Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie Analiza rynku pracy w gminie Szlichtyngowa w latach 2013-2014 oraz w okresie styczeń marzec 2015. Czerwiec 2015
WSTĘP Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie, działa w oparciu o Ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 roku. poz.149, z późn. zm.) i realizuje zadania z zakresu polityki rynku pracy. Informacja przedstawia stan i zmiany na lokalnym rynku pracy w latach 2013-2014, a także w okresie 3 miesięcy 2015 roku oraz podejmowane na bieżąco działania w zakresie przeciwdziałania bezrobociu. Opracowanie powyższe oparte jest na danych gromadzonych i przetworzonych przez Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie. 1. POZIOM I STOPA BEZROBOCIA W POWIECIE WSCHOWSKIM Na koniec grudnia 2014 roku liczba bezrobotnych wynosiła 1812 osób wobec 2285 w analogicznym okresie roku 2013. Zmiana wynosiła 473 osoby. W marcu 2015 roku liczba ta wzrosła do 1838 osób. Tendencją coroczną jest, że w okresie od stycznia do września liczba bezrobotnych ulega zmniejszeniu a następnie rośnie, zarówno w układzie gmin, powiatów oraz całych województw w tym też lubuskiego. Terytorialne rozmieszczenie osób bezrobotnych wg. gmin w Powiecie Wschowskim oraz udział osób bezrobotnych w układzie gmin, w stosunku do ogólnej liczby tych osób w Powiecie Wschowskim w kolejnych latach (na koniec roku) oraz w I kwartale 2015 roku obrazują poniższe tabele. Ilość osób bezrobotnych w Powiecie Wschowskim w marcu 2015 roku oraz w 2013 i 2014 roku Wyszczególnienie Grudzień 2013 Grudzień 2014 Marzec 2015 Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety MIASTO SŁAWA 183 103 153 77 168 93 GMINA SŁAWA 374 200 337 191 363 195 MIASTO SZLICHYNGOWA 95 55 57 33 59 29 GMINA SZLICHTYNGOWA 269 151 183 104 191 103 MIASTO WSCHOWA 896 505 717 405 705 402 GMINA WSCHOWA 468 225 365 192 352 194 POWIAT WSCHOWSKI 2285 1239 1812 1002 1838 1016
Powiatowy Urząd Pracy Gorzów Wlkp. grodzki/ziemski Krosno Odrzańskie Międzyrzecz Nowa Sól Słubice Strzelce Krajeńskie Sulęcin Świebodzin Wschowa Zielona Góra grodzki/ziemski Żagań Żary Udział osób bezrobotnych w układzie gmin, Rok Powiat Wschowski Gmina Wschowa Gmina Sława Gmina Szlichtyngowa liczba % liczba % liczba % 2013 2285 1364 59,69% 557 24,38% 364 15,93% 2014 1812 1082 59,71% 490 27,04% 240 15,18% Styczeń 2015 1930 1097 56,84% 576 29,84% 257 13,32% Luty 2015 1904 1090 57,25% 555 29,15% 259 13,60% Marzec 2015 1838 1057 57,51% 531 28,89% 250 13,60% W powiecie wschowskim liczbowy i procentowy udział osób bezrobotnych od lat przedstawia stałą tendencje. Gmina Wschowa stanowi ok. 57-63% udziału osób bezrobotnych w powiecie, gmina Sława ok.23-30%, a gmina Szlichtyngowa 14-16%. Stopy bezrobocia Powiatu Wschowskiego na tle województwa lubuskiego Województwo lubuskie składa się z 12 powiatów ziemskich i 2 grodzkich (Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski). Na koniec I kwartału 2015 roku struktura i stopa bezrobocia w poszczególnych powiatach i w województwie kształtowały się następująco. Powiat Wschowski na tle województwa lubuskiego na dzień 31.03.2015 Stopa bezrobocia 6,4/9,7 19,5 19,2 21,7 8,5 20,6 14,0 10,3 13,4 8,6 11,2 21,2 12,8 Liczba bezrobotnych 3630 2343 3280 3944 6143 1312 3632 1619 2325 1838 5046 3498 4692 4182 Kobiety % 52,2 52,0 53,9 48,9 53,9 45,8 53,1 45,7 50,8 55,3 51,1 54,1 53,1 54,0 Zamieszkali na wsi % 0,0 68,4 50,5 55,1 40,1 43,4 56,5 56,5 57,9 49,4 0,0 61,3 44,7 45,1 Do 30 roku życia % 25,6 28,6 30,8 27,7 28,6 26,0 28,3 30,5 30,5 34,3 23,0 31,8 29,4 30,0 Powyżej 50 roku życia 32,0 32,3 27,2 30,6 26,7 34,0 28,1 29,6 28,4 25,4 29,3 25,9 26,7 28,0 Z prawem do zasiłku % 19,5 16,5 15,6 19,0 17,3 16,5 15,6 16,2 16,2 14,5 15,4 14,2 18,1 12,5
2. WYBRANE KATEGORIE BEZROBOTNYCH 2.1. Ocena zmian w poziomie bezrobocia na wsi. Na koniec 2013 roku zarejestrowanych było 269 osób bezrobotnych zamieszkałych na wsi, czyli 73,90% ogółu bezrobotnych z terenu gminy Szlichtyngowa. W roku 2014 liczby te wyglądały następująco: 183 osoby 66,55% a na koniec marca 2015 191 osób 76,40%. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych mieszkańców wsi. Wyszczególnienie Miasto i Gmina Szlichtyngowa Bezrobotni zamieszkali na wsi na dzień: Udział % w ogólnej liczbie osób bezrobotnych w gminie: 2013 364 269 73,90% 2014 240 183 76,25% Styczeń 2015 257 198 77,04% Luty 2015 259 199 76,83% Marzec 2015 250 191 76,40% 2.1.1. Bezrobotni według płci zamieszkali na wsi. Wg stanu na koniec roku 2013 br. zarejestrowanych było 151 kobiet 56,13% ogółu i 118 mężczyzn 43,87%,łącznie 269 osób. Na koniec roku 2014 i w I kwartale roku 2015 liczby osób mieszkające na wsi w podziale na płeć przedstawiały się następująco: w 2014 roku to 104 bezrobotne kobiety 56,83% zarejestrowanych oraz 79 bezrobotnych mężczyzn 43,17 % zarejestrowanych osób zamieszkałych na wsi, na koniec marca 2015 roku to 88 kobiet 46,07% zarejestrowanych oraz 103 mężczyzn 53,93% ogółu zarejestrowanych na wsi. Następuje spadek ilości kobiet pozostających bez pracy pochodzących ze wsi. Świadczy to, że kobiety są bardziej mobilne i wykazują większą aktywność zawodową. Bezrobotni wg płci zamieszkali na wsi Wyszczególnienie Bezrobotni zamieszkali na wsi Bezrobotni wg płci zamieszkali na wsi Udział % wg płci w ogólnej liczbie bezrobotnych zamieszkałych na wsi. Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni 2013 269 151 118 56,13% 43,87% 2014 183 104 79 56,83% 43,17% Styczeń 2015 198 92 106 46,46% 53,54% Luty 2015 199 91 108 45,73% 54,27% Marzec 2015 191 88 103 46,07% 53,93%
2.1.2. Bezrobotni zamieszkali na wsi uprawnieni do zasiłku. Bezrobotni mieszkańcy wsi gminy Szlichtyngowa z prawem do zasiłku na koniec roku 2013 to 16 osób ( 5,95% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych). Rok 2014 to odpowiednio 16 osób (8,74%) i koniec marca 2015 roku to 18 osób (9,42%) Oznacza to, że osoby bezrobotne z terenów wiejskich są w znacznie trudniejszej sytuacji materialnej w przypadku utraty pracy oraz korzystaniu ze świadczeń wspierających czas pozostawania bez pracy, przy jednoczesnym utrudnionym dostępie do zatrudnienia. Liczba uprawnionych do zasiłku zamieszkałych na wsi. Wyszczególnienie Bezrobotni zamieszkali na wsi Bezrobotni zamieszkali na wsi uprawnieni do zasiłku na dzień: Udział % uprawnionych do zasiłku w ogólnej liczbie bezrobotnych zamieszkałych na wsi. 2013 269 16 5,95% 2014 183 16 8,74% Styczeń 2015 198 18 9,09% Luty 2015 199 18 9,05% Marzec 2015 191 18 9,42% 2.2. Bezrobotni wg płci w gminie Szlichtyngowa. Struktura osób bezrobotnych wg płci przedstawiała się następująco: Liczba i udział procentowy bezrobotnych wg płci. Łączna liczba osób Wyszczególnienie Razem Kobiety w tym Mężczyźni Liczba % Liczba % 31.12.2013 r. 364 206 56,59% 158 43,41% 31.12.2014 r. 240 137 57,08% 103 42,92% Ogółem stan na: 31.01.2015 r. 257 142 55,25% 115 44,75% 31.02.2015 r. 259 140 54,05% 119 45,95% 31.03.2015 r. 250 132 52,80% 118 47,20% Powyższe dane wskazują, że przeważająca grupą osób bezrobotnych są kobiety. Ich liczba maleje w poszczególnych okresach porównawczych.
2.3. Bezrobotni z prawem do zasiłku. Liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku w kolejnych miesiącach 2013, 2014 oraz 2015 roku przedstawiona jest w tabeli. Liczby te zmieniają się w poszczególnych miesiącach wyszczególnionych lat, w I kwartale 2015 roku stanowią około 10% pozostających w ewidencji bezrobotnych zamieszkałych na wsi. Należy dodać że prawo do podstawowego 100% zasiłku w kwocie 823,60 zł brutto na okres 6 miesięcy posiada jeszcze mniej osób. Udokumentowany staż pracy sięgający, co najmniej 20 lat daje prawo do podwyższonego zasiłku w wysokości zł 988,40 brutto zł. też przez okres 6 miesięcy. Liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku w kolejnych miesiącach 2013, 2014 oraz 2015 roku Ogółem zarejestrowani Miesiąc w 2013 roku w 2014 roku na koniec marca 2015 roku w tym z w tym z w tym z Razem prawem do zasiłku Razem prawem do zasiłku Razem prawem do zasiłku Styczeń 397 42 387 26 257 24 Luty 397 40 371 26 259 24 Marzec 392 41 356 29 250 24 Kwiecień 373 36 322 26 Maj 363 30 304 27 Czerwiec 346 26 289 23 Lipiec 356 28 299 22 Sierpień 354 26 275 20 Wrzesień 363 25 240 16 Październik 380 26 230 20 Listopad 368 22 237 21 Grudzień 364 19 240 20
3. STRUKTURA BEZROBOCIA 3.1. Bezrobotni według wieku w gminie Szlichtyngowa. Tabela przedstawia stan i strukturę bezrobotnych wg grup wiekowych w latach 2013, 2014 oraz w I kwartale roku 2015. W analizowanych latach liczebnie wśród osób bezrobotnych dominują dwie grupy wiekowe. Osoby w wieku 25-34 lat (około 30%) oraz grupa wiekowa 18-28 lat ( ponad 20%). Dane te wskazują jednoznacznie, że problem bezrobocia w głównej mierze dotyczy ludzi młodych, często wchodzących dopiero na rynek pracy. Stan i struktura bezrobotnych wg grup wiekowych. Grupa wiekowa Liczba bezrobotnych wg stanu na Udział w % wg stanu na 2013 2014 31.03.2015 2013 2014 31.03.2015 18-24 82 50 55 22,53% 20,83% 22,00% 25-34 106 79 79 29,12% 32,92% 31,60% 35-44 59 38 40 16,21% 15,83% 16,00% 45-54 66 42 39 18,13% 17,50% 15,60% 55-59 30 24 23 8,24% 10,00% 9,20% 60-64 lata 9 7 9 2,47% 2,92% 3,60% Razem 364 240 250 100,00% 100,00% 100,00% 3.2. Bezrobotni według wykształcenia. Analiza osób według poziomu wykształcenia wskazuje, ze dominującą grupą wśród zarejestrowanych są osoby z wykształceniem zawodowym oraz wykształceniem gimnazjalnym. Łącznie te dwie grupy stanowią ponad 70% wszystkich zarejestrowanych. Grupy te w dalszym ciągu wymagają znacznego zaangażowania i wsparcia aktywizacyjnego przy poszukiwaniu pracy. Dlatego też większość zajęć aktywizacyjnych skierowanych jest do tych osób. Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia. Poziom Wykształcenia Liczba bezrobotnych Udział w % 2013 2014 31.03.2015 2013 2014 31.03.2015 Wyższe 21 19 18 5,77% 7,92% 7,20% Policealne i średnie zawodowe 52 39 40 14,29% 16,25% 16,00% Średnie ogólne 14 15 12 3,85% 6,25% 4,80% Zasadnicze zawodowe 136 85 91 37,36% 35,42% 36,40% Gimnazjum i poniżej 141 82 89 38,74% 34,17% 35,60% Razem 364 240 250 100,00% 100,00% 100,00%
3.3. Bezrobotni według stażu pracy. Analiza osób według staży pracy w analizowanych latach wskazuje, że grupa osób posiadające staż pracy 1-5 lat stanowiła ok.30 % wszystkich bezrobotnych. Niepokojący jest znaczny udział osób nieposiadających żadnego stażu pracy i staż do roku pracy a więc przede wszystkim absolwentów, wszystkich typów szkół, w tym też z wyższym wykształceniem. Niedopasowanie swoim wykształceniem do rynku pracy oraz brakiem ofert zatrudnienia do prostych prac. Struktura bezrobotnych wg stażu pracy. Staż pracy Liczba bezrobotnych Udział w % 2013 2014 31.03.2015 2013 2014 31.03.2015 do 1 roku 63 39 35 17,31% 16,25% 14,00% 1-5 98 71 79 26,92% 29,58% 31,60% 5-10 55 31 31 15,11% 12,92% 12,40% 10-20 53 36 37 14,56% 15,00% 14,80% 20-30 25 16 20 6,87% 6,67% 8,00% 30 lat i więcej 7 8 7 1,92% 3,33% 2,80% bez stażu 63 39 41 17,31% 16,25% 16,40% Razem 364 240 250 100,00% 100,00% 100,00% 3.4. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy. W analizowanych latach najwięcej bezrobotnych oczekiwało na pracę w okresie powyżej 24 miesięcy, jest to grupa ok 25% z liczby pozostających bez pracy. Struktura bezrobocia wg czasu pozostawania bez pracy. Czas oczekiwania na pracę Liczba bezrobotnych Udział w % 2013 2014 31.03.2015 2013 2014 31.03.2015 do 1 miesiąca 20 22 27 5,49% 9,17% 10,80% 1-3 73 53 43 20,05% 22,08% 17,20% 3-6 71 37 45 19,51% 15,42% 18,00% 6-12 59 30 40 16,21% 12,50% 16,00% 12-24 65 38 31 17,86% 15,83% 12,40% powyżej 24 76 60 64 20,88% 25,00% 25,60% Razem 364 240 250 100,00% 100,00% 100,00%
Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych w głównej mierze jest oparta jest o posiadane środki finansowe Funduszu Pracy oraz Europejskiego Funduszu Społecznego. Istotną przesłanką działań jest fakt otrzymywania decyzji Ministra o przyznaniu bądź możliwości składania projektów lub ubiegania się o kolejne transze. Możliwość zatrudnienia bez zabezpieczenia finansowego urzędu powoduje, że procedura zatrudnienia zostaje wydłużona Nadto na szybkość podjęcia zatrudnienia wpływają także okoliczności związane z: objęciem tych osób programami rynku pracy, np. szkolenia, zwiększonymi wymaganiami pracodawców odnośnie warunków zatrudnienia bezrobotnych, a tym samym substytucji zatrudnienia, na co nie posiadamy odpowiedniej ilości środków finansowych 6. ZAKOŃCZENIE Powyższa analiza obrazuje wielkości i zmiany zachodzące w latach 2013-2014 na rynku pracy w Powiecie Wschowskim oraz w I kwartale 2015r. W treści analizy przedstawiono podstawowe dane charakteryzujące podejmowane działania pracowników Powiatowego Urzędu Pracy we Wschowie. w zakresie zwalczania bezrobocia wspierane uzyskanymi środkami finansowymi z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego. Za najważniejsze priorytety działań wdrażanych i realizowanych zaliczyć należy działania związane z pozyskiwaniem ofert pracy i doborze pracowników zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami pracodawców, wdrożenie systemu działań umacniających udział urzędu pracy na lokalnym rynku pracy, w tym jego partnerstwa we współpracy z pracodawcami oraz instytucjami oświatowymi i samorządami gmin. inspirowaniem osób bezrobotnych do podjęcia zatrudnienia. Po zmianie Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy priorytetem jest podejście urzędów do jego klientów. Podstawą jest profilowanie pomocy dla osób bezrobotnych. Należą do nich między innymi grant na telepracę, świadczenie aktywizacyjne, pożyczka na utworzenie stanowiska pracy lub podjęcie działalności gospodarczej, szkolenia organizowane w ramach trójstronnych umów szkoleniowych zawieranych pomiędzy starostą pracodawcą i instytucją szkoleniową, dofinansowanie wynagrodzenia za zatrudnionego bezrobotnego w wieku 50+ oraz programy regionalne. Istotą zmian jest pakiet dla młodych osób szukających pracy. Definicja osoby młodej obejmie wszystkich do 30 roku życia. Skrócony jest okres, w którym urzędy muszą przedstawić im ofertę pracy, stażu lub podniesienia kwalifikacji. Klienci urzędu łącznie z pracodawcami mają przez cały czas tego samego doradcę. Należy dodać,że zmienione są zasady finansowania programów z Funduszu Pracy jak też samych urzędów pracy w ramach pokrywania kosztów ich funkcjonowania.
Łączna kwota środków Funduszu Pracy na realizację przez Powiatowy Urząd Pracy we Wschowie w roku 2015 zadań, na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych ( na dzień 30.06.2015 r), wynosi 5 260 300 zł, w tym: środki naliczone na podstawie algorytmu 2 594 600 zł. środki Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 1 131 600 zł. środki Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 842 700 zł. środki z Funduszu Pracy pozyskane dodatkowo z rezerwy Ministra Pracy i Polityki Społecznej w ramach różnych projektów i programów na kwotę łączną 691 400 zł. Każdy z wymienionych programów charakteryzuje się możliwością udziału innej grupy osób bezrobotnych zarejestrowanych w ewidencji urzędu pracy, w zależności od wieku i sytuacji na lokalnym rynku pracy. Opracował: Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy we Wschowie Wschowa, czerwiec 2015 rok.