ŚRÓDROCZNE* I ROCZNE** WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO NA POSZCZEGÓLNE OCENY DLA KLASY IV * na ocenę śródroczną obowiązują wiadomości i umiejętności niepodkreślone ** na ocenę roczną obowiązują wiadomości i umiejętności niepodkreślone i podkreślone Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował umiejętności czytania ze zrozumieniem, - nie potrafi wymienić samogłosek, nie umie alfabetu, nie potrafi uporządkować alfabetycznie wyrazów, - nie zna omawianych lektur, - nie opanował pamięciowo zadanego tekstu poetyckiego, - nie potrafi wypowiadać się na zadany temat ustnie ani pisemnie, - nie odróżnia w zdaniu części mowy: czasownika, rzeczownika, przymiotnika, - pisze nieczytelnie, - lekceważy przedmiot, nie wykazuje chęci wyrównania braków, - nie prowadzi systematycznie zeszytu przedmiotowego. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - czyta częściowo poprawnie teksty zadane do domu, - tekst nowo poznany czyta sylabami, sekwencjami zdania, mało płynnie, przekręca wyrazy, - rozumie częściowo przeczytany tekst, - pobieżnie zna omawiane lektury, niechętnie je czyta (woli streszczenia), - z pomocą nauczyciela wypowiada się na temat, wymaga pytań pomocniczych, wypowiedź uboga słownikowo i treściowo, - wypowiadając się, nie buduje pełnych zdań, stosuje skróty myślowe, - ma poważne braki w opanowaniu pamięciowym tekstu, tekst wygłasza z pamięci odtwórczo, bez wyraźnych akcentów logicznych, - nie potrafi wskazać w tekście poetyckim środków stylistycznych, nie potrafi wskazać nadawcy, odbiorcy, z trudnością określa temat wiersza i jego budowę, - zna niektóre zasady redagowania form wypowiedzi: opisu postaci, opisu przedmiotu, notatki, planu wydarzeń, dialogu, przepisu, listu prywatnego, ogłoszenia, opisu budowli, zwierzęcia, elementów opisu krajobrazu, notatki prasowej - wypowiedzi pisemne częściowo zgodne z tematem, niespójne, ubogie w treść, zawierające liczne błędy stylistyczne, składniowe, gramatyczne, ortograficzne i interpunkcyjne, - zna alfabet, zna samogłoski i spółgłoski, potrafi dzielić na sylaby, robi błędy w układaniu wyrazów w porządku alfabetycznym, - nie przywiązuje uwagi do zasad dobrego wychowania, ale wie o ich istnieniu, - nie potrafi tworzyć zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące, nie stosuje w zdaniach odpowiednich znaków interpunkcyjnych - + cudzysłów i kursywę, rozpoznaje czasowniki i ich formy, nie tworzy bezokolicznika oraz formy osobowej, liczby, czasu, rodzaju, z trudnością wskazuje rzeczownik w tekście, nie określa ich rodzaju, liczby i przypadka, z trudnością rozpoznaje przymiotniki, nie używa poprawnych form liczba, rodzaj, przypadek, stopniowanie, nie potrafi dostosować formę przymiotnika do rzeczownika, nie odtwarza toku wydarzeń, znaczenie dosłowne i przenośne wyrazów, nie znajduje wyrazów bliskoznacznych - synonimy, wyrazów przeciwstawnych antonimy, nie wskazuje przyczyn i skutków wydarzeń, wydarzenia
realistyczne i fantastyczne,, wyrazy przeciwstawne, wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeje), zdrobnienia, zgrubienia, wyrazy pokrewne, - myli cechy baśni, komiksu, - ma trudności ze skupieniem uwagi i logicznym myśleniem, nie pracuje na lekcji, bazuje na pracy innych członków zespołu, - pismo ma niekształtne, niestaranne, liczne skreślenia, brak akapitów, - wyróżnia części mowy popełniając nieliczne błędy: czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, z pomocą nauczyciela określa ich formy, - nie zna zasad ortograficznych i nie potrafi ich zastosować w praktyce: pisownia wyrazów: ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera, zakończenia źć, -ść, ąć, nie zna zasad pisowni nie z różnymi częściami mowy, przy dużej pomocy nauczyciela potrafi tworzyć zdania i równoważniki zdań, zdania nierozwiniętych pojedyncze i złożone, nie zna zasad pisowni tytułów czasopism i zasad stosowania przecinków w zdaniu pojedynczym i złożonym, - nie umie korzystać ze słowników: ortograficznych, języka polskiego, wyrazów bliskoznacznych, - z pomocą nauczyciela opisuje dzieło plastyczne. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - czyta płynnie teksty zadane do domu, - tekst nowo poznany czyta w wolnym tempie bez dłuższych przerw, respektując znaki przestankowe; - nie zawsze rozumie tekst czytany głośno i cicho, przy dużej pomocy nauczyciela odczytuje informacje z diagramu, mapy i innych źródeł informacji, - bardzo ogólnie zna omawiane lektury, myli wydarzenia i postacie, - wypowiada się na zadany temat, ma ubogi ale wystarczający zasób słownictwa, - posługuje się językiem potocznym, popełnia błędy składniowe, powtarza wyrazy, - wygłasza zadane teksty z pamięci w sposób odtwórczy, na ogół poprawnie artykułując, zdarzają się pomyłki, - w tekście poetyckim nie rozumie pojęć i przy pomocy nauczyciela wskazuje: nadawcę, odbiorcę, wers linijkę, strofę zwrotkę, podmiot liryczny, środki wyrazu w poezji: ożywienie, uosobienie, epitet, rym, przenośne znaczenie wyrazów, refren, wyrazy przeciwstawne, wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeje), zdrobnienia, zgrubienia, wyrazy pokrewne, - często myli zasady redagowania form wypowiedzi: opisu postaci, opisu przedmiotu, notatki, planu wydarzeń, dialogu, przepisu, listu prywatnego, ogłoszenia, opisu budowli, zwierzęcia, elementów opisu krajobrazu, notatki prasowej - wypowiedzi pisemne są częściowo zgodne z tematem, usterki w kompozycji, niezbyt bogate słownictwo, pojawiają się błędy stylistyczne, frazeologiczne, składniowe, ortograficzne i interpunkcyjne, - zna niektóre zasady dobrego wychowania podczas powitania, pożegnania, przedstawiania siebie i innych, rozmowy telefonicznej, prośby, podziękowania, przeprosin, pożyczania, podczas pobytu w bibliotece, zasady przyjaźni, gościnności, zasady podczas uroczystości państwowych, podróży, zasady postępowania ze zwierzętami, - popełnia dużo błędów gdy tworzy zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące, ustala kolejność wyrazów w zdaniu, stosuje w zdaniach odpowiednie znaki interpunkcyjne - + cudzysłów i kursywę, rozpoznaje czasowniki i ich formy, popełnia dużo błędów, gdy tworzy bezokolicznik oraz formę osoby, liczby, czasu, rodzaju, samodzielnie wskazuje rzeczowniki w tekście, popełnia błędy, gdy odróżnia rzeczowniki pospolite i własne, określa ich rodzaj, liczbę i przypadek, rozpoznaje przymiotniki, nie używa poprawnych form liczba, rodzaj, przypadek, stopniowanie, nie potrafi dostosować formę przymiotnika do rzeczownika, z trudnością tworzy przymiotniki o znaczeniu przeciwstawnym, przy pomocy nauczyciela rozpoznaje przysłówek, przyimek, wyrażenie przyimkowe, spójnik, potrafi stopniować przysłówki, rozpoznaje głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe i twarde, podmiot, orzeczenie,
odtwarza tok wydarzeń, znaczenie dosłowne i przenośne wyrazów, nie znajduje wyrazów bliskoznacznych - synonimy, wyrazów przeciwstawnych antonimy, przy dużej pomocy nauczyciela wskazuje przyczyny i skutki wydarzeń, wydarzenia realistyczne i fantastyczne, uczucia bohaterów, - zna niektóre cechy baśni, komiksu, - zna niektóre zasady ortograficzne i potrafi je zastosować w praktyce: pisownia wyrazów: ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera, zakończenia źć, -ść, ąć, zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy, często popełnia pomyłki podczas tworzenia zdań i równoważników zdań, zdań nierozwiniętych pojedynczych i złożonych, nie zawsze zna zasady pisowni tytułów czasopism i zasadę stosowania przecinków w zdaniu pojedynczym i złożonym, - przy pomocy nauczyciela korzysta ze słowników: ortograficznych, języka polskiego, wyrazów bliskoznacznych - zna alfabet, nazywa samogłoski, określa liczbę liter w wyrazie, myli się, co do liczby głosek, dzieli na sylaby, na ogół poprawnie ustala kolejność alfabetyczną wyrazów, - bierny na lekcji, słucha innych, ma problemy z dłuższym skupieniem uwagi, bazuje na pracy innych członków zespołu, - niestaranny zapis, skreślenia, brak akapitów, - wyróżnia części mowy popełniając nieliczne błędy: czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, popełnia liczne błędy przy określaniu ich form, - opisuje dzieło plastyczne. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - czyta płynnie teksty zarówno zadane do domu, jak i nowo poznane, - obejmuje logiczne następstwo zdarzeń, wskazuje przeżycia i stany psychiczne bohaterów, - dobrze rozumie tekst czytany głośno i cicho, przy niewielkiej pomocy nauczyciela odczytuje informacje z diagramu, mapy i innych źródeł informacji, rozumie przesłanie przysłów, - dobrze zna omawiane lektury, wskazuje konteksty interpretacyjne, - wygłasza zadane teksty z pamięci w sposób twórczy, poprawnie artykułując interpretuje tekst, zdarzają się drobne pomyłki, - w tekście poetyckim nie zawsze poprawnie wskazuje: nadawcę, odbiorcę, wers linijkę, strofę zwrotkę, podmiot liryczny, środki wyrazu w poezji: ożywienie, uosobienie, epitet, rym, przenośne znaczenie wyrazów, refren, wyrazy przeciwstawne, wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeje), zdrobnienia, zgrubienia, wyrazy pokrewne, - nie zawsze zna cechy wypowiedzi pisemnej: opowiadania, opisu postaci, opisu przedmiotu, notatki w punktach, schemat, tabela, przepisu, planu wydarzeń ramowy i szczegółowy, dialogu, listu prywatnego, ogłoszenia, opisu budowli, zwierzęcia, elementów opisu krajobrazu, notatki prasowej -wypowiedzi pisemne są zgodne z tematem, występują usterki w kompozycji, niezbyt bogate słownictwo, pojawiają się błędy stylistyczne, frazeologiczne, składniowe, ortograficzne i interpunkcyjne, - nie zna wszystkich zasad dobrego wychowania podczas powitania, pożegnania, przedstawiania siebie i innych, rozmowy telefonicznej, prośby, podziękowania, przeprosin, pożyczania, podczas pobytu w bibliotece, zasad przyjaźni, gościnności, zasad podczas uroczystości państwowych, podróży, zasad postępowania ze zwierzętami, zasad związanych z etyką dziennikarską, - popełnia błędy gdy tworzy zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące, ustala kolejność wyrazów w zdaniu, stosuje w zdaniach odpowiednie znaki interpunkcyjne - + cudzysłów i kursywę, rozpoznaje czasowniki i ich formy, popełnia błędy, gdy tworzy bezokolicznik oraz formę osoby, liczby, czasu, rodzaju, samodzielnie wskazuje rzeczowniki w tekście, popełnia błędy, gdy odróżnia rzeczowniki pospolite i własne, określa ich rodzaj, liczbę i przypadek, rozpoznaje przymiotniki, używa poprawnych form liczba, rodzaj, przypadek, stopniowanie, potrafi dostosować formę przymiotnika do
rzeczownika, tworzy przymiotniki o znaczeniu przeciwstawnym, przy pomocy nauczyciela rozpoznaje przysłówek, przyimek, wyrażenie przyimkowe, spójnik, potrafi stopniować przysłówki, rozpoznaje głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe i twarde, podmiot, orzeczenie, odtwarza tok wydarzeń, znaczenie dosłowne i przenośne wyrazów, znajduje wyrazy bliskoznaczne - synonimy, postacie rzeczywiste i zmyślone, wyrazy przeciwstawne antonimy, przyczyny i skutki wydarzeń, wydarzenia realistyczne i fantastyczne, uczucia bohaterów, - myli cechy baśni, komiksu, odtwarza tok wydarzeń, znaczenie dosłowne i przenośne wyrazów, nie znajduje wyrazów bliskoznacznych - synonimy, wyrazów przeciwstawnych antonimy, przy dużej pomocy nauczyciela wskazuje przyczyny i skutki wydarzeń, wydarzenia realistyczne i fantastyczne, uczucia bohaterów, komizm, - zna niektóre cechy baśni, komiksu, odtwarza tok wydarzeń, znaczenie dosłowne i przenośne wyrazów, nie znajduje wyrazów bliskoznacznych - synonimy, wyrazów przeciwstawnych antonimy, przy dużej pomocy nauczyciela wskazuje przyczyny i skutki wydarzeń, wydarzenia realistyczne i fantastyczne, uczucia bohaterów, - zna alfabet, nazywa samogłoski i spółgłoski, określa liczbę liter i głosek w wyrazie, dzieli na sylaby, poprawnie przenosi wyrazy, poprawnie zapisuje głoski dźwięczne i bezdźwięczne, poprawnie ustala kolejność alfabetyczną wyrazów, - uważnie śledzi tok rozmowy, czytanego tekstu, potrafi zapytać o elementy niezrozumiałe, często zabiera głos, aktywnie pracuje na rzecz grupy, - pisze starannie, czytelnie, przejrzyście, stosuje akapity, - rozpoznaje czasowniki i ich formy, tworzy formę osoby, liczby, czasu, rodzaju, rozpoznaje rzeczowniki i ich formy, rozpoznaje przymiotniki, używa poprawnych form, - nie zawsze zna zasady ortograficzne i potrafi je zastosować w praktyce: pisownia wyrazów: ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera, zakończenia źć, -ść, ąć, zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy, czasami popełnia pomyłki podczas tworzenia zdań i równoważników zdań, zdań nierozwiniętych pojedynczych i złożonych, nie zawsze zna zasady pisowni tytułów czasopism, zasadę stosowania przecinków w zdaniu pojedynczym i złożonym, - wolno korzysta ze słowników: ortograficznych, języka polskiego, wyrazów bliskoznacznych, - przy pomocy nauczyciela operuje pojęciami: słowo, szkoła, książka, patriotyzm, prasa, dziennikarz, - interpretuje dzieło plastyczne. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - czyta głośno, wyraźnie, płynnie, z uwzględnieniem znaków przestankowych, akcentów logicznych, właściwego tempa, - rozumie istotny sens wraz ze szczegółami tekstu czytanego na głos i po cichu, odczytuje informacje z diagramu, mapy i innych źródeł informacji, rozumie przesłanie przysłów, - bardzo dobrze zna lektury, dostrzega konteksty interpretacyjne, bierze udział w konkursach czytelniczych, - bezbłędnie wygłasza z pamięci wiersz lub fragment prozy, uwydatnia sens wygłaszanego tekstu, poprawnie artykułuje głoski, zachowuje odpowiednie tempo i rytm, trafny akcent logiczny, bierze udział w szkolnych konkursach recytatorskich, - w tekście poetyckim bezbłędnie wskazuje: nadawcę, odbiorcę, wers linijkę, strofę zwrotkę, podmiot liryczny, środki wyrazu w poezji: ożywienie, uosobienie, epitet, rym, przenośne znaczenie wyrazów, refren, wyrazy przeciwstawne, wyrazy dźwiękonaśladowcze (onomatopeje), zdrobnienia, zgrubienia, wyrazy pokrewne,
- zna cechy wypowiedzi pisemnej: opowiadania, opisu postaci, opisu przedmiotu, notatki w punktach, schemat, tabela, przepisu, planu wydarzeń ramowy i szczegółowy, dialogu - szczególnie z zachowaniem poprawnych znaków interpunkcyjnych, przepisu, listu prywatnego, ogłoszenia, opisu budowli, zwierzęcia, elementów opisu krajobrazu, notatki prasowej - potrafi je zredagować zachowując całkowitą zgodność z tematem, poprawną kompozycję, bogate słownictwo, poprawne związki wyrazowe, stosuje synonimy w celu eliminacji zbędnych powtórzeń, strona graficzna - bez zastrzeżeń, akapity, dopuszczalny jeden błąd ortograficzny, - zna i stosuje zasady dobrego wychowania podczas powitania, pożegnania, przedstawiania siebie i innych, rozmowy telefonicznej, prośby, podziękowania, przeprosin, pożyczania, podczas pobytu w bibliotece, zasady przyjaźni, gościnności, zasady podczas uroczystości państwowych, podróży, zasady postępowania ze zwierzętami, zasady związane z etyką dziennikarską, - zna alfabet, nazywa samogłoski i spółgłoski, określa liczbę liter i głosek w wyrazie, dzieli na sylaby, poprawnie przenosi wyrazy, biegle ustala kolejność alfabetyczną wyrazów, - udziela dokładnych, logicznych odpowiedzi, mówi głośno, zdecydowanie, z odpowiednią modulacją głosu, dobiera odpowiednie słownictwo, uzasadnia swoje zdanie, bierze aktywny udział w pracy zespołu, często pełni funkcję lidera grupy, - pisze czytelnie i starannie, dba o kształt liter, ich łączenie, odległość między wyrazami, właściwe rozmieszczenie tekstu, stosuje akapity, unika skreśleń, - biegle i poprawnie tworzy zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące, ustala kolejność wyrazów w zdaniu, stosuje w zdaniach odpowiednie znaki interpunkcyjne - + cudzysłów i kursywę, rozpoznaje czasowniki i ich formy, tworzy bezokolicznik oraz formę osoby, liczby, czasu, rodzaju, samodzielnie wskazuje rzeczowniki w tekście, odróżnia rzeczowniki pospolite i własne, określa ich rodzaj, liczbę i przypadek, rozpoznaje przymiotniki, używa poprawnych form liczba, rodzaj, przypadek, stopniowanie, potrafi dostosować formę przymiotnika do rzeczownika, tworzy przymiotniki o znaczeniu przeciwstawnym, rozpoznaje przysłówek, przyimek, wyrażenie przyimkowe, spójnik, potrafi stopniować przysłówki, rozpoznaje głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe i twarde, podmiot, orzeczenie, - biegle i poprawnie wskazuje w tekście literackim: czas, miejsce wydarzeń, bohaterów i ich ocenia, narratora, odtwarza tok wydarzeń, znaczenie dosłowne i przenośne wyrazów, znajduje wyrazy bliskoznaczne - synonimy, postacie rzeczywiste i zmyślone, wyrazy przeciwstawne antonimy, przyczyny i skutki wydarzeń, wydarzenia realistyczne i fantastyczne, uczucia bohaterów, komizm, wskazuje przyczynę, przebieg i skutki wydarzeń, - zna cechy baśni, komiksu, - zna biegle zasady ortograficzne i potrafi je zastosować w praktyce: pisownia wyrazów: ó, u, rz, ż, ch, h, wielka i mała litera, zakończenia źć, -ść, ąć, zasady pisowni nie z różnymi częściami mowy, tworzy zdania i równoważniki zdań, zdania nierozwinięte pojedyncze i złożone, zasady pisowni tytułów czasopism, zasadę stosowania przecinków w zdaniu pojedynczym i złożonym, - swobodnie operuje pojęciami: słowo, szkoła, książka, patriotyzm, prasa, dziennikarz, - twórczo i oryginalnie interpretuje dzieło plastyczne sytuacja przedstawiona na obrazie, nastrój dzieła, dostrzega konteksty interpretacyjne. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Opanował umiejętności i wiadomości na ocenę bardzo dobrą oraz: - samodzielnie pogłębia swoją wiedzę z zakresu przedmiotu poprzez wartościową lekturę, - proponuje oryginalne rozwiązania problemów poruszanych na lekcji, - propaguje swoją postawą współuczestnictwo w kulturze, biorąc aktywny udział w konkursach i innych przedsięwzięciach z zakresu przedmiotu (recytacjach, inscenizacjach), - ma znaczące osiągnięcia w konkursach wiedzy z języka polskiego co najmniej na poziomie gminnym, - swobodnie operuje pojęciami: słowo, szkoła, książka, patriotyzm, prasa, dziennikarz, - większość sprawdzianów pisemnych jest napisana na ocenę celującą,
- swoim nastawieniem do przedmiotu zachęca innych uczniów do pogłębiania wiedzy i umiejętności z języka polskiego, a także do współuczestniczenia w kulturze.