1. Nienamagnesowaną igłę zawieszoną na nici, zbliżono do magnesu sztabkowego. A) Igła przylgnie do każdego z końców sztabki. B) Igła przylgnie do sztabki w każdym miejscu. C) Igła przylgnie do sztabki w jej części środkowej. 2. Naelektryzowana kulka wytwarza wokół siebie pole elektrostatyczne. Magnes sztabkowy wytwarza wokół siebie pole magnetyczne. Wymień jedną cechę podobną dla obu pól. 3. Kółka z krzyżykiem oznaczają, że w przestrzeni otaczającej przewodnik AB wytworzono pole magnetyczne, którego linie są zwrócone za kartkę. Jeśli przez przewodnik przepuścimy prąd elektryczny w kierunku od A do B, to A) stan sprężyny nie ulegnie zmianie. B) sprężyna, na której wisi przewodnik wydłuży się. C) sprężyna, na której wisi przewodnik skurczy się. 4. Rysunek przedstawia magnesy sztabkowe i linie pola magnetycznego między nimi. Bieguny magnetyczne oznaczone cyframi 1 i 2 są A) różnoimienne. B) jednoimienne. 5. Za pomocą magnesu można podnieść A) igłę do szycia. B) drewniane wiórki. C) kawałek szkła 6. Za pomocą transformatora obniżono napięcie z 22000 V na 220 V. Ile wynosi stosunek liczby zwojów uzwojenia pierwotnego z 1 do liczby zwojów uzwojenia wtórnego z 2? A) 1/100. B) 1000. C) 100. 1
7. Do zawieszonej na nici igły magnetycznej zbliżono pałeczkę szklaną naelektryzowaną dodatnio. Czy oddziaływanie między igłą i pałeczką to oddziaływanie elektryczne, czy magnetyczne? Uzasadnij odpowiedź. 8. Do obwodu zbliżamy magnes biegunem S. Wówczas w obwodzie płynie prąd elektryczny. A) Fałsz. B) Prawda. 9. Gdy magnes zbliżamy do zwojnicy, płynie w niej prąd indukcyjny. Skąd pochodzi energia potrzebna do wprawienia w uporządkowany ruch elektronów w zwojnicy? 10. Które zdania dotyczą transformatora obniżającego napięcie a) Napięcie między końcami uzwojenia wtórnego jest większe niż między końcami uzwojenia pierwotnego. b) Napięcie między końcami uzwojenia wtórnego jest mniejsze niż między końcami uzwojenia pierwotnego. c) Liczba zwojów uzwojenia pierwotnego jest większa niż liczba zwojów uzwojenia wtórnego. d) Liczba zwojów uzwojenia pierwotnego jest mniejsza niż liczba zwojów uzwojenia wtórnego. A) tylko a) i c). B) tylko b) i c). C) tylko b) i d). 11. Naelektryzowana kulka wytwarza wokół siebie pole elektrostatyczne. Magnes sztabkowy wytwarza wokół siebie pole magnetyczne. Wymień jedną cechę różniącą te pola. 12. W zjawisku indukcji elektromagnetycznej, w zamkniętym obwodzie powstaje prąd elektryczny. Czy nie jest to sprzeczne z zasadą zachowania energii? Czy energia ruchu elektronów w obwodzie powstaje "z niczego"? 2
13. W obręczy P popłynie prąd indukcyjny, gdy będziemy ją A) przesuwać równolegle w stronę bieguna S. B) obracać wokół osi pionowej. 14. Okręgi narysowane przerywną linią to linie pola magnetycznego wokół przewodnika z prądem. Zaznacz strzałkami zwrot tych linii. 15. Pierwotne uzwojenie transformatora ma 50 zwojów, a wtórne 1000 zwojów. Jeśli uzwojenie pierwotne zasilono napięciem przemiennym o maksymalnej wartości 330 V, to na zaciskach uzwojenia wtórnego uzyskano napięcie A) 660 kv. B) 6,6 kv. C) 330 kv. 16. Rysunki przedstawiają dwa możliwe sposoby konstrukcji oświetlenia choinkowego. Użycie transformatora jest konieczne w przypadku A) II. B) I. 17. Niektóre urządzenia elektryczne wymagające zasilania niskim napięciem nie mogą być włączone bezpośrednio do sieci domowej. Do gniazdka podłącza się "zasilacz" i dopiero do niego urządzenie. Co musi zawierać taki "zasilacz"? 18. W prądnicy następuje zamiana A) energii mechanicznej w energię elektryczną. B) energii elektycznej w energię mechaniczną. 3
19. Elektromagnes jest przedstawiony na rysunku A) tylko B. B) A i B. C) tylko A. 20. Uporządkowany ruch elektronów w przewodniku zachodzi tylko pod wpływem sił elektycznych. Objaśnij na podstawie praw Maxwella, dlaczego zmiany pola magnetycznego w zwojnicy wywołują prąd indukcyjny. 21. Włączona do sieci kuchenka elektryczna A) wysyła promieniowanie podczerwone. B) nie wysyła żadnych fal elektromagnetycznych. C) wysyła promieniowanie ultrafioletowe. 22. Między biegunami magnesów znajduje się przewodnik, przez który płynie prąd. Na przewodnik działa siła, jak pokazuje rysunek. Dorysuj strzałkę obrazującą kierunek prądu w przewodniku. 23. W silniku elektycznym następuje zamiana A) energii mechanicznej w energię elektryczną. B) energii elektrycznej w energię mechaniczną. 24. Elektromagnes jest magnesem trwałym. A) Fałsz. B) Prawda. 4
25. W polu magnetycznym umieszczono przewodnik, przez który płynie prąd elektyczny. Na przewodnik działa siła elektrodynamiczna. A) Prawda. B) Fałsz. 26. Czy twoim zdaniem istnieje jakiś związek między odkryciami Oersteda i Faraday'a? Uzasadnij odpowiedź. 27. Wybierz po jednym wyrażeniu z każdej kolumny i utwórz z ich użyciem poprawne zdanie. pole magnetyczne dwa przewodnik z prądem kierunek przestrzeni bieguny 28. Na rdzeń żelazny nawinięto pewną liczbę zwojów i włączono prąd elektryczny, jak pokazuje rysunek A. Następnie zwiększono liczbę zwojów, równocześnie przesunięto suwak opornicy tak, że natężenie prądu w obwodzie nie zmieniło się (rys. B). Pole magnetyczne wokół elektromagnesu w przypadku B A) jest słabsze. B) jest takie, jak w przypadku A. C) jest silniejsze. 29. Zjawisko działania siły na przewodnik z prądem umieszczony w polu magnetycznym zostało wykorzystane przy budowie A) prądnicy. B) silnika elektrycznego. 30. Jadąc wieczorem rowerem, możesz oświetlać sobie drogę przejazdu, montując w nim "dynamo". Co to za urządzenie i dlaczego podłączona do niego żarówka świeci? 5
31. Co należy zrobić, by elektromagnes przestał mieć własności magnetyczne? 32. Biegun północny igły kompasu wskazuje północny biegun geograficzny, co oznacza, że w pobliżu tego bieguna znajduje się biegun magnetyczny Ziemi. 33. W pobliżu północnego bieguna geograficznego Ziemi znajduje się biegun magnetyczny. 34. Oznacz bieguny (N, S) powstałego elektromagnesu. 35. Pole magnetyczne A) tylko magnesy. B) wytwarzają magnesy i przewodniki z prądem. C) tylko przewodniki z prądem. 36. Na dwóch metalowych szynach ułożono srebrną rurkę. Do końców szyn A i B przyłożono napięcie, jak pokazuje rysunek. W tej sytuacji A) rurka potoczy się w lewo, B) rurka nie poruszy się. C) rurka potoczy się w prawo, 37. Między domową siecią elektryczną a dzwonkiem elektrycznym znajduje się transformator. Służy on do A) obniżania napięcia. B) podwyższania napięcia. 38. Igła magnetyczna ustawia się na południowym biegunie magnetycznym Ziemi A) równolegle do powierzchni Ziemi. B) prostopadle do powierzchni Ziemi, biegunem południowym w dół. C) prostopadle do powierzchni Ziemi, biegunem północnym w dół. 6
39. Każdy atom żelaza można traktować jak mały magnesik. Jeżeli żelazo znajdzie się w polu magnetycznym, wszystkie magnesiki ustawiają się jednakowo i sztabka staje się magnesem. W tzw. stali twardej uporządkowanie pozostaje nawet po usunięciu zewnętrznego pola. Objaśnij, na podstawie powyższych informacji, dowolne zjawisko lub fakt, z którym zetknąłeś się w nauce o magnetyzmie. 40. Elektryzowanie i magnesowanie tym m.in. różnią się od siebie, że ciało może być naelektryzowane dodatnio lub ujemnie, natomiast ciało namagnesowane nie może posiadać tylko bieguna N lub tylko bieguna S. A) Prawda B) Fałsz. SKALA OCEN: niedostateczny:0-40, dopuszczający: 0-0, dostateczny: 0-0, dobry: 0-0, bardzo dobry: 0-0, celujący: 0-0 7
GRUPA: A1 1. A 2. Np. oddziaływanie na odległość; 3. C 4. A 5. A 6. C 7. Elektryczne. Igła jest przewodnikiem, więc gdy znajdzie się w polu elektrycznym pałeczki, naelektryzuje się przez indukcję (biegun S - ujemnie); 8. B 9. Z pracy, którą musimy wykonać, zbliżając do siebie dwa jednoimienne bieguny; 10. B 11. Linie pola magnetycznego są zamknięte, a linie pola elektostatycznego - nie; 12. Nie. Energia powstaje z wykonanej przez nas pracy, np. przy zbliżaniu bieguna magnetycznego do zwojnicy; 13. B 14. Zgodnie z ruchem wskazówek zegara; 15. B 16. A 17. Musi zawierać transformator obniżający napięcie; 18. A 19. C 20. Zmiany pola magnetycznego wewnątrz zwojnicy wywołują zmienne pole elektryczne, w którym na elektrony działa siła, powodująca ruch; 21. A 22. 23. B 24. A 25. A 26. Odkryli zjawiska "odwrotne"; 27. Przewodnik z prądem wytwarza w przestrzeni pole magnetyczne; 28. C 29. B 30. Jest to prądnica, której wirnik jest sprzężony z kołem roweru. Obrót koła powoduje obrót wirnika, co powoduje powstanie prądu indukcyjnego; 31. Należy wyłączyć prąd płynący przez uzwojenie elektromagnesu; 32. południowy; 33. południowy; 34. Od lewej: NS; 35. B 36. A 37. A 38. C 39. 40. A