodziny. Wszystkim rodzinom udziela się porad i ukierunkowuje w jaki sposób postępować z wychowankami po opuszczaniu placówki. Ponadto na koniec pobytu ustala się wskazówki wychowawcze dla rodziców. W czasie czynności kontrolnych inspektorzy przeprowadzili rozmowę z pracownikiem socjalnym. Ustalono, że pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania rodziców wychowanka, ściśle współpracuje z instytucjami związanymi bezpośrednio z rodziną np. Powiatowy Urząd Pracy, Sądy Rodzinne, Policja, kuratorzy, Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej, Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej. Pracownik socjalny odwozi wychowanków do innych placówek, odwozi rodziców wychowanków na leczenie nałogów, uczestniczy w rozprawach w sądzie, jest odpowiedzialny za poszukiwanie rodzinnej formy opieki dla dzieci. Prowadzone są zajęcia edukacyjne dla rodziców wychowanków w ramach spotkań informujących w szkole. Dotyczą przyczyn trudności wychowawczych, zasad wychowywania dzieci, postępowania z dzieckiem agresywnym. Psycholog wspólnie z pedagogiem zatrudnionym w placówce prowadzą terapię rodzin, w ostatnim półroczu objęto terapią 4 rodziny. Po przeprowadzeniu rozmowy z panią pedagog, wynika, że terapia prowadzona jest w zależności od potrzeb danej rodziny. Współpraca placówki ze środowiskiem lokalnym Placówka utrzymuje stały kontakt ze szkołami, do których uczęszczają wychowankowie, sądami rodzinnymi, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej oraz Ośrodkiem Adopcyjno-Opiekuńczym w Tarnowie, Domami Dziecka nr 1 i 2 w Tarnowie, Rodzinnym Ośrodkiem Diagnostyczno - Konsultacyjnym oraz Poradnią Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży w Tarnowie. Placówka ma wielu sponsorów, którzy wspomagają Placówkę w środki higieniczne, ubrania, żywność, książki, gry edukacyjne, sprzęt gospodarstwa domowego, meble itp. Ponadto, od 4 lat Pogotowie Opiekuńcze realizuje projekt Alkohol świat zatopionych marzeń, głównym zadaniem projektu jest profilaktyka antyalkoholowa oraz integracja środowiska lokalnego, wychowanków i uczniów różnych placówek. Zamiarem pomysłodawcy jest zainteresowanie tym projektem szkół oraz placówek, gdzie problemy związane z alkoholem wśród dorastającej młodzieży winny być tematem wielu spotkań i prelekcji. Oprócz szkół i placówek współtwórcami projektu są Izba Wytrzeźwień, Szpital oddział leczenia uzależnień, Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Tarnowskie Towarzystwo Zapobiegania Patologiom Społecznym. Opieka medyczna Wychowankowie Pogotowia Opiekuńczego są pod opieką pielęgniarki zatrudnionej w Placówce w godzinach od 7.30 do 15.30. Do obowiązków pielęgniarki należy oprócz podawania leków i bieżącej opieki, wychodzenie z wychowankami na umówione wizyty lekarskie i do poradni. W nagłych przypadkach wychowankowie konsultowani są w Pogotowiu Ratunkowym 9
Liczba dzieci leczonych w specjalistycznych poradniach: neurologiczna (3), nefrologiczna (1), psychiatryczna (6). Dwoje wychowanków posiada orzeczenie o niepełnosprawności, kolejnych 2 dzieci jest niepełnosprawnych intelektualnie. Usługi edukacyjne W strukturach Placówki funkcjonuje Szkoła Podstawowa z oddziałami klas IV-VI oraz Gimnazjum z klasami I-III. Uczniowie klas I-III Szkoły Podstawowej realizują obowiązek szkolny w pobliskiej szkole środowiskowej. Wszyscy wychowankowie przebywający w Placówce realizują obowiązek szkolny pięcioro z nich uczęszcza do szkoły podstawowej w Placówce, jedno dziecko uczęszcza do gimnazjum specjalnego, 22 uczy się w gimnazjum w Placówce i jeden wychowanek uczęszcza do zasadniczej szkoły zawodowej. W przypadku jednego wychowanka obowiązek szkolny realizowany jest w formie indywidualnego nauczania. Wychowankowie w Placówce mają zapewnioną pomoc w nauce, w szczególności przy odrabianiu zadań domowych przez wychowawców, stażystów, studentów odbywających praktyki. Wszyscy wychowankowie uczęszczają na zajęcia wyrównawcze, ponadto 20 wychowanków korzysta z zajęć terapeutycznych w zakresie deficytów szkolnych prowadzonych przez wychowawców, nauczycieli, pedagoga i psychologa. Od 2000 roku w Placówce działa poradnia psychologiczno-pedagogiczna. W każdy poniedziałek w godzinach od 11.00 do 14.00 specjaliści zatrudnieni w Pogotowiu Opiekuńczym (psycholog, pedagog, wychowawcy) służą radą, wsparciem, informacją oraz pomocą w rozwiązywaniu problemów nauczycielom, rodzicom i dzieciom ze środowiska lokalnego. Wizja lokalna placówki Pogotowie Opiekuńcze w Tarnowie mieści się w 3-kondygnacyjnym budynku. Na pierwszym piętrze znajduje się pokój wychowawców, 2 łazienki, świetlica, izolatka, gabinet pielęgniarki i pokój dla dzieci chorych, sypialnia 6-osobowa oraz pomieszczenie księgowej. Na drugim piętrze znajduje się, pokój administracyjny i pracownika socjalnego oraz dyrektora dwa pokoje 6 -osobowe, 2 łazienki, pokój 4-osobowy, po drugiej stronie znajduje siedziba szkoły składająca się z dwóch klas lekcyjnych oraz pomieszczenia dla nauczycieli. Na ostatniej kondygnacji budynku znajdują się pokój psychologa i pedagoga dwa pokoje 6-osobowe, pralnia i suszarnia oraz 2 łazienki. Na dzień przeprowadzania kontroli Placówka nie spełniała standardów pod względem lokalowym, tzn. pokoje mieszkalne są sześcioosobowe, brakowało pomieszczeń do wypoczynku ( 27 ust 3 pkt 3), miejsc do cichej nauki ( 27 ust 3 pkt 4), aneksów kuchennych w wystarczającej liczbie ( 27 ust 3 pkt 6), a także pokoju gościnnego ( 27 ust 3 pkt 9). Program naprawczy: Placówka posiada program naprawczy, którego aktualizacja wpłynęła do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego 18 marca 2009 roku. Program przewiduje przebudowę i rozbudowę budynku internatu przy ul. Szarych Szeregów 1 w Tarnowie, na potrzeby Bursy Międzyszkolnej i Pogotowia Opiekuńczego. Po remoncie Placówka będzie spełniać standardy, o których mowa w rozporządzeniu w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych. Pogotowie Opiekuńcze będzie oddzielone od Bursy Międzyszkolnej. Obie Placówki będą posiadały oddzielne wejścia, będą oddzielnie finansowane. 10
Gmina Miasta Tarnowa ogłosiła przetarg nieograniczony na Przebudowę i rozbudowę budynku internatu na potrzeby Bursy Międzyszkolnej i Pogotowia Opiekuńczego. Wyznaczono termin składania ofert na dzień 2 czerwca 2009 roku. Podczas czynności kontrolnych ustalono, że w roku 2008 Pogotowie Opiekuńcze w Tarnowie, otrzymało środki finansowe z rezerwy celowej budżetu państwa na dochodzenie do standardów. Pismem z 12 listopada 2008 roku oraz zgodnie z umową finansową sporządzoną w dniu 18 listopada 2008 roku przyznano Miastu Tarnów środki finansowe z rezerwy celowej budżetu państwa w wysokości 4.750 zł na dofinansowanie realizacji zadania w zakresie osiągania standardów w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (dział 852 - Pomoc Społeczna, rozdział 85201 - Placówki opiekuńczo-wychowawcze, 2130). Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych w Pogotowiu Opiekuńczym w Tarnowie Dyrektor przedłożył inspektorom kontrolującym faktury na łączną kwotę 9500.06 zł. Stwierdzono, iż przyznane Miastu Tarnów środki z rezerwy celowej budżetu państwa wydatkowano zgodnie z przeznaczeniem. Wnioski: Na tym protokół zakończono Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. 11
Data otrzymania protokołu: 24.06.2009 Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków 24.06.2009 POGOTOWIE OPIEKUŃCZE Inspektor w TARNOWIE 33 100 Tarnów, ul. Wita Stwosza 6 mgr Monika Sacha tel./fax (014) 6218934, (014) 6273476... NIP 873 15 92 663 REGON 000869608 Inspektor DYREKTOR mgr Agnieszka Górska... (-) mgr Zdzisław Kłusak /podpisy osób kontrolujących/... /podpis Dyrektora jednostki kontrolowanej/ 12