Stan. Wody powierzchniowe płynące. Organizacja sieci monitoringu wód powierzchniowych

wody Stan Wody powierzchniowe płynące Organizacja sieci monitoringu wód powierzchniowych płynących w roku 2012 Rok 2012 zamyka I część (lata 2010-2012) sześcioletniego cyklu Planów Gospodarowania Wodami (od 2010 do 2015 roku). Monitoring wód realizowany był w 52 punktach pomiarowo - kontrolnych (ppk) zlokalizowanych na 49 jednolitych częściach wód rzecznych (jcw) oraz w 2 ppk na jcw będących zbiornikami zaporowymi (Zbiornik Nielisz i Zbiornik Zemborzyce). Sieć monitoringu zorganizowano następująco: monitoring diagnostyczny badania prowadzono w 21 ppk w celu ustalenia stanu jcw, dokonania oceny długoterminowych zmian ich stanu w kontekście oddziaływań antropogenicznych, określenia długoterminowych trendów zmian stężeń substancji priorytetowych i innych zanieczyszczeń oraz zaprojektowania przyszłych programów monitoringu. Badania prowadzono zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. Zakres pomiarowy obejmował wszystkie elementy biologiczne (badania ichtiofauny nie obejmowały wszystkich ppk), wszystkie elementy fizykochemiczne charakteryzujące stan fizyczny, warunki tlenowe i zanieczyszczenia organiczne, zasolenie, zakwaszenie, substancje biogenne, a wśród zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych badano: arsen, bar, bor, chrom sześciowartościowy, chrom ogólny, miedź, cynk, fenole lotne oraz węglowodory ropopochodne. W zakresie wskaźników chemicznych badaniami objęto 25 spośród 33 substancji priorytetowych a inne substancje zanieczyszczające monitorowano w pełnym zakresie. Rzeka Chodelka Fot. Archiwum WIOŚ monitoring operacyjny badania prowadzono w 52 ppk w celu ustalenia stanu jcw, które uznano za zagrożone niespełnieniem określonych dla nich celów środowiskowych oraz w celu oceny oddziaływań zidentyfikowanych źródeł punktowych i rozproszonych na stan wód. Monitoring operacyjny realizowany był w znacznie węższym zakresie, niż diagnostyczny do badań wybrano przynajmniej jeden element biologiczny najbardziej wrażliwy na presję, jakiej poddana jest dana jcw oraz tylko wybrane wskaźniki fizykochemiczne określone w ww rozporządzeniu. monitoring badawczy prowadzony był na wodach granicznych w 10 ppk w ramach współpracy z Ukrainą i Białorusią w zakresie ustalonym w porozumieniu ze stronami. Zakres uwzględniał wskaźniki monitorowane przez państwa sąsiednie. monitoring obszarów chronionych prowadzony był w 52 ppk na obszarach chronionych zawartych w rejestrze obszarów chronionych. Rejestr ten transponowany z Ramowej Dyrektywy Wodnej do Prawa wodnego (art. 113 ust. 4) zawiera wykazy: obszarów przeznaczonych do poboru wody w celu zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia; obszarów przeznaczonych do ochrony gatunków wodnych o znaczeniu gospodarczym, jednolitych części wód przeznaczonych do celów rekreacyjnych, w tym kąpieliskowych; obszarów wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych, obszarów narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu, pochodzącymi ze źródeł rolniczych; obszarów przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, ustanowionych w ustawie o ochronie przyrody, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie. Zgodnie z powyższymi wykazami w 2012 r. prowadzono monitoring na: obszarach wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych, obszarach narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (OSN), obszarach ochrony siedlisk lub gatunków dla których stan wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie (Natura 2000) oraz obszarach ochrony gatunków ryb (na wodach przeznaczonych do bytowania ryb). 37

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku ELEMENTY BIOLOGICZNE (GRUPA 1) ELEMENTY HYDROMORFOLOGICZNE (GRUPA 2) wspierające ELEMENTY FIZYKOCHEMICZNE (GRUPA 3.1-3.5) wspierające STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY WYMAGANIA DLA OBSZARÓW CHRONIONYCH STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY W OBSZARACH CHRONIONYCH SPECYFICZNE ZANIECZYSZCZENIA SYNTETYCZNE I NIESYNTETYCZNE (GRUPA 3.6) wsperające STAN WÓD SUBSTANCJE PRIORYTETOWE (GRUPA 4.1) I INNE SUBSTANCJE ZANICZYSZCZAJĄCE (GRUPA 4.2) STAN CHEMICZNY Rysunek 1. Schemat oceny stanu jednolitych części wód powierzchniowych Stan jednolitych części wód powierzchniowych 1. Ocena stanu jednolitych części wód w roku 2012 Ocena stanu wód została przeprowadzona w oparciu o projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. Przy ocenie stanu wód w obszarach chronionych uwzględnione zostały dodatkowo wymagania dla obszarów chronionych ustanowionych w odrębnych przepisach. Schemat przeprowadzenia oceny stanu wód z uwzględnieniem obszarów chronionych przedstawiono na rys.1. Szczegółowa ocena stanu wód dla każdej jcw oraz każdego ppk znajduje się na stronie internetowej WIOŚ pod adresem: www.wios.lublin.pl gowce bentosowe, ichtiofauna). Klasyfikacja jcw pod względem elementów biologicznych przedstawia się następująco: I klasa - 1 jcw (2,1%), II klasa 13 jcw (27,1%), III klasa 18 jcw (37,5%), IV klasa - 16 jcw (33,3%). Zdecydowanie najgorzej zostały sklasyfikowane makrobezkręgowce bentosowe, które obniżyły klasę elementów biologicznych dla 11 jcw, co stanowi niemal 23% wszystkich ocenianych części wód. Należy wspomnieć, że po raz pierwszy w klasyfi kacji został uwzględniony wskaźnik wielometryczny MMI, a rok 2012 był pierwszym rokiem, w którym WIOŚ samodzielnie wykonywał oznaczenia zgodnie z nową listą taksonów. Po raz pierwszy również uwzględniono w ocenie ichtiofaunę ostatni wskaźnik wymagany Ramową Dyrektywą Wodną. Metoda badania i oceny oparta na podstawowym wskaźniku europejskim wskaźniku ichtiofauny EFI+, a w niektórych przypadkach na wskaźniku biotycznym została wykonana przez Instytut Rybactwa Śródlądowego. Metodyka ta musi jeszcze zostać dostosowana do wymogów interkalibracji. 1.1. Klasyfikacaja stanu/potencjału ekologicznego jcw Klasyfikacji stanu ekologicznego dla jcw naturalnych oraz potencjału ekologicznego dla jcw sztucznych i silnie zmienionych dokonuje się w oparciu o elementy biologiczne oraz fi zykochemiczne i hydromorfologiczne. Klasyfikacja elementów biologicznych. Klasyfi kację elementów biologicznych dokonuje się w pierwszej kolejności. W 2012 r. wprowadzono wszystkie wymagane RDW elementy biologiczne (fi toplankton, fi tobentos, makrofi ty, makrobezkrę- 33,3% 0,0% 2,1% 37,5% 27,1% bardzo dobry dobry umiarkowany słaby zły Wykres 4. Ocena stanu elementów biologicznych badanych w jednolitych częściach wód rzecznych w 2012 r. (źródło: WIOŚ) 38

WODY Klasyfikacja elementów fizykochemicznych. Elementy fi zykochemiczne są elementami wspierającymi elementy biologiczne i mają one znaczenie jedynie wtedy, gdy klasyfikacja elementów biologicznych wskazuje na bardzo dobry lub dobry stan (I lub II klasa). W 2 ppk klasa elementów fizykochemicznych była gorsza od klasy elementów biologicznych, co spowodowało obniżenie klasy stanu ekologicznego, natomiast dla 12 jcw wskaźniki fi zykochemiczne potwierdziły II klasę stanu/potencjału ekologicznego. Analizując globalnie klasyfikację elementów fizykochemicznych zauważa się, że najczęściej obniżenie stanu/ potencjału dobrego powodowała ponadnormatywna zawartość fosforu ogólnego (aż w 57%). Następnym parametrem obniżającym klasę wskaźników fi zykochemicznych był azot Kjeldahla oraz w pojedynczych przypadkach: tlen rozpuszczony, BZT 5, ogólny węgiel organiczny, ChZT oraz. Pomimo nielicznych przekroczeń pojedynczych wskaźników, dla 48 ocenianych jcw, 21 osiągnęło stan poniżej dobrego. 43,7% 0,0% 56,3% Metoda obserwacji i klasyfi kacji tych elementów będzie stosowana w drugiej części cyklu wodnego, tj. w latach 2012015. Na podstawie klasyfi kacji elementów biologicznych, fi zykochemicznych i hydromorfologicznych oceniono 48 jcw dla 27 jcw naturalnych określono stan ekologiczny, natomiast dla 21 sztucznych lub silnie zmienionych potencjał ekologiczny. Klasyfikacja wykazała, że 25% badanych jcw osiągnęło stan/ potencjał dobry bądź poniżej dobrego, 41,7% -umiarkowany, a 33,3% - stan słaby. (wykres.6) 33,3% 0,0% 0,0% 41,7% 25,0% bardzo dobry dobry umiarkowany słaby zły Wykres 6. Ocena stanu/potencjału ekologicznego jednolitych części wód rzecznych badanych w 2012 r. (żródło: WIOŚ) 1.2. Klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego w obszarach chronionych bardzo dobry dobry poniżej stanu/potencjału dobrego Wykres 5. Ocena stanu elementów fi zykochemicznych badanych w jednolitych częściach wód rzecznych w 2012 r. (żródło: WIOŚ) Klasyfikacja elementów hydromorfologicznych. Zgodnie z wymaganiami RDW elementy hydromorfologiczne wspierające elementy biologiczne powinny obejmować następujące parametry: reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki oraz warunki morfologiczne. Stan bardzo dobry odpowiada całkowicie lub prawie całkowicie warunkom niezakłóconym na skutek działalności człowieka, pozwalający na swobodną migrację organizmów. Stan dobry tworzą cieki będące w nieznacznym stopniu pod wpływem antropopresji, a stan umiarkowany posiadają cieki będące pod umiarkowanym jej wpływem. W celu klasyfikacji elementów hydromorfologicznych przyjęto zasadę, że: I klasę nadano jednolitym częściom wód niewyznaczonym jako sztuczne i silnie zmienione, natomiast II klasę tym jcw, które na podstawie przeglądu warunków hydromorfologicznych zostały wyznaczone jako sztuczne i silnie zmienione. Najnowszy projekt rozporządzenia w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jcw wprowadza zasadę klasyfi kowania elementów hydromorfologicznych na podstawie obserwacji. Przeprowadzenie klasyfi kacji stanu/potencjału ekologicznego w obszarach chronionych uwzględnia ocenę spełnienia określonych w odrębnych przepisach ustalonych dla danego obszaru chronionego. Jeżeli dana jednolita część wód osiągnęła bardzo dobry lub dobry stan ekologiczny bądź potencjał dobry i powyżej dobrego, a obszar spełnia wymagania dodatkowe, wówczas jednolita część wód ma bardzo dobry lub dobry stan ekologiczny, bądź dobry i powyżej dobrego potencjał ekologiczny. W przypadku, gdy jcw nie spełnia dodatkowych, stan/potencjał ekologiczny danej jcw określany jest jako umiarkowany. Obszary chronione przeznaczone do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu gospodarczym i obszary chronione przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków Ocena spełnienia na tych obszarach obejmowała jcw leżące na obszarach należących do sieci NATURA 2000 oraz jcw wskazane jako wody przeznaczone do bytowania ryb. Dla obszarów Natura 2000 nie określono dodatkowych, zatem obszar spełnia wymagania jeżeli stan ekologiczny wód sklasyfi kowano co najmniej jako dobry bądź 39

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku potencjał dobry i powyżej dobrego. Wody przeznaczone do bytowania ryb oceniono w oparciu o wartości graniczne wskaźników zawartych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych oraz dodatkowe warunki zawarte w Wytycznych do oceny (GIOŚ). W ocenie zostały uwzględnione następujące wskaźniki: temperatura wody, zawiesina ogólna, tlen rozpuszczony, BZT 5, azot amonowy, amoniak niejonowy, fosfor ogólny, cynk ogólny, miedź rozpuszczona, całkowity chlor pozostały oraz fenole lotne i węglowodory ropopochodne. Spośród ocenionych 13 jcw, 5 z nich nie spełniało ze względu na przekroczone wartości dopuszczalne azotu amonowego. Szczegółowa klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego wód na obszarach przeznaczonych do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu gospodarczym i obszarach chronionych przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków została przedstawiona w tabeli 3. Tabela 3. Ocena spełnienia dla jednolitych części wód w obszarach ochrony siedlisk lub gatunków, dla których stan jest ważnym czynnikiem w ich ochronie, w tym w obszarach ochrony gatunków ryb (wody przeznaczone do bytowania ryb) w roku 2012 (źródło: WIOŚ) Lp Nazwa ocenianej jcw Kod ocenianej jcw Nazwa ppk Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Obszary ochrony siedlisk lub gatunków, dla których stan wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie, obszary ochrony gatunków ryb (wody przeznaczone do bytowania ryb) Nazwa i kod obszaru chronionego Stan/potencjał ekologiczny Ocena spełniania dla bytowania ryb Ocena spełniania dla obszaru chronionego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1. Biała PLRW200017229469 2. 3. 4. 5. Bukowa od źródeł do Rakowej Sanna od źródeł do Stanianki Wisła od Sanu do Sanny Wisła od Sanny do Kamiennej PLRW200017229429 PLRW2000623229 PLRW2000212319 PLRW2000212339 6. Mogielnica PLRW20001724529 7. Stoki PLRW2000624549 8. Białka PLRW200017245169 9. Rów Mokry PLRW200017243989 10. Kanał Świerżowski PLRW200002663329 11. 12. 13. Bug od granicy RP do Huczwy Bug od Huczwy do Studianki PLRW200021266199 PLRW2000212663113 Białka - Łążek Ordynacki Bukowa - Momoty Górne Sanna - Modliborzyce Wisła - Annopol Wisła - Piotrawin Mogielnica - Ciechanki Stoki - Zakrzów Białka - Maryniów Rów Mokry - Dorohucza Kanał Świerżowski - Świerże Bug - Kryłów Bug - Zosin Bug od Udalu do Kanału Świerżowskiego PLRW2000212663319 Bug - Dorohusk 17 N 17 N 6 T 21 T 21 N 17 T 6 N 17 T Lasy Janowskie PLB060005 Lasy Janowskie PLB060005 Uroczyska Lasów Janowskich PLH060031 Lasy Janowskie PLB060005 Małopolski Przełom Wisły PLB140006 Przełom Wisły w Małopolsce PLH060045 Małopolski Przełom Wisły PLB140006 Przełom Wisły w Małopolsce PLH060045 Dobromyśl PLH060033 Dolina Środkowego Wieprza PLH060005 Dolina Środkowego Wieprza PLH060005 Dolina Środkowego Wieprza PLH060005 17 T Pawłów PLH060065 23 N 21 N 21 N 21 N Chełmskie Torfowiska Węglanowe PLB060002 Dolina Środkowego Bugu PLB060003 Zachodniowołyńska Dolina Bugu PLH060035 Dolina Środkowego Bugu PLB060003 Dolina Środkowego Bugu PLB060003 UMIAR- KOWANY UMIAR- KOWANY TAK TAK NIE NIE SŁABY - NIE SŁABY TAK NIE SŁABY TAK NIE DOBRY I POWYŻEJ DOBRE- GO TAK TAK SŁABY - NIE SŁABY - NIE UMIAR- KOWANY UMIAR- KOWANY - NIE - NIE SŁABY TAK NIE SŁABY TAK NIE SŁABY - NIE 40

wody Tabela 3. c.d. Ocena spełnienia dla jednolitych części wód w obszarach ochrony siedlisk lub gatunków, dla których stan jest ważnym czynnikiem w ich ochronie, w tym w obszarach ochrony gatunków ryb (wody przeznaczone do bytowania ryb) w roku 2012 (źródło: WIOŚ) Lp 14. 15. Huczwa od Sieniochy Tanew od Muchy do Łady PLRW200024266299 PLRW200019228599 16. Łada do Osy PLRW2000172286169 17. 18. 19. 20. 21. 22. Nazwa ocenianej jcw Łada od Osy z Czarną Ładą od Braszczki Bug od Uherki do Włodawki Bug od Włodawki do Grabara Bug od Grabara do Krzny Bug od Krzny do Niemirowa Krzna od Klukówki Kod ocenianej jcw PLRW20001922869 PLRW200021266359 PLRW2000212663939 PLRW2000212663999 PLRW2000212665533 PLRW200024266499 Nazwa ppk Huczwa - Gródek 24 T Dolina Środkowego Bugu PLB060003 Zachodniowołyńska Dolina Bugu PLH060035 Tanew - Wólka Biska 19 N Dolina Dolnej Tanwi PLH060097 Łada - Goraj Łada - Bidaczów Bug - Włodawa Bug - Sławatycze Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) 17 N 19 N 21 N 21 N Bug - Terespol -tama 21 N Bug - Krzyczew Bug - Gnojno 21 N Krzna - Neple 24 N Obszary ochrony siedlisk lub gatunków, dla których stan wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie, obszary ochrony gatunków ryb (wody przeznaczone do bytowania ryb) Nazwa i kod obszaru chronionego Puszcza Solska PLB060008 Uroczyska Puszczy Solskiej PLH060034 Dolina Dolnej Tanwi PLH060097 Dolina Środkowego Bugu PLB060003 Dolina Środkowego Bugu PLB060004 Poleska Dolina Bugu PLH060032 Dolina Dolnego Bugu PLB140001 Dolina Dolnego Bugu PLB140001 Dolina Dolnego Bugu PLB140001 Stan/potencjał ekologiczny SŁABY TAK NIE DOBRY TAK TAK DOBRY - TAK UMIAR- KOWANY UMIAR- KOWANY UMIAR- KOWANY - NIE NIE NIE NIE NIE SŁABY NIE NIE SŁABY NIE NIE UMIAR- KOWANY Ocena spełniania dla bytowania ryb NIE Ocena spełniania dla obszaru chronionego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 NIE Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych oraz narażone na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych wskaźniki uwzględnione w ocenie, przekroczenie wartości granicznych stwierdzono zaledwie dla 13% wszystkich wskaźników. Ocena spełnienia na obszarach wrażliwych na eutrofizację została przeprowadzona w oparciu o projekt rozporządzenia w sprawie klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych w zakresie wskaźników: fitobentos/fitoplankton (lub makrofity), BZT 5, azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny,, fosfor ogólny. Spośród 46 ocenionych jcw, 28 jcw to wody eutroficzne, co stanowi 60,9% badanych jednolitych części wód. W 21 jcw wskaźnikiem decydującym o eutrofizacji był element biologiczny, w następnej kolejności, dla których wartość dopuszczalna 0,4 mg/l została przekroczona w 18 jcw. Analizując poszczególne Starorzecze Bugu Fot. P. Marczakowski 41

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Dla obszarów chronionych narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych, przeprowadzono dodatkowo ocenę na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Taką ocenę przeprowadzono w 2 jcw (Białka od źródeł do dopł. spod Niwek Turów oraz Białka od dopł. spod Niwek Turów ) zlokalizowanych na OSN wyznaczonych Rozporządzeniem Dyrektora RZGW w Warszawie. Wskaźnikami uwzględnionymi w ocenie były: chlorofil a, azotany, azot ogólny, fosfor ogólny. Żaden parametr nie przekroczył wartości granicznych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska, co oznacza, że zostały spełnione wymagania dla obszarów chronionych. Szczegółową klasyfikację stanu/potencjału ekologicznego na tych obszarach przedstawia tabela 4. Tabela 4. Ocena spełnienia dla jednolitych części wód w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych oraz narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (źródło: WIOŚ) Obszary chronione ze względu na eutrofizację Lp Nazwa ocenianej jcw Kod ocenianej jcw Nazwa ppk Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych Kod obszaru chronionego Ocena spełnienia Wskaźniki decydujące o niespełnieniu Obszary chronione narażone na zanieczyszczenia zwiazkami azotu ze źródeł rolniczych Kod obszaru chronionego Ocena spełnienia Ocena spełnienia dla obszaru chronionego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1. Biała PLRW200017229469 2. Bukowa od źródeł do Rakowej PLRW200017229429 Białka - Łążek Ordynacki Bukowa - Momoty Górne 17 N PLRW200017229469 NIE fitobentos 17 N PLRW200017229429 NIE fitobentos 3. Sanna od źródeł do Stanianki PLRW2000623229 Sanna - Modliborzyce 6 T PLRW2000623229 NIE fitobentos 4. Wisła od Sanu do Sanny PLRW2000212319 Wisła - Annopol 21 T PLRW2000212319 NIE fitoplankton 5. Wisła od Sanny do Kamiennej PLRW2000212339 Wisła - Piotrawin 21 N PLRW2000212339 NIE fitoplankton 6. Giełczewka od Radomirki PLRW200092449 7. Mogielnica PLRW20001724529 8. Poniatówka PLRW20006237449 9. Stoki PLRW2000624549 10. 11. Wieprz od oddzielenia się Kan. Wieprz- -Krzna do dopł. spod Starościc Świnka bez dopł. spod Kobyłki PLRW20001924513 PLRW20001724569 12. Zalesianka PLRW20001724969 Giełczew - Biskupice Mogielnica - Ciechanki Poniatówka - Pustelnia Stoki - Zakrzów Wieprz - Jaszczów Świnka - Łęczna Zalesianka - Sarny 9 N PLRW200092449 NIE fitobentos, 17 T PLRW20001724529 TAK - - - TAK 6 N PLRW20006237449 NIE fitobentos, 6 N PLRW2000624549 NIE fitobentos 19 N PLRW20001924513 TAK - - - TAK 17 T PLRW20001724569 NIE fitobentos 17 T PLRW20001724969 TAK - - - TAK 42

wody Tabela 4. c.d. Obszary chronione ze względu na eutrofizację Lp Nazwa ocenianej jcw Kod ocenianej jcw Nazwa ppk Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych Kod obszaru chronionego Ocena spełnienia Wskaźniki decydujące o niespełnieniu Obszary chronione narażone na zanieczyszczenia zwiazkami azotu ze źródeł rolniczych Kod obszaru chronionego Ocena spełnienia Ocena spełnienia dla obszaru chronionego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13. Giełczewka od źródeł do Radomirki PLRW2000624469 Giełczew - Stryjno 6 N PLRW2000624469 NIE fitobentos, 14. Białka PLRW200017245169 Białka - Maryniów 17 T PLRW200017245169 NIE makrofity, azot Kjeldahla 15. Rów Mokry PLRW200017243989 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Uherka od Gdolanki Włodawka od Mietułki Wełnianka od źródeł do Dopływu spod Kułakowic Udal od źródeł do Krzywólki Kanał Świerżowski Bug od granicy RP do Huczwy Bug od Huczwy do Studianki Bug od Studianki do Zołotuchy PLRW2000242663499 PLRW200024266369 PLRW2000162663166 Rów Mokry - Dorohucza Uherka - Rudka Włodawka - Włodawa Wełnianka - Zaniże 17 T PLRW200017243989 NIE 24 N PLRW2000242663499 NIE azot Kjeldahla makrofity, azot Kjeldahla,, fosfor ogólny 24 N PLRW200024266369 NIE 16 T PLRW2000162663166 TAK - - - TAK PLRW2000232663229 Udal - Puszcza 23 T PLRW2000232663229 NIE fitobentos PLRW200002663329 Kanał Świerżowski - Świerże 23 N PLRW200002663329 NIE PLRW200021266199 Bug - Kryłów 21 N PLRW200021266199 NIE PLRW2000212663113 Bug - Zosin 21 N PLRW2000212663113 NIE PLRW2000212663133 Bug - Horodło 21 N PLRW2000212663133 NIE azot Kjeldahla, azot Kjeldahla, azot Kjeldahla, azot Kjeldahla, Bug od Udalu 24. do Kanału PLRW2000212663319 Bug - Dorohusk 21 N PLRW2000212663319 NIE Świerżowskiego 25. 26. Huczwa od Sieniochy Sołokija od źródeł do Granicy RP PLRW200024266299 PLRW2000726614591 Huczwa - Gródek Sołokija - Wierzbica 24 T PLRW200024266299 TAK - - - TAK 7 N PLRW2000726614591 NIE fitobentos, 27. Rzeczyca do granicy RP PLRW2000162661485 Rzeczyca - Korczmin 16 T PLRW2000162661485 TAK - - - TAK 43

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Tabela 4. c.d. Obszary chronione ze względu na eutrofizację Lp Nazwa ocenianej jcw Kod ocenianej jcw Nazwa ppk Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych Kod obszaru chronionego Ocena spełnienia Wskaźniki decydujące o niespełnieniu Obszary chronione narażone na zanieczyszczenia zwiazkami azotu ze źródeł rolniczych Kod obszaru chronionego Ocena spełnienia Ocena spełnienia dla obszaru chronionego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 28. Warężanka od źródeł do granic RP PLRW200016266163 Tanew od Muchy 29. PLRW200019228599 do Łady Warężanka - Horodyszcze Tanew - Wólka Biska 16 T PLRW200016266163 TAK - - - TAK 19 N PLRW200019228599 TAK - - - TAK 30. Łada do Osy PLRW2000172286169 Łada - Goraj 17 N PLRW2000172286169 TAK - - - TAK 31. 32. 33. 34. 35. Łada od Osy z Czarną Ładą od Braszczki Bug od Uherki do Włodawki Bug od Włodawki do Grabara Bug od Grabara do Krzny PLRW20001922869 Łada - Bidaczów 19 N PLRW20001922869 TAK - - - TAK PLRW200021266359 Bug - Włodawa 21 N PLRW200021266359 NIE PLRW2000212663939 Bug - Sławatycze 21 N PLRW2000212663939 NIE PLRW2000212663999 Bug - Terespol 21 N PLRW2000212663999 NIE Bug - Krzyczew fitoplankton, fitoplankton, fitoplankton, fosfo- Bug od Krzny do Niemirowa PLRW2000212665533 Bug - Gnojno 21 N PLRW2000212665533 NIE rany 36. Czapelka PLRW2000232664989 37. 38. 39. 40. Krzna Południowa od źródeł PLRW2000172664272 do Dopływu spod Lipniaków Krzna od Klukówki Białka od źródeł do dopł. spod Niwek Turów Białka od dopł. spod Niwek Turów Czapelka - Starzynka Krzna Połud - Strzyżew 23 N PLRW2000232664989 NIE fitobentos, 17 T PLRW2000172664272 NIE fitobentos, PLRW200024266499 Krzna - Neple 24 N PLRW200024266499 NIE fitobentos, Białka - Ostrówki PLRW20002324852569 Białka - Ustrzesz 23 T PLRW20002324852569 TAK - PLNVZ04G TAK TAK PLRW200019248529 Białka - Paszki 19 T PLRW200019248529 TAK - PLNVZ04G TAK TAK 41. Muława PLRW2000232664849 Zielawa od dopł. 42. spod Niecielina PLRW200024266489 43. Żarnica PLRW2000232664869 Muława - Rossosz Zielawa - Zabudzyń Zielawa - Woskrzenice Żarnica -Dokudów 23 T PLRW2000232664849 TAK - - - TAK 24 T PLRW200024266489 TAK - - - TAK 23 T PLRW2000232664869 TAK - - - TAK 44. Zbiornik Nielisz PLRW2000024179 Zbiornik Nielisz 0 T PLRW2000024179 TAK - - - TAK 45. Zbiornik Zemborzyce PLRW2000024653 Zalew Zemborzycki 0 T PLRW2000024653 NIE fitoplankton, BZT 5 44

wody 1.3. Klasyfikacja stanu chemicznego wód Ocenę stanu chemicznego przeprowadzono w oparciu o wskaźniki chemiczne charakteryzujące występowanie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego: substancje priorytetowe oraz inne substancje zanieczyszczające. Badania tych substancji prowadzone były w punktach monitoringu diagnostycznego niemal w pełnym zakresie. Nie oznaczono: atrazyny, bromowanego difenyloeteru, diuronu, izoproturonu, symazyny oraz związków tributylocyny. Dla 34 substancji badania prowadzone były z częstotliwością 12 razy w roku, natomiast 8 substancji oznaczonych zostało z częstotliwością 4 razy w roku i dla tych wskaźników w ocenie przypisano niski poziom ufności. Zgodnie z projektem rozporządzenia w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych stan chemiczny określono w oparciu o wartości średnioroczne oraz, dla niektórych wskaźników, maksymalne dopuszczalne stężenie wyrażone jako 90 percentyl. W 2012 roku żaden ze wskaźników nie przekroczył wartości określonych rozporządzeniem, zatem stan badanych 20 jednolitych części wód określono jako dobry. 1.4. Ocena stanu wód Na podstawie stanu/potencjału ekologicznego oraz stanu chemicznego, dokonano oceny stanu wód dla 20 jednolitych części wód. Dla jcw, dla których nie prowadzono monitoringu substancji chemicznych, zły stan wód został zdeterminowany poprzez umiarkowany, bądź słaby stan/potencjał ekologiczny. W 2012 r. oceniono łącznie stan 37 badanych jednolitych części wód. Jedynie 2 z nich (Zielawa od dopł. spod Niecielina oraz Zbiornik Nielisz) osiągnęły stan dobry, w pozostałych jcw stwierdzono zły stan wód. Ocena stanu wód w województwie lubelskim została przedstawiona w tabeli 5 (strona 46). Objaśnienia do Tabeli 5: jcw - jednolita cześć wód powierzchniowych * - elementy hydromorfologiczne ** - dla zbiorników zaporowych stosowany jest wskaźnik MZB (makrobezkregowców bentosowych) Typ abiotyczny: 0 - typ nieokreślony - kanały i zbiorniki zaporowe, 6 - potok wyżynny węglanowy z substratem drobnoziarnistym na lessach i lessopodobnych, 7 - potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym, 9 - mała rzeka wyżynna węglanowa, 15 - średnia rzeka wyżynna - wschodnia, 16 - potok nizinny lessowy lub gliniasty, 17 - potok nizinny piaszczysty,19 - rzeka nizinna piaszczysto-gliniasta, 21 - wielka rzeka nizinna, 23 - potok lub strumień na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych, 24 - mała i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych. stan ekologiczny I Klasa elementów biologicznych potencjał ekologiczny (jcw sztuczne) stan bdb / potencjał maks. I potencjał ekologiczny (jcw silnie zmienione) II stan db / potencjał db II II III stan / potencjał umiarkowany III III IV stan / potencjał słaby IV IV V stan / potencjał zły V V Klasa elementów hydromorfologicznych stan ekologiczny potencjał ekologiczny (jcw sztuczne) I potencjał ekologiczny (jcw silnie zmienione) I stan bdb / potencjał maks. I I potencjał db II II Klasa elementów fizykochemicznych (3.1-3.6) stan ekologiczny potencjał ekologiczny (jcw sztuczne) potencjał ekologiczny (jcw silnie zmienione) I stan bdb / potencjał maks. I I II stan db / potencjał db II II PSD poniżej stanu / potencjału dobrego PPD PPD stan ekologiczny BDB D stan / potencjał ekologiczny potencjał ekologiczny (jcw sztuczne) stan bdb / potencjał maks. D stan db / potencjał db potencjał ekologiczny (jcw silnie zmienione) U stan / potencjał umiarkowany U U S stan / potencjał słaby S S Z stan / potencjał zły Z Z D PSD - sr stan chemiczny poniżej stanu dobrego stan jcw stan dobry stan zły stan dobry przekroczone stężenia średnioroczne D 45

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Tabela 5. Ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych badanych w latach 2010-2012 (źródło: WIOŚ) Lp Nazwa jcw Kod jcw Nazwa ppk Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Program monitoringu (MD, MO lub MB) Fitoplankton OCENY DZIEDZICZONE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ROK 2012 1. Biała PLRW200017229469 Białka - Łążek Ordynacki 17 N MO 2. Bukowa od źrodeł do Rakowej PLRW200017229429 Bukowa - Momoty Górne 17 N MO 3. Sanna od źródeł do Stanianki PLRW2000623229 Sanna - Modliborzyce 6 T MO 4. Wisła od Sanu do Sanny PLRW2000212319 Wisła - Annopol 21 T MD 5. Wisła od Sanny do Kamiennej PLRW2000212339 Wisła - Piotrawin 21 N MD 6. Giełczewka od Radomirki PLRW200092449 Giełczew - Biskupice 9 N MO 7. Mogielnica PLRW20001724529 Mogielnica - Ciechanki 17 T MO 8. Poniatówka PLRW20006237449 Poniatówka - Pustelnia 6 N MO 9. Stoki PLRW2000624549 Stoki - Zakrzów 6 N MO 10. Wieprz od oddzielenia się Kan. Wieprz-Krzna do dopł. spod Starościc PLRW20001924513 Wieprz - Jaszczów 19 N MO 11. Świnka bez dopł. spod Kobyłki PLRW20001724569 Świnka - Łęczna 17 T MO 12. Zalesianka PLRW20001724969 Zalesianka - Sarny 17 T MO 13. Giełczewka od źródeł do Radomirki PLRW2000624469 Giełczew - Stryjno 6 N MO 14. Białka PLRW200017245169 Białka - Maryniów 17 T MO 15. Rów Mokry PLRW200017243989 Rów Mokry - Dorohucza 17 T MO 16. Uherka od Gdolanki PLRW2000242663499 Uherka - Rudka 24 N MD 17. Włodawka od Mietułki PLRW200024266369 Włodawka - Włodawa 24 N MD 18. 19. Wełnianka od źródeł do Dopływu spod Kułakowic Wełnianka od Dopływu spod Kułakowic PLRW2000162663166 Wełnianka - Zaniże 16 T MO PLRW20002426631699 Wełnianka - Dubienka 24 T MO 20. Udal od źródeł do Krzywólki PLRW2000232663229 Udal - Puszcza 23 T MO 21. Udal od Krzywólki PLRW2000242663299 Udal - Turka 24 T MO 22. Kanał Świerżowski PLRW200002663329 Kanał Świerżowski - Świerże 23 N MO 23. Bug od granicy RP do Huczwy PLRW200021266199 Bug - Kryłów 21 N MD 24. Bug od Huczwy do Studianki PLRW2000212663133 Bug - Zosin 21 N MD 25. Bug od Studianki do Zołotuchy PLRW2000212663133 Bug - Horodło 21 N MD 26. Bug od Udalu do Kanału Świerżowskiego PLRW2000212663319 Bug - Dorohusk 21 N MD 27. Huczwa od Sieniochy PLRW200024266299 Huczwa - Gródek 24 T MD 28. Sołokija od źródeł do Granicy RP PLRW2000726614591 Sołokija - Wierzbica 7 N MD 29. Rzeczyca do granicy RP PLRW2000162661485 Rzeczyca - Korczmin 16 T MD 30. Warężanka od źródeł do granic RP PLRW200016266163 Warężanka - Horodyszcze 16 T MO 31. Tanew od Muchy do Łady PLRW200019228599 Tanew - Wólka Biska 19 N MO 32. Łada do Osy PLRW2000172286169 Łada - Goraj 17 N MO 33. Łada od Osy z Czarną Ładą od Braszczki PLRW20001922869 Łada - Bidaczów 19 N MO 34. Bug od Uherki do Włodawki PLRW200021266359 Bug - Włodawa 21 N MD 35. Bug od Włodawki do Grabara PLRW2000212663939 Bug - Sławatycze 21 N MD Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna Klasa e. hydromor. 46

wody Lp OCENY DZIEDZICZONE Klasa e. fizykochem. Rok dziedziczenia e. biol. Rok dziedziczenia e. fizykoch. Fitoplankton 1. Elementy biologiczne 2.* Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna biologicznych hydromor. Fizykochemicznych 1. Elementy fizykochemiczne Wskaźniki fizyk. sklasyfikowane poniżej stanu/potencjału dobrego STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY OCENA DZIEDZI- CZONA STAN CHEMICZNY Rok dzedziczenia stanu. chem. STAN CHEMICZNY jcw na obszarze chronionym (TAK/NIE) Ocena spełnienia dla obszarów chronionych STAN / POTENCJAŁ EKO- LOGICZNY po uwzględnieniu obszarów chronionych 1 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 ROK 2012 1. 0,361 III I II 2. 0,409 III I II 3. 0,268 IV II II S TAK N S 4. 0,53 36,7 0,445 IV II II S D TAK N S 5. 0,36 23,6 0,365 IV I II S D TAK N S 6. 0,322 0,590 III I PSD PO 4 7. 40,2 0,843 II II II D TAK T D 8. 0,331 III I PSD PO 4 9. 0,262 0,482 IV I II S TAK N S 10. 0,48 0,279 IV I II S TAK T S 11. 0,285 40,3 IV II II S TAK N S 12. 0,525 0,098 II II II D TAK T D 13. 0,369 III I II O 14. 36,0 0,239 IV II PPD 2 rozp., OWO, S TAK N S azot Kjel. 15. 42,2 0,629 III II PPD OWO, azot Kjel. 16. 31,8 0,689 III I PSD zasadowość, azot Kjel., PO 4, P og. U D TAK N U 17. 36,9 0,863 0,667 III I PSD ChZT-Mn, PO 4 U D TAK N U 18. 0,467 40,0 II II II D TAK T D 19. 0,775 II II II D TAK 20. 0,431 39,3 III II II 21. 0,375 IV II II S TAK 22. 48,5 I I PSD azot Kjel., PO 4 23. 0,62 37,7 0,280 IV I PSD azot Kjel., PO 4 S D TAK N S 24. 0,75 36,0 0,241 IV I PSD azot Kjel., PO 4 S D TAK N S 25. 0,72 39,3 0,350 IV I PSD azot Kjel., PO 4 S D TAK N S 26. 0,73 42,9 0,321 IV I PSD PO 4 S D TAK N S 27. 39,0 0,330 IV II II S D TAK T S 28. 0,322 42,1 0,285 IV I PSD PO 4 S D TAK N S 29. 0,466 34,4 0,629 III II II U D TAK T U 30. 39,3 II II II D TAK T D 31. 0,572 37,0 II I II D TAK T D 32. 0,535 41,9 II I II D TAK T D 33. 0,509 35,0 III I II U TAK T U 34. 0,61 35,5 0,896 III I PSD zasadowość, PO 4 U D TAK N U 35. 0,47 36,2 0,889 III I PSD zasadowość, PO 4 U D TAK N U STAN jcw 47

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Tabela 5. c.d. Ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych badanych w latach 2010-2012 (źródło: WIOŚ) Lp Nazwa jcw Kod jcw Nazwa ppk Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Program monitoringu (MD, MO lub MB) OCENY DZIEDZICZONE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ROK 2012 Fitoplankton Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna Klasa e. hydromor. 36. Bug od Grabara do Krzny PLRW2000212663999 Bug - Terespol - tama Bug - Krzyczew 21 N MB MD 37. Bug od Krzny do Niemirowa PLRW2000212665533 Bug - Gnojno 21 N MD 38. Czapelka PLRW2000232664989 Czapelka - Starzynka 23 N MD 39. Krzna Południowa od źródeł do Dopływu spod Lipniaków PLRW2000172664272 Krzna Połud - Strzyżew 17 T MD 40. Krzna od Klukówki PLRW200024266499 Krzna - Neple 24 N MD 41. Białka od źródeł do dopł. spod Niwek Turów PLRW20002324852569 Białka - Ostrówki 23 T MO Białka - Ustrzesz 23 T MO 42. Białka od dopł. spod Niwek Turów PLRW200019248529 Białka - Paszki 19 T MO 43. Muława PLRW2000232664849 Muława - Rossosz 23 T MO 44. Zielawa od dopł. spod Niecielina PLRW200024266489 Zielawa - Zabudzyń 24 T MO Zielawa - Woskrzenice MD 45. Żarnica PLRW2000232664869 Żarnica - Dokudów 23 T MO 46. Czyżówka z dopływami PLRW2000232665529 Czyżówka - Janów Podlaski 23 N MB 40,1 0,758 47. Zbiornik Niielisz PLRW2000024179 Zbiornik Nielisz 0 T MD 48. Zbiornik Zemborzyce PLRW2000024653 Zalew Zemborzycki 0 T MO rok 2011 49. Chodelka od dopł. spod Wronowa PLRW2000923749 Chodelka - Podgórz 9 N MD 0,28 22,7 0,141 I 50. Wieprz do Jacynki PLRW20002324136 Wieprz - Namule 23 N MD 0,51 36,6 0,545 I 51. Wieprz od Żółkiewki do oddz. się Kanału Wieprz-Krzna PLRW200019243931 Wieprz - Borowica 19 N MD 0,45 37,4 0,512 0,217 I 52. Wieprz od Stoków do Bystrzycy PLRW2000192459 Wieprz - Kijany 19 N MD 0,52 36,7 0,499 0,511 I 53. Wieprz od Tyśmienicy PLRW20001924999 Wieprz - Dęblin 19 N MD 0,48 29,3 0,492 0,540 I 54. Łabuńka od Czarnego Potoku PLRW200092429 Łabuńka - Krzak 9 N MD 0,38 37,2 0,706 I 55. Wojsławka PLRW2000624349 Wojsławka - Krasnystaw 6 N MD 0,36 37,6 0,671 I 56. Bystrzyca do Kosarzewki PLRW2000624629 Bystrzyca - Osmolice 6 N MD 0,46 41,8 0,6220,753 I 57. Bystrzyca od zb. Zemborzyckiego PLRW20001524699 Bystrzyca - Lublin-Wrotków Bystrzyca - Spiczyn 15 N MO MD 0,35 30,3 0,384 0,512 I 58. Tyśmienica od Bystrzycy PLRW2000242489 Tyśmienica - Kock 24 T MD 35,9 0,426 0,633 II 59. Mała Bystrzyca PLRW200017248689 60. 61. Kanał Wieprz-Krzna od dopł. z lasu przy Żulinkach do wypływu Danówki ze zb. Żelizna Wyżnica od źródeł do Urzędówki bez Urzędówki PLRW2000026642815 Mała Bystrzyca - Wola Osowińska Kanał Wieprz-Krzna - Żelizna 17 T MD 0,42 33,8 0,974 II 0 T MD 0,47 39,1 0,775 0,164 II PLRW2000623363 Wyżnica - Dzierzkowice 6 N MO 0,32 0,453 0,245 I 62. Urzędówka PLRW20006233649 Urzędówka - Bęczyn 6 N MO 0,32 0,627 I 63. Wrzelowianka PLRW200062338 Wrzelowianka - Kolczyn 6 N MO 0,47 0,371 I 64. Chodelka do dopł. spod Wronowa PLRW20006237436 Chodelka - Ruda Maciejowska 6 N MO 42,9 0,274 I 65. Wrzelowianka PLRW20006237489 Wrzelówka - Szczekarków 6 N MO 31,7 I 48

wody Lp OCENY DZIEDZICZONE Klasa e. fizykochem. Rok dziedziczenia e. biol. Rok dziedziczenia e. fizykoch. Fitoplankton 1. Elementy biologiczne 2.* Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna biologicznych hydromor. 1. Elementy fizykochemiczne 36. 0,37 36,9 0,840 IV I PSD PO 4 S D TAK N S Fizykochemicznych Wskaźniki fizyk. sklasyfikowane poniżej stanu/potencjału dobrego STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY OCENA DZIEDZI- CZONA STAN CHEMICZNY jcw na obszarze chronionym (TAK/NIE) Ocena spełnienia dla obszarów chronionych STAN / POTENCJAŁ EKO- LOGICZNY po uwzględnieniu obszarów chronionych 1 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 ROK 2012 STAN CHEMICZNY Rok dzedziczenia stanu. chem. STAN jcw 37. 0,24 37,9 0,83 IV I PSD PO 4 S D TAK N S 38. 0,323 36,3 0,564 III I PSD PO 4 U D TAK N U 39. 0,359 32,8 0,699 III II PPD ChZT-Mn, PO 4 U D TAK N U 40. 34,1 0,723 0,633 III I PSD PO 4 U D TAK N U 41 0,543 0,642 III II II U TAK T U 42. 0,446 II II II D TAK T D 43. 0,456 0,831 II II II D TAK T D 44. 0,508 39,1 0,832 0,767 II II II D D TAK T D 45. 36,6 II II II D TAK T D 46. II I PSD PO 4 U NIE 47. 0,71 0,660 0,518** II II II D D TAK T D 48. 0,25 0,494** IV I PPD BZT5 S TAK N S rok 2011 49. II 2011 V I II Z D 2011 D TAK N Z 50. II 2011 III I II U D 2011 D TAK N U 51. II 2011 V I II Z D 2011 D TAK T Z 52. II 2011 IV I II S D 2011 D TAK N S 53. II 2011 IV I II S D 2011 D TAK N S 54. II 2011 III I II U D 2011 D TAK N U 55. II 2011 III I II U D 2011 D TAK N U 56. II 2011 III I II U D 2011 D TAK N U 57. II 2011 IV I II S PSD - sr 2011 PSD - sr TAK N S 58. II 2011 IV II II S D 2011 D TAK N S 59. II 2011 III II II U D 2011 D TAK N U 60. II 2011 V II II Z D 2011 D TAK T Z 61. II 2011 IV I II S TAK N S 62. II 2011 IV I II S TAK N S 63. II 2011 IV I II S TAK T S 64. II 2011 V I II Z TAK T Z 65. PSD 2011 III I PSD OWO 49

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Tabela 5. c.d. Ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych badanych w latach 2010-2012 (źródło: WIOŚ) Lp Nazwa jcw Kod jcw Nazwa ppk 66. Wieprz od Jacynki do Zbiornika Nielisz PLRW2000924159 Wieprz - Michalów 9 N MO 0,40 0,639 I 67. Wieprz od Zbiornika Nielisz do Żółkiewki PLRW2000152435 Wieprz - Staw Noakowski 15 N MO 0,36 I 68. Wieprz od Bystrzycy do Tyśmienicy PLRW2000192479 Wieprz - Wola Skromowska 19 N MO 0,51 27,8 0,347 I 69. Pór od Wierzbówki PLRW200092417499 Por - Nawóz 9 N MO 0,42 I 70. Wolica od dopł. spod Huszczki Dużej PLRW20006243294 Wolica - Skierbieszów 6 N MO 0,44 I 71. Siennica PLRW2000624374 Siennica-Kasjan 6 T MO 0,53 0,674 II 72. Rejka PLRW20001724389 Rejka-Borowica 17 N MO 0,42 39,1 I 73. Minina od Ciemięgi PLRW200019249299 Minina - Drewnik 19 T MO 0,48 0,422 0,164 II 74. Tyśmienica od Brzostówki do Piwonii PLRW20002424819 Tyśmienica - Buradów 24 T MO 34,3 0,533 II 75. Tyśmienica od Piwonii do Bystrzycy PLRW20002424859 Tyśmienica - Niewęgłosz 24 T MO 31,1 0,600 II Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Program monitoringu (MD, MO lub MB) OCENY DZIEDZICZONE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ROK 2011 Fitoplankton Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna Klasa e. hydromor. 76. Piwonia od źródeł do dopł. ze stawu Hetman bez dopł. ze stawu Hetman z jez. Uściwierz, Bikcze, Łukie PLRW200023248235 Piwonia - Zienki 23 T MO 42,2 II 77. Piwonia od dopł. ze Stawu Hetman PLRW200019248299 Piwonia - Koczergi 19 T MO 37,9 0,752 II 78. Stara Piwonia PLRW20001724849 Stara Piwonia - Branica 17 T MO 0,58 II 79. Bobrówka PLRW200017248149 Bobrówka - Rudka 17 T MO 0,43 II 80. Konotopa PLRW200017248289 Konotopa - Parczew 17 T MO 0,56 II 81. Bystrzyca do Samicy PLRW200017248649 Bystrzyca - Świderki 17 T MO 0,43 II 82. Bystrzyca od Samicy PLRW200024248699 Bystrzyca - Borki 24 T MO 35,2 0,617 II 83. Czarna PLRW20001724889 Czarna - Kock 17 T MO 33,9 II 84. Irenka PLRW200017249929 Irenka - Dęblin 17 N MO 0,44 0,346 I 85. Lepitucha PLRW2000232663469 Lepitucha - Sawin 23 T MO 0,27 38,3 II 86. Włodawka od źródeł do Mietułki PLRW20002326636329 Włodawka - Kołacze 24 T MO 0,44 0,617 II 87. Tarasienka PLRW20002326636899 Tarasienka - Okuninka 23 N MO 0,42 0,600 I 88. Hanna bez Romanówki PLRW200023266389 Hanna - Kuzawka 23 T MO 0,44 34,2 II 89. Świerszcz PLRW200062414 Świerszcz - Malowany Most ROK 2010 Świerszcz - Zwierzyniec 6 N MB MB 0,735 I 90. Parysówka PLRW200017249249 Parysówka - Kierzkówka 17 T MO 44,0 II 91. Minina od źródeł do Ciemięgi PLRW200017249229 Minina - Dąbrówka 17 T MO 38,1 0,521 0,344 II 92. Kurówka od źródeł do Białki bez Białki PLRW2000623923 Kurówka - Brzozowa Gać 6 T MO 0,29 0,315 0,368 II 93. Kurówka od Białki PLRW200019239299 Kurówka - Puławy 19 T MO 0,49 0,287 0,542 II 94. Bystrzyca od Kosarzewki do Zbiornika Zemborzyce PLRW2000924651 Bystrzyca - Zemborzyce 9 N MO 0,35 I 95. Bystra do dopł. spod Wąwolnicy PLRW200062386 Bystra - Bartłomiejowice 6 N MO 0,31 0,562 0,770 I 96. Bystra od dopł. spod Wąwolnicy PLRW2000923899 Bystra - Bochotnica 9 N MO 0,38 0,433 0,933 I 97. Ciemięga PLRW2000624689 Ciemięga - Pliszczyn 6 N MO 0,27 0,515 0,943 I 50

wody Lp OCENY DZIEDZICZONE Klasa e. fizykochem. Rok dziedziczenia e. biol. Rok dziedziczenia e. fizykoch. Fitoplankton 1. Elementy biologiczne 2.* Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna biologicznych hydromor. 66. PSD 2011 III I PSD PO 4 67. II 2011 III I II 68. II 2011 V I II Z TAK N Z 69. I 2011 III I I 70. II 2011 III I II 71. II 2011 III II II U TAK T U 72. PSD 2011 III I PSD PO 4 73. II 2011 V II II Z TAK T Z 74. II 2011 III II II 75. II 2011 III II II Fizykochemicznych 1. Elementy fizykochemiczne Wskaźniki fizyk. sklasyfikowane poniżej stanu/potencjału dobrego STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY OCENA DZIEDZI- CZONA STAN CHEMICZNY jcw na obszarze chronionym (TAK/NIE) Ocena spełnienia dla obszarów chronionych STAN / POTENCJAŁ EKO- LOGICZNY po uwzględnieniu obszarów chronionych 1 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 ROK 2011 STAN CHEMICZNY Rok dzedziczenia stanu. chem. STAN jcw 76. PPD 2011 II II PPD azot Kjel. 77. II 2011 II II II D TAK T D 78. PPD 2011 II II PPD azot Kjel. 79. II 2011 III II II 80. II 2011 II II II D TAK T D 81. II 2011 III II II U TAK T U 82. II 2011 II II II D TAK T D 83. II 2011 III II II 84. PSD 2011 IV I PSD BZT5, OWO, PO, P, 4 azot: amonowy, Kjel. Z TAK N Z 85. II 2011 IV II II S TAK N S 86. II 2011 III II II 87. II 2011 III I II 88. II 2011 III II II U TAK T U 89. I 2011 II I I D NIE ROK 2010 90. II 2010 II II II D TAK N U 91. II 2010 IV II II S TAK N S 92. II 2010 IV II II S TAK N S 93. II 2010 IV II II S TAK N S 94. II 2010 III I II 95. PSD 2010 III I PSD PO 4 96. II 2010 IV I II S TAK N S 97. II 2010 IV I II S TAK N S 51

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Tabela 5. c.d. Ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych badanych w latach 2010-2012 (źródło: WIOŚ) Lp Nazwa jcw Kod jcw Nazwa ppk 98. Czechówka PLRW20006246729 99. Czerniejówka PLRW2000624669 Czechówka - Lublin - Al. Tysiąclecia Czerniejówka - Lublin - ul.fabryczna 6 N MO 0,26 0,037 I 6 T MO 0,37 0,472 II 100. Krężniczanka PLRW2000624649 Krężniczanka - Krężnica Jara 6 N MO 0,48 0,552 0,352 I 101. Grabar PLRW2000232663949 Grabar - Kodeń 23 N MO 36,1 I 102. 103. Klukówka od Dopływu spod Walimia do ujścia Krzna Południowa od Dopływu spod Lipniaków PLRW200019266469 Klukówka - Kozula 19 N MO 33,1 I PLRW200024266429 Krzna Połud - Rzeczyca 24 T MO 33,3 II 104. Krzna do Krzymoszy z Krzymoszą PLRW2000172664169 Krzna - Leszczanka 17 N MO 0,50 I 105. Krzna od Krzny Południowej do Klukówki PLRW200024266459 Krzna - Puchacze 24 T MO 0,52 0,483 II 106. Rudka PLRW2000232664729 Rudka - Sidorki 23 N MO 0,56 I 107. Krzywula PLRW200017266449 Krzywula - Rogoźneczka 17 N MO 0,50 I 108. Uherka od źródeł do Garki PLRW2000232663449 Uherka - Przysiółek Czułczyce 23 T MO 0,510 II 109. Uherka od Garki do Gdolanki PLRW2000242663479 Uherka - Ruda Wieś 24 T MO 41,2 II 110. Gdolanka PLRW2000232663489 Gdolanka - Karolinów 23 T MO 0,40 0,702 II 111. Żółkiewka PLRW2000624369 Żółkiewka - Krasnystaw 6 T MO 0,37 0,605 II 112. Huczwa od źródeł do Kanału Rokitna bez Kanału Rokitna PLRW200024266213 Huczwa - Zimno 24 T MO 0,57 40,0 II 113. Huczwa od Kanału Rokitna do Sieniochy PLRW200019266239 Huczwa - Wakijów 19 T MO 0,41 37,9 II 114. Białka PLRW200016266289 Białka - Obrowiec 16 T MO 37,1 0,594 II 115. Tanew do Łosinieckiego Potoku PLRW20007228169 Tanew - Rebizanty 7 N MO 0,31 46,1 I 116. Sopot PLRW200017228389 Sopot - Osuchy 17 N MO 0,31 I 117. Szum PLRW20001722849 Szum - Szostaki 17 N MO 0,37 I 118. Czarna Łada do Braszczki PLRW2000172286289 Czarna Łada - Biłgoraj 17 N MO 0,57 41,0 I 119. Złota Nitka PLRW200016228549 Złota Nitka - Pawlichy 16 N MO 0,41 I 120. Łabuńka do Czarnego Potoku PLRW20002324249 Łabuńka - Wysokie 23 T MO 0,44 29,7 0,650 II Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Program monitoringu (MD, MO lub MB) OCENY DZIEDZICZONE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ROK 2011 Fitoplankton Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna Klasa e. hydromor. 52

wody Lp OCENY DZIEDZICZONE Klasa e. fizykochem. Rok dziedziczenia e. biol. Rok dziedziczenia e. fizykoch. Fitoplankton 1. Elementy biologiczne 2.* Fitobentos Makrofity Makrobezkręgowce Ichtiofauna biologicznych hydromor. 1. Elementy fizykochemiczne 99. II 2010 III II II 100. PSD 2010 IV I PSD PO 4 S TAK N S 101. PSD 2010 II I PSD PO 4 102. PSD 2010 III I PSD PO 4 103. PPD 2010 III II PPD PO 4 104. PSD 2010 II I PSD PO 4 105. PPD 2010 IV II PPD PO 4 S TAK N S 106. PSD 2010 II I PSD PO 4 107. PSD 2010 II I PSD PO 4 108. PPD 2010 III II PPD PO 4 109. II 2010 II II II D TAK N U 110. II 2010 III II II 111. II 2010 III II II 112. II 2010 II II II D TAK T D 113. II 2010 II II II D TAK T D 114. I 2010 III II I 115. II 2010 III I II 116. I 2010 III I I U TAK N S 117. I 2010 III I I 118. II 2010 II I II D TAK T D 119. PSD 2010 III I PSD PO 4 120. II 2010 III II II Fizykochemicznych Wskaźniki fizyk. sklasyfikowane poniżej stanu/potencjału dobrego STAN / POTENCJAŁ EKOLOGICZNY OCENA DZIEDZI- CZONA STAN CHEMICZNY jcw na obszarze chronionym (TAK/NIE) Ocena spełnienia dla obszarów chronionych STAN / POTENCJAŁ EKO- LOGICZNY po uwzględnieniu obszarów chronionych 1 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 ROK 2011 98. PSD 2010 V I PSD BZT5, azot Kjel, PO 4 Z TAK N Z STAN CHEMICZNY Rok dzedziczenia stanu. chem. STAN jcw 53

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku 2. Ocena stanu wód za lata 2010-2012 Ponieważ rok 2012 kończy I cykl monitoringowy w ramach 1 Planu Gospodarowania Wodami (PGW) obejmującymi lata 2010-2015, dokonano trzyletniej oceny stanu wód za lata 2010-2012. Ocena ta stanowić będzie podstawę do prac planistycznych związanych z aktualizacją PGW, jak również będzie częścią raportu dla Komisji Europejskiej z aktualizacji PGW. Dokonując trzyletniej oceny zastosowano zasadę dziedziczenia oceny, tak, żeby wszystkie badane jednolite części wód mogły być ocenione. Ponadto ocenę z roku 2010 i 2011 uzupełniono o ocenę makrobezkręgowców bentosowych, dla których wprowadzono już nowe granice klas oraz wykorzystano wyniki badań ichtiofauny wykonanych przez Instytut Rybactwa Śródlądowego (IRŚ). Dziedziczenie oceny polegało na przypisaniu ocen z poprzednich lat przy zachowaniu zasady, że wyniki dla poszczególnych lat nie mogły być starsze niż 3 lata. Wykorzystano najbardziej aktualne wyniki dla wszystkich elementów. Mapa 4. Stan/potencjał ekologiczny jednolitych części wód powierzchniowych województwa lubelskiego badanych w latach 2010-2012 (źródło: WIOŚ) 54

wody W latach 2010-2012 prowadzono badania w 130 ppk zlokalizowanych na 123 jcw. W granicach województwa lubelskiego wydzielono 374 jcw, zatem monitoringiem objęto niemal 33% wód. Klasyfikacji stanu/potencjału ekologicznego dokonano dla 120 jcw, w tym dla 65 części naturalnych i dla 55 części silnie zmienionych i sztucznych. Przeprowadzona klasyfikacja przedstawia się następująco: Klasyfikacja elementów biologicznych: jcw naturalne: I klasa - 1,5%, II klasa - 12,3%, III klasa - 44,6%, IV klasa - 33,8%, V klasa - 7,7%; jcw sztuczne i silnie zmienione: II klasa - 38,2%, III klasa - 38,2%, IV klasa - 21,8%, V klasa - 1,8% Klasyfikacja elementów fizykochemicznych: jcw naturalne: I klasa - 4,2%, II klasa - 63,3%, poniżej stanu dobrego - 32,5%; jcw sztuczne i silnie zmienione: I klasa - 6,2%, II klasa - 81,8%, poniżej potencjały dobrego - 16,4% Klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego: jcw naturalne: stan ekologiczny: bardzo dobry (I klasa) brak, dobry (II klasa) 6,2%, umiarkowany (III klasa) 52,3%, słaby (IV klasa) 32,3%, zły (V klasa) 9,2%, jcw sztuczne i silnie zmienione: dobry i powyżej dobrego - 32,7%, umiarkowany - 43,6%, słaby - 21,8%, zły - 1,8% Mapa 5. Ocena jednolitych części wód powierzchniowych w obszarach ochrony siedlisk lub gatunków dla których stan wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie w latach 2010 2012 (źródło: WIOŚ) 55

RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2012 roku Klasyfikacja stanu chemicznego Stan chemiczny sklasyfikowano dla 33 jcw, dla których prowadzono w ramach monitoringu diagnostycznego badania wskaźników chemicznych (substancje priorytetowe i wskaźniki innych substancji zanieczyszczających). Zły stan chemiczny sklasyfikowano w jednym przypadku, w ppk Bystrzyca Spiczyn odnotowano przekroczenie wartości średniorocznej dla trifluariny. Wskaźnik ten był badany z częstotliwością 4 razy w roku, zatem jest to wynik obarczony niskim poziomem ufności. Stan jednolitych części wód Stan wód oceniono dla 33 jcw, dla których sklasyfikowano stan chemiczny oraz dla 70 jcw, dla których nie określono stanu chemicznego, a o złym stanie wód zadecydował stan/potencjał ekologiczny gorszy niż dobry/ dobry i powyżej dobrego. Pomimo faktu, że niemal 97% badanych jcw osiągnęło dobry stan chemiczny, aż 30 jcw badanych w ramach monitoringu diagnostycznego osiągnęło stan zły. Dobry stan wód osiągnęły tylko trzy jcw: Zielawa od dopł. spod Niecielina, Kanał Wieprz-Krzna od dopł. z lasu przy Żulinkach do wypływu Danówki ze zb. Żelizna oraz Zbiornik Nielisz. Mapa 6. Ocena jednolitych części wód powierzchniowych w obszarach ochrony gatunków ryb w latach 2010 2012 (źródło: WIOŚ) 56

wody Mapa 7. Ocena jednolitych części wód powierzchniowych w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację ze źródeł komunalnych w latach 2010 2012 (źródło: WIOŚ) 57