Socjologia polityki SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Dziedzina i dyscyplina nauki Rok studiów/semestr Wymagania wstępne (tzw. sekwencyjny system zajęć i egzaminów) Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Opis Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii Socjologia Studia pierwszego stopnia Ogólnoakademicki Stacjonarne 0500-SS1-3SPL Polski Obowiązkowy, MK_11 Socjologia polityki Nauki społeczne, socjologia Rok III, semestr V brak 30 godzin wykładów, 30 godzin ćwiczeń Charakterystyka procesów politycznych w różnych ustrojach politycznych ze szczególnym uwzględnieniem demokracji liberalnych, zmiany w koncepcjach polityki i władzy w globalizującym się świecie. Wykłady, ale możliwość zadawania pytań, ewentualna dyskusja. Przygotowanie krótkiego wystąpienia przygotowującego do egzaminu itp. Przedmiot kończy się egzaminem ustnym. Sam student wybiera sobie trzy z poniższych segmentów (patrz: tematy wykładów) i je referuje. Wykładowca zadaje dodatkowe pytania dla poznania ogólnej orientacji studenta w przedmiocie. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa i sprawdzana. Nieobecności zdecydowanie wpływają na obniżenie oceny. Efekty kształcenia W1. Student zna podstawowe pojęcia odnoszące się do współczesnej polityki oraz funkcjonowania jednostek w życiu publicznym. U1. Na podstawie zdobytej wiedzy student potrafi krytycznie analizować działania ze sfery polityki zarówno w formie ustnej (dyskusja) jak i pisemnej (kolokwium, esej). U2. Student potrafi przygotować i wygłosić publicznie prezentację dotyczą zagadnień współczesnej polityki w oparciu o zgromadzoną wiedzę socjologiczną. K1. Student ma świadomość zmian zachodzących w terminologii oraz w orientacjach metodologicznych w obrębie socjologii polityki. K2. Student jest otwarty na pracę w grupie, potrafiąc przyjmować w niej różne role. Dostrzega potrzebę kreatywnego kierowania zespołem ludzkim, potrafi skutecznie planować i realizować wykonywanie zadania w określonym czasie. K3. Student jest świadomy złożoności i wieloaspektowości polityki i potrafi rozumieć i przyjmować różne perspektywy widzenia na zjawiska polityczne. Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia S1_W01, S1_W09, S1_U02, S1_U18 S1_U20, S1_U22 S1_K02, S1_K03, S1_K05 S1_K10 Punkty ECTS 4 Bilans nakładu pracy studenta 108 godzin obejmuje: wykładach - 30 godzin ćwiczeniach, 30 godzin, Konsultacje - 8 godzin, Przygotowanie projektu 24 godziny Przygotowanie i pisemne zaliczenie przedmiotu 16 godzin
Nakład pracy studenta związany z zajęciami: Liczba godzin Punkty ECTS Wskaźniki ilościowe Wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 68 2,52 O charakterze praktycznym 40 1,48 Data opracowania: 1.09.2015 Koordynator przedmiotu: Dr hab. Prof. UwB Walter Żelazny. podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS Wykład B. Informacje szczegółowe Elementy składowe sylabusu Opis Nazwa przedmiotu Socjologia polityki Kod przedmiotu 0500-SS1-3SPL Nazwa kierunku socjologia Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Wydział Historyczno-Socjologiczny Język przedmiotu polski Rok studiów/ semestr Rok III, semestr V Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć 30 godzin wykładów (możliwość zadawania pytań, 2 godz. ewentualnych dyskusji) Liczba punktów ECTS 4 Prowadzący dr hab. Walter Żelazny, prof. UwB Treści merytoryczne przedmiotu Co to jest polityka. Różne ujęcia. Definicje z zakresu antropologii kulturowej i socjologii. Próba definicji socjologicznych i politologicznych. Typy sprawowania władzy. Typologia: tyrania, oligarchia, ochlokracja, biurokracja, autorytaryzm, anarchia, junta, faszyzm, komunizm, monarchia, władza Ludu, demokracja itp. Partie polityczne jako baza organizacji życia społecznego. Społeczeństwo, jego stratyfikacja. Wybory. Elity. Elity władzy. Lewica, prawica. Równość, wolność. Legitymizacja władzy. Suwerenność. Władza suwerenna, władza Ludu. Od władzy Pana do władzy Ludu. W jaki sposób Lud może sprawować władzę? Kto kształtuje Lud.? Władza środków masowego przekazu. Regionalizacja, państwo jako korporacja. Dzielona suwerenność na przykładzie państw konfederacyjnych i federalnych. Klasyczny, monteskiuszowski podział władzy w państwie nowożytnym, różne warianty władzy ustawodawczej, wykonawczej, sądowniczej. Instytucje i instrumenty władzy w demokracji. Prawodawstwo i prawo. Aksjologiczne dylematy demokracji liberalnej. Demokracja jako władza większości przy zachowaniu praw mniejszości. Jakich mniejszości? Jakich praw mniejszości? Kultura polityczna, kultura popularna a polityka. Zaufanie w polityce. Bunt Mas, rewolucje, wojny. Grupy interesu, lobbing i renta polityczna. Kapitał(y) a władza. Pieniądz a władza. Wielki kapitał a władza. Korupcja polityczna. Banki, nieruchomości, instrumenty bankowe, władza i gospodarka. Konflikt i konsensus polityczny. Opinia publiczna. Badanie opinii publicznej. Strategie manipulacji opinią publiczną. Marketing polityczny. Wybory. Amerykański (USA, Kanada) a europejski(e) system(y) wyborczy(e). Charakterystyczne dla Polski (od czasów porozbiorowych) orientacje geopolityczne (endeckie i socjalistyczne) w kształtowaniu polskiego systemu politycznego i wyłaniania władzy. Czy wraz z integrację europejską nadchodzi kres orientacji endeckich i socjalistycznych w Polsce, czy wciąż one trwają ulegając
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji przeobrażeniom. Jakim? efekty W1. Student zna podstawowe pojęcia odnoszące się do współczesnej polityki oraz funkcjonowania jednostek w życiu publicznym. weryfikacja Ocena bieżąca, egzamin ustny, Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Obecność na zajęciach jest obowiązkowa i sprawdzana. Nieobecności wpływają na obniżenie oceny, chroniczne nieobecności mogą być powodem niedopuszczenia do egzaminu. Przedmiot kończy się egzaminem ustnym (w formie wygłaszanego referatu). Studenci wybierają trzy zagadnienia z treści merytorycznych przedmiotu do omówienia podczas egzaminu. Wykładowca zadaje ewentualnie dodatkowe pytania dla sprawdzenia ogólnej orientacji studenta/ów w przedmiocie. Studenci przygotowują się do egzaminu w grupach 3 osobowych. Egzamin odbywa się przy obecności wszystkich studentów egzaminowanych i studenci mają prawo do proponowania oceny. Na czas dyskusji nad oceną egzaminowani proszeni są opuścić salę egzaminacyjną. Egzaminowani oceniani są za opanowanie materiału i jego prezentację. Na końcową notę składają się następujące kryteria: opanowanie referowanego materiału - 70%, umiejętność jego prezentacji - 30%. Literatura obowiązkowa Potulski Jakub., Socjologia polityki, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2008. Ryszka Franciszek, Nauka o polityce, PWN, Warszawa 1984. Wiatr Jerzy J., Socjologia polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1999. Wnuk-Lipiński Edmund, Socjologia życia publicznego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008. Literatura uzupełniająca: Almond A.G., Intelektualny rodowód pojęcia obywatelskiej kultury politycznej, Studia Nauk Politycznych, nr 1/1986. Domański H., Rychard A., Śpiewak P. Polska jedna czy wiele? TRIO Warszawa 2005 Kojder A. Godność i siła prawa, Oficyna Naukowa Warszawa 1995. Kurczewska J., (red.) Kultura narodowa i polityka, Warszawa 2000. Lipset M.S., Homo politicus. Społeczne podstawy polityki, Warszawa, PWN 1998. Rychard A. Władza i interesy w gospodarce, UW. Warszawa 1987 Szczupaczyński Z., Władza i społeczeństwo, SCHOLAR Warszawa 1998 Turner H.J., Struktura teorii socjologicznej, PWN Warszawa 2012.. podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS Ćwiczenia B. Informacje szczegółowe Elementy składowe sylabusu Opis Nazwa przedmiotu Socjologia polityki Kod przedmiotu 0500-SS1-3SPL Nazwa kierunku Socjologia Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Historyczno-Socjologiczny kierunek Język przedmiotu Polski Rok studiów/ semestr Rok III, semestr V Liczba godzin zajęć dydaktycznych 30 godzin ćwiczeń oraz forma prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS 4 Prowadzący mgr Maciej Białous Treści merytoryczne przedmiotu Przedmiot i zakres badań socjologii polityki, definicje Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Efekt polityki z zakresu socjologii i innych nauk społecznych. Główne podejścia teoretyczne i metodologiczne w socjologii polityki. Władza jako zjawisko socjologiczne, typy sprawowania władzy. Partie polityczne. Oś lewica-centrum-prawica i inne przykady podziałów politycznych. Demokracja i jej rodzaje. Instytucje władzy w systemach demoktatycznych. Problem praw mniejszości w systemach demokratycznych. Kultura polityczna, rola zaufania, kapitału społecznego i kulturowego w działaniach politycznych. Społeczeństwo obywatelskie i polityka. Opinia publiczna a zachowania polityczne. Badania opinii publicznej. Polityka a nowe media. Konflikty w życiu politycznym. Patologie życia politycznego Teorie zmiany instytucjonalnej i społecznej Praktyczny wymiar działań politycznych 1: polityka kulturalna na przykładzie współczesnych państw europejskich Praktyczny wymiar działań politycznych 2: polityka pamięci na przykładzie współczesnych państw europejskich W1. Student zna podstawowe pojęcia odnoszące się do współczesnej polityki oraz funkcjonowania jednostek w życiu publicznym. U1. Na podstawie zdobytej wiedzy student potrafi krytycznie analizować działania ze sfery polityki zarówno w formie ustnej (dyskusja) jak i pisemnej (kolokwium, esej). U2. Student potrafi przygotować i wygłosić publicznie prezentację dotyczą zagadnień współczesnej polityki w oparciu o zgromadzoną wiedzę socjologiczną. Weryfikacja kolokwium,
K1. Student ma świadomość zmian zachodzących w terminologii oraz w orientacjach metodologicznych w obrębie socjologii polityki. K2. Student jest otwarty na pracę w grupie, potrafiąc przyjmować w niej różne role. Dostrzega potrzebę kreatywnego kierowania zespołem ludzkim, potrafi skutecznie planować i realizować wykonywanie zadania w określonym czasie. K3. Student jest świadomy złożoności i wieloaspektowości polityki i potrafi rozumieć i przyjmować różne perspektywy widzenia na zjawiska polityczne. kolokwium, ćwiczenia w trakcie zajęć kolokwium, Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Podstawą do zaliczenia kursu jest obecność na ćwiczeniach (dopuszczalna maksymalnie jedna nieobecność w semestrze, kolejne nieobecności muszą być odrobione w czasie dyżuru). Studenci będą oceniani na podstawie punktów otrzymywanych za merytoryczny udział w zajęciach (maksymalnie 6 p., tj. 20% oceny), przygotowanie projektów (maks. 9 p., tj. 30% oceny) oraz pisemne kolokwium na zakończenie kursu składające się z pytań otwartych-zagadnień problemowych związanych z tematyką zajęć (maks. 15 p., 50% oceny). M. Dobry, Socjologia kryzysów politycznych, Warszawa 1995. A. Giza i in., Gabinet luster. O kształtowaniu samowiedzy Polaków w dyskursie publicznym, Warszawa 2013. M. Grabowska, T. Szawiel, Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Warszawa 2001. M. Jarosz, Władza, przywileje, korupcja, Warszawa 2004 I. Krzemiński (red.), Socjologia a przemiany współczesnego świata, Warszawa 2004. S. M. Lipset, Homo politicus. Społeczne podstawy polityki, Warszawa 1995. J. Potulski, Socjologia polityki, Gdańsk 2008. J. Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo. Antologia tekstów z zakresu socjologii polityk, T.1-2, Warszawa 1995, 1998. J. Wiatr, Socjologia polityki, Warszawa 1999. E. Wnuk-Lipiński, Socjologia życia publicznego, Warszawa 2008. P. Żuk, Kultura a polityka, Warszawa 2015.. podpis osoby składającej sylabus