Gdańsk, 12. września 2009 r. WPŁYW WIZERUNKU ORGANIZACJI NA ROZWÓJ JEJ DZIAŁALNOŚCI referat do dyskusji na temat: Przyczyny niskiej frekwencji młodzieży w pracy Towarzystw Polsko Niemieckich i Niemiecko Polskich. Łukasz Owczarek TPN Poznań Stowarzyszenia, jako organizacje pozarządowe, skupiają ludzi, mających wspólne zainteresowania i cele. Te cele stanowią spoiwo, trzymające ludzi w stowarzyszeniach. Na tym panelu będziemy się zastanawiać nad przyczynami niskiej frekwencji i małej aktywności ludzi młodych. Na początku proponuję podyskutować nad zbieżnością oczekiwań i możliwości ich realizacji przez młodych ludzi, którzy przyszli do Towarzystw Polsko - Niemieckich. Spróbujmy też zastanowić się nad możliwościami tworzenia i realizacji przez nas planów i programów działania naszych Towarzystw. Jestem członkiem Towarzystwa Polsko - Niemieckiego w Poznaniu i od roku 2006 biorę czynny udział w realizacji jego projektów. W październiku tamtego roku uczestniczyłem w projekcie pod tytułem Śladami wspólnej polsko - niemieckiej historii w Saksonii, z którego obszerne sprawozdanie zamieścił dziennik Głos Wielkopolski. Niewiele przedtem miało miejsce seminarium Polacy i Niemcy - Berlin 17. czerwca 1953 i Poznań 28. czerwca 1956 - wspólna przeszłość. Seminarium to, zorganizowane przez nasze Towarzystwo Polsko - Niemieckie, było projektem, w którym udział wzięły Towarzystwa Niemiecko - Polskie z Berlina i Hanoweru oraz Bildungswerk Sachsen z Lipska. W projekcie tym brało udział kilka grup młodzieży ze szkół średnich w Wielkopolsce i jedna grupa z Dolnej Saksonii. Nasza działalność zainteresowała lokalne media. Został przeprowadzony wywiad w Radiu Merkury z przewodniczącymi Towarzystw z
Hanoweru i Poznania. Była też informacja w dzienniku Głos Wielkopolski. Sprawozdanie z seminarium zostało zamieszczone w kwartalniku Instytutu Zachodniego, Przegląd Zachodni. W ten sposób nasze Towarzystwo po raz pierwszy zaznaczyło swoją obecność w czasopiśmach naukowych. W roku następnym uzgodniono wydanie publikacji na temat powstania i działalności Towarzystwa Polsko - Niemieckiego w Poznaniu. Podjąłem się napisać ten artykuł, ponieważ już wtedy miałem w planie pisanie pracy dyplomowej na temat organizacji pozarządowej, działającej na polu współpracy polsko - niemieckiej. Łącząc wiedzę uzyskaną ze studiowania archiwum Towarzystwa oraz zajęć na temat zarządzania i public relations, prowadzonych w mojej uczelni, napisałem pracę dyplomową na temat zarządzania wizerunkiem organizacji pozarządowej, działającej na polu współpracy polsko - niemieckiej. Teraz chciałbym przedstawić pewne osiągnięcia naszego Towarzystwa. Nasza działalność rozpoczęła się w 1991r. Działalność stowarzyszenia miała miejsce niejako równolegle do działalności Społeczno - Kulturalnego Towarzystwa Mniejszości Niemieckiej w Poznaniu. W pierwszych latach zdarzały się przypadki traktowania obu stowarzyszeń jako organizacji mniejszości niemieckiej, co wtedy przyjmowane było zarówno przez obywateli, jak i przez przedstawicieli władzy i administracji niezbyt przychylnie. Było pod górę. Nie udało się uzyskać poparcia dla Kongresów Polsko - Niemieckich, planowanych do realizacji w Poznaniu w roku 1993, po Kongresie przeprowadzonym w Berlinie oraz w roku 1995, po Kongresie, przeprowadzonym we Wolfsburgu. Mimo, że prace organizacyjne, przygotowujące pierwsze dwa Kongresy miały miejsce w Poznaniu, jednak II. Kongres ostatecznie odbył się w Szczecinie, przy okazji obchodów siedemsetlecia lokacji miasta a IV. Kongres w Bielsku - Białej. Jednym z ważniejszych celów działania było wtedy przetrwanie tamtej niekorzystnej koniunktury, tym bardziej, że do Wielkopolski i samego Poznania zaczynał wchodzić niemiecki kapitał, z fabryką Volkswagen na czele. Z budowanych podstaw polsko - niemieckiej
współpracy gospodarczej, jako wniosek, wynikała wiara w poprawę sytuacji. Mimo tych przeciwności Towarzystwo się rozwijało. Pierwsze dziesięciolecie Towarzystwa podsumowane zostało uroczystym spotkaniem w Zespole Szkół w Objezierzu, z udziałem młodzieży tej szkoły, władz samorządowych gminy, powiatu i województwa. Obecny był także konsul honorowy Republiki Federalnej Niemiec w Poznaniu i goście z Hanoweru. Wydarzenie miało swój oddźwięk w prasie lokalnej. Drugie dziesięciolecie przyniosło szerszą prezentacje przedsięwzięć w lokalnych środkach masowego przekazu. Pojawiały się notatki prasowe o zrealizowanych przedsięwzięciach i artykuły z treściami prezentowanych referatów. Przedstawiane były także dokumenty końcowe niektórych konferencji i seminariów. Stworzyliśmy stronę internetową Towarzystwa Polsko - Niemieckiego w Poznaniu. W sposób widoczny zwiększyła się liczba członków stowarzyszenia, organizatorzy projektów zaczęli skuteczniej zabiegać o wsparcie materialne od fundacji i samorządów. Te sukcesy w dużym stopniu uznaje się za efekt działań, mających na celu kształtowanie pozytywnego wizerunku stowarzyszenia, co zawdzięczamy udanym projektom polsko - niemieckim, zawsze z udziałem młodzieży szkolnej, szczególnie te, które prowadzone były w oparciu o partnerstwo Wielkopolski z Dolną Saksonią. Wejście Polski do Unii Europejskiej stworzyło możliwości dalszego, pogłębionego rozwoju kontaktów polsko - niemieckich. Uroczystości wejścia Polski do Unii Europejskiej, w maju 2004 roku Towarzystwo Polsko - Niemieckie w Poznaniu świętowało wraz z podejmowaną dużą delegacją z Towarzystwa Niemiecko - Polskiego w Hanowerze. Była to jedyna zorganizowana grupa zagraniczna w Poznaniu podczas tych uroczystości. Wejście Polski do Unii Europejskiej ułatwiło kontynuację partnerstwa z Towarzystwem Niemiecko - Polskim w Hanowerze. Umożliwiło też nawiązanie owocnych kontaktów z kilkoma innymi
Towarzystwami Niemiecko - Polskimi. W roku 2009 od czasu założenia stowarzyszenia minęło osiemnaście lat. W tym czasie stowarzyszenie zwiększyło ponad trzykrotnie swoją liczebność, mimo iż pewna liczba członków, z tytułu zaawansowanego wieku i innych przyczyn, wycofało się z działalności w stowarzyszeniu. Można mówić więc o pomyślnie realizowanej wymianie pokoleniowej, co znalazło również odzwierciedlenie we władzach stowarzyszenia. Na kadencję 2009-2011 przyjęte zostało hasło: Pomysł i realizacja. Aktywność w Towarzystwie rozumiana jest jako uczestnictwo w przygotowaniu i realizacji projektów, kolejno we wszystkich trzech etapach tych przedsięwzięć, a mianowicie: - pomysł i powstanie grupy, chcącej ten pomysł realizować; - rozwinięcie pomysłu w projekt, adresowany do zainteresowanej tematem grupy docelowej, opracowanie dokumentacji i uzyskanie wsparcia; - zrealizowanie projektu, ocena stopnia osiągnięcia celów, sformułowanie wniosków do dalszej działalności. W ostatnich sześciu latach (dwie kadencje władz) Towarzystwo zrealizowało kilka wartościowych projektów, jednak bez autorskiego udziału młodszej części składu Towarzystwa. W kadencji obecnej nowo wybrany Zarząd zaproponował aby grupa młodych podjęła próbę samodzielnego zmierzenia się z dwoma projektami. Idee tych projektów spróbuję przedstawić w możliwie największym skrócie: 1. Idea projektu Spotkania z kulturą i językiem niemieckim. Towarzystwo Polsko - Niemieckie w Poznaniu, wspólnie z Towarzystwem Niemiecko - Polskim w Hanowerze, realizuje od kilku lat dwa - trzy wielkopolsko - dolnosaksońskie projekty w ciągu roku, prezentując na przemian w Poznaniu i w Hanowerze, historię, tradycję i różną problematykę społeczną w obu regionach. Zarząd Towarzystwa jest zainteresowany rozwojem tych projektów, tym bardziej,
że każdorazowo w projektach uczestniczą uczniowie szkół średnich z Poznania i sąsiadujących powiatów. Rozwinięciem tej inicjatywy na kadencję władz Towarzystwa 2009-2011 będzie prowadzenie comiesięcznych spotkań o różnym charakterze pod wspólnym tytułem Spotkania z kulturą i językiem niemieckim, dla członków i sympatyków Towarzystwa. Część tych spotkań planuje się łączyć z podróżami studyjnymi do miejsc i obiektów związanymi z realizowanymi tematami, zarówno w Wielkopolsce, jak i w partnerskich krajach związkowych Republiki Federalnej Niemiec. Do udziału w wymienionych spotkaniach i podróżach zapraszane będą również grupy niemieckie, głównie z Towarzystw Niemiecko - Polskich. Zarząd proponuje przygotowanie i przeprowadzenie wybranych tematów przez zespół autorski młodych członków Towarzystwa. 2. Idea projektu Portal internetowy Towarzystwa Polsko - Niemieckiego w Poznaniu. Towarzystwo prowadzi swoją stronę internetową, gdzie prezentowane są przedsięwzięcia organizowane wspólnie z niemieckimi organizacjami pozarządowymi oraz inne informacje o stowarzyszeniu. Planuje się, w roku bieżącym, rozszerzyć tą formę aktywności, poprzez stworzenie portalu internetowego, prowadzonego przez młodych członków Towarzystwa. Celem tego działania jest skuteczniejsze docieranie do grup docelowych dla Towarzystwa a przez to dalsze rozwijanie kontaktów i współpracy z Towarzystwami Niemiecko Polskimi, głównie w krajach związkowych Republiki Federalnej Niemiec, realizujących umowy partnerskie z Wielkopolską. Krótko chciałbym wrócić do punktu wyjścia. Stowarzyszenia, jako organizacje pozarządowe, powinny skupiać ludzi młodych, mających wspólne zainteresowania i cele. Te zainteresowania i cele powinny najpierw przyciągnąć a potem utrzymać tych młodych ludzi w stowarzyszeniach. Na tym panelu
zastanawiamy się nad przyczynami niskiej frekwencji i małej aktywności ludzi młodych w działalności naszych Towarzystw. W przypadku naszego Towarzystwa frekwencja od kilku lat nie stanowi problemu. My szukamy pola efektywnego działania, jako warunku dalszego rozwoju. Musimy szukać aktywnie. Podczas jubileuszu trzydziestolecia Towarzystwa Niemiecko Polskiego w Hanowerze uczestniczyliśmy w dyskusji z naszymi rówieśnikami z Hanoweru. Dlatego proponuję zastanowić się w naszej dyskusji nad zbieżnością oczekiwań i możliwości realizacji tych oczekiwań wśród ludzi młodych, którzy przyszli do Towarzystw Polsko - Niemieckich. Spróbujmy też zatrzymać się nad możliwościami tworzenia przez nas planów i programów, które zgodne będą z tym, o czym przed chwilą powiedziałem. Spróbujmy sformułować wnioski w sprawie możliwości nie tylko tworzenia tych planów i programów, ale także w sprawie ich realizacji. Tworzenie planów i programów a potem ich realizacja jest możliwa przy posiadaniu reprezentacji we władzach stowarzyszeń. Jeżeli nie będzie tej reprezentacji, będzie prawdopodobnie tak jak dotychczas. Będą deklaracje współpracy i działania na rzecz młodzieży ale zamiast realnych działań będą tylko działania fasadowe. Zapytajmy się samych siebie, czy stać nas na to, aby włączyć się do pracy władz naszych Towarzystw, bo chyba tego nam najbardziej brakuje.