1 S t r o n a PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO I NIEMIECKIEGO obowiązujący od dnia 01 września 2015r. w klasach IV-VI Szkoły Podstawowej nr 10 im. Janusza Kusocińskiego w Zielonej Górze PSO opracowano zgodnie z uwzględnieniem Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania obowiązującego w Szkole Podstawowej nr 10 im. Janusza Kusocińskiego w Zielonej Górze z dnia 27.08.2015r. I. Umiejętności uczniów podlegające sprawdzaniu i ocenianiu Podczas trwania całego procesu nauczania języka obcego nauczyciel systematycznie rozwija u uczniów cztery sprawności językowe: rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie. Podczas rozwijania sprawności rozumienia ze słuchu (całościowego, wybiórczego czy szczegółowego) nauczyciel wykorzystuje różne formy zadań, takie jak: zadania krótkiej odpowiedzi, zadania typu prawda-fałsz, zadania na przyporządkowania (dobierania), zadania z luką i zadania wielokrotnego wyboru. Na etapie podstawowym uczeń rozumie całościowo krótki tekst na znany mu temat oraz reaguje poprawnie reaguje na polecenia nauczyciela. Rozumie również nieskomplikowane kwestie, skierowane bezpośrednio do niego, wypowiedziane powoli i wyraźnie. Sprawność mówienia rozwijana jest poprzez budowanie wypowiedzi dialogowych i monologowych, dotyczących dnia codziennego. Ćwiczenia wykorzystywane przy rozwijaniu tej sprawności to: odpowiedzi na pytania, budowanie dialogów (wg podanego schematu lub bez), scenki z podziałem na role, wywiady. W tym okresie nauki komunikatywność jest najważniejszym kryterium oceny odpowiedzi. Uczeń umie nawiązać, podtrzymać i zakończyć krótką rozmowę na znany mu temat. Sprawność czytania rozwija się przy wykorzystaniu różnego rodzaju autentycznych materiałów językowych czy krótkich tekstów adaptowanych. Zadania typu: prawda-fałsz, na przyporządkowanie, wielokrotnego wyboru czy zabawy językowe pozwalają sprawdzić
2 S t r o n a i ocenić tę umiejętność. Na etapie podstawowym uczeń powinien odnaleźć i rozróżnić w tekście poszukiwane informacje, domyślać się z kontekstu znaczenia nieznanych słów. Na etapie kontynuacji uczeń rozumie niedługie teksty z prasy młodzieżowej, dotyczące znanych mu tematów. W zakresie sprawności pisania uczeń potrafi sporządzić krótką notatkę czy odpowiedzieć pisemnie na pytania (etap podstawowy) oraz napisać list formalny i nieformalny, jak również opisać zaistniałe sytuacje. Próbą pisania kreatywnego na obu etapach nauki są zadania projektowe, np. portfolio, collage. Portfolio to wykonana przez ucznia książeczka dotycząca konkretnego tematu zrealizowanego na zajęciach, dokumentująca postęp językowy ucznia. Collage to forma plakatu, powstałego w wyniku dłuższej pracy projektowej, na którym uczniowie umieszczają wyniki swoich działań: fotografie, pocztówki, zdjęcia z Internetu, krótkie teksty, rysunki. Wszystko to ma przybliżyć oglądającemu dany temat. Forma ta jest stosowana raczej wśród uczniów gimnazjum. II. Zakres oceniania osiągnięć edukacyjnych Zgodnie z zasadami ustalonymi w WSO (Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania), sprawdzanie i ocenianie uczniów odbywa się systematycznie. Ocenie podlegają zarówno wypowiedzi ustne, jak i pisemne uczniów. Po omówieniu każdego rozdziału podręcznika uczniowie piszą sprawdzian/test, sprawdzający opanowanie przez nich treści kształcenia. Oceniane są również krótkie wypowiedzi ustne dotyczące omawianych tematów dnia codziennego. Wypowiedzi pisemne obejmują także zadania projektowe, nad którymi uczniowie pracują samodzielnie lub w grupach, wykorzystując w nich wiedzę zdobytą na lekcji, a w przypadku uczniów starszych także z innych źródeł, takich jak Internet, czasopisma czy leksykony. Ocenianiu podlegają również prace domowe, stanowiące dowód pracy własnej ucznia. Na tym etapie nauczania sposobem sprawdzania i oceniania osiągnięć jest także obserwacja pracy uczniów na lekcji. Nauczyciel nagradza ich za aktywne uczestnictwo w zajęciach. III. Zasady oceniania osiągnięć szkolnych 1. Testy sprawdzające i kartkówki Kartkówka nie musi być zapowiedziana, obejmuje 3 do 4 ostatnich tematów; nie powinna trwać dłużej niż 15 minut. Sprawdzian/praca klasowa/test. W trakcie semestru uczeń pisze co najmniej dwie większe prace w formie sprawdzianu lub pracy klasowej. Czas na napisanie sprawdzianu zależny jest od ilości zadań w nim zawartych i może wynosić 20-45 minut.
3 S t r o n a O terminie pracy pisemnej oraz zakresie sprawdzanego materiału uczniowie są informowani z tygodniowym wyprzedzeniem. Ten fakt odnotowany jest również w dzienniku. Przy ocenie prac pisemnych stosowana jest następująca skala ocen: 95%-100% celujący 85%- 94% bardzo dobry 70%- 84% dobry 50%- 69% dostateczny 30%- 49% dopuszczający 0%- 29% niedostateczny Górną i dolną granicę procentową oceny wyznaczają plusy i minusy. Oceny z prac klasowych/sprawdzianów mają największą wagę. Uczeń otrzymuje poprawioną oraz ocenioną pracę do wglądu w ciągu dwóch tygodni od jej napisania. Uczeń jest zwolniony z pracy kontrolnej, jeżeli wiąże się to z jego nieobecnością spowodowaną chorobą; wyznacza mu się późniejszy termin. Sprawdzone i ocenione prace pisemne pozostają u nauczyciela, aby mogły być przedstawione rodzicom w trakcie zebrania bądź indywidualnych spotkań z nauczycielem. Raz w semestrze uczniowie piszą sprawdzian z ortografii, który ma formę: - tradycyjnego dyktanda w klasach starszych szkoły podstawowej i gimnazjum - ćwiczeń ortograficznych w klasach niższych szkoły podstawowej i w I klasie gimnazjum. 2. Wypowiedzi pisemne W ocenianiu wypowiedzi pisemnych stosuje się następujące kryteria oceniania: - treść i forma oceniana jest zgodność wypowiedzi z tematem i formą - bogactwo językowe oceniane jest zróżnicowanie konstrukcji gramatycznych i leksykalnych - poprawność językowa oceniana jest poprawność gramatyczna i leksykalna, ortografia oraz styl - opracowanie graficzne oceniane w przypadku zadań projektowych Aby uzyskać z wypowiedzi pisemnej ocenę dobry lub bardzo dobry, uczeń: - formułuje wypowiedź zgodnie z tematem - zawiera w wypowiedzi własne opinie (etap kontynuacji) - stosuje poznane struktury składniowe i słownictwo - popełnia nieliczne błędy leksykalne i gramatyczne, nie zakłócające komunikacji - popełnia nieliczne błędy ortograficzne, nie zmieniające znaczenia wyrazów - wykonuje starannie i ciekawie powierzone zadanie, stosuje różne techniki prezentacji ( przypadku zadań projektowych) Zadowalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną bardzo dobry, akceptowalne ich spełnienie, oceną dobry. Na ocenę celujący uczeń dodatkowo wykazuje się bogatym słownictwem.
4 S t r o n a Aby uzyskać z wypowiedzi pisemnej ocenę dostateczny lub dopuszczający, uczeń: - formułuje wypowiedź niezupełnie zgodną z tematem - stosuje dość ubogie struktury językowe - stosuje liczne powtórzenia struktur leksykalnych i składniowych - popełnia dość liczne błędy gramatyczne i leksykalne - popełnia dość liczne błędy ortograficzne - wykonuje niezbyt starannie powierzone zadanie (w przypadku zadań projektowych). Zadowalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną dostateczny, akceptowalne ich spełnienie, oceną dopuszczający. 3. Wypowiedzi ustne W ocenianiu wypowiedzi ustnych stosuje się następujące kryteria oceniania: - pełność (kompletność) wypowiedzi - poprawność struktury gramatycznej - dobór słownictwa - intonacja i wymowa Aby uzyskać z wypowiedzi ustnej ocenę dobry lub bardzo dobry, uczeń: - buduje pełną, wyczerpującą wypowiedź na zadany temat - reprezentuje dobry poziom znajomości słownictwa i struktur językowych - popełnia błędy językowe, które nieznacznie zakłócają komunikację - stosuje dość poprawną wymowę i intonację Zadawalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną bardzo dobry, akceptowalne ich spełnienie, oceną dobry. Na ocenę celujący uczeń dodatkowo wykazuje się bogatym słownictwem. Aby uzyskać z wypowiedzi ustnej ocenę dostateczny lub dopuszczający, uczeń: - buduje wypowiedź niepełną, częściowo odbiegającą od tematu - stosuje dość ubogie słownictwo i struktury językowe - stosuje częste powtórzenia struktur leksykalnych czy gramatycznych - popełnia dość liczne błędy językowe zakłócające komunikację - popełnia dość liczne błędy w wymowie i intonacji Zadowalające spełnienie tych wymagań skutkuje oceną dostateczny, akceptowalne ich spełnienie, oceną dopuszczający. 4. Aktywność na lekcji Uczniowie wykazujący się aktywnością na lekcji (udział w dyskusji, współpraca z nauczycielem i innymi uczniami) oceniana jest za pomocą plusów notowanych w zeszycie nauczyciela na podstawie obserwacji pracy uczniów. Trzy plusy decydują o wystawieniu oceny bardzo dobry. Uczeń, który zapytany przez nauczyciela w trakcie lekcji nie potrafi odpowiedzieć na jego pytanie, a przy tym przeszkadza, nie współpracuje z nauczycielem i pozostałymi uczniami obecnymi na zajęciach, otrzymuje ocenę niedostateczną.
5 S t r o n a 5. Prace domowe Prace domowe oceniane są w zależności od charakteru zadania, według kryterium wypowiedzi ustnej lub pisemnej. Mniejsze prace domowe premiowane są plusami. Trzy plusy decydują o wystawieniu oceny bardzo dobry. Uczeń, który nie wykona zadania domowego i zapytany nie potrafi go wykonać, otrzymuje ocenę niedostateczną. Każdy brak zadania domowego odnotowywany jest przez nauczyciela. 6. Ocena sumująca Ocena śródroczna (końcowa) nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. Ustala się następujące rangi ocen cząstkowych: - ranga wysoka testy sprawdzające - ranga średnia wypowiedzi ustne i pisemne - ranga niższa prace domowe i aktywność ucznia na lekcji. Przy wystawianiu oceny sumującej oprócz rangi oceny, bierze się pod uwagę także, w jakim porządku czasowym uczeń uzyskiwał dane oceny (czy następuje spadek, czy wzrost osiągnięć ucznia). W przypadku uczniów bardzo zdolnych lub dysponującymi wysokimi kompetencjami językowymi stosuje się zasadę indywidualizacji nauczania. Można z takimi uczniami zawrzeć tzw. kontrakt, w którym zostaną sprecyzowane dodatkowe zadania, wykraczające poza omawiane na lekcjach treści kształcenia (np. przeczytania wskazanej przez nauczyciela lektury lub/i wygłoszenie realioznawczego referatu przed całą klasą). W przypadku uczniów objętych opieką poradni psychologiczno-pedagogicznej uwzględnia się ich dysfunkcje i potrzeby z nimi związane. O wystawieniu oceny celujący na semestr decyduje spełnienie przez ucznia wszystkich wymagań przewidzianych na danym poziomie edukacji, dodatkowo może to być udział w konkursie przedmiotowym z języka obcego, współtworzenie projektów językowych itp. Uczeń otrzymuje stopień bardzo dobry, gdy opanował on pełen zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania, potrafi zastosować zdobytą wiedzę w nowych sytuacjach. Uczeń otrzymuje stopień dobry, gdy nie opanował w pełni lecz na poziomie wyższym niż minimum programowe wiadomości określonych programem nauczania oraz poprawnie stosuje wiadomości i wykonuje samodzielnie typowe zadania. Uczeń otrzymuje stopień dostateczny, gdy opanował wiadomości i umiejętności na poziomie nie przekraczającym wymagań zawartych w minimum programowym i wykonuje zadania o średnim stopniu trudności.
6 S t r o n a Uczeń otrzymuje stopień dopuszczający, gdy ma braki w opanowaniu minimum programowego, jednak te braki nie przekreślają możliwości zdobycia podstawowej wiedzy. Uczeń wykonuje zadania o niskim stopniu trudności. Stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości określonych minimum programowym w danej klasie, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy z języka obcego. IV. Zasady poprawiania ocen W przypadku otrzymania przez ucznia oceny niedostateczny lub dopuszczający z testu, sprawdzianu lub pracy klasowej, uczeń powinien poprawić tenże stopień w terminie dwóch tygodni od otrzymania oceny. Ocenę z testów, prac klasowych, sprawdzianów uczeń może poprawić jeden raz w terminie dwóch tygodni w ramach konsultacji przedmiotowych nauczyciela prowadzącego. Oceną końcową jest ocena z poprawy. V. Nieobecność ucznia na zajęciach Jeśli uczeń przychodzi do szkoły po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności nie egzekwuje się od niego przygotowania do zajęć tj. zadania domowego, odpowiedzi w formie ustnej czy pisemnej. W przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności ucznia na pracy klasowej lub sprawdzianie nauczyciel ma prawo sprawdzić wiadomości ucznia na następnej lekcji w wybranej przez siebie formie. Uczniowie klas sportowych biorący udział w zawodach, obozach (w trakcie roku szkolnego) są zobowiązani uzgodnić indywidualnie z nauczycielem czas i formę nadrobienia zaległości (termin ten nie może przekroczyć dwóch tygodni). VI. Podejście do oceniania osiągnięć uczniów Oceniając osiągnięcia uczniów stosowane jest: 1. Ocenianie dydaktyczne, w którym jedynym kryterium są wymagania programowe, czyli wiedza i umiejętności uczniów. 2. Ocenianie społeczno wychowawcze W przypadku niektórych uczniów, ocenianie dydaktyczne nie jest odzwierciedleniem ich faktycznego wysiłku włożonego w osiągnięcie sukcesu i może powodować spadek
7 S t r o n a motywacji uczenia się. W takich przypadkach obok wymagań programowych jako głównego kryterium w ocenianiu, stosuje się inne kryteria, takie jak: - uzdolnienia ogólne i przedmiotowe ucznia - wcześniejsze osiągnięcia ucznia - sytuacja rodzinna ucznia i jego warunki domowe - plany zawodowe i życiowe ucznia 3. Komunikowanie ocen Oceny są jawne zarówno dla uczniów jak i ich rodziców. VII. Egzamin o podwyższenie oceny Rodzice (prawni opiekunowie) ucznia mają prawo wnioskować w formie pisemnej do nauczyciela języka obcego o podwyższenie oceny z przedmiotu na zasadach opisanych w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania zamieszczonym na stronie internetowej naszej szkoły. VIII. Ustalenia końcowe Niniejszy przedmiotowy system oceniania z języka niemieckiego i języka angielskiego obowiązuje wszystkich nauczycieli uczących tych języków w Szkole Podstawowej nr 10 im. Janusza Kusocińskiego Zielonej Górze i może być zmieniony w drodze uchwały zespołu przedmiotowego. Zielona Góra, 27.08.2015r.