Opinia dla ITI Neovision S.A. w zakresie możliwości zaliczania wydatków na zakup abonamentu NC+ do kosztów uzyskania przychodów Niniejsza opinia została przygotowana na zlecenie ITI Neovision S.A. i stanowi analizę możliwości zaliczenia wydatków na zakup usług płatnej telewizji do kosztów uzyskania przychodów na gruncie przepisów: Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 851); (dalej: Ustawa CIT), Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zmianami); (dalej: Ustawa PIT). Departament Doradztwa Podatkowego Grant Thornton Warszawa, 3 czerwca 2014 roku www.grantthornton.pl
Opinia dla ITI Neovision S.A. Przedmiot opinii Przedmiotem opinii jest wskazanie, czy istnieje możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez podatników na zakup usług płatnej telewizji. Stan faktyczny Jak rozumiemy, podatnicy prowadzący różną działalność zawierają ze spółką ITI Neovision S.A. (dalej: NC+ ) umowy o świadczenie usług płatnej telewizji. NC+ otrzymuje od swoich klientów zapytania o możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup świadczonych przez nią usług. NC+ zwróciła się z prośbą o przygotowanie opinii w tym zakresie. Wnioski Decydującym kryterium przy kwalifikacji prawnej danego kosztu jako kosztu uzyskania przychodów jest kryterium celu poniesienia kosztu. Zamiarem podatnika powinno być dążenia do osiągnięcia przychodu. Natomiast brak tegoż przychodu nie uzasadnia wyłączenia wydatku z kosztów uzyskania przychodu. Kolejnym istotnym elementem jest to, by z okoliczności faktycznych i rodzaju prowadzonej działalności można było uznać, że dany wydatek w istocie może przyczynić się (nawet potencjalnie) do osiągnięcia przychodów. W większości wypadków nabycie usług płatnej telewizji przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą będzie pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami. Należy jednak mieć na uwadze zarówno rodzaj prowadzonej działalności i możliwość wykorzystywania telewizji na jej potrzeby (także w sposób bierny jako źródło wiedzy), jak i sposób wykorzystywania (np. w strefach klienta, a nie w prywatnym mieszkaniu podatnika na potrzeby jego rodziny). 2
Opinia dla ITI Neovision S.A. Analiza Na podstawie art. 15 ust. 1 Ustawy CIT oraz art. 22 ust. 1 Ustawy PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wskazanych odpowiednio w art. 16 Ustawy CIT oraz art. 23 Ustawy PIT. Decydującym kryterium przy kwalifikacji prawnej danego kosztu, jako kosztu uzyskania przychodów w rozumieniu tego przepisu, pozostaje kryterium celu poniesienia kosztu, a poza tym niezbędne jest istnienie bezpośredniego lub pośredniego tylko związku pomiędzy kosztem a realizacją wymienionych w tym przepisie celów. Aby dany wydatek mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu nie musi on bezpośrednio generować przychodu. Istotny jest zamiar jego osiągnięcia. Co ważne, cel jaki zakłada podatnik, musi być realny, potencjalnie możliwy do osiągnięcia dzięki poniesionym kosztom w danym, konkretnym przypadku. Kosztami podatkowymi są wszystkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz definitywnie poniesione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, o ile, jak wynika z art. 15 ust. 1 in fine, nie zostały one wymienione w katalogu kosztów (wydatków) zawartym w art. 16 ust. 1. Między poniesionym kosztem a uzyskanym lub potencjalnym przychodem musi istnieć związek przyczynowy, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie (np. również w stanie polegającym na wyeliminowaniu, czy też ograniczeniu generowania strat pomniejszających przychód) albo zabezpieczenie jego źródła. Jak czytamy w wyroku NSA z dnia 16 października 2012 r., sygn. akt II FSK 430/11: "Zwrot "w celu" oznacza, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym. Poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów. Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie, wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku". 3
Opinia dla ITI Neovision S.A. Podobnie sądy wypowiadały się już wcześniej: Jakkolwiek podmioty stosunków gospodarczych mogą dowolnie i na swobodnie określonych warunkach kształtować łączące je stosunki zobowiązaniowe, to jednakże ocena ich zgodności z prawem należy do organów podatkowych, ustawodawca bowiem wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodów. Cel tenzatem musi być wyraźnie widoczny, a poniesione wydatki winnygo bezpośrednio realizować lub co najmniej powinny go zakładać jako realny. Takwięc, aby podatnikmógł dany wydatek zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dlacelów podatkowych, winien onwykazać bezpośredni związektego wydatku nie tylko z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, ale przede wszystkim to, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. - wyrok NSA z dnia 22 marca 2001 r., sygn. akt SA/Sz 43/00 Odnosząc powyższe do zakupu usług telewizyjnych w większości wypadków ich nabycie będzie pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami. Ze względu na rodzaj prowadzonej działalności stosunkowo łatwo jest wskazać przykłady, w których zakup płatnej telewizji może stanowić koszt uzyskania przychodu. Będą to: hotele, domy wypoczynkowe, pensjonaty, itp. miejsca świadczące usługi noclegowe, bary, restauracje, kluby sportowe/fitness/siłownie, punkty usługowe (począwszy od usług fryzjerskich, kosmetycznych, po zakłady naprawy pojazdów czy myjnie), przychodnie, banki, poczekalnie. Wielu podatników decyduje się na to, by w tzw. strefach klienta umieszczać telewizory pozwalające na oglądanie atrakcyjnych programów, po to by uprzyjemnić klientom oczekiwanie na wykonanie usługi, spotkanie, itp. Z biznesowego punktu widzenia umożliwianie oglądania telewizji w każdym z wyżej wymienionych przypadków ma za zadanie uprzyjemnić klientom pobyt i zachęcić ich do dalszego korzystania ze świadczonych usług. Jak najbardziej uzasadnione jest zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na płatną telewizję, jeśli udostępniania jest ona w wynajmowanym lokalu. Innym przykładem celowości uznania wydatków poniesionych na zakup usług telewizyjnych za koszt uzyskania przychodu jest możliwość wykorzystywania programów w bieżącej pracy. Przykładowo, może mieć to miejsce w przypadku nauczycieli języka obcego, którzy mogą wykorzystywać programy telewizyjne w czasie udzielanych lekcji. Dostęp do zagranicznych kanałów może umożliwia im także bieżący kontakt z językiem obcym, dzięki czemu jego znajomość jeszcze wzrośnie i pozwoli na świadczenie usług na wyższym poziomie. 4
Opinia dla ITI Neovision S.A. Oczywisty jest związek poniesionego kosztu na zakup płatnej telewizji z uzyskiwanymi przychodami w przypadku dziennikarzy (różnych specjalności), komentatorów czy socjologów (także badających różne obszary życia). Także podmioty, które prowadzą działalność gospodarczą w zakresie szeroko pojętego doradztwa finansowego czy ekonomicznego mogą bezpiecznie uznawać za koszt uzyskania przychodów wydatków na zakup pakietów, w których zawartych jest wiele programów o biznesowo ekonomicznym charakterze. Uzasadnione jest nabywanie usług telewizyjnych przez podatników świadczących usługi reklamowe czy marketingowe. Pozwala im to na zapoznanie się z konkurencyjnymi pracami. Osoby zajmujące się prowadzeniem sklepów z odzieżą czy szyciem mogą korzystać z programów telewizyjnych po to, by zapoznawać się z panującymi w modzie trendami i odpowiednio dostosować swoją ofertę do potrzeb rynku. Powyższe przykłady wskazują, iż rodzaj działalności gospodarczej, w której wykorzystanie usług telewizyjnych przekłada się na pozyskiwanie przychodów jest bardzo szeroki. Nie mniej jednak wskazujemy, iż istotne jest to, by prowadzony rodzaj działalności i sposób wykorzystania w niej telewizji był rzeczywiście uzasadniony. Jest to szczególnie ważne w przypadku kiedy z usług telewizyjnych przedsiębiorca korzysta we własnym mieszkaniu, które jest siedzibą firmy. Trudno będzie bowiem uzasadnić wydatek na zakup pakietu programów, w którym dominują programy sportowe przez osobę, która np. świadczy usługi architektoniczne czy instalacyjne. Ważne jest, by wydatek był poniesiony definitywnie i właściwie udokumentowany. Owa racjonalność działania rozumiana jako możliwość wykorzystania telewizji w prowadzonej działalności powinna być głównym elementem oceny czy poniesiony na zakup przedmiotowych usług wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodu. W zdecydowanej większości wydaje się, że tak, nie mniej jednak przeprowadzenie pewnej analizy na gruncie własnej działalności jest konieczne w przypadku każdego podatnika. Oprócz tego, iż warunkiem uznawania wydatków za koszt podatkowy jest to, by wydatek był poniesiony w celu uzyskania przychodów oraz miał związek z działalnością gospodarczą podatnika ważne jest także to, by wydatek był poniesiony definitywnie oraz by został właściwie udokumentowany. Przez definitywne poniesienie należy co do zasady rozumieć zapłatę w wysokości wynikającej z zawartej umowy. Natomiast właściwe dokumentowanie, to dokumentowanie na podstawie otrzymanej od NC+ faktury, w której jako nabywca wskazany zostanie dany podatnik. Wydatki na zakup płatnej telewizji nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Tym samym, jeśli spełnione będą wskazane wyżej warunki (ukierunkowanie na cel w postaci zwiększonych przychodów oraz związek z prowadzoną działalnością) wydatki te mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Grant Thornton Frąckowiak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty lub szkody powstałe w wyniku zastosowania się do treści niniejszej opinii oraz wniosków z niej płynących, gdyż mają one charakter ogólny i stanowią odzwierciedlenie osobistych poglądów autora. Każdy przypadek wymaga odrębnej analizy i powinien być przedmiotem konsultacji ze specjalistą. 5
Kontakt Grant Thornton Frąckowiak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. ul. abpa Antoniego Baraniaka 88 E 61-131 Poznań T +48 (61) 62 51 100 F +48 (61) 62 51 101 NIP: 778-14-76-013, REGON: 301591100, Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydział Gospodarczy, nr KRS 0000369868 Oddział w Warszawie Budynek Green Corner A ul. Chłodna 52 00-872 Warszawa T +48 (22) 20 54 800 F +48 (22) 20 54 801 Oddział w Katowicach ul. Francuska 34 40-028 Katowice T +48 (32) 72 13 700 F +48 (32) 72 13 701 www.grantthornton.pl Grant Thornton jest jedną z czołowych, globalnych organizacji zrzeszających niezależne firmy audytorskie, doradztwa podatkowego oraz konsultingu biznesowego, które pomagają dynamicznym organizacjom wyzwolić tkwiący w nich potencjał rozwoju poprzez świadczenie praktycznych, wybiegających w przyszłość usług doradczych. Proaktywne zespoły projektowe kierowane przez otwartych na potrzeby klienta partnerów tych firm wykorzystują wiedzę, doświadczenie i instynkt, by analizować złożone problemy przedsiębiorstw prywatnych, spółek giełdowych oraz firm sektora publicznego i pomagać tym przedsiębiorstwom w poszukiwaniu właściwych rozwiązań. Ponad 38 500 pracowników Grant Thornton w ponad 130 krajach świata koncentruje swoje wysiłki na tym, by wspierać klientów, partnerów oraz społeczności, w których żyją i pracują. Grant Thornton w Polsce to jedna z najszybciej rozwijających się firm audytorsko-doradczych. Od ponad 20 lat pracujemy dla najbardziej wymagających klientów, pomagając im pokonywać bariery w rozwoju ich przedsiębiorstw. Świadczymy usługi audytorskie, doradztwa podatkowego, doradztwa prawnego, konsultingu biznesowego oraz usługi outsourcingu rachunkowości, płac i HRM. Ponad 300 osobowy zespół oraz sieć biur w sześciu miastach (Poznań, Warszawa, Wrocław, Katowice, Kraków, Toruń) umożliwiają nam realizację wymagających projektów bez względu na wielkość, rodzaj i lokalizację firmy klienta. Nasi klienci to ponad 1000 podmiotów z kapitałem polskim i zagranicznym, w tym kilkadziesiąt spółek notowanych na GPW oraz firm z listy 500 największych przedsiębiorstw w naszym kraju.