1
2
3
4
Śródmieście i Fordon jako dwie najbardziej różniące się dzielnice, Fordon jako częśd, którą wciąż charakteryzuje względna izolacja od centrum miasta tak ściśle przestrzenna i komunikacyjna, jak i świadomościowa Młodzi: jako generacja osób młodych, wchodzących na rynek pracy i konsumpcji, w młodszej podgrupie jako wciąż jeszcze uczący się, a generalnie pod wieloma względami po prostu mobilni przestrzennie, zawodowo, świadomościowo poszukujący osoby w wieku 45-65 jako ustabilizowane, jeśli z dziedmi to w dużym stopniu niewymagającymi już ciągłej obecności rodziców (co uniemożliwia chociażby wieczorne wyjścia do teatru, żeby tak modelowo powiedzied), ale zasadniczo niemobilni, o skrystalizowanych (lub wręcz skostniałych) upodobaniach, nawykach, wzorach zachowao, w tym uczestnictwa w kulturze 5
6
7
Bierni jako osoby, których odpowiedzi wskazują na brak udziału w danym układzie Aktywni jako uczestniczący intensywnie, w zależności od układu zróżnicowane miary owej intensywności, np. w zakresie układu instytucjonalnego obejmowało wielośd profili udziału oraz przeznaczanie środków finansowych 8
Czynniki zasadniczo na podstawie badao od bardzo dawna prowadzonych w Polsce Śródmieście i Fordon jako zróżnicowanie ze względu na sied instytucji kultury główne obiekty zlokalizowane są w ścisłym centrum, poza Fordonem wiek uszczegółowiony w podziale na węższe niż z pierwotnego doboru próby, podgrupy: 20-25, 36-35, 45-55 i 56-65 Ocena sytuacji ekonomicznej - dochody ocenione subiektywnie (pytanie o to czy wystarcza ) Sytuacja rodzinna ujęta jako posiadanie dziecka i bardziej specyficznie jako bycie rodzicem dziecka w wieku do 10 lat Budżet czasu w zakresie oceny ilości czasu wolnego Obowiązki domowe wskazanie osoby najbardziej nimi obciążonej w rodzinie (respondent czy ktoś inny) Zatrudnienie dychotomicznie, jako posiadanie pracy lub jej brak 9
Wskazano współczynniki V Kramera dla tych przypadków, w których zależnośd była istotna statystycznie Oznaczono * istotne dla alfa z zakresu 0,01-0,05, pozostałe dla mniejszego niż 0,01 10
Wraz ze wzrostem wieku rośnie udział biernych, jednak udział aktywnych zmniejsza się znacznie mniej intensywnie dokonuje się zatem przepływ raczej od aktywności umiarkowanej do bierności. Można więc mówid o zmianach ciągłych, stopniowym odchodzeniu od udziału w kulturze co daje szanse na jego powstrzymanie i ewentualne odwracanie kierunku zmian. 11
Im wyższe wykształcenie tym wyższy udział aktywnych od poziomu 13,5% dla osób z wykształceniem poniżej średniego do 56,4% dla osób z wyższym. Ale jednocześnie aż 22% osób z wyższym jest jednak bierna w zakresie uczestnictwa w układzie instytucjonalnym osoby te nie były w minionym roku ani razu w kinie, teatrze, muzeum, na wystawie czy jakimkolwiek innym wydarzeniu kulturalnym! Wśród osób o niższym poziomie wykształcenia (a pamiętajmy, że osoby z wykształceniem średnim do w dużej mierze studenci) udział biernych to połowa badanych! (54% dla niższego niż średnie, 46% dla średniego) 12
Im trudniejsza subiektywnie oceniania sytuacja dochodowa tym mniejszy udział aktywnych, a większy biernych nie dotyczy to jednak umiarkowanego udziału w zinstytucjonalizowanych formach życia kulturalnego najwyższy jest on wśród wskazujących, że ich dochody są niewystarczające. Należy jednak zauważyd, że i tak 1/3 osób, które opisują swoją sytuację jako stosunkowo dobrą (umożliwiającą oszczędności) jest biernych! 13
Wśród nieposiadających dzieci (przynajmniej jednego) rozkład poziomów aktywności jest równomierny, natomiast posiadanie dzieci współwystępuje z mniejszą aktywnością połowa rodziców to osoby nie uczestniczące w układzie instytucjonalnym, pozostali to w połowie umiarkowani, a w połowie aktywni jak widad, można aktywnie uczestniczyd w kulturze posiadając dzieci, nie jest to jakaś zasadnicza przeszkoda, chod z pewnością jest to trudniejsze 14
Nadmiar czasu wolnego nie wiąże się, jak się okazuje, z większym udziałem w układzie instytucjonalnym. Tylko 11% wskazujących na nadmiar czasu wolnego jest aktywna przy 28% mających czasu wolnego w sam raz i 1/3 (33%) tych, którzy owego czasu mają za mało! Inaczej patrząc wśród aktywnych tylko 5,5% to ci, którzy mają za wiele czasu wolnego, reszta to w połowie osoby, które mają go za mało a mimo to mają czas na uczestniczenie w wydarzeniach kulturalnych. A może właśnie dzięki temu? Należy zaznaczyd, że nie można tu wykorzystad wyjaśnienia odnoszącego się do bezrobocia (bezrobotni jako mający dużo wolnego czasu i jednocześnie czas ten jest bierny, niewykorzystywany por. Orłowska) poziom udziału w układzie instytucjonalnym nie jest skorelowany z brakiem lub posiadaniem pracy. Umiarkowany udział w tym układzie kultury rozkłada się nieco inaczej i udział mających wolnego czasu za wiele jest większy niż pozostałych podgrup, nadal jednak ci, którzy czasu wolnego nie mają wystarczająco wiele gotowi są przeznaczad go na udział w kulturze udział umiarkowanych wynosi wśród nich 29%, a jednocześnie ta grupa ma najmniejszy udział biernych tylko 38% (wśród pozostałych podgrup zbliża się on do 50%) 15
16
Zamieszkiwanie Fordonu nie jest tak kluczową przeszkodą, jak sądziliśmy po prostu zarówno mieszkaocy Fordonu, jak i śródmieścia są mało aktywni, uważają, że oferta nie jest dostosowana do ich oczekiwao, zaś sporadyczne uczestnictwo i tak jest wydarzeniem planowanym z wyprzedzeniem, więc różni się tylko skalą koniecznego zaplanowania (np. dojazd Fordon - Śródmieście) 17
Ale warto pamiętad, że i wśród osób z wyższym wykształceniem znaczny odsetek jest biernych! Niemniej studiowanie wydaje się wciąż pełnid pewną funkcję w wychowaniu do udziału w kulturze pozostaje jednak otwarte pytanie, czy jest to wpływ instytucji (kształtowanie oczekiwao i wzorów uczestnictwa) czy raczej towarzystwa i wzorów życia studenckiego. 18
A woli tej brakuje i jednocześnie najwyraźniej oczekiwania są odmienne od głównych składowych oferty. 19
20