Uniwersytet Zielonogórski PROGRAM KSZTAŁCENIA KIERUNEK: WYCHOWANIE FIZYCZNE STUDIA II STOPNIA ROK AKADEMICKI 2015/2016 Osoby odpowiedzialne za ofertę kształcenia: dr Grażyna Biczysko Zielona Góra, dnia 21.04.2015 r.
SPIS TREŚCI I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROWADZONYCH STUDIÓW... 4 1. Wskazanie związku z misją uczelni i jej strategią rozwoju:... 4 2. Ogólne cele kształcenia oraz możliwości zatrudnienia (typowe miejsca pracy) i kontynuacji kształcenia przez absolwentów:......5 3. Wymagania wstępne (oczekiwane kompetencje kandydatów) drugi stopień studiów......5 4. Zasady rekrutacji.......6 II. EFEKTY KSZTAŁCENIA....6 1. Tabela odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych....6 2. Pokrycie obszarowych efektów kształcenia przez kierunkowe efekty kształcenia z komentarzami....9 III. POGRAM STUDIÓW..........12 1. Liczba punktów ECTS konieczna do uzyskania kwalifikacji:... 12 2. Liczba semestrów:........12 3. Opis poszczególnych modułów kształcenia..... 12 4. Opis sposobów sprawdzania efektów kształcenia (dla programu) z odniesieniem do konkretnych modułów kształcenia, form zajęć i sprawdzianów.....16 5. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące program studiów:..22 IV. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU STUDIÓW. 23 1. Minimum kadrowe....24 2. Liczba nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe do liczby studiujących..24 3. Opis działalności badawczej......24 3.1. Zadania badawcze kontynuowane....25 3.2. Zadania badawcze nowe.......27 3.3. Badania naukowe studentów.......28 4. Pracownicy spoza minimum kadrowego. 29 2
V. WYJAŚNIENIA I UZASADNIENIA..... 29 1. Sposób wykorzystania wzorców międzynarodowych....29 2. Sposób uwzględniania wyników monitorowania karier absolwentów..30 3. Udokumentowania dla studiów stacjonarnych że co najmniej połowa programu kształcenia jest realizowana w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich..........31 4. Udokumentowanie, że program studiów umożliwia studentowi wybór modułów kształcenia w wymiarze nie mniejszym niż 30% ECTS.... 31 5. Sposób współdziałania z interesariuszami zewnętrznymi.....31 VI. PROGRAM KSZTAŁCENIA..... 33 1. Matryca efektów kształcenia......33 \ 2. Plan studiów kierunek wychowanie fizyczne studia stacjonarne.....41 3. Plan studiów kierunek wychowanie fizyczne studia niestacjonarne....43 3
I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROWADZONYCH STUDIÓW Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów: Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta: Przyporządkowanie do obszaru lub obszarów kształcenia: Wskazanie dziedzin (nauki lub sztuki) i dyscyplin (naukowych lub artystycznych), do których odnoszą się efekty kształcenia: wychowanie fizyczne studia drugiego stopnia praktyczny stacjonarne, niestacjonarne magister obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej dziedzina nauk o kulturze fizycznej 1. Wskazanie związku z misją uczelni i jej strategią rozwoju: Uniwersytet Zielonogórski został powołany w wyniku połączenia Politechniki Zielonogórskiej w Zielonej Górze oraz Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze 1. Zgodnie ze Statutem Uniwersytetu Zielonogórskiego podstawowymi kierunkami działalności uniwersytetu są: prowadzenie badań naukowych, kształcenie studentów i doktorantów oraz upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, techniki, sztuki i kultury. Uniwersytet dochowuje wierności tradycji i zwyczajom akademickim, czerpie z nich w sytuacjach nieuregulowanych prawnie, a swoje cele i zadania wypełnia z poszanowaniem ludzkiej godności. Uniwersytet kieruje się w swojej działalności zasadami zgodnymi z Kartą Uniwersytetów Europejskich. Uniwersytet wspiera indywidualizację kształcenia studentów. Proces edukacyjny w Uniwersytecie Zielonogórskim jest organizowany z poszanowaniem zasady spójności kształcenia i badań naukowych oraz prawa studiujących do swobodnego rozwijania ich zamiłowań i indywidualnych uzdolnień. Uniwersytet Zielonogórski jest uczelnią otwartą zarówno na najnowsze osiągnięcia naukowe i techniczne, jak i na zapotrzebowanie społeczne dotyczące usług edukacyjnych realizowanych 1 Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o utworzeniu Uniwersytetu Zielonogórskiego w Zielonej Górze (Dz. U. Nr 74, poz. 785) 4
w duchu służby na rzecz dobra wspólnego z uwzględnieniem szczególnych potrzeb edukacyjnych młodzieży niepełnosprawnej. Do zadań edukacyjnych Wydziału, obok kształcenia studentów, należy również kształcenie ustawiczne prowadzone zarówno w formie studiów podyplomowych jak i w formie cyklicznych wykładów i seminariów popularyzujących najnowsze osiągnięcia nauki i techniki. Kształcenie kadry naukowej Wydział prowadzi poprzez systemy seminariów naukowych. Program kształcenia na kierunku Wychowanie fizyczne wpisuje się w strategię rozwoju Uniwersytetu Zielonogórskiego i działań na poziomie Wydziału. O roli kierunku świadczy duża liczba kandydatów na studia wynikająca między innymi z dużego zainteresowania instytucji i stowarzyszeń sportowych działających na terenie województwa lubuskiego, a w szczególności tradycji środowiska sportowego Zielonej Góry. 2. Ogólne cele kształcenia oraz możliwości zatrudnienia (typowe miejsca pracy) i kontynuacji kształcenia przez absolwentów: Celem kształcenia na studiach drugiego stopnia na kierunku wychowanie fizyczne jest poszerzenie i doskonalenie warsztatu pracy nauczyciela wychowania fizycznego poprzez zdobywanie zawansowanej wiedzy i umiejętności z obszaru nauk o kulturze fizycznej, korespondującej z innymi obszarami nauk takimi jak: nauki medyczne, nauki o zdrowiu, nauki humanistyczne i społeczne. Kwalifikacje absolwenta mają w założeniu zapewnić racjonalne działanie środkami fizycznymi na rozwój fizyczny, motoryczny i zdrowotny oraz środkami pedagogicznymi na rozwój psychiczny i społeczny, a także kształtować właściwej postawy do kultury fizycznej osób w różnym wieku. Absolwent uzyskuje pełne przygotowanie pedagogiczne do programowania, planowania oraz realizacji wychowania fizycznego w szkołach na wszystkich etapach edukacji - zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela 2, instytucjach kultury fizycznej, administracji samorządowej i państwowej, organizacjach społecznych, instytucjach badawczych oraz instytucjach zajmujących się doradztwem i upowszechnianiem wiedzy z zakresu aktywności fizycznej. Absolwent jest przygotowany do kontynuacji kształcenia na studiach doktoranckich. 3. Wymagania wstępne (oczekiwane kompetencje kandydatów) drugi stopień studiów: Warunkiem podjęcia studiów drugiego stopnia na kierunku wychowanie fizyczne jest ukończenie studiów pierwszego stopnia na kierunku wychowanie fizyczne i posiadanie dyplomu licencjata. O przyjęcie mogą się ubiegać również absolwenci kierunków pokrewnych, którzy zaliczyli nie mniej niż 60 % godzin i uzyskali nie mniej niż 60% punktów ECTS z zakresu treści efektów kształcenia w obszarze nauk medycznych, nauk o zdrowiu 2 Rozporządzenia MNiSW z dnia 17 stycznia 2012 roku, w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, 5
oraz nauk o kulturze fizycznej dla pierwszego stopnia na kierunku wychowanie fizyczne posiadający przygotowanie pedagogiczne. Na studia ubiegać się mogą absolwenci szkół zawodowych znajdujących się w wykazie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Absolwenci nieposiadający dyplomu licencjata z wychowania fizycznego zobowiązani są do wyrównania różnic programowych (godzinowych i punktów ECTS). 4. Zasady rekrutacji Rekrutację w Uniwersytecie Zielonogórskim prowadzi Sekcja Rekrutacji. Na studia zostaną przyjęci w ramach limitu miejsc kandydaci, którzy spełnili wszystkie wymagania rekrutacyjne: - kwestionariusz osobowy dla kandydatów na wyższe studia, - dyplom ukończenia studiów licencjackich, - suplement lub wyciąg z indeksu studenta ze studiów licencjackich, - kserokopia dowodu osobistego (pierwsza i druga strona), - fotografie, - zaświadczenie lekarza medycyny pracy lub lekarza uprawnionego do przeprowadzania badań profilaktycznych o stanie zdrowia i braku przeciwwskazań do studiowania na kierunku wychowania fizycznego. Za ważne uważa się badania przeprowadzone nie wcześniej niż 3 miesiące przed złożeniem dokumentów, - dowód wpłaty za postępowanie kwalifikacyjne (zgodnie z obowiązującymi przepisami). Kandydaci na studia drugiego stopnia przyjmowani są według kolejności na liście rankingowej sporządzonej na podstawie punktacji za przeliczony wynik ukończenia studiów wpisany do dyplomu oraz dodatkowo liczbę punktów za przeliczoną ocenę z egzaminu dyplomowego. II. EFEKTY KSZTAŁCENIA 1. Tabela odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych Tabela 1. Odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych z komentarzami Kod kierunkowego efektu kształcenia Efekty kształcenia dla kierunku studiów WYCHOWANIE FIZYCZNE Po ukończeniu studiów drugiego stopnia na kierunku wychowanie fizyczne absolwent: Odniesienie do efektów obszarowych K2_W01 WIEDZA posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie fizjologicznych i biologicznych podstaw nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej M2_W01, M2_W02 6
K2_W02 K2_W03 K2_W04 K2_W05 K2_W06 K2_W07 K2_W08 K2_W09 K2_W10 K2_W11 K2_W12 K2_U01 K2_U02 posiada szczegółową znajomość budowy i funkcji organizmu człowieka w zakresie dziedzin nauki o zdrowiu i kulturze fizycznej zna objawy i przyczyny wybranych zaburzeń i zmian chorobowych, a także dysfunkcji społecznych oraz metody ich oceny w zakresie niezbędnym dla nauk o kulturze fizycznej rozumie i poddaje analizie procesy psychospołeczne ważne dla zdrowia i jego ochrony lub kultury fizycznej ma szczegółową wiedzę dydaktyczną właściwą dla nauczyciela wychowania fizycznego na różnych etapach edukacji rozumie i diagnozuje styl życia oraz wybrane modele zachowań prozdrowotnych, kreacyjnych i rekreacyjnych podejmowanych przez człowieka oraz rozumie uwarunkowania kulturowe potrzeb i problemów jednostek oraz grup społecznych posiada pogłębioną wiedzę o metodach pomiaru w naukach o kulturze fizycznej oraz wykorzystania zaawansowanych metod, technik i narzędzi badawczych do prowadzenia badań naukowych posiada pogłębioną wiedzę filozoficzną, społecznoekonomiczno, psychologiczną i pedagogiczną w zakresie nauk o kulturze fizycznej i jej praktycznych implikacji ma pogłębioną wiedzę z zakresu wychowania fizycznego oraz wybranych aspektów nauk o zdrowiu i ich powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi ma wiedzę i zna specjalistyczną terminologię wykorzystywaną w wychowaniu fizycznym i w dyscyplinach pokrewnych zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę dotycząca zasad organizowania, zarządzania i kierowania zespołem, placówkami prowadzącymi działalność oświatowa oraz sportową UMIEJĘTNOŚCI posiada pogłębioną umiejętność stosowania technik efektywnego komunikowania się i negocjacji, potrafi porozumiewać się z osobami w różnej kondycji emocjonalnej, pochodzącymi z różnych środowisk, rozwiązywać konflikty i konstruować dobrą atmosferę dla komunikacji z jednostką i grupą społeczną potrafi posługiwać się zaawansowanym technicznie sprzętem i aparaturą stosowanymi w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów M2_W01, M2_W02 M2_W03, M2_W04 M2_W05, M2_W10 M2_W06, M2_W08, M2_W07, M2_W11 M2_W03, M2_W05, M2_W08 M2_W09 M2_W10 M2_W07, M2_W11 M2_W12 M2_U01 M2_U02 7
K2_U03 potrafi prezentować i wyjaśniać problemy z zakresu wychowania fizycznego i ochrony zdrowia M2_U03 K2_U04 K2_U05 K2_U06 K2_U07 K2_U08 potrafi zidentyfikować uwarunkowania kulturowe, psychospołeczne, religijne i etniczne zachowań wychowanków potrafi sformułować plan działań odpowiadających potrzebom edukacyjnym, zdrowotnym i sprawnościowym jednostek i grup potrafi posługiwać się wyspecjalizowanymi narzędziami i technikami informatycznymi w celu pozyskiwania danych, a także analizować i krytycznie oceniać te dane potrafi identyfikować błędy i zaniedbania w praktyce charakterystyczne dla wychowania fizycznego i dyscyplin pokrewnych potrafi współdziałać w planowaniu i realizacji zadań badawczych w zakresie nauk o kulturze fizycznej M2_U04 M2_U05, M2_U08 M2_U06 M2_U07 M2_U08, M2_U06 K2_U09 K2_U10 K2_U11 K2_U12 K2_U13 K2_U14 K2_U15 posiada umiejętność wykorzystania wychowawczych aspektów aktywności fizycznej, turystyki i rekreacji w profilaktyce wykluczenia i patologii społecznych posiada zaawansowane umiejętności kierowania i realizowania zajęć rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych lub estetyki zachowań ruchowych w pracy z różnymi grupami społecznymi posiada specjalistyczne umiejętności ruchowe z zakresu wybranych form aktywności fizycznej (rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych i estetycznych) potrafi samodzielnie modyfikować i tworzyć różne formy aktywności fizycznej w zależności od warunków środowiskowych i klimatycznych posiada umiejętność przygotowania pisemnego opracowania w zakresie dyscyplin o kulturze fizycznej posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w zakresie dziedzin nauki o kulturze fizycznej z zastosowaniem nowoczesnych metod i technik ma umiejętności językowe w zakresie nauk o kulturze fizycznej zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego M2_U09, M2_U10, M2_U04 M2_U09, M2_U10 M2_U09, M2_U11 M2_U12 M2_U13 M2_U14 M2_U15 KOMPETENCJE SPOŁECZNE 8
K2_K01 K2_K02 K2_K03 K2_K04 K2_K05 K2_K06 K2_K07 K2_K08 K2_K09 rozumie potrzebę dokształcania zawodowego i rozwoju osobistego w ciągu całego życia, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, dokonuje samooceny własnych kompetencji, zna własne ograniczenia i wie kiedy zgłosić się do specjalistów okazuje dbałość o prestiż związany z wykonywaniem zawodu nauczyciela, dba o dobro wychowanków i właściwie pojętą solidarność zawodową wykazuje przywództwo i przedsiębiorczość, potrafi zorganizować pracę zespołu wykazuje aktywność i kreatywność w samodzielnym określeniu priorytetów i podejmuje działania służące realizacji określonych przez siebie lub innych zadań potrafi rozwiązywać złożone problemy związane z wykonywaniem zawodu nauczyciela potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników w działalności wychowawczej, rekreacyjnej, zdrowotnej i sportowej potrafi formułować opinie dotyczące różnych aspektów działalności zawodowej przestrzegając zasad etycznych potrafi motywować osoby w różnym wieku do podejmowania działań prozdrowotnych oraz czynnego uczestnictwa w aktywności fizycznej M2_K01 M2_K02 M2_K03 M2_K04 M2_K05 M2_K06 M2_K07 M2_K08 M2_K09 2. Pokrycie obszarowych efektów kształcenia przez kierunkowe efekty kształcenia z komentarzami. Efekty kształcenia dla kierunku wychowanie fizyczne pokrywają w 100% efekty dla obszaru nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej. Tabela 2. Pokrycie obszarowych efektów kształcenia przez kierunkowe efekty kształcenia dla studiów drugiego stopnia na kierunku wychowanie fizyczne 9
Profil praktyczny Symbol obszarowego efektu kształcenia M2_W01 M2_W02 M2_W03 M2_W04 Efekty kształcenia dla obszaru kształcenia w zakresie nauk o kulturze fizycznej Osoba posiadająca kwalifikacje drugiego stopnia: WIEDZA posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie fizykochemicznych i biologicznych podstaw nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów posiada szczegółową znajomość budowy i funkcji organizmu człowieka w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów zna objawy i przyczyny wybranych zaburzeń i zmian chorobowych, a także dysfunkcji społecznych oraz metody ich oceny w zakresie niezbędnym dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów rozumie i poddaje analizie procesy psychospołeczne ważne dla zdrowia i jego ochrony lub kultury fizycznej w zakresie niezbędnym dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku K2_W01, K2_W02 K2_W01, K2_W02 K2_W03 K2_W04 M2_W05 zna zasady praktyki opartej na dowodach K2_W05, M2_W06 M2_W07 M2_W08 rozumie i diagnozuje styl życia oraz wybrane modele zachowań prozdrowotnych, kreacyjnych i rekreacyjnych podejmowanych przez człowieka oraz rozumie uwarunkowania kulturowe potrzeb i problemów jednostek oraz grup społecznych rozumie zasady funkcjonowania sprzętu i aparatury stosowanych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów zna i rozumie społeczne i ekonomiczno-gospodarcze uwarunkowania wybranego obszaru działalności zawodowej K2_W06, K2_W08 K2_W07, K2_W11 K2_W08, M2_W09 M2_W10 M2_W11 M2_W12 ma pogłębioną wiedzę z zakresu nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej oraz ich miejscu i znaczeniu w systemie nauk ma wiedzę i zna terminologię nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej w zakresie niezbędnym dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów UMIEJĘTNOŚCI K2_W09 K2_W10, K2_W11, K2_W07 K2_W12 10
M2_U01 M2_U02 M2_U03 M2_U04 M2_U05 M2_U06 posiada pogłębioną umiejętność stosowania technik efektywnego komunikowania się i negocjacji potrafi posługiwać się zaawansowanym technicznie sprzętem i aparaturą stosowanymi w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów potrafi prezentować i wyjaśniać problemy z zakresu ochrony zdrowia w sposób dostosowany do przygotowania osób oraz grup docelowych potrafi zidentyfikować uwarunkowania kulturowe, religijne i etniczne problemów pacjenta, klienta oraz grupy społecznej potrafi sformułować plan działań odpowiadających potrzebom pacjenta, klienta oraz grupy społecznej potrafi posługiwać się wyspecjalizowanymi narzędziami i technikami informatycznymi w celu pozyskiwania danych, a także analizować i krytycznie oceniać te dane K2_U01 K2_U02 K2_U03 K2_U04 K2_U05, K2_U08, K2_U06 M2_U07 potrafi identyfikować błędy i zaniedbania w praktyce K2_U07 M2_U08 M2_U9 M2_U10 M2_U11 M2_U12 M2_U13 M2_U14 M2_U15 M2_K01 potrafi współdziałać w planowaniu i realizacji zadań badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów posiada umiejętność wykorzystania wychowawczych aspektów promocji zdrowia i aktywności fizycznej w profilaktyce wykluczenia i patologii społecznych posiada zaawansowane umiejętności kierowania i realizowania zajęć rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych lub estetyki zachowań ruchowych w pracy z różnymi grupami społecznymi posiada specjalistyczne umiejętności ruchowe z zakresu wybranych form aktywności fizycznej (rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych i estetycznych) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów potrafi samodzielnie modyfikować i tworzyć różne formy aktywności fizycznej w zależności od warunków środowiskowych i klimatycznych posiada umiejętność przygotowania pisemnego opracowania w zakresie dyscypliny naukowej, właściwej dla studiowanego kierunku studiów posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego KOMPETENCJE SPOŁECZNE rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób K2_U08, K2_U06 K2_U09, K2_U04, K2_U10 K2_U10, K2_U09 K2_U11, K2_U09 K2_U12 K2_U13 K2_U14 K2_U15 K2_K01 11
M2_K02 M2_K03 M2_K04 M2_K05 M2_K06 M2_K07 M2_K08 M2_K09 jest świadoma własnych ograniczeń i wie, kiedy zwrócić się do ekspertów okazuje dbałość o prestiż związany z wykonywaniem zawodu i właściwie pojętą solidarność zawodową wykazuje przywództwo i przedsiębiorczość, potrafi zorganizować pracę zespołu potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania potrafi rozwiązywać złożone problemy związane z wykonywaniem zawodu potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników potrafi formułować opinie dotyczące różnych aspektów działalności zawodowej demonstruje postawę promującą zdrowie i aktywność fizyczną K2_K02 K2_K03 K2_K04 K2_K05 K2_K06 K2_K07 K2_K08 K2_K09 III. POGRAM STUDIÓW 1. Liczba punktów ECTS konieczna do uzyskania kwalifikacji: 120 2. Liczba semestrów: 4 3. Opis poszczególnych modułów kształcenia. MODUŁ PODSTAWOWY OBOWIĄZKOWY DLA WSZYSTKICH STUDENTÓW Moduł ten obejmuje 135 godzin, w tym 6 przedmiotów, za które student może uzyskać 13 punktów ECTS. Moduł podstawowy obejmuje przedmioty podstawowe dla kierunku wychowanie fizyczne na II stopniu kształcenia. Każdy student musi zaliczyć wszystkie przedmioty wchodzące w skład tego modułu. MODUŁ PODSTAWOWY Lp. Przedmioty wchodzące w skład modułu: Liczba godzin ECTS 1 Ekologia z ochroną środowiska 15 2 2 Filozofia i etyka sportu 15 2 3 Pedagogika kultury fizycznej 15 2 4 Psychologia aktywności ruchowej 30 2 12
5 Socjologia sportu 30 3 6 Język obcy 30 2 135 13 MODUŁ KIERUNKOWY Moduł kierunkowy obejmuje 600 godzin zajęć, realizowanych na 22 przedmiotach, za które student może otrzymać 63 punkty ECTS. Student musi zaliczyć wszystkie przedmioty wchodzące w skład tego modułu. MODUŁ KIERUNKOWY Lp. Przedmioty wchodzące w skład modułu: Liczba godzin ECTS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Biomechanika ruchu - metody pomiarowe 30 5 Fizjologia wysiłku fizycznego 30 4 Gimnastyka 30 2 Medycyna sportowa 30 4 Piłka siatkowa 30 2 Zaawansowana metodyka wychowania fizycznego 45 8 Lekkoatletyka 30 3 Pływanie 30 2 Wychowanie fizyczne specjalne 30 3 Odnowa biologiczna 30 3 Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej 30 2 Nowoczesne formy tańca 15 2 Teoria treningu 30 3 Koszykówka 30 2 Piłka ręczna 30 2 Piłka nożna 30 2 Turystyka i rekreacja szkolna 30 3 Żywienie w sporcie i rekreacji 30 3 Organizacja i zarządzanie kulturą fizyczną 15 2 Wykład monograficzny nauk przyrodniczych (1) 15 2 21 Wykład monograficzny nauk o humanistycznych i społecznych (2) 15 2 13
22 Wykład monograficzny z nauka o kulturze fizycznej (3) 15 2 600 63 MODUŁ ZAJĘĆ OGÓLNOUCZELNIANYCH W obrębie tego modułu student może zrealizować minimum 2 punkty ECTS na dowolnie wybranych zajęciach ogólnouczelnianych w wymiarze 30 godzin. Student może skorzystać z oferty przygotowanej w ramach macierzystego wydziału lub innych wydziałów. Oferta jest aktualizowana w każdym roku akademickim. Oferta na rok akademicki 2015/16 znajduje się na stronie internetowej Prorektora ds. Jakości Kształcenia Uniwersytetu Zielonogórskiego- www.ects.uz.zgora.pl MODUŁ DYPLOMOWY Moduł obejmuje 135 godzin oraz 22 punktów ECTS. Celem modułu jest przygotowanie przez studenta pracy dyplomowej. MODUŁ DYPLOMOWY Lp. Przedmioty wchodzące w skład modułu: Liczba godzin ECTS 1 Metodologia badań naukowych 30 4 2 Statystyka 30 3 3 Seminarium dyplomowe 75 15 135 22 Student może wybrać prowadzącego seminarium spośród samodzielnych pracowników stanowiących minimum kadrowe na danym kierunku oraz zatrudnionej przez wydział, wspomagającej kadry emerytowanych profesorów. Student wybiera prowadzącego seminarium kierując się swoimi zainteresowaniami oraz dorobkiem naukowym opiekuna naukowego. Praca dyplomowa i egzamin dyplomowy stanowią sprawdzian osiągnięcia przez studenta wszystkich zakładanych efektów kształcenia. Warunkiem przystąpienia do egzaminu dyplomowego jest zaliczenie przedmiotów przewidzianych planem studiów oraz przygotowanie pracy dyplomowej. Egzamin dyplomowy prowadzony jest w formie ustnej. Obejmuje ogólne zagadnienia teoretyczne z zakresu nauk o kulturze fizycznej oraz treści zawartych w pracy dyplomowej. Student w oparciu o wiedzę teoretyczną i praktyczną powinien wykazać się umiejętnością analizy i syntezy badanych w pracy dyplomowej zjawisk, umiejętnością wnioskowania i uogólniania. O ocenie końcowej decyduje ocena z pracy dyplomowej, ocena z egzaminu i średnia ocen przebiegu studiów (Regulamin Studiów UZ, 68). 14
MODUŁ SPECJALNOŚCIOWY W ramach tego modułu student wybiera jedną z oferowanych propozycji. Każda z nich jest realizowana w wymiarze 150 godzin, za które student otrzymuje 12 punktów ECTS. W przypadku braku wymaganej liczby osób w grupie - Uchwała senatu nr 561 z dnia 30 maja 2012 roku w sprawie zasad uruchamiania specjalności na kierunku studiów liczby studentów do grupy konwersatoryjnej specjalizacja nie będzie utworzona. I. Specjalizacja instruktorska - specjalizacja instruktorska piłka siatkowa Dobór grupy studentów do modułu odbywać się będzie na podstawie testu umiejętności praktycznych z zakresu piłki siatkowej i oceny z przedmiotu kierunkowego piłka siatkowa. Program kształcenia opracowany jest na podstawie Rozporządzenia Ministra z dnia 18 lutego 2011 w sprawie szczegółowych warunków uzyskiwania kwalifikacji zawodowych w sporcie. 3 II. Fakultatywne wychowanie fizyczne MODUŁ SPECJALNOŚCIOWY - Fakultatywne wychowanie fizyczne Lp. Przedmioty wchodzące w skład modułu: Liczba godzin ECTS 1 Rekreacja ruchowa ludzi w różnym wieku 2 Język migowy w sporcie 3 Organizacja czasu wolnego 4 Gry rekreacyjne Grupa przedmiotów praktycznych do wyboru 20 2 30 2 20 2 20 2 5 Tenis stołowy*/ Użytkowe formy tańca 30 2 6 Ćwiczenia siłowe*/ Fitness 30 2 150 12 * student wybiera jeden przedmiot z dwóch oferowanych III. Menedżer sportu MODUŁ SPECJALNOŚCIOWY - Menedżer sportu Lp. Przedmioty wchodzące w skład modułu: Liczba godzin ECTS 3 Zgodnie z rozporządzeniem ministra sportu i turystyki z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków uzyskiwania kwalifikacji zawodowych w sporcie (par 8. ust. 1 pkt 2) 15
1 Organizacja i zarządzanie w sporcie 2 Zarządzanie obiektami sportowymi 3 Marketing w sporcie 4 Mass media w sporcie 5 Planowanie i organizacja imprez sportowych 60 4 15 1 30 2 15 1 30 4 150 12 MODUŁ PRAKTYKA PEDAGOGICZNA Moduł obejmuje 150 godzin praktyk realizowanych po 3 semestrze i w trakcie 4 semestru, za które student uzyskuje 8 punktów ECTS. Praktyki zawodowe w wymiarze 3 miesięcy realizowane są w placówkach oświatowych. Praktyki te wynikają ze standardów kształcenia nauczycieli wychowania fizycznego i realizowane są jednocześnie w ramach praktyk zawodowych. Obliczane są według przelicznika 1 dzień = 6 godzin. Celem praktyk jest zastosowanie zaawansowanej wiedzy metodycznej oraz praktycznych rozwiązań dydaktyczny i wychowawczych. Student w jej trakcie przygotowuje się do pracy na kolejnych etapach kształcenia. Celem praktyki jest poszerzanie wiedzy zdobytej na studiach II stopnia, kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej na każdym etapie edukacyjnym powiązanie wiedzy teoretycznej zdobytej w trakcie studiów z jej praktycznym wykorzystaniem oraz poznanie własnych możliwości na rynku pracy. Ma na celu kształcenie właściwych umiejętności i nawyków w przyszłej pracy nauczyciela wychowania fizycznego, wdrażanie studentów do samodzielnego stosowania zdobytej wiedzy przez udział w całokształcie życia szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem metod, form i zasad stosowanych przez prowadzenie zajęć ruchowych. Praktyka odbywa się we wskazanej przez studenta placówce, z którą wydział podpisuje porozumienie o prowadzeniu praktyk. Na kierunku wyznaczony jest koordynator praktyki, który jest odpowiedzialny za: formalne przygotowanie studenta do praktyki, właściwy dobór placówek przez studentów, przygotowanie dokumentów (umowy, instrukcja praktyki) oraz zaliczenie studentowi praktyki. Student dokumentuje przebieg praktyki w dzienniczku praktyk. Ponadto dokumentem poświadczającym odbycie praktyki w określonej liczbie godzin i miejscu jest opinia z praktyki wystawiana przez opiekuna praktyki w danej placówce. Kserokopia opinii jest przechowywana w aktach studenta. 4. Opis sposobów sprawdzania efektów kształcenia (dla programu) z odniesieniem do konkretnych modułów kształcenia, form zajęć i sprawdzianów. Przedmioty realizowane w czasie trwania studiów II stopnia wychowania fizycznego kończą się zaliczeniem, zaliczeniem z oceną, egzaminem zgodnie z programem studiów. Tryb, zasady zaliczania, egzaminowania oraz odwołania od oceny proponowanej przez prowadzącego zajęcia określa Regulamin studiów Uniwersytetu Zielonogórskiego. 16
Tabela 3. Opis weryfikacji efektów kształcenia w modułach kształcenia Moduł Efekty kształcenia (w danym module) Weryfikacja efektów kształcenia MODUŁ PODSTAWOWY K2_W01, K2_W06, K2_W08, K2_U01, K2_U04, K2_U13 K2_K01 K2_K03 K2_K08, K2_W04, K2_W07, K2_W10 K2_U03, K2_U09, K2_K05 K2_K06 K2_K09 Szczegółowy opis weryfikacji kształcenia zawarty jest w katalogach przedmiotu dla kierunku wychowanie fizyczne K2_W01, K2_W03, K2_W05, K2_W07, K2_W09, K2_W11, K2_W02, K2_W04, K2_W06, K2_W08, K2_W10, K2_W12, MODUŁ KIERUNKOWY K2_U02, K2_U05, K2_U08, K2_U11, K2_U13, K2_U15 K2_U03, K2_U07, K2_U09, K2_U12, K2_U14 Szczegółowy opis weryfikacji kształcenia zawarty jest w katalogach przedmiotu dla kierunku wychowanie fizyczne K2_K01, K2_K03, K2_K05, K2_K07, K2_K09, K2_K02, K2_K04, K2_K06, K2_K08, MODUŁ ZAJĘĆ OGÓLNOUCZELNIANYCH (zgodnie z propozycją przedmiotów ogólnouczelnianych na Uniwersytecie Zielonogórskim) Efekty kształcenia zgodne z katalogami w ofercie przedmiotów ogólnouczelnianych Szczegółowy opis weryfikacji efektów kształcenia zawarty jest w katalogach przedmiotu dostępny na www.ects.uz.zgora.pl 17
le ki er un ko w yc h ef ek tó w ks zt ał ce ni a MODUŁ DYPLOMOWY K2_W11, K2_W07, K2_U06, K2_U11, K2_U14 K2_W08, K2_U08, K2_U13, Szczegółowy opis weryfikacji kształcenia zawarty jest w katalogach przedmiotu dla kierunku wychowanie fizyczne K2_K08 K2_W03, K2_W05, K2_W07, K2_W09, K2_W11, K2_W04, K2_W06, K2_W08, K2_W10, K2_W12 MODUŁ SPECJALNOŚCIOWY K2_U02, K2_U05, K2_U07, K2_U10, K2_U12, K2_U14 K2_U04, K2_U06, K2_U09, K2_U11, K2_U13, Szczegółowy opis weryfikacji kształcenia zawarty jest w katalogach przedmiotu dla kierunku wychowanie fizyczne K2_K01, K2_K03, K2_K05, K2_K07, K2_K09 K2_K02, K2_K04, K2_K06, K2_K08, K2_W05, K2_W10 K2_W09 MODUŁ PRAKTYKA PEDAGOGICZNA K2_U10, K2_U13, K2_K01, K2_K03, K2_K09 K2_U11, K2_K02, K2_K07, Szczegółowy opis weryfikacji kształcenia zawarty jest w katalogach przedmiotu dla kierunku wychowanie fizyczne Tabela 4. Matryca kierunkowych efektów kształcenia w odniesieniu do modułów kształcenia Profil praktyczny Efekty kierunkowe w zakresie MODUŁY KSZTAŁCENIA: 18
Podstawowy Kierunkowy Dyplomowy Specjalnościowy Praktyka pedagogiczna nauk o kulturze fizycznej Osoba posiadająca kwalifikacje drugiego stopnia: WIEDZA K2_W01 K2_W02 K2_W03 K2_W04 K2_W05 K2_W06 K2_W07 K2_W08 K2_W09 posiada rozszerzoną wiedzę w zakresie fizjologicznych i biologicznych podstaw nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej posiada szczegółową znajomość budowy i funkcji organizmu człowieka w zakresie dziedzin nauki o zdrowiu i kulturze fizycznej zna objawy i przyczyny wybranych zaburzeń i zmian chorobowych, a także dysfunkcji społecznych oraz metody ich oceny w zakresie niezbędnym dla nauk o kulturze fizycznej rozumie i poddaje analizie procesy psychospołeczne ważne dla zdrowia i jego ochrony lub kultury fizycznej ma szczegółową wiedzę dydaktyczną właściwą dla nauczyciela wychowania fizycznego na różnych etapach edukacji rozumie i diagnozuje styl życia oraz wybrane modele zachowań prozdrowotnych, kreacyjnych i rekreacyjnych podejmowanych przez człowieka oraz rozumie uwarunkowania kulturowe potrzeb i problemów jednostek oraz grup społecznych posiada pogłębioną wiedzę o metodach pomiaru w naukach o kulturze fizycznej oraz wykorzystania zaawansowanych metod, technik i narzędzi badawczych do prowadzenia badań naukowych posiada pogłębioną wiedzę filozoficzną, społecznoekonomiczną, psychologiczną i pedagogiczną w zakresie nauk o kulturze fizycznej i jej praktycznych implikacji ma pogłębioną wiedzę z zakresu wychowania fizycznego oraz wybranych aspektów nauk o zdrowiu i ich powiązania z innymi x xxxxxx - - - - xxxxx - - - - x - x - xx xx - xxxxxx - - x xxxxxx xxxxxx x xxxxxx x - xxxx x - xxxxx - x xx x x - xx x xx xxxxxx - - xx - xx x 19
dyscyplinami naukowymi K2_W10 K2_W11 K2_W12 ma wiedzę i zna specjalistyczną terminologię wykorzystywaną w x wychowaniu fizycznym i w dyscyplinach pokrewnych zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności intelektualnej zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę dotycząca zasad organizowania, zarządzania i kierowania zespołem, placówkami prowadzącymi działalność oświatowa oraz sportową UMIEJĘTNOŚCI xxxxxx xxxx - xxxxxx x - x xx x - x xx - xx - K2_U01 K2_U02 posiada pogłębioną umiejętność stosowania technik efektywnego komunikowania się i negocjacji potrafi posługiwać się zaawansowanym technicznie sprzętem i aparaturą stosowanymi w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów xx - - - - - xx - xx - K2_U03 potrafi prezentować i wyjaśniać problemy z zakresu ochrony zdrowia w sposób dostosowany do przygotowania osób oraz grup docelowych x xxxxxx x - - - K2_U04 K2_U05 K2_U06 potrafi zidentyfikować uwarunkowania kulturowe, religijne i etniczne problemów pacjenta, klienta oraz grupy społecznej potrafi sformułować plan działań odpowiadających potrzebom pacjenta, klienta oraz grupy społecznej potrafi posługiwać się wyspecjalizowanymi narzędziami i technikami informatycznymi w celu pozyskiwania danych, a także analizować i krytycznie oceniać te dane xxx - - xx - - xxxx - xxxx - - - xx xxxx - K2_U07 potrafi identyfikować błędy i zaniedbania w praktyce - xxxxxx xxx - xx - 20
K2_U08 K2_U09 potrafi współdziałać w planowaniu i realizacji zadań badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów posiada umiejętność wykorzystania wychowawczych aspektów promocji zdrowia i aktywności fizycznej w profilaktyce wykluczenia i patologii społecznych - x x - - x xx - xxxx - K_U10 posiada zaawansowane umiejętności kierowania i realizowania zajęć rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych lub estetyki zachowań ruchowych w pracy z różnymi grupami społecznymi - xxxxxx xxxxx - xxxxxx x x K2_U11 posiada specjalistyczne umiejętności ruchowe z zakresu wybranych form aktywności fizycznej (rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych i estetycznych) w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów - xxxxxx xxxx - xxxxx x K2_U12 K2_U13 K2_U14 K2_U15 potrafi samodzielnie modyfikować i tworzyć różne formy aktywności fizycznej w zależności od warunków środowiskowych i klimatycznych posiada umiejętność przygotowania pisemnego opracowania w zakresie dyscypliny naukowej, właściwej dla studiowanego kierunku studiów posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów ma umiejętności językowe w zakresie nauk o kulturze fizycznej zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego - xxxx - xxx - x xxxxxx xxx xxxxx x - x x x - - xx - x - KOMPETENCJE SPOŁECZNE K2_K01 rozumie potrzebę dokształcania zawodowego i rozwoju osobistego w ciągu całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób xx xxxxxx xxxxxx x - xxxxx x 21
K2_K02 K2_K03 K2_K04 K2_K05 K2_K06 K2_K07 K2_K08 K2_K09 ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, dokonuje samooceny własnych kompetencji, zna własne ograniczenia i wie kiedy zgłosić się do specjalistów okazuje dbałość o prestiż związany z wykonywaniem zawodu nauczyciela, dba o dobro wychowanków i właściwie pojętą solidarność zawodową wykazuje przywództwo i przedsiębiorczość, potrafi zorganizować pracę zespołu wykazuje aktywność i kreatywność w samodzielnym określeniu priorytetów i podejmuje działania służące realizacji określonych przez siebie lub innych zadań potrafi rozwiązywać złożone problemy związane z wykonywaniem zawodu nauczyciela potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników w działalności wychowawczej, rekreacyjnej, zdrowotnej i sportowej potrafi formułować opinie dotyczące różnych aspektów działalności zawodowej przestrzegając zasad etycznych potrafi motywować osoby w różnym wieku do podejmowania działań prozdrowotnych oraz czynnego uczestnictwa w aktywności fizycznej - xxxxxx xxx - xxxxx x x xxxx - xxxxx x - xxxxxx xxx - xxxxx - x xxxx - xxxxx - x xx - xx - - xxxxxx xxxxxx x - xxxxxx - xx xxx xxx x - xx xxxxxx xxxx - xxxxxx x x 5. Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące program studiów: Tabela 5. Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: 1. studia stacjonarne 70 ECTS 2. studia niestacjonarne: 44 ECTS Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć z zakresu nauk podstawowych, do których odnoszą się efekty kształcenia dla określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia: 1. studia stacjonarne: 13 ECTS 2. studia niestacjonarne: 13 ECTS Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć kierunkowych, do których 1. studia stacjonarne: 64 ECTS 2. studia niestacjonarne: 64 ECTS 22
odnoszą się efekty kształcenia dla określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne: 1. studia stacjonarne: 66 ECTS 2. studia niestacjonarne: 52 ECTS Minimalna liczba punktów ECTS, którą student musi zdobyć, realizując moduły kształcenia oferowane w formie zajęć ogólnouczelnianych lub na innym kierunku studiów: 1. studia stacjonarne: 2 ECTS 2. studia niestacjonarne: 2 ECTS IV. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU STUDIÓW 1. Minimum kadrowe Uniwersytet Zielonogórski jest podstawowym miejscem pracy dla osób zgłoszonych do minimum kadrowego. Wykaz nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe na kierunku wychowanie fizyczne - II stopień w roku akademickim 2015/2016 Lp. Nazwisko Imię Tytuł/stopień naukowy Obszar \ Dyscyplina naukowa 1. Asienkiewicz Ryszard dr hab. nauki o kulturze fizycznej, nauki biologiczne 2. Godlewski Piotr dr hab. nauki o kulturze fizycznej 3. Lisicki Tomasz dr hab. nauki o kulturze fizycznej 4. Tatarczuk Józef dr hab. nauki o kulturze fizycznej, nauki biologiczne 5. Bajdziński Michał dr nauki o kulturze fizycznej 6. Biczysko Grażyna dr nauki o kulturze fizycznej 7. Mroczkowski Andrzej dr nauki o kulturze fizycznej 8. Grzesiak Jerzy dr nauki o kulturze fizycznej 9. Rokita Marek dr nauki o kulturze fizycznej 10. Skorupka 1 Ewa dr nauki o kulturze fizycznej 11. Vrublevskiy W Evgeny dr hab. nauki o kulturze fizycznej 12. Zembroń-Łacny Agnieszka dr hab. nauki o kulturze fizycznej 23
2. Liczby nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe do liczby studiujących Studia stacjonarne II stopnia Liczba nauczycieli akademickich stanowiących minimum kadrowe nie kierunku wychowanie fizyczne 12 (6 dr hab. i 6 dr) Liczba studentów studiów stacjonarnych 133 Liczba studentów studiów niestacjonarnych 77 Relacja wymagana przepisami prawa dla ocenianego kierunku studiów 1 : 60 Relacja na Wydziale Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu, kierunku wychowanie fizyczne 1 : 17,5 3. Opis działalności badawczej Od 2007 roku (uchwała Senatu nr 70 z dnia 1 marca 2006 roku) Katedra Wychowania Fizycznego działa w nowych strukturach, kształcąc na poziomie pierwszego stopnia na kierunku Wychowanie fizyczne. W Katedrze Wychowania Fizycznego jest zatrudnionych czterech dr hab., prof. UZ 6 doktorów, 3 pracowników na umowę zlecenie. Katedra Wychowania Fizycznego współpracuje z jednostkami i wydziałami Uniwersytetu zatrudniając 7 pracowników Studium Wychowania Fizycznego i Sportu UZ, 11 pracowników Wydziału Pedagogiki Socjologii i Nauk o Zdrowiu, 2 pracowników z Wydziału Humanistycznego, a także 3 z Wydziału Nauk Biologicznych. Funkcję sekretarza KWF pełni dr Paweł Kowalski. Zatrudnieni w Katedrze Wychowania Fizycznego pracownicy mają jej wsparcie w zakresie swojego rozwoju naukowego, możliwości publikowania prac w czasopismach naukowych, udziału w programach badawczych, w konferencjach, kongresach, sympozjach i seminariach naukowych. Na podstawie decyzji Rady Wydziału Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu UZ w dniu 16 marca 2010 roku dokonano zmian struktury organizacyjnej KWF. Utworzono w ramach KWF dwa zakłady oraz powołano kierowników i składy osobowe: Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu a) dr Andrzej Mroczkowski p.o. kierownika zakładu, b) dr hab. Ryszard Asienkiewicz, prof. UZ, 24
c) dr hab. Agnieszka Zembroń-Łacny, prof. UZ, d) dr hab. Józef Tatarczuk, prof. UZ, e) dr Jerzy Grzesiak, f) dr Ewa Skorupka, g) dr Ewa Nowacka Chiari Zakład Społecznych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu a) dr hab. Piotr Godlewski, prof. UZ kierownik zakładu, b) dr hab. Evgeny Vrublevskiy, prof. UZ, c) dr hab. Tomasz Lisicki, prof. UZ, d) dr Michał Bajdziński, e) dr Grażyna Biczysko, f) dr Marek Rokita, Za zgodą JM Rektora UZ i Dziekana Wydziału, KWF prowadzi starania celem pozyskania kolejnych samodzielnych pracowników naukowych w zakresie nauk o kulturze fizycznej. 3. 1. Zadania badawcze kontynuowane Uwarunkowania rozwoju morfofunkcjonalnego dzieci i młodzieży szkolnej oraz akademickiej (Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu). Badania prowadzone w Zakładzie Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu mają charakter podstawowy, wielokierunkowany i interdyscyplinarny. Obejmują one między innymi zagadnienia z zakresu auksologii, antropologii ontogenetycznej, chronobiologii, motoryczności oraz typologii człowieka. Badania z zakresu auksologii i antropologii ontogenetycznej dotyczą: a) określenia poziomu rozwoju fizycznego i motorycznego chłopców i dziewcząt Zielonej Góry oraz dynamiki zmian w wybranym przedziale ontogenezy (od 5 do 20 roku życia), b) ukazania powiązań przebiegu rozwoju cech morfologicznych, komponentów ciała, sprawności fizycznej oraz zmiennych społecznych. Przedstawienie różnic dymorficznych badanych zespołów w zakresie cech i komponentów ciała, c) przedstawienia różnic dymorficznych badanych zespołów w zakresie cech komponentów ciała, d) porównania rozwoju fizycznego i motorycznego dzieci Zielonej Góry na tle innych regionów Polski, e) ukazania zmian międzypokoleniowych zachodzących w procesach rozwojowych, f) ustalenia standardów rozwojowych cech morfologicznych chłopców i dziewcząt Zielonej Góry w wieku 5-20 lat dla potrzeb praktycznych oraz przyszłych analiz porównawczych, 25
g) określenia stanu wybranych właściwości somatycznych, fizjologicznych i motorycznych w końcowym okresie dorastania organizmu młodych kobiet i mężczyzn, znajdujących się na granicy przechodzenia od procesów anabolicznych do równowagi z procesami katabolicznymi, h) prześledzenia wpływu wybranych zmiennych społecznych: środowiska zamieszkania, wykształcenia rodziców, rodzaju pracy zawodowej rodziców, kolejności urodzeniowej, warunków mieszkaniowych i materialnych rodziny oraz typu ukończonej szkoły średniej na poziom badanych cech somatycznych, i) ustalenia różnic dymorficznych w zakresie cech somatycznych, fizjologicznych i motorycznych, proporcji budowy ciała, komponentów tkankowych zespołów o zróżnicowanym poziomie sprawności fizycznej, j) powiązań wieku menarche z budową somatyczną zespołów studentek w zależności od warunków środowiskowych i społecznych, k) określenia intensywności różnic wielkości zmian sekularnych wysokości i masy ciała oraz wybranych zdolności motorycznych w okresie ostatniego 25-lecia, l) przedstawienia propozycji norm modelu wybranych cech somatycznych dla kandydatów na studia pedagogiczne. Badania z zakresu chronobiologii dotyczą charakterystyk właściwości motorycznych i fizjologicznych w poszczególnych fazach cyklu menstruacyjnego. Badania z zakresu motoryczności dotyczą analizy poziomu kształtowania się wybranych zdolności motorycznych w populacji dzieci i młodzieży, a także młodzieży akademickiej. Podjęto także badania związane z motorycznymi uwarunkowaniami wyniku sportowego tancerzy sportowych. Kolejny nurt naukowy dotyczy uwarunkowań funkcji zachowania równowagi, zdolności rytmizacyjnych i zróżnicowania kinestetycznego człowieka. Kolejny obszar badań dotyczy związków zachodzących między poziomem inteligencji emocjonalnej a zdolnościami motorycznymi, m. in. poczuciem równowagi, szybkości reakcji na bodźce słuchowe, wzrokowe i kinestetyczne. Badania z zakresu typologii dotyczą charakterystyki struktury somatycznej i typologicznej dzieci i młodzieży akademickiej na tle innych środowisk Polski. Do wspomnianych charakterystyk wykorzystano metody: Sheldona w modyfikacji Heath-Carter, Adama Wanke i Ewy Kolasy. Badania z zakresu biomechaniki (Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu). Prace dotyczą wykorzystania wiedzy biomechanicznej w nauczaniu technik sportowych, a w szczególności zastosowania trenażerów w treningu sportowym z wykorzystaniem trenażera wibracyjnego i obrotowego. Na trenażer obrotowy złożono wniosek o zastrzeżenie patentowe. Prowadzone badania nawiązują do mechaniki klinicznej i gimnastyki korekcyjnej. Opracowano wzory pozwalające obliczyć rozkład obciążenia w stawie biodrowym w przydatku skośnego ustawienia miednicy w płaszczyźnie czołowej. Ponadto, kontynuowane są badania nad wpływem wyselekcjonowanych ćwiczeń aikido na zdrowie dzieci i osób niepełnosprawnych, a w szczególności na wady postawy ciała. 26
Badania z zakresu gimnastyki kompensacyjno-korekcyjnej (Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu). Zainteresowania naukowe dotyczą zagadnień oceny i kształtowania się postawy ciała w różnych okresach ontogenezy oraz przyczyn ich zaburzeń. Skupiają się one na znaczeniu czynników środowiska zewnętrznego, psychoemcjonalnego i społecznego badanych. Badania z zakresu psychosomatyki człowieka dorosłego (Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu). Zainteresowania naukowe wpisują się w nurt szeroko pojętej psychosomatyki człowieka dorosłego. Dotyczą w szczególności psychosomatycznych aspektów schorzeń kręgosłupa, etiopatogenezy i diagnostyki oraz terapeutycznego oddziaływania masażu na dolegliwości z nimi związane. 3. 2. Zadania badawcze nowe Badania auksologiczne dzieci i młodzieży województwa lubuskiego (Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu). Dziecko Lubuskie 2012 (prof. UZ. dr hab. Ryszard Asienkiewicz, prof. UZ, prof. UZ dr hab. Józef Tatarczuk). Właściwości morfofunkcjonalne dzieci i młodzieży zmieniają się międzypokoleniowo w czasie, pod wpływem różnorodnych czynników natury środowiskowej, społecznej, kulturowej, a nawet genetycznej, stąd badania dzieci i młodzieży są ważne i niezbędne. Zwłaszcza obecnie, gdy w nowych polskich realiach, naznaczonych rosnącym bezrobociem, zubożeniem bardzo wielu rodzin, alarmującą sytuacją zdrowotną społeczeństwa, konieczna jest rzetelna diagnoza jego aktualnego stanu biologicznego, przede wszystkim młodego pokolenia. Badania takie zyskują bardzo szczególny wymiar i znaczenie. Nawet po pewnym czasie, gdy wyniki badań stracą aktualność, takie archiwalne dane stanowią ważną podstawę do śledzenia międzypokoleniowych przemian rozwoju. Rezultaty badań posłużą do realizacji następujących zamierzeń: a) przedstawienia ontogenetycznej zmienności wysokości i masy ciała, b) określenia stanu wybranych właściwości somatycznych wraz z ich wskaźnikami rozwoju somatycznego, c) prześledzenia wpływu wybranych zmiennych społecznych na poziom cech somatycznych, d) ustalenia różnic dymorficznych w zakresie cech somatycznych i proporcji budowy ciała, e) określenia wieku menarche w zależności od warunków środowiskowych i społecznych, f) określenia intensywności różnic wielkości zmian sekularnych wysokości i masy ciała oraz wskaźników proporcji i budowy ciała, g) dokonania oceny rozwoju fizycznego (siatki centylowe), h) ukazania tendencji zmian międzypokoleniowych w zakresie rozwoju biologicznego populacji Lubuszan w latach 2002-2012, i) przedstawienia propozycji norm modelu wybranych cech somatycznych dla dzieci i młodzieży Ziemi Lubuskiej. 27
W kontekście powyższych zagadnień rysuje się ogólny cel przygotowywanej monografii: zanalizowanie poziomu rozwoju fizycznego dzieci i młodzieży województwa lubuskiego, dokonanie oceny biospołecznych uwarunkowań rozwoju fizycznego oraz określenie czasowych zmian ontogenetycznych szczególnie w odniesieniu do wysokości i masy ciała. Badania z zakresu chronobiologii człowieka (Zakład Przyrodniczych Podstaw Wychowania Fizycznego i Sportu) Właściwości motoryczne i fizjologiczne studentek ujmowanych na tle rytmów sezonowych (dr hab. Józef Tatarczuk, prof. UZ, dr hab. Ryszard Asienkiewicz, prof. UZ). W toku ewolucji wykształciły się różnorodne rytmy biologiczne, które pozwalają organizmom nie tylko zsynchronizować swoje funkcje życiowe ze zmianami zachodzącymi w środowisku, ale także przewidywać nadchodzące zmiany w środowisku i odpowiednio wcześniej się do nich dostosować. Wszelkie zmiany zachodzące w organizmie człowieka niewątpliwie są związane z cyklami pór roku, temperaturą i oświetleniem. W opracowaniu monograficznym opisane będą zachowania właściwości motorycznych i fizjologicznych studentek Uniwersytetu Zielonogórskiego w aspekcie rytmów sezonowych (zima, wiosna, lato, jesień) z uwzględnieniem oddziaływania czynników zewnętrznych (temperatury otoczenia, wilgotności powietrza, ciśnienia atmosferycznego i siły wiatru). 3. 3. Badania naukowe studentów Pod opieką dra Andrzeja Mroczkowskiego funkcjonuje: Koło Naukowe Biomechaników Sportu. Problematyka koła dotyczy: a) poszerzania wiedzy i umiejętności studentów z zakresu biomechaniki; b) prowadzenia badań przez studentów z zakresu biomechaniki ruchu; c) rozwijania współpracy naukowej z innymi ośrodkami akademickimi w Polsce; d) wspólnego opracowania przez pracowników i studentów wf prac badawczych i ich publikowanie w czasopismach oraz prezentację podczas konferencji naukowych. Pod opieką dra hab., prof. UZ Piotra Godlewskiego funkcjonuje: Koło Naukowe Power Fit. Misją studenckiego Koła Naukowego Power Fit jest tworzenie możliwości uczestnictwa studentów kierunku wychowania fizyczne i studentów innych kierunków Wydziału Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu UZ w badaniach naukowych. Studenci mają także możliwość uzyskania wiedzy i umiejętności metodycznych z zakresu treningu sportowego i zdrowotnego. Koło tworzy także możliwości realizacji zainteresowań w zakresie różnych form rekreacji ruchowej. 28