BIULETYN PODSUMOWUJĄCY PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ POWIATOWY URZĄD PRACY W OSTRZESZOWIE W LATACH 2004-2007

BIULETYN PODSUMOWUJĄCY PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ POWIATOWY URZĄD PRACY W OSTRZESZOWIE W LATACH 2004-2007 1

Szanowni Państwo! Niniejsze opracowanie ma na celu podsumowanie przebiegu realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie projektów współfinansowanych ze środków unijnych. Sądzimy bowiem, Ŝe warto dokonać podsumowania pierwszego okresu programowania obejmującego lata 2004 2006, zwłaszcza teraz, gdy przygotowujemy się do wdraŝania następnych projektów w kolejnym okresie programowania, obejmującym lata 2007 2013 w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W minionym okresie zrealizowano łącznie 11 projektów dla osób bezrobotnych, mających na celu dostosowanie ich kwalifikacji i umiejętności zawodowych do potrzeb, wciąŝ zmieniającego się rynku pracy oraz ułatwianie podejmowania własnej działalności gospodarczej jak równieŝ zdobywanie odpowiedniego doświadczenia przy wykorzystaniu aktywnych form wsparcia. RównieŜ dla nas pracowników Powiatowego Urzędu Pracy był to czas, w którym nabywaliśmy cennego doświadczenia, dzięki któremu nauczyliśmy się, jak w najbardziej efektywny sposób wykorzystywać środki unijne przeznaczone na podejmowanie kompleksowych działań na rzecz osób bezrobotnych. W niniejszym opracowaniu zostaną przedstawione najistotniejsze załoŝenia projektów oraz zaprezentowane i pokrótce scharakteryzowane formy wsparcia oferowane w ramach poszczególnych projektów. WyraŜamy nadzieję, iŝ niniejsze opracowanie przybliŝy Państwu podejmowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie działania w tym zakresie oraz umoŝliwi dokonanie oceny wpływu pozyskanych środków na obniŝenie poziomu bezrobocia oraz wspieraniu lokalnej przedsiębiorczości. Maria Sabatowska Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Ostrzeszowie 2

Wprowadzenie Wraz z pojawieniem się w roku 2004 moŝliwości pozyskiwania środków unijnych Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie wykorzystał szansę i przystąpił do realizacji projektów, mających na celu poprawę sytuacji na lokalnym rynku pracy. Jednocześnie w tym okresie moŝna było korzystać ze środków przedakcesyjnych w ramach programu Phare, z udziałem których pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości zrealizowano projekt skierowany do bezrobotnej młodzieŝy pn. StaŜ 2004 Promocja Zatrudnienia MłodzieŜy W celu zachowania przejrzystości opracowania przedstawiamy charakterystykę i wykaz realizowanych projektów z podziałem na środki przedakcesyjne oraz środki strukturalne Unii Europejskiej. I. POMOC PRZEDAKCESYJNA Fundusze przedakcesyjne były to środki bezzwrotnej pomocy finansowej przeznaczone do państw Europy Środkowej i Wschodniej (w tym dla Polski). NajwaŜniejszym ich zadaniem było przygotowanie krajów do członkostwa w Unii Europejskiej oraz pomoc w wyrównywaniu róŝnic gospodarczych. Polska mogła korzystać z trzech instrumentów pomocy finansowej ze strony Unii Europejskiej: PHARE, SAPARD, ISPA. Program Phare miał na celu zmniejszenie opóźnień i nierówności rozwoju regionów poprzez promowanie aktywności gospodarczej, rozwiązywanie problemów społecznych związanych z rynkiem pracy, restrukturyzacją oraz rozwój infrastruktury. W ramach kolejnych edycji Programu Phare 2000 2003 obejmującym lata 2000 2006 podejmowane były działania mające na celu podniesienie zarówno jakości zasobów ludzkich, jak i struktur krajowych i regionalnych odpowiedzialnych za zatrudnienie. 3

Projekty na rzecz rozwoju kapitału ludzkiego realizowane były m.in. w ramach programów Phare Spójność Społeczna i Gospodarcza, obok projektów infrastrukturalnych oraz rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości realizował projekt, którego celem była aktywizacja osób bezrobotnych w wieku do 27 roku Ŝycia. PoniŜej przedstawiamy charakterystykę w/w projektu. Projekt StaŜ 2004 Promocja Zatrudnienia MłodzieŜy Projekt realizowany był w okresie od 11.10.2004 31.07.2005. Nadrzędnym celem projektu było zwiększenie szans młodych ludzi na rynku pracy. Ponadto realizacja projektu miała równieŝ przyczynić się do wzmocnienia równych szans kobiet na rynku pracy, aktywizacji zawodowej młodzieŝy wchodzącej na rynek pracy dla uniknięcia ryzyka wykluczenia społecznego na samym początku kariery zawodowej. Całkowita wartość kosztów kwalifikowanych projektu wynosiła 85 010,61, wartość dotacji z Programu Phare stanowiła 60%, czyli 51 006,36, pozostałe 40% sfinansowane zostało z Funduszu Pracy. Do projektu zakwalifikowanych zostało 300 osób bezrobotnych, którzy mogli zostać przypisani do jednej z grup: bezrobotna młodzieŝ do 25 roku Ŝycia długotrwale bezrobotni do 26 lat absolwenci szkół wyŝszych, którzy nie ukończyli 27 roku Ŝycia Osobom przystępującym do projektu zaproponowano: - uczestnictwo w warsztatach dot. funkcjonowania na rynku pracy i zasad efektywnego poruszania się na nim, - stworzenie Indywidualnych Planów Działania (IPD) - szkolenia dot. podejmowania samozatrudnienia, działań przedsiębiorczych związanych z utworzeniem własnej firmy, - staŝe, - usługi pośrednictwa pracy. 4

II. PROJEKTY REALIZOWANE Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW STRUKTURALNYCH Polska z chwilą przystąpienia do struktur Unii Europejskiej, tj. od 1 maja 2004r. ma moŝliwość korzystania ze wsparcia finansowego, w ramach funduszy strukturalnych, których jednym z priorytetowych aspektów jest zmniejszenie dysproporcji społeczno gospodarczych pomiędzy państwami członkowskimi. Głównym instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej są fundusze strukturalne, umoŝliwiające korzystanie z środków unijnych. W załoŝeniu wsparcie funduszy jest kierowane do tych sektorów gospodarki i regionów, które bez pomocy strukturalnej i finansowej nie są w stanie osiągnąć średniego poziomu rozwoju społeczno - gospodarczego Unii Europejskiej. Aby zapobiegać powiększaniu się róŝnic i wspomóc biedniejsze rejony Europy, Unia ustanowiła cztery fundusze strukturalne: - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), - Europejski Fundusz Społeczny (EFS), - Europejski Fundusz Wspierania i Gwarancji Rolnej, Sekcja Orientacji (EFOGR), - Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIWR). Obok wymienionych funduszy strukturalnych, w Unii Europejskiej funkcjonuje równieŝ Fundusz Spójności inaczej nazywany Funduszem Kohezji, który w odróŝnieniu od funduszy strukturalnych, kierowany jest nie do poszczególnych regionów, ale do poszczególnych krajów. Wsparcie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej dla rozwoju zasobów ludzkich realizowane było głównie w ramach Sektorowego Programy Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich, Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwój Regionalny oraz Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie realizował projekty w ramach SPO RZL, dlatego pokrótce przedstawiamy charakterystykę oraz cel SPO RZL. 5

Celem SPO RZL współfinansowanego przez EFS jest: budowa otwartego, opartego na wiedzy społeczeństwa poprzez zapewnienie warunków do rozwoju zasobów ludzkich w drodze kształcenia, szkolenia i pracy. Cele SPO RZL realizowane są przez Priorytety: Priorytet 1: Aktywna polityka rynku pracy oraz integracji zawodowej i społecznej. Celem tego Priorytetu było wzmocnienie potencjału instytucjonalnej obsługi klientów słuŝb zatrudnienia, pomocy społecznej i innych instytucji działających na rzecz rynku pracy, podejmowanie działań na rzecz ogółu poszukujących pracy i bezrobotnych oraz osób z grup szczególnego ryzyka, jak równieŝ podejmowanie działań na rzecz równości szans. Priorytet 2: Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy System edukacji powinien pozwalać osobom w kaŝdym wieku zdobywać umiejętności, które pozwolą funkcjonować na rynku pracy. Dlatego celem Priorytetu było rozszerzenie dostępu do edukacji i poprawa jej poziomu. Istotne było równieŝ włączenie w proces edukacji technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Kolejne cele priorytetu to podnoszenie kwalifikacji pracowników, promocja edukacji w zakresie przedsiębiorczości i promocja elastycznych form pracy. Priorytet ten miał równieŝ na celu poprawę jakości pracy administracji publicznej poprzez zapewnienie odpowiednich szkoleń. Największym zainteresowaniem cieszyły się działania wdraŝane na poziomie regionalnym przez Wojewódzkie Urzędy Pracy: 1.2a Perspektywy dla młodzieŝy oraz 1.3a Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia. Projekty wdraŝane na poziomie regionalnym okazały się najbardziej efektywne i skutecznie odpowiadały potrzebom lokalnego rynku pracy. Wynikało to z faktu, iŝ administracja regionalna potrafiła dostosować działania do sytuacji społeczno ekonomicznej regionu, uwarunkowań rynku pracy oraz potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw. 6

Unia Europejska realizuje działania pomocowe w sześcioletnich okresach budŝetowych. Polska przystąpiła do Wspólnoty w połowie takiego okresu. Z tego teŝ względu okres programowania, w naszym kraju przypadł na lata 2004 2006, a wartość przyznanej alokacji z funduszy strukturalnych dla Polski w tych latach wynosiła blisko 8,2 mld euro. Europejski Fundusz Społeczny (European Social Fund EFS), z którego współfinansowane są projekty jest najstarszym funduszem strukturalnych, realizującym podstawowe instrumenty polityki społecznej Unii. Ustanowiony został w oparciu o Traktaty Rzymskie w roku 1957. EFS finansuje działania, rozwiązujące najwaŝniejsze problemy społeczne takie jak: dyskryminacja, bezrobocie, nierówność na rynku pracy oraz ma zapewnić pracownikom swobodę zmiany zawodu oraz zmiany miejsca zamieszkania. Wspiera, zatem geograficzną i zawodową mobilność siły roboczej. Funduszem zarządza Komisja Europejska. Fundusz nie ma osobowości prawnej, ale stanowi część polityki budŝetowej UE. Środki EFS pochodzą ze składek krajów członkowskich, których wysokość ustalana jest według określonego klucza (róŝne kraje wnoszą do Funduszu kwoty róŝnej wysokości). Celem EFS jest wsparcie rozwoju społeczno gospodarczego i spójność UE poprzez inwestycje w kapitał ludzki. Priorytety EFS realizowane są w ramach pięciu obszarów wsparcia, które określają zakres działań mogących otrzymać dofinansowanie ze strony EFS. Obejmują one: aktywną politykę rynku pracy, przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego, promowanie i poprawa kształcenia ustawicznego, doskonalenie kadr gospodarki i rozwój przedsiębiorczości aktywizacja zawodowa kobiet. 7

1.PROJEKTY ZREALIZOWANE PRZEZ POWIATO- WY URZĄD PRACY W OSTRZESZOWIE Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie w okresie od 2004 2007 roku zrealizował łącznie 10 projektów w ramach SPO RZL współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, w tym 9 projektów w ramach Działania 1.2a i 1.3a SPO RZL w drodze konkursów ogłaszanych przez Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu 1 projekt w ramach Działania 1.5a SPO RZL w drodze konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy Wartość pozyskanych środków z Unii Europejskiej przez PUP Ostrzeszów w latach 2004 2007 Wartość ogólna projektów Kwota dofinansowania z EFS Wkład własny Ogółem 3 376 811,53 zł 2 400 493,02 zł 976 318,51 zł (w tym wkład prywatny 132 522,46 zł) Rok 2004 622 658,00 zł 399 356,70 zł 223 301,30 zł Rok 2005 846 985,00 zł 583 235,58 zł 263 749,43 zł Rok 2006 933 883,46 zł 704 237,08 zł 229 646,38 zł Rok 2007 973 285,07 zł 713 663,66 zł 259 621,41 zł 1000000 900000 800000 700000 Ogólna wartość projektów 600000 500000 400000 300000 200000 100000 0 2004 2005 2006 2007 Wkład w łasny Lata Kw ota dofinansow ania z EFS 8

Do kogo skierowane były projekty realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie w ramach EFS? Uczestnicy projektów EFS realizowanych w latach 2004 2007 Działanie 1.2a SPO RZL Osoby bezrobotne do 25 roku Ŝycia (w tym absolwenci wszystkich typów szkół) zarejestrowane w PUP nie dłuŝej niŝ 24 miesiące Działanie 1.3a SPO RZL Osoby bezrobotne powyŝej 25 roku Ŝycia (z wyłączeniem absolwentów) zarejestrowane w PUP nie dłuŝej niŝ 24 miesiące Działanie1.5a SPO RZL Osoby zagroŝone wykluczeniem społecznym pozostające bez pracy powyŝej 24 miesięcy, ze szczególnym uwzględnieniem osób długotrwale korzystających ze świadczeń pomocy społecznej 9

1.1. Projekty realizowane w ramach Działania 1.2a SPO RZL Perspektywy dla młodzieŝy Podstawowym celem projektów realizowanych w ramach Działania 1.2a było udzielenie moŝliwie pełnego wsparcia bezrobotnej młodzieŝy, poprzez działania wspierające i promujące zatrudnienie oraz samozatrudnienie, w tym absolwentów wszystkich typów szkół tak, aby nie pozostawali bezrobotnymi. Poziom dofinansowania z EFS wszystkich realizowanych projektów w ramach Działania 1.2a SPO RZL wynosił 72,57%, natomiast pozostałą część (27,43%) stanowił wkład własny projektodawcy. Beneficjentami ostatecznymi, czyli osobami bezpośrednio korzystającymi z wdraŝanej pomocy w ramach Działanie 1.2a SPO RZL byli: bezrobotni absolwenci wszystkich typów szkół, młodzieŝ do 25 roku Ŝycia, zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy nie dłuŝej niŝ 24 miesiące. Działania oferowane w ramach projektu przyczyniły się do wzrostu aktywności zawodowej i mobilności młodzieŝy, a w szczególności do zwiększenia ich szans na uzyskanie zatrudnienia. W ramach Działania 1.2a SPO RZL Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie zrealizował 4 projekty: Start zawodowy młodzieŝy w powiecie ostrzeszowskim (01.05.2004r. 31.05.2005r.) Z nami się uda (16.05.2005r. 15.05.2006r.) Pierwszy krok (01.06.2006r. 30.11.2007r.) Wsparcie na starcie (16.05.2007r. 30.11.2007r.). Ogółem w ramach powyŝszych czterech projektów pozyskano łącznie 1 053 745,49zł, co pozwoliło na zaktywizowanie 500 osób w ramach następujących form wsparcia: - szkolenia zawodowe, - staŝe zawodowe, - jednorazowe bezzwrotne środki na podjęcie działalności gospodarczej, - poradnictwo zawodowe, 10

- pośrednictwo pracy. Liczbę osób zaktywizowanych w ramach poszczególnych projektów przedstawia poniŝsza tabela: Forma wsparcia Tytuł projektu Start zawodowy młodzieŝy w powiecie ostrzeszowskim Z nami się uda Pierwszy krok Wsparcie na starcie StaŜe zawodowe 79 70 79 15 Szkolenia zawodowe 94 72 50 12 Jednorazowe środki na podjęcie działalności 4 5 15 5 gospodarczej Ogółem 177 147 144 32 Po zakończeniu udziału w projektach pracę podjęło ogółem 315 osób, co stanowi 63% ogółu osób uczestniczących w projekcie. Liczba osób podejmujących pracę po zakończeniu udziału w poszczególnych projektach przedstawia poniŝsze zestawienie: Tytuł projektu Start zawodowy młodzieŝy w powiecie ostrzeszowskim Z nami się uda Pierwszy krok Wsparcie na starcie Ogółem liczba osób, która 108 89 97 21 podjęła pracę % 61,02% 60,54% 67,36% 65,63% Działania realizowane w ramach projektów Beneficjenci ostateczni zostali objęci wszechstronnym, a przy tym zindywidualizowanym wsparciem. Proponowane formy pomocy miały na celu podniesienie, zmianę lub podwyŝszenie posiadanych umiejętności i kwalifikacji zawodowych oraz 11

dostosowanie ich do aktualnych wymogów rynku pracy. Oprócz usług doradczych świadczonych przez doradcę zawodowego oraz usług z zakresu pośrednictwa pracy, skutecznymi instrumentami w aktywnej walce ze zjawiskiem bezrobocia były organizowane staŝe zawodowe, szkolenia oraz przyznanie jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej. Udział poszczególnych form wsparcia w realizowanych projektach przedstawia się następująco: 29 243 228 staŝe zawodowe szkolenia zawodowe jednorazowe środki na podjęcie dzialalności gospodarczej Jak wynika z powyŝszego wykresu największym zainteresowaniem wśród bezrobotnej młodzieŝy cieszyły się staŝe zawodowe. PoniŜej przedstawiamy krótką charakterystykę form wsparcia oferowanych młodzieŝy: StaŜe zawodowe W ramach czterech projektów we współpracy z lokalnymi przedsiębiorcami i samorządami zorganizowano staŝe zawodowe dla 243 osób. StaŜ jest formą aktywizacji umoŝliwiającą młodym ludziom nabycie pierwszych doświadczeń zawodowych, 12

natomiast pracodawcy mogą w ten sposób dokonać wyboru potencjalnych pracowników. StaŜe od lat cieszą się ogromną popularnością zarówno wśród młodzieŝy jak i pracodawców. Bezrobotna młodzieŝ swoje pierwsze doświadczenia zawodowe zdobywała w róŝnych zawodach, w tym m.in.: pracownik biurowy, kucharz, monter instalacji sanitarnych, sprzedawca, bibliotekarz, księgowy, magazynier, elektromechanik, terapeuta zajęciowy, ratownik medyczny, szwaczka, recepcjonista, pomoc nauczyciela, murarz młodszy technik farmacji, tapicer, informatyk, elektryk, asystentka stomatologa, dekarz, blacharz, monter konstrukcji stalowych, fotograf, grafik, mechanik samochodowy, kelner, barman, operator obrabiarek sterowanych numerycznie. 13

MłodzieŜ uczestnicząca w projektach określiła tę formę wsparcia jako najbardziej efektywną, poniewaŝ po odbyciu staŝy znaczna liczba młodych osób podjęła pracę. Szkolenia zawodowe Wszystkie kursy\szkolenia zawodowe przeprowadzono zgodnie z procedurą zamówień publicznych. Jednostki szkoleniowe zostały wyłonione w drodze przetargu nieograniczonego bądź zamówienia z wolnej ręki. Dysponowały one wysoko wykwalifikowaną kadrą oraz sprzętem niezbędnym do zorganizowania danego szkolenia. W ciągu 4 lat realizacji projektów, na szkolenia skierowano 228 osób. Udział w szkoleniach umoŝliwił ludziom młodym uzupełnienie kwalifikacji zawodowych oraz zdobycie nowych uprawnień i umiejętności. Szkolenia organizowane były w formie szkoleń grupowych oraz szkoleń indywidualnych (po przedstawieniu uprawdopodobnienia zatrudnienia). Ukończenie szkolenia zwiększa szansę podjęcia pracy oraz przystosowania kwalifikacji osób bezrobotnych do potrzeb pracodawców. Obecny system kształcenia młodzieŝy wciąŝ jeszcze odbiega od aktualnych potrzeb rynku pracy, dlatego szkolenia są formą, która umoŝliwia osobom bezrobotnym uzupełnić bądź podwyŝszyć posiadane kwalifikacje i umiejętności zawodowe. W ramach programów adresowanych do bezrobotnej młodzieŝy zorganizowano szkolenia w zawodach takich jak: prawo jazdy kat. C i E, opiekunka osób starszych i dzieci, kierowca - operator wózka jezdniowego z napędem silnikowym, język angielski, 14

język niemiecki, profesjonalny sprzedawca, kadry, płace, ZUS, koparko ładowarki, przedstawiciel handlowy, obsługa komputera z programem magazynowym. Kolejną formą pomocy udzielanej Beneficjentom projektu było przyznanie bezzwrotnych jednorazowych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej, z których skorzystało 29 osób bezrobotnych. Powstające firmy uwzględniały zapotrzebowanie lokalnych środowisk oraz wynikały z bezpośrednich zainteresowań osób starających się o powyŝsze środki. Przy udziale środków zostały utworzone m.in. firmy takie jak: projektowanie i wykonawstwo terenów zielonych, ośrodek szkolenia kierowców, punkt gastronomiczny, sklep odzieŝowy, spoŝywczy, produkcja wyrobów tartacznych. salon kosmetyczny. kwiaciarnia, mechanika pojazdowa, usługi elektryczne, salon fryzjerski, usługi ogólno budowlane, solarium, usługi stolarskie, 15

poradnictwo zawodowe i pośrednictwo pracy Wszyscy uczestnicy projektów przed skierowaniem na poszczególne formy wsparcia, zostali objęci poradnictwem zawodowym. W trakcie rozmowy z doradcą zawodowym określano predyspozycje zawodowe uczestników projektów oraz indywidualnie dostosowano odpowiednią formę dalszej aktywizacji. Natomiast po zakończeniu szkoleń zawodowych, beneficjenci ostateczni, którzy nie podjęli zatrudnienia, zostali objęci wsparciem pośredników pracy, przedstawiana im aktualne oferty o wolnych miejscach pracy zgłoszonych przez pracodawców. 1.2. Projekty realizowane w ramach Działania 1.3a SPO RZL Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie w ramach Działania 1.3 Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia schemat a) Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich realizował 5 projektów w następujących okresach: Nabyte kwalifikacje i doświadczenie to nowa szansa 01.05.2004r.-31.05.2005r. Druga szansa 16.05.2005r. 15.05.2006r. Dobre kwalifikacje kluczem do zatrudnienia 01.06.2006r. 15.05.2007r. Twoja szansa na powrót 01.04.2007r. 30.11.2007r. Aktywność Twoją szansą 16.05.2007r. 30.11.2007r. Poziom dofinansowania z EFS wszystkich realizowanych projektów na poziomie Działania 1.3a SPO RZL wynosił 73,74%, natomiast pozostałą część (26,26%) stanowił wkład własny projektodawcy. CEL realizacji w/w projektów: Ograniczenie zjawiska długotrwałego bezrobocia i jego negatywnych skutków poprzez aktywizację zawodową oraz ułatwienie powrotu na rynek pracy osobom długotrwale bezrobotnym. 16

UCZESTNICY: Osoby bezrobotne z terenu powiatu ostrzeszowskiego: powyŝej 25 roku Ŝycia, pozostające bez pracy do 12 miesięcy, z wyłączeniem bezrobotnych absolwentów, powyŝej 25 roku Ŝycia, długotrwale bezrobotne (czyli pozostające bez pracy od 12 do 24 miesięcy). FORMY WSPARCIA oferowane w ramach projektów: - szkolenia zawodowe - przygotowanie zawodowe - jednorazowe bezzwrotne środki na podjęcie działalności gospodarczej - prace interwencyjne - poradnictwo zawodowe - pośrednictwo pracy Beneficjenci ostateczni, do których skierowane były niniejsze projekty, to osoby bezrobotne powyŝej 25 roku Ŝycia i zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy do 24 miesięcy (w tym osoby długotrwale bezrobotne). Ze względu na niskie kwalifikacje zawodowe lub ich brak, osoby te mają najczęściej obniŝoną mobilność i aktywność zawodową, a w konsekwencji utrudniony powrót na rynek pracy. Dlatego wobec tych osób istnieje uzasadniona obawa utrwalania się pasywnego stosunku do poszukiwania pracy, skutkującego długotrwałym bezrobociem oraz wykluczeniem społecznym. W celu zwiększenia szans tych osób na rynku pracy, Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie podejmował szereg działań, aby pozyskać dodatkowe środki finansowe na aktywizację zawodową tej grupy osób, w tym przede wszystkim środki z Europejskiego Funduszu Społecznego. Ogólną liczbę uczestników projektów w ramach Działania 1.3a SPO RZL przedstawia poniŝsze zestawienie: 17

Ilość beneficjentów ostatecznych uczestniczących w poszczególnych projektach Forma wsparcia Tytuł projektu Nabyte kwalifikacje i doświadczenie to nowa szansa w ramach Działania 1.3a SPO RZL: Druga szansa Dobre kwalifikacje kluczem do zatrudnienia Twoja szansa na powrót Aktywność Twoją szansą Prace interwencyjne 31 3 0 0 0 Szkolenia zawodowe 137 95 64 25 8 Przygotowanie zawodowe 0 0 2 1 0 Jednorazowe środki na podjęcie 15 17 15 15 32 działalności gospodarczej Ogółem 183 115 81 41 40 Po zakończeniu udziału w projektach pracę podjęły ogółem 283 osoby, co stanowi 61,52% ogółu osób uczestniczących w projekcie. Liczba osób podejmujących pracę po zakończeniu udziału w poszczególnych projektach przedstawia poniŝsze zestawienie: Tytuł projektu Nabyte kwalifikacje i doświadczenie to nowa szansa Druga szansa Dobre kwalifikacje kluczem do zatrudnienia Twoja szansa na powrót Aktywność Twoją szansą Ogółem liczba osób, która 108 68 49 24 34 podjęła pracę % 59,02% 59,13% 60,49% 58,54% 85,00% 18

Udział poszczególnych form wsparcia w realizowanych projektach przedstawia się następująco: 94 34 3 329 prace interwencyjne szkolenia zawodowe przygotowanie zawodowe jednorazowe środki na podjęcie dzialalności gospodarczej Jak wynika z powyŝszego zestawienia największym zainteresowaniem wśród bezrobotnych powyŝej 25 roku Ŝycia cieszyły się szkolenia zawodowe. W okresie niespełna czterech lat, 460 uczestników projektów zostało objętych następującymi instrumentami rynku pracy: szkolenia zawodowe Wszystkie kursy\szkolenia zawodowe przeprowadzono zgodnie z procedurą zamówień publicznych. Jednostki szkoleniowe zostały wyłonione w drodze przetargu nieograniczonego bądź zamówienia z wolnej ręki. Dysponowały one wysoko wykwalifikowaną kadrą oraz 19

Publikacja współfinansowana ze środków Unii sprzętem niezbędnym do zorganizowania szkoleń. W ramach projektów realizowanych w Działaniu 1.3a SPO RZL ogółem przeszkolonych zostało 329 osób bezrobotnych, m.in. w zakresie: prawo jazdy kat. C prawo jazdy kat. E kurs dokształcający kierowców w zakresie części ogólnej oraz dodatkowej dla przewozu rzeczy, osób obsługa kasy fiskalnej obsługa komputera wraz z programem wspomagającym magazyn palacz kotłów grzewczych przedsiębiorczość księgowość kadry, płace, ZUS bukieciarstwo komputer w biurze podstawy języka angielskiego spawacz metodą MAG operator wózka widłowego z napędem silnikowym operator koparko ładowarki opiekunka osób starszych i dzieci. Wszystkim uczestnikom szkoleń zostały wypłacone dodatki szkoleniowe za kaŝdy dzień obecności na kursie. Koszt szkolenia pokrywał w całości Powiatowy Urząd Pracy w ramach poszczególnych projektów EFS. Osoby, które pomyślnie ukończyły szkolenie, otrzymały certyfikaty, zaświadczenia (będące potwierdzeniem nabytych bądź zaktualizowanych kwalifikacji) pozwalające na oraz uprawnienia wykonywanie danego zawodu. Osoby bezrobotne wypełniały przed 20

rozpoczęciem i po zakończeniu szkolenia ankiety, w których wyraŝały swoją ocenę i opinie nt. jednostki szkoleniowej, zaplecza technicznego, jakości materiałów, ogólnego zadowolenia z odbytego szkolenia. Opinie uczestników na temat udziału w danym szkoleniu w większości były pozytywne. Podkreślali, iŝ mieli moŝliwość zdobycia nowych kwalifikacji zawodowych, uzyskali zatrudnienie, podjęli decyzję o dalszym doskonaleniu zawodowym, przez co zwiększyły się ich szanse na rynku pracy. przygotowanie zawodowe W ramach tej formy wsparcia 3 osoby zdobyły nowe kwalifikacje i umiejętności zawodowe poprzez praktyczne wykonywanie zadań na stanowisku pracy. W trakcie kilkumiesięcznego wykonywania pracy na rzecz pracodawcy (według ustalonego programu i bez nawiązywania stosunku pracy), osoby bezrobotne mogły poznać rzeczywiste warunki pracy panujące w danej firmie, jej funkcjonowanie i specyfikę. Za kaŝdy miesiąc odbywania przygotowania zawodowego, danej osobie przysługiwało stypendium w wysokości 100% zasiłku dla bezrobotnych, wypłacanego przez PUP Ostrzeszów w ramach dofinansowania uzyskanego na realizację poszczególnych projektów EFS. prace interwencyjne Dzięki środkom z EFS, 34 osoby bezrobotne podjęły zatrudnienie w formie prac interwencyjnych. Z tytułu zatrudnienia tych osób, pracodawcy przez okres 6 m-cy otrzymywali zwrot części kosztów poniesionych na wynagrodzenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne, zobowiązując się jednocześnie do zatrudnienia skierowanych bezrobotnych przez okres minimum 12 miesięcy. jednorazowe bezzwrotne środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej Na terenie powiatu ostrzeszowskiego obserwuje się z roku na rok coraz większe zainteresowanie podejmowaniem pracy na własny rachunek, osoby bezrobotne 21

odwaŝnie podejmują decyzję o samozatrudnieniu i wiąŝącym się z tym ryzykiem. RównieŜ w tym zakresie osoby bezrobotne zostały objęte pomocą z Europejskiego Funduszu Społecznego. Beneficjenci ostateczni, którzy zdecydowali się na otwarcie własnej firmy, mogli uzyskać nie tylko jednorazową pomoc finansową, ale takŝe wsparcie merytoryczne w formie: odbycia szkolenia nt. podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej, uzyskania porady prawnej. Dzięki temu osoby bezrobotne miały moŝliwość odpowiedniego przygotowania się do pełnienia roli przedsiębiorcy. Od początku okresu programowania, w ramach projektów realizowanych w Działaniu 1.3a SPO RZL, powstały w powiecie ostrzeszowskim 94 nowe firmy zarówno w branŝy handlowej, usługowej jak i produkcyjnej, m.in.: handel detaliczny (odzieŝą, obuwiem, wyrobami włókienniczymi, art. chemicznymi, spoŝywczymi, maszynami i narzędziami rolniczymi, itp.) usługi kosmetyczne, solarium gabinet fizjoterapii usługi remontowo budowlane, instalacyjne prowadzenie placówki gastronomicznej auto myjnia, pranie dywanów sprzedaŝ hurtowa komputerów, oprogramowania fryzjerstwo damsko męskie produkcja palet, opakowań drewnianych produkcja wyrobów tartacznych produkcja przyrządów ortopedycznych, tj. protez zębowych wykonywanie instalacji elektrycznych budynków i budowli oraz sygnalizacyjnych prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców wykonywanie konstrukcji i okryć dachowych konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych tynkowanie, zakładanie stolarki budowlanej 22 diagnostyka komputerowa rozbiórka i burzenie obiektów budowlanych

działalność w zakresie projektowania budowlanego, urbanistycznego, technologicznego pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, zagospodarowania, kupna, sprzedaŝy i wynajmu nieruchomości NaleŜy podkreślić, iŝ rozwój przedsiębiorczości jest bardzo waŝnym czynnikiem wpływającym na rozwój gospodarczy powiatu ostrzeszowskiego, gdyŝ większość nowopowstałych, jednoosobowych firm dynamicznie się rozwija i dzięki temu generowane są nowe miejsca pracy. poradnictwo zawodowe i pośrednictwo pracy Wszyscy uczestnicy projektów przed skierowaniem na poszczególne formy wsparcia, zostali objęci poradnictwem zawodowym. W trakcie rozmowy z doradcą zawodowym określano predyspozycje zawodowe uczestników projektów oraz indywidualnie dostosowano odpowiednią formę dalszej aktywizacji. Natomiast po zakończeniu szkoleń zawodowych, beneficjenci ostateczni, którzy nie podjęli zatrudnienia, zostali objęci wsparciem pośredników pracy - przedstawiano im aktualne oferty wolnych miejscach pracy zgłoszonych przez pracodawców. 1.3. Działanie 1.5a SPO RZL Promocja aktywnej polityki społecznej poprzez wsparcie grup szczególnego ryzyka Oprócz projektów realizowanych w ramach konkursów ogłaszanych przez Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu, Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie jako jeden z pierwszych Urzędów Pracy przystąpił do konkursu w ramach Działania 1.5a, ogłoszonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Intencją podjętych działań była pomoc osobom, które dotychczas nie kwalifikowały się do udziału w projektach realizowanych w ramach konkursów ogłaszanych przez Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu, tj. osoby pozostające bez pracy powyŝej 24 m-cy. Podstawowym celem projektu realizowanego w ramach Działania 1.5a było przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego na terenie powiatu ostrzeszowskiego poprzez aktywizację zawodową osób pozostających w najtrudniejszej sytuacji na rynku 23

pracy. Podejmowane działania w ramach projektu miały umoŝliwić tym osobom powrót do czynnego Ŝycia zawodowego. Główną przesłanką przystąpienia do realizacji projektu Zielone światło, skierowanego do osób zagroŝonych wykluczeniem społecznym był fakt, iŝ osoby pozostające bez pracy powyŝej 24 miesięcy stanowiły w powiecie ostrzeszowskim 29,10% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (dane z m-ca grudnia 2004r.). Poziom dofinansowania z EFS projektu realizowanego w ramach Działania 1.5a SPO RZL wynosił 80,00%, natomiast pozostała część (20%) stanowił wkład własny projektodawcy. Całkowity czas realizacji projektu obejmował okres od 10.08.2005r. do 31.10.2006r. Beneficjentami ostatecznymi projektu były osoby bezrobotne z terenu powiatu ostrzeszowskiego: pozostające bez pracy powyŝej 24 m-ce, zagroŝone wykluczeniem społecznym, ze szczególnym uwzględnieniem osób korzystających długotrwale ze świadczeń pomocy społecznej. Osoby objęte wsparciem w ramach poszczególnych form aktywizujących: Liczba osób objętych wsparciem Rodzaj aktywnej formy wsparcia Kobiety MęŜczyźni Ogółem Szkolenia 137 27 164 Prace interwencyjne 5 2 7 StaŜe zawodowe 19 1 20 Przygotowanie zawodowe 17 2 17 Ogółem 149 28 177 24

Udział poszczególnych form wsparcia przedstawia się następująco: 20 17 7 164 Szkolenia Prace interwencyjne StaŜe zawodowe Przygotowanie zawodowe W ramach projektu pomocy udzielono 177 osobom bezrobotnym, pozostającym bez pracy dłuŝej niŝ 24 miesiące, ze szczególnym uwzględnieniem osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej. Identyfikacja potrzeb oraz przyczyn długotrwałego pozostawania bez pracy, pozwoliła na określenie, jakich umiejętności brakuje tym osobom, aby efektywnie wrócić na rynek pracy. Uwzględniając jednocześnie potrzeby zatrudnieniowe pracodawców, zostały podjęte następujące działania aktywizujące: Szkolenia zawodowe (m.in. w zakresie: operator obrabiarek sterowanych numerycznie, obsługa kasy fiskalnej, obsługa komputera w biurze, monter rusztowań, kucharz, spawacz, szwaczka w tapicerstwie, księgowość, kadry, uprawnienia SEP, bukieciarstwo, prawo jazdy kat. C oraz E, krawcowa, profesjonalny sprzedawca), Prace interwencyjne, StaŜe zawodowe, 25

Przygotowanie zawodowe. Wszystkich uczestników projektu objęto takŝe wsparciem w ramach poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy. W wyniku udziału w projekcie 87 osób podjęło pracę, co stanowi 49,15% ogółu osób biorących udział w projekcie (dane uzyskane na podstawie badania statusu osób uczestniczących w projekcie 6 m-cy po zakończeniu jego realizacji). Potencjalni uczestnicy tego działania z powodu długotrwałego braku aktywności zawodowej postrzegani byli w sposób negatywny przez pracodawców. Stąd teŝ osoby naleŝące do tej grupy miały problemy ze znalezieniem zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Konieczne, więc było udzielenie im kompleksowego wsparcia w postaci rozmowy kaŝdego uczestnika z doradcą zawodowym i pośrednikiem pracy, przeszkolenie prawie wszystkich osób w projekcie, a następnie skierowanie części z nich na prace interwencyjne, staŝe oraz przygotowanie zawodowe. Dzięki takiej kompleksowości działań stworzono tym osobom odpowiednie warunki do integracji ze społeczeństwem oraz udzielono pomocy w przezwycięŝaniu problemów, którymi są obarczone. Na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych, a takŝe z odbytych rozmów wynika, Ŝe zdecydowana większość uczestników projektu uznała, iŝ uzyskane wsparcie odpowiadało ich potrzebom oraz wzrosły ich szansa na podjęcie pracy. Dzięki udziałowi w projekcie osoby zagroŝone wykluczeniem społecznym, odzyskały poczucie własnej wartości, uwierzyły we własne siły i moŝliwości. Środki pozyskane na poszczególne projekty Ogółem w okresie od 2004 2007 roku Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie zrealizował projekty o wartości 3 376 811,53 zł, z tego 2 400 493,02 zł to środki, natomiast 976 318,51 zł to wkład własny z czego 132 522,46 zł to wkład prywatny pracodawców. PoniŜej przedstawiamy wartości poszczególnych projektów oraz udział środków EFS: 26

600000 500000 Wkład własny Europejski Fundusz Społeczny 400000 Ogólna kwota projektu 300000 200000 100000 0 Wsparcie na stracie Pierwszy krok Z nami się uda Zielone światło Aktywność Twoją szansą Twoja szansa na powrót Nabyte kwalifkacje i doświadczenie to nowa szansa Start zawodowy młodzieŝy w powiecie ostrzeszowskim Druga szansa Dobre kwalifikacje kluczem do zatrudnienia Nazwa projektu Alokacja środków w przeliczeniu na jednego beneficjenta ostatecznego w poszczególnych projektach wynosiła: Start zawodowy młodzieŝy w powiecie ostrzeszowskim 1 960,16 zł Z nami się uda 2 985,26 zł Pierwszy krok 3 763,30 zł Wsparcie na starcie 3 881,25 zł Nabyte kwalifikacje i doświadczenia to nowa szansa 2 500,54 zł Druga szansa 2 532,53 27

Dobre kwalifikacje kluczem do zatrudnienia 2 882,22 zł Twoja szansa na powrót 4 664,54 zł Aktywność Twoją szansą 8 213,23 zł Zielone światło 2 388,93 zł. PowyŜsze zestawienie finansowe związane z realizowanymi projektami z przedstawia kwoty pozyskane na jednego beneficjenta ostatecznego. Koszt udziału w projekcie w przeliczeniu na jednego uczestnika uzaleŝniony jest od rodzaju stosowanych form wsparcia. NajwyŜszy koszt, wynoszący 8 213,23 zł na jednego uczestnika wynika, z tego iŝ w ramach projektu Aktywność Twoją szansą na 40 uczestników projektu, aŝ 32 osoby otrzymały dotacje w wysokości 10 000,00zł na podjęcie działalności gospodarczej. Jednak tak wysoki koszt przekłada się na efektywność realizowanego projektu, albowiem powstały aŝ 32 nowe firmy, które rozwijają się i generują kolejne miejsca pracy. Podobna sytuacja wystąpiła w projekcie Twoja szansa na powrót, gdzie na 41 uczestników przyznano 15 dotacji. Natomiast w pozostałych projektach koszt w przeliczeniu na jednego uczestnika kształtuje się na porównywalnym poziomie. Podsumowanie Dane przedstawione w biuletynie wskazują, Ŝe w latach 2004 2007 udało nam się z sukcesem pozyskać fundusze na realizację projektów, które słuŝyły zarówno osobom bezrobotnym jak i lokalnym pracodawcom. Realizacja projektów pozwoliła na objęcie wsparcia większej grupy osób bezrobotnych niŝ było to moŝliwe przed 2004 rokiem. W latach 2004 2007 objęliśmy wsparciem łącznie 1 137 osób z udziałem środków EFS oraz 300 osób w ramach programu PHARE. Korzystając z udziału w projektach: powstały 123 nowe firmy, które intensywnie się rozwijają i generują nowe miejsca pracy; 28

721 osób nabyło nowe bądź podwyŝszyło dotychczasowe kwalifikacje zawodowe na szkoleniach zawodowych; 263 osoby bezrobotne zdobyły swoje pierwsze doświadczenie zawodowe na staŝach zawodowych w ramach środków EFS oraz 70 osób ze środków Phare, 20 osób nabyło nowe umiejętności zawodowe poprzez odbycie przygotowania zawodowego, 41 osób uzyskało zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych. Ponadto wszyscy uczestnicy projektów zostali objęci pomocą doradczą oraz usługami pośrednictwa pracy. Osiągany wskaźnik efektywności zatrudnienia wśród uczestników jest dowodem na to, Ŝe działania podejmowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Ostrzeszowie w ramach realizowanych projektów są skuteczne i przyczyniają się do spadku bezrobocia na terenie powiatu ostrzeszowskiego. Łącznie 1 437 osób kończących udział w projektach, aktywnie wkroczyła na rynek pracy. Efektywność zrealizowanych projektów wynosi 60,25%. NaleŜy równieŝ zwrócić uwagę na fakt, Ŝe oprócz rezultatów twardych projektów w postaci ukończonych staŝy zawodowych, podjętych działalności gospodarczych, prac interwencyjnych itp., nie mniej waŝnymi są tzw. rezultaty miękkie, których efektywność uwidacznia się w dłuŝszym czasie. Nabycie umiejętności autoprezentacji podczas rozmowy kwalifikacyjnej, przygotowania dokumentów aplikacyjnych oraz wzrost samooceny i świadomości na temat potrzeb i sytuacji na rynku pracy z pewnością przysłuŝą się beneficjentom ostatecznym w późniejszym zdobywaniu zatrudnienia. Dla nas pracowników Powiatowego Urzędu Pracy był to okres, w którym zdobywaliśmy doświadczenie w pozyskiwaniu oraz efektywnym wydatkowaniu unijnych środków. Mamy nadzieję, Ŝe bogatsi w doświadczenia z sukcesem będziemy realizować projekty w nowym okresie programowania 2007 2013. 29

Powiatowy Urząd Pracy Ostrzeszowie ul. Przemysłowa 7 63-500 Ostrzeszów tel. 062 732 07 90 fax. 062 732 07 91 http://pup.ostrzeszow.ibip.pl e-mail: poos@praca.gov.pl pup.ostrzeszow@neostrada.pl 30