STAROSTWO POWIATOWE W PODDĘBICACH EDUKACJA EKOLOGICZNA DZIECI KLAS I-III I ROLNIKÓW POWIATU PODDĘBICKIEGO W RAMACH ZRÓWNOWAśONEGO ROZWOJU REGIONU Opracował: Wydział Promocji, Rozwoju i Informacji Wydział Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska Poddębice, lipiec 2005
Program: EDUKACJA EKOLOGICZNA DZIECI KLAS I-III I ROLNIKÓW POWIATU PODDĘBICKIEGO W RAMACH ZRÓWNOWAśONEGO ROZWOJU REGIONU Spis: I. Wstęp II. Cel projektu III. Diagnoza sytuacji IV. Lokalizacja zadania V. Plan finansowy VI. Harmonogram realizacji zadania VII. Wysokość kwoty dotacji z WFOŚiGW
I. Wstęp Powiat Poddębicki połoŝony jest w centralnej Polsce, w zachodniej części województwa łódzkiego. Obejmuje obszar 881,3 km 2, zamieszkuje go 44 tys. mieszkańców, z czego 12 tys. to mieszkańcy miast Poddębice i Uniejów. W skład powiatu wchodzi 6 gmin: Dalików, Pęczniew, Poddębice, Uniejów, Wartkowice, Zadzim. PołoŜony jest w otoczeniu lasów, bogatych w roślinność i zwierzynę i jest często odwiedzany przez myśliwych z kraju i zagranicy. Mówiąc o walorach Powiatu Poddębickiego naleŝy wspomnieć o zbiorniku retencyjnym Jeziorsko w gminie Pęczniew, który jest drugim pod względem wielkości w Polsce. Zbiornik stwarza znakomite warunki dla amatorów kąpieli, sportów wodnych, wędkarstwa, miłośników odpoczynku nad wodą. Strona południowa akwenu to miejsce Nadwarciańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Turystów przyciągają gospodarstwa agroturystyczne. Przybywający w te strony mogą liczyć na bogatą ofertę noclegową. Rozwój Powiatu Poddębickiego związany jest z planami wykorzystania bogatych złóŝ wód geotermalnych. Wody o temperaturze 65 70 o C znajdujące się na głębokości 2000 metrów. Wydobywane są juŝ w Uniejowie do celów ciepłowniczych. Wody te mogą znaleźć zastosowanie równieŝ w balneologii, lecznictwie, rekreacji, uprawach w tunelach, hodowli ryb. O duŝej atrakcyjności wód termalnych decyduje ich odnawialność, moŝliwość uŝytkowania bez degradacji środowiska naturalnego oraz ich ekonomiczna opłacalność uŝytkowania. W oparciu o wykorzystanie naturalnych walorów środowiska wody geotermalne i zbiornik Jeziorsko w Poddębicach powstaje nowoczesny szpital, który jest głównym punktem projektu inwestycyjnego Powiat Poddębicki Regionalnym Centrum Turystyki, Wypoczynku i Rekreacji. Tworzenie warunków zrównowaŝonego rozwoju gospodarczego sprzyjającego Ŝyciu mieszkańców, podnoszącego atrakcyjność Powiatu Poddębickiego w strukturze województwa łódzkiego i kraju to priorytety strategiczne II. Cel projektu Celem projektu jest propagowanie działań proekologicznych i zasad zrównowaŝonego rozwoju Powiatu Poddębickiego wśród dzieci klas I III oraz rolników Powiatu Poddębickiego Realizacja zadania przyczyni się do upowszechnienia informacji, wiedzy i podniesie świadomość ekologiczną wśród mieszkańców Powiatu Poddębickiego poprzez promocję tych zadań w czasie spotkań i konferencji z udziałem rolników oraz specjalnie przygotowanych spotkań i konkursów dla dzieci. Program ten to pobudzenie odpowiedzialności za środowisko naturalne, oddziaływanie na postawy i zachowania proekologiczne społeczeństwa oraz wykazanie kierunków i działań dających efekt ekologiczny. Przedsięwzięcie będzie miało na celu zapoznanie dwóch grup całkowicie odrębnych choć bardzo silnie ze sobą powiązanych (dzieci i rolnicy) poprzez dwa całkowicie odmienne sposoby z podstawowymi problemami dotyczącymi ochrony środowiska, zapoznanie z ciągle zmieniającymi się przepisami w zakresie ochrony środowiska oraz wskazanie tych działań, które dają największy efekt ekologiczny. Pierwsze działanie skierowane jest do młodych mieszkańców powiatu, zwrócenie ich uwagi na najwaŝniejsze zagadnienia takie jak przyroda, środowisko wodne oraz zagroŝenia jakie stwarza człowiek dla swojego otoczenia. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez przeprowadzenie kilkunastu spotkań w róŝnych szkołach na terenie powiatu oraz podsumowanie ich konkursami plastycznymi. Zwieńczeniem programu będzie przygotowanie wystawy i
nagrodzenie dodatkowo najaktywniejszych młodych uczestników spotkań i wcześniejszych konkursów. Druga część programu. skierowana jest do rolników, którzy są najliczniejszą w powiecie poddębickim grupą zawodową, która w decydujący sposób moŝe wpływać na środowisko naturalne, jego zanieczyszczenie. Na terenie powiatu rolnictwo jest rozdrobnione, gospodarstwa zajmują małe powierzchnie, nie zawsze spełniają podstawowe wymogi w zakresie ochrony środowiska i to właśnie one są potencjalnymi trucicielami. Znaczna grupa rolników nie przywiązuje wagi do ochrony środowiska i nie wie jak sprostać wymaganiom, dlatego tak waŝna jest edukacja właśnie tej grupy społecznej. Propagowanie zasad proekologicznych wśród dzieci zwłaszcza w klasach I- III szkół podstawowych to drugi priorytet tego programu. Realizacja zagadnień środowiskowych w tak młodej grupie wiekowej odgrywa ogromne znaczenie w kształtowaniu postaw proekologicznych. Wysoka aktywność poznawcza dzieci w pierwszych latach szkolnych umoŝliwi wpojenie im odpowiednich postaw i ukształtować system wartości związanych ze zrównowaŝonym rozwojem gospodarczym i ochroną środowiska. Młody wiek jest waŝnym etapem w kształtowaniu ekologicznego sumienia dziecka oraz jego stosunku do środowiska w którym będzie czynnie brał udział w przyszłości. III. Diagnoza sytuacji W Powiecie Poddębickim znajdują się 24 szkoły podstawowe do których uczęszcza 1.521 uczniów klas I-III. Im wcześniej i więcej dzieci będą wiedzieć o przyrodzie, tym więcej będą mogły dla niej uczynić, aby ją chronić. Dzieci w tym wieku szkolnym równieŝ mają wiele moŝliwości przezwycięŝenia kryzysu ekologicznego współczesnego świata, bowiem w tym wieku najskuteczniej moŝna kształtować wraŝliwość na potrzeby środowiska, rozwijać emocjonalną chęć działania na rzecz jego ochrony, uczyć miłości i szacunku do przyrody. Głównym zadaniem edukacji środowiskowej jest wprowadzenie dziecka w środowisko społeczne i przyrodnicze, zapoznanie z Ŝyciem i pracą ludzi, ukazanie róŝnorodności świata przyrody, wyrobienie określonych postaw i umiejętności w kontaktach z ludźmi i obcowaniu z przyrodą. Powiat Poddębicki ma charakter typowo rolniczy (6,4 tys. gospodarstw rolnych) jednak dostęp rolników do wiedzy na temat ekologii i ochrony środowiska jest znikomy. Dlatego teŝ szkolenia te mają na celu podwyŝszenie świadomości z zakresu rolnictwa ekologicznego, gospodarki odpadami, oczyszczalni ścieków, ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami, odnawialnych źródeł energii oraz kodeksu dobrej praktyki rolniczej. Rolnictwo ma ogromny wpływ na jakość i stan terenów wiejskich, niestety w duŝym stopniu jest to wpływ negatywny, który obciąŝa środowisko naturalne przede wszystkim przez stosowanie w produkcji rolnej nawozów a takŝe innych szkodliwych substancji niebezpiecznych dla otoczenia. Wieś w ogromnej większości nie posiada urządzeń do oczyszczania ścieków oraz urządzeń do właściwego przechowywania i gospodarowania odpadami. Wszystko to sprawia, Ŝe gospodarstwa rolne mogą stanowić powaŝne źródła zanieczyszczeń środowiska. Na forum zostaną poruszone problemy, które dotyczą w bezpośredni sposób kaŝdego gospodarza. Szkolenia pozwolą zrozumieć, jak moŝna skorzystać z wielu metod produkcji zgodnych z zasadami ochrony środowiska, a przekazana wiedza pozwoli w przyszłości prowadzić gospodarstwa zgodnie z wymaganiami opartymi na poprawie stanu środowiska.
IV. Lokalizacja zadania Zadanie będzie realizowane od sierpnia 2005 roku do czerwca 2006 r. W tym czasie młodzieŝ i dzieci w ramach letniego wypoczynku zwiedzi elektrownie wodne i wiatrowe, będzie zapoznawała się z przyrodą i otaczającym je środowiskiem. W KsięŜych Młynach w czasie turniejów sportowo rekreacyjnych odbędą się konkursy plastyczne o tematyce ekologicznej np. na temat segregacji śmieci, czystości wody i plaŝy, ekologicznego wypoczynku w czasie wakacji. Przedstawienie o tematyce ekologicznej w wykonaniu grupy aktorów będzie zakończeniem zadania w ramach Dni Partnerskich. Kolejny etap edukacji ekologicznej dzieci i młodzieŝy to spotkania z leśnikami, straŝą rybacką, straŝakami i przeprowadzenie konkursów plastycznych, które będą podsumowaniem zdobytej wiedzy. Zadanie będzie realizowane na terenie powiatu poddębickiego, konferencje i spotkania dla rolników będą odbywać się w Starostwie Powiatowym w Poddębicach, natomiast spotkania z dziećmi zostaną przygotowane na terenie placówek oświatowych, a rozstrzygnięcia konkursów w Starostwie Powiatowym w Poddębicach. V. Harmonogram realizacji zadania 1. Przeprowadzenie konkursów dla dzieci i młodzieŝy i uczestników obchodów Dni Partnerskich w 2005 r. 2. Przedstawienie dla dzieci i młodzieŝy o tematyce ekologicznej - sierpień 2005 r. 3. Konkursy sprawdzające wiedzę z zakresu ochrony środowiska w czasie letniego wypoczynku dzieci i młodzieŝy - sierpień 2005 r. 4. Przeprowadzenie spotkań dla dzieci i młodzieŝy z: - Leśnikami w szkółkach, rezerwatach przyrody, - StraŜą Rybacką - akweny wodne - StraŜ PoŜarna zagroŝenia środkami niebezpiecznymi, itp. 5. Przeprowadzenie konkursów wśród uczniów klas I III w okresie roku szkolnego 2005/2006. 6. Wystawa i nagrodzenie najaktywniejszych uczestników konkursów czerwiec 2006 7. Konferencje i szkolenia dla rolników przeprowadzane w II półroczu 2005 i w I półroczu 2006