Partnerzy: Związek Gmin Wiejskich RP ul. Kantaka 4, 61-812 Poznań tel./faks (061) 851 74 18, 851 99 61 www.zgwrp.org.pl Diagnoza Gminy Morawica Część jakościowa Biuro projektu: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie ul. Rakowicka 16, 31-510 Kraków adres do korespondencji: ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków faks (012) 293 75 59, tel. (012) 293 75 60, (012) 293 75 65, www.msap.uek.krakow.pl Związek Miast Polskich ul. Robocza 46A, 61-517 Poznań tel. (061) 633 50 50, faks (061) 633 50 60 www.zmp.poznan.pl Związek Powiatów Polskich Pałac Kultury i Nauki (19 piętro, pokój 1916) 00-901 Warszawa, Plac Defilad 1 skr. pocztowa 7 tel. (022) 656 63 34, faks (022) 656 63 33 www.zpp.pl
Diagnoza Gminy Morawica Część jakościowa Dokument opracowany w oparciu o wyniki spotkań warsztatowych z przedstawicielami partnerów społecznych Gminy Morawica. Wykonawca: ResPublic Sp. z o.o. ResManagement s.c. Warszawa, 21 stycznia 2011 Partnerzy: Związek Gmin Wiejskich RP ul. Kantaka 4, 61-812 Poznań tel./faks (061) 851 74 18, 851 99 61 www.zgwrp.org.pl Biuro projektu: Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie ul. Rakowicka 16, 31-510 Kraków adres do korespondencji: ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków faks (012) 293 75 59, tel. (012) 293 75 60, (012) 293 75 65, www.msap.uek.krakow.pl Związek Miast Polskich ul. Robocza 46A, 61-517 Poznań tel. (061) 633 50 50, faks (061) 633 50 60 www.zmp.poznan.pl Związek Powiatów Polskich Pałac Kultury i Nauki (19 piętro, pokój 1916) 00-901 Warszawa, Plac Defilad 1 skr. pocztowa 7 tel. (022) 656 63 34, faks (022) 656 63 33 www.zpp.pl 1
Spis treści 1. ANALIZA PROBLEMÓW GMINY MORAWICA...3 2. CZYNNIKI ROZWOJOWE GMINY MORAWICA...5 2
1. ANALIZA PROBLEMÓW GMINY MORAWICA W trakcie pracy warsztatowej uczestnicy zidentyfikowali problemy Gminy w dwóch Zespołach Roboczych: - Ds. zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców - Ds. zasobów i potencjału Gminy oraz ds. gospodarczych Problem jest to nieakceptowana sytuacja odnosząca się do podmiotu strategii, uniemożliwiająca utrzymanie pożądanego stanu lub osiągnięcie zamierzonych celów/rezultatów. Problem, to także nieakceptowany skutek oddziaływania wewnętrznych lub zewnętrznych czynników rozwojowych. Poniżej przedstawione są problemy określone w poszczególnych panelach tematycznych. Problemy w zakresie zaspokojenia potrzeb społecznych Problemy zostały określone osobno dla każdej grupy potrzeb. Przedstawiają się one następująco: Tabela 1. Główne problemy w zakresie zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców Gminy Morawica Zakres Zabezpieczenie materialne Wyżywienie Schronienie Bezpieczeństwo Zdrowie i życie Opieka Rozwój ludzki Kultura Kontakty społeczne, więź grupowa, tożsamość z Gminą Główne problemy - Obawa przed wzrostem bezrobocia, - Zatrudnienie bez świadczeń pracowniczych na najniższych stawkach, - Zatrudnienia na okres próbny, sezonowe i na umowy zlecenia, - Brak stabilności pracy, - Niedożywienie w małej skali w rodzinach wielodzietnych, - Wysokie ceny działek, - Bardzo duża grupa osób niemająca możliwości samodzielnego zamieszkania, - Wandalizm, drobna przestępczość (kradzieże), - Zagrożenia ze strony nadmiernej prędkości, - Olbrzymi ruch na drodze 73, - Nadmierny ruch, brak obwodnicy w Morawicy, - Niedostateczna ilość chodników, - Zagrożenie powodziowe, - Brak sygnalizacji świetlnej na drodze do Brzezin i Kowal, - Brak sygnalizacji świetlnej na krzyżówce drogi prowadzącej do Brzezin (obok UG), - Niewystarczająca liczba specjalistów w przychodniach, - Brak wybranych specjalności np. okulista, urolog, - Zbyt duża częstotliwość zmian lekarzy, - Brak świadomości odnośnie realizacji potrzeb niepełnosprawnych, - Brak wsparcia rodziców niepełnosprawnych (pedagogizacja rodziców), - Nie w pełni wykorzystywanie obiektów sportowych i rekreacyjnych ( basen, stadion w Morawicy), - Niezróżnicowanie form komunikatów dotyczących oferty, - Brak komunikacji aktywnej w zakresie potrzeb kulturalnych, Nie stwierdzono problemów w tym zakresie 3
Problemy w zakresie zasobów i potencjału Gminy oraz spraw gospodarczych Problemy dotyczące tych zagadnień zostały przedstawione osobno dla każdej z poniższych grup. Prezentują się następująco: Tabela 2. Główne problemy w zakresie zasobów i potencjału Gminy Morawica Zakres Główne problemy Budynki i budowle - Brakuje obiektu służącego kulturze (biblioteka, ośrodek kultury, sala widowiskowa), - Potrzeba uzupełnienia sieci świetlic wiejskich, - Planowany przebieg drogi koliduje z budynkiem szkoły w Woli Morawickiej, - Potrzeba budowy przedszkola w Bilczy, - Brakuje miejsca o funkcjach handlowych - Obiekty zabytkowe wymagają renowacji lub odbudowy, - Niewystarczająca jakość wiejskich boisk, Infrastruktura techniczna Infrastruktura komunikacyjna Systemy zabezpieczeń Gospodarka odpadami Środowisko naturalne Przestrzeń gospodarka przestrzenna Potencjał kulturowy - Niewystarczająca przepustowość drogi krajowej i brak obwodnicy Morawicy - Kolizyjność ciągów komunikacyjnych, brak świateł, - Brak łącznika między drogą krajową E7 a 73, - Nadmierny hałas w ciągach komunikacyjnych, potrzeba wyprowadzić drogę krajową 73 poza tereny zabudowane, - Brakuje dróg asfaltowych na nowych osiedlach i nowych ulicach oraz innych miejscowościach, - Brakuje chodników na obszarach zabudowanych, - Brakuje ekranów akustycznych przy zabudowaniach, - Zagrożenie pożarowe ze strony niezamieszkałych, drewnianych budynków, - Długotrwała procedura uzyskania przyłączy energetycznych, - Wniosek: Potrzeba kontynuowania programu rozbudowy sieci kanalizacyjnej w gminie, - Wniosek: należy kontynuować program usuwania azbestu, - Wniosek: należy kontynuować program oświetlenia ulic, - Brakuje komunikacji kolejowej, są tory brak połączeń, - Komunikacja zbiorowa nie spełnia potrzeb jakościowych i ilościowych mieszkańców, - Istnienie białych plam w dostępie do Internetu na terenie Gminy, - Eksploatacja ciężkich pojazdów transportowych po nieprzystosowanych do tego drogach lokalnych, - Niewystarczające zabezpieczenia przeciwpowodziowe, - Słaba przepustowość koryt istniejących rzek (są zarośnięte), - Niewystarczające odwodnienie terenów niżej położonych, szczególnie zabudowanych, - Zanieczyszczenie zbiorników przeciwpowodziowych, - Dzikie wysypiska śmieci na terenie Gminy, - Nie wszyscy mieszkańcy segregują śmieci mimo warunków, - Przypadki wylewania zawartości szamb na pola, - Degradacja środowiska przez próbę tworzenia nowych kopalni, - Spalanie śmieci w domowych piecach, - Niewystarczająca świadomość ekologiczna, - Zakłócenia stosunków wodnych poprzez podwyższanie terenu podczas nowych inwestycji, - Presja na tworzenie terenów budowlanych, - Brakuje terenów zieleni/rekreacji na obszarach budowlanych, Nie stwierdzono problemów w tym zakresie 4
Potencjał gospodarczy - Niewystarczająca sieć usług dla mieszkańców, - Brak inwestorów do zagospodarowania przygotowanych terenów inwestycyjnych, - Słaba kondycja rolnictwa o Trudności ze zbytem, o Słaba gleba, 2. CZYNNIKI ROZWOJOWE GMINY MORAWICA Podczas spotkań warsztatowych uczestnicy identyfikowali czynniki sprzyjające (mocne strony i szanse) oraz niesprzyjające (słabe strony, zagrożenia) dotyczące rozwoju Gminy Morawica. Identyfikacja została przeprowadzona odrębnie dla czynników rozwojowych wewnętrznych (mocne i słabe strony) odnoszących się do Gminy Morawica (na które Gmina może w dużym stopniu wpływać) oraz czynników rozwojowych zewnętrznych (szanse i zagrożenia), które odnoszą się do otoczenia Gminy (na które Gmina nie może wpływać lub może wpływać tylko w bardzo ograniczonym stopniu). Tabela 3. Wyniki przeprowadzonej analizy strategicznej (SWOT) Gminy Morawica przez Zespół Roboczy ds. zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców Mocne strony - Wójt, Zarząd Gminy, - Dobra komunikacja, współpraca Urzędu Gminy z mieszkańcami, - Stworzenie warunków do inwestowania strefa ekonomiczna, - Aktywni mieszkańcy, - Zarządzanie, stabilizacja w zarządzaniu, - Duża ilość zakładów pracy, - Pozyskiwanie środków unijnych, - Położenie gminy, - Dobra promocja gminy, - Szeroka oferta gospodarczo-społeczna kierowana do mieszkańców, turystów, potencjalnych mieszkańców, inwestorów, - Dobra infrastruktura techniczna i społeczna (szkoły), - Wysoka jakość obsługi klientów UG, Szanse - Obwodnica plany, - Położenie gminy, - Dostępność środków unijnych, - Kapitał ludzki inwestorzy, napływowy, - Lotnisko plany, Gmina Morawica Otoczenie Słabe strony - Dostępność do środków transportu zwłaszcza w porze nocnej i wieczorowej, - Droga nr 73 brak obwodnicy, - Niewystarczająca ilość miejsc parkingowych przy Urzędzie Gminy i Ośrodku Zdrowia, - Brak budynku UG o odpowiednich warunkach lokalowych, - Brak Centrum Kultury, Zagrożenia - Bliskość miasta, utrudnienia komunikacyjne, - Brak regulacji rzeki, - Zagrożenia powodziowe, - Brak uporządkowania systemu zarządzania zbiornikami wodnymi, 5
Tabela 4. Wyniki przeprowadzonej analizy strategicznej (SWOT) Gminy Morawica przez Zespół Roboczy ds. zasobów i potencjału Gminy oraz ds. gospodarczych Mocne strony - Wysoka dynamika budownictwa mieszkaniowego, - Rozwinięte ciągi komunikacyjne w różnych kierunkach, - Wysoka dynamika przyrostu ludności, - Rozwinięte społeczeństwo obywatelskie duża liczba NGO, - Położenie gminy sąsiedztwo Kielc, - Mocny samorząd na czele z Wójtem, - Duzy potencjał gminy w tym podstacja SSE, - Duża aktywność mieszkańców w zakresie działalności gospodarczej, - Rozwinięta baza oświatowa i sportowa. Wysoka jakość nauczania, - Bardzo dobrze rozwinięta baza przeciwpożarowa, - Wysoki poziom OSP, Szanse - Możliwość współpracy z Kieleckim Obszarem Metropolitalnym, - Walory przyrodnicze najbliższego otoczenia gminy Góry Świętokrzyskie, - Możliwości edukacyjne w Kielcach, - Planowana lokalizacja lotniska m.in. na terenie Gminy, - Rynek pracy w Kielcach, - Rosnący popyt na usługi turystyczne, - Dostępność środków pomocowych w szczególności UE, Gmina Morawica Otoczenie Słabe strony - Słabe rolnictwo: o Rozdrobnienie, o Niska klasa gruntów, o Brakuje punktów skupu, - Niewystarczająca przepustowość dróg krajowych i wojewódzkich, - Brak zabezpieczenia przeciwpowodziowego, - Brak komisariatu policji na terenie gminy, - Niewykorzystany potencjał turystyczny rzeki Czarnej Nidy, Zagrożenia - Zagrożenie powodziowe wynikające z zarządzania zbiornikami retencyjnymi w sąsiednich gminach, - Zagrożenia przestępczością ze strony dużej aglomeracji miejskiej, - Duże zagrożenie wypadkami na drodze krajowej 73 i innych, 6