Parowozownia Wolsztyn i Kolej Doliny Odry: projekt rewitalizacji linii kolejowej Wolsztyn Nowa Sól
Turystyka kolejowa informacje ogólne 1. Odwieczny związek kolejnictwa i turystyki. 2. Gałąź turystyki rozwinięta na zachodzie. 3. Sentyment za odchodzącą starą koleją. 4. Rozwój muzealnictwa technicznego. 5. Tworzenie skansenów kolejowych i linii muzealnych. 6. Przejazd koleją jako atrakcja sama w sobie lub integralna część większej atrakcji. 7. Połączenie funkcji muzealnej (zachowanie historycznego taboru i infrastruktury) z turystyczną. 8. W Polsce turystyka kolejowa obecna na dobre od lat 1990.
Parowozownia Wolsztyn ostatnia na świecie parowozownia obsługująca planowe połączenia pasażerskie parowozami normalnotorowymi, codzienny ruch pociągów parowych, wpisanych w rozkład jazdy zachowane urządzenia do obsługi, naprawy, bieżącego utrzymania parowozów możliwość zamówienia pociągu specjalnego z parowozem, możliwość zwiedzania placówki 24 h/dobę,
W węźle wolsztyńskim pracują dziś parowozy i szynobusy
Parowóz Pm36-2 2007 2008 2009 2010 2011 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Pt47-65 Pt47-112 Ok1-359 Ok22-31 Ol49-7 Ol49-23 Ol49-59 Ol49-69 Ol49-111 Tr5-65 sprawnych: 7 6 6 8 8 9 9 9 9 8 8 6 7 7 7 8 8 7 7 7 7 5 6 5 5 5 5 6 6 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 4 5 5 4 4 4 4 4 3 3 3 4 4 3 3 2 2 2 2 2 2 Wykres 1. Sprawne parowozy z Parowozowni Wolsztyn w l. 2007 2011 Źródło: Opracowanie własne
16 Maszyniści CTUT-Wolsztyn 14 12 10 8 6 4 2 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Wykres 2. Maszyniści parowych pojazdów trakcyjnych w Parowozowni Wolsztyn Źródło: Opracowanie własne
100,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Tab. 1. Praca wolsztyńskich parowozów w rozkładach jazdy 2004/2005 2010/2011 2004/ 2005 2005/ 2006 2006/ 2007 2007/ 2008 2008/ 2009 2009/ 2010 2010/ 2011 Grudzień 80/80 51/118 56/122 100/124 40/40 70/72 10/80 Styczeń 124/124 116/176 112/178 93/170 112/112 114/122 78/124 Luty 119/112 160/160 116/160 107/158 111/112 105/112 64/112 Marzec 146/124 146/178 169/178 87/166 124/124 119/124 b.d. Kwiecień 120/120 132/168 106/168 118/164 104/120 76/116 b.d. Maj 120/124 178/178 114/178 91/168 90/124 91/120 b.d. Czerwiec 112/120 165/172 123/172 42/162 96/120 77/120 b.d. Lipiec 42/124 13/176 32/176 8/170 108/124 88/124 b.d. Sierpień 60/124 58/178 39/178 38/166 122/124 48/124 b.d. Wrzesień 113/120 147/172 109/170 60/164 100/120 67/120 b.d. Październik 123/124 153/176 136/178 71/170 122/124 122/124 b.d. Listopad 112/120 148/172 112/172 69/160 108/120 69/118 b.d. Grudzień 40/40 52/52 26/46 24/72 44/44 27/44 b.d. Procentowo : 90,04% 73,17% 60,21% 45,08% 90,98% 74,51% 48,10% Źródło: Opracowanie własne Wykres 3. Praca wolsztyńskich parowozów w rozkładach jazdy 2004/2005 2010/2011 Źródło: Opracowanie własne
100,00% 90,00% 92,37% 80,00% 70,00% 60,00% 54,62% 50,00% 40,00% 40,96% 30,00% 20,00% 10,00% 20,06% 20,06% 13,65% 0,00% Lato 2005: Lato 2006: Lato 2007: Lato 2008: Lato 2009: Lato 2010: Wykres 4. Praca wolsztyńskich parowozów w sezonie letnim 2005 2010 (lipiec i sierpień, szczyt sezonu turystycznego) Źródło: Opracowanie własne
Wrażenia pasażerów po przejeździe pociągiem retro klimat parowóz stare wagony 10% 9% 6% 28% zapach pary i dymu inne wolne tempo jazdy 19% 28% Wykres 5. Najczęściej wskazywane pozytywne strony przejażdżki pociągiem retro, źródło: oprac. własne
Markowy produkt turystyczny?
Odpowiedź TPWP na oczekiwania klientów: promocja Parowozowni Wolsztyn, organizacja festynów kolejowych i dni otwartych stacji / parowozowni, akcja Kolej z dawnych lat atrakcją Wielkopolski, organizacja pociągów specjalnych z parowozami, rewitalizacja Kolei Doliny Odry, prowadzenie kolei drezynowej.
Akcja TPWP - Kolej z dawnych lat atrakcją Wielkopolski Bylejakości mówimy stanowcze NIE!
Pociągi specjalne z parowozami organizowane przez TPWP: jedyna organizacja tylko parowozowa, 8 pociągów: 1. Leszno Jarocin Krotoszyn Leszno, 2. Wolsztyn Świątki Wolsztyn, 3. Wolsztyn Sieniawa Lub. Wolsztyn, 4. Wolsztyn Sieniawa Lub. Wolsztyn, 5. Wolsztyn Sieraków Wlkp./Łowyń Wolsztyn, 6. Poznań Szczecin Poznań 7. wokół Szczecina, 8. Wolsztyn Nowa Sól Wolsztyn. 1848 pasażerów, łączna kwota zamówień: 152 380,66 zł
Towarzystwo Przyjaciół Wolsztyńskiej Parowozowni Kolej Doliny Odry Współpraca kluczem do sukcesu w turystyce kolejowej! szlaki piesze, rowerowe i kajakowe gospodarstwa agroturystyczne przejażdżki drezynami ręcznymi Kolej turystyczna oferta ośrodków wypoczynkowych przystań, turystyka wodna obiekty gastronomii
Potencjał turystyczny linii Wolsztyn Nowa Sól: most kolejowy przez Odrę o najdłuższym w Europie przęśle nurtowym, koło miejscowości Stany, zabytkowe budynki dworcowe i tzw. mała architektura kolejowa, wieża wodna z betonowym zbiornikiem w Konotopie, możliwość łatwej rekonstrukcji urządzeń sterowania ruchem kolejowym, powstające przystanie rzeczne w Stanach i Nowej Soli, atrakcyjne krajobrazy.
Działania już zrealizowane w celu rewitalizacji linii kolejowej Wolsztyn Nowa Sól
Podsumowanie Przy braku zmiany dzisiejszego kursu: śmierć techniczna Parowozowni Wolsztyn w ciągu 1-2 lat, ograniczanie pracy przewozowej przez brak odpowiedniej liczby pracowników posiadających stosowne kwalifikacje, utrata przez Wielkopolskę pierwszeństwa w promocji turystyki kolejowej na rzecz innych, aktywniejszych w tej dziedzinie regionów Do poprawy sytuacji niezbędne są: uporządkowanie polityki związanej z Parowozownią i jej otoczeniem, ustalenie jasnej strategii działania, rozwiązanie kwestii pociągów planowych (obecna ich forma jest niedopuszczalną hybrydą), dokładna analiza rynku, diagnoza prawdziwych potrzeb turystów, budowanie sieciowego produktu turystycznego w oparciu o spójną, wspólną koncepcję.
Filip Bebenow