NOWE MOŻLIWOŚCI REALIZACJI PROJEKTÓW DLA SZKÓŁ WYŻSZYCH W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO WIEDZA EDUKACJA ROZWÓJ KRAKÓW, 24 LUTEGO 2014 ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22
NOWE MOŻLIWOŚCI REALIZACJI PROJEKTÓW DLA SZKÓŁ WYŻSZYCH W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO WIEDZA EDUKACJA ROZWÓJ PLAN PREZENTACJI GŁÓWNE WYZWANIA W OBSZARZE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO PERSPEKTYWA 2014 2020 PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ PODSTAWOWE CELE I ZAŁOŻENIA
RAMY STRATEGICZNE Europa 2020 45% osób w wieku 30-34 posiadających wyższe wykształcenie Krajowy Program Reform 2011 2014 (KPR) Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego wraz z Dokumentem Implementacyjnym
WYZWANIA W OBSZARZE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
NIŻ DEMOGRAFICZNY Źródło: Opracowanie własne MNISW
ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI STUDIÓW W POLSCE DLA CUDZOZIEMCÓW ODSETEK STUDENTÓW-CUDZOZIEMCÓW NA POLSKICH UCZELNIACH W LATACH 2004-11 1,4% 1,2% 1,0% 0,8% 0,6% 0,4% 0,2% 0,0% 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Źródło: Szkoły wyższe i ich finanse 2004-2011, GUS.
POPRAWA SYTUACJI ABSOLWENTÓW NA RYNKU PRACY SYTUACJA ABSOLWENTÓW SZKÓŁ WYŻSZYCH W POLSCE WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA 80 wskaźnik zatrudnienia wskaźnik zatrudnienia (dane odsezonowane) 75 % 70 65 I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. 2010 2010 2010 2010 2011 2011 2011 2011 2012 2012 2012 2012 Źródło: Aktywność ekonomiczna ludności Polski, GUS. Obliczenia własne wartości szeregu odsezonowanego. Uwaga: wskaźnik zatrudnienia udział osób pracujących w ogóle populacji. Uwaga: absolwent, zgodnie z definicją GUS, to osoba w wieku 15-30, która zakończyła kształcenie do 12 miesięcy przed badaniem i nie kontynuuje edukacji.
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ Ogółem 5 109 mln, w tym wkład UE 4 419 mln Oś I Osoby młode na rynku pracy (1 704 mln ) Oś II Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji (1 183 mln ) Oś III Szkolnictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju (1 351 mln ) Oś IV Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa (710 mln ) Oś V Pomoc Techniczna (161 mln )
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ Aktualny stan prac: 19 grudnia 2013 zatwierdzenie przez KRM i rekomendowanie RM 8 stycznia 2014 zatwierdzenie PO WER przez RM 17 stycznia 2014 PO WER przekazany do KE Dalsze kroki: Luty czerwiec 2014 r. Negocjacje z Komisją Europejską Do czerwca 2014 r. Przygotowanie projektów dokumentów programowych: Szczegółowego Opisu Priorytetów PO WER Wytycznych horyzontalnych Projekt dokumentu przyjęty przez Radę Ministrów: http://www.mir.gov.pl/fundusze/fundusze_europejskie_2014_2020/documents/po_wer_08012014.pdf
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ OŚ PRIORYTETOWA II SZKOLNICTWO WYŻSZE DLA GOSPODARKI I ROZWOJU CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Zapewnienie kształcenia na poziomie wyższym odpowiadającego potrzebom gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa 2. Podniesienie jakości studiów doktoranckich i zapewnienie ich uczestnikom właściwych warunków rozwoju 3. Zwiększenie otwartości i mobilności międzynarodowej szkolnictwa wyższego 4. Poprawa jakości dydaktyki i rozwój systemów zarządzania w uczelniach 5. Rozwój kształcenia przeddyplomowego na kierunkach medycznych, w szczególności poprzez rozwój umiejętności praktycznych studentów tych kierunków (centra symulacji)
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ (1) CEL SZCZEGÓŁOWY 1 Zapewnienie kształcenia na poziomie wyższym odpowiadającego potrzebom gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa UZASADNIENIE Szkoły wyższe odgrywają kluczową rolą w rozwoju wysoko wykwalifikowanego kapitału ludzkiego, który jest podstawą trwałego rozwoju gospodarki i społeczeństwa. Kluczową rolę w najbliższych latach odgrywać będzie współpraca uczelni z otoczeniem zewnętrznym, zarówno społecznym jak i gospodarczym. Szczególnie istotną rolę współpraca ta powinna odegrać w przypadku programów kształcenia o profilu praktycznym. Dostosowanie programów kształcenia do potrzeb społeczno-gospodarczych, ukierunkowane na wyposażanie studentów w praktyczne umiejętności i kompetencje miękkie potrzebne w przyszłej pracy oraz ich realizacja Zamawianie kształcenia w obszarach kluczowych dla gospodarki i rozwoju kraju, w tym na wniosek pracodawców/organizacji pracodawców, dokonywane w oparciu o analizy i prognozy potwierdzające potrzebę kształcenia w określonych obszarach PLANOWANE DZIAŁANIA Współorganizowanie i realizacja programów kształcenia we współpracy z pracodawcami, w tym w zakresie transferu osiągnięć naukowych do gospodarki oraz upowszechnianie postaw przedsiębiorczych wśród studentów Wsparcie wysokiej jakości programów stażowych dla studentów i doktorantów Wspieranie świadczenia wysokiej jakości usług przez instytucje (np. akademickie biura karier), wspomagające studentów w rozpoczęciu aktywności zawodowej na rynku pracy Rozwój oferty uczelni w zakresie realizacji trzeciej misji uczelni jako forum aktywności społecznej np. poprzez programy realizowane przy współpracy z organizacjami pozarządowymi
PRZYKŁAD DZIAŁANIA (1) PRZYKŁAD DZIAŁANIA ZAMAWIANIE KSZTAŁCENIA W OBSZARACH KLUCZOWYCH DLA GOSPODARKI I ROZWOJU KRAJU Nowy program tzw. kierunków zamawianych będzie realizowany w oparciu o trzy główne kategorie w ramach Krajowych Ram Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego tj. wiedzy, umiejętności i kompetencji. Kierunki zamawiane będą ściślej powiązane z efektami kształcenia oraz umiejętnościami nabytymi przez studentów w toku studiów. Projekty w ramach kierunków zamawianych będą obejmować m.in. następujące działania: OPIS DZIAŁANIA program stypendialny dla najlepszych studentów (w oparciu o określone kryteria merytoryczne) przeprowadzenie staży/praktyk program współpracy międzynarodowej np. udział dydaktyków z zagranicy i/lub współpraca z zagranicznymi przedsiębiorcami Program uczestnictwa studentów w formach aktywności wynikających ze współpracy uczelni z przedsiębiorcami i zwiększania ich zaangażowania w realizację programów kształcenia (np. wizyty studyjne, zajęcia dodatkowe organizowane z przedsiębiorcami), zajęcia warsztatowe poszerzające kompetencje zawodowe
ANALIZA KOMPETENCJI I KWALIFIKACJI KLUCZOWYCH DLA ZWIĘKSZENIA SZANS ABSOLWENTÓW NA RYNKU PRACY Narodowe Centrum Badań i Rozwoju zleciło przeprowadzanie specjalistycznej ewaluacji ex-ante kompetencji i kwalifikacji kluczowych dla zwiększenia szans absolwentów na rynku pracy Główny nacisk zostanie położony na wnikliwe zbadanie potrzeb pracodawców, w szczególności w zakresie kompetencji i kwalifikacji przyszłych absolwentów. Jednym z filarów badania będą pogłębione wywiady oraz panele eksperckie z udziałem przedstawicielami pracodawców z różnorodnych branż i sektorów gospodarki. Przedmiotem badania będą również bariery (prawne, strukturalne) utrudniające młodym osobom skuteczne uzyskanie zatrudnienia zgodnego z ich profilem wykształcenia. Badanie będzie uwzględniać różnice regionalne w zakresie potrzeb rynku pracy i ofert uczelni. Szczegółowej analizie zostaną poddane następujące kwestie: Przygotowania do nowej perspektywy i kontekst regionalny W jaki sposób specyfika regionów wpływa na oczekiwania pracodawców w stosunku do zatrudnianych absolwentów oraz na programy kształcenia w uczelniach danego regionu? Czy regionalne strategie rozwoju (w tym opracowywane regionalne specjalizacje - smart specialisation ) wskazują zapotrzebowanie na konkretne kierunki kształcenia? Na jakiego rodzaju kierunki studiów jest największe zapotrzebowanie (z uwzględnieniem różnic regionalnych)? W procesach wdrożeniowych związanych ze wsparciem w obszarze szkolnictwa wyższego wykorzystane zostaną odpowiedne mechanizmy uwzględniające potrzeby regionalnych rynków pracy i regionalnych inteligentnych specjalizacji.
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ (2) CEL SZCZEGÓŁOWY 2 UZASADNIENIE Podniesienie jakości studiów doktoranckich i zapewnienie ich uczestnikom właściwych warunków rozwoju Strategiczną rolę w rozwoju konkurencyjności i innowacyjności polskiej gospodarki odgrywa wykształcenie silnych, posiadających zaawansowane kompetencje badawcze i dydaktyczne kadr sektora nauki i szkolnictwa wyższego. Kształcenie doktorantów jest niezwykle istotne dla rozwoju kadr akademickich uczelni, a w konsekwencji dla rozwoju innowacyjnej gospodarki i budowania społeczeństwa wiedzy. Zamawianie i realizację wysokiej jakości, interdyscyplinarnych programów studiów doktoranckich o zasięgu krajowym i międzynarodowym PLANOWANE DZIAŁANIA Wsparcie dla tworzenia wspólnych studiów doktoranckich z jednostkami naukowymi i instytutami badawczymi Rozwój programów studiów doktoranckich, kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa, wspierających jej innowacyjność i zapewniających możliwość transferu/komercjalizacji rezultatów studiów doktoranckich do gospodarki
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ (3) CEL SZCZEGÓŁOWY 3 UZASADNIENIE Zwiększenie otwartości i mobilności międzynarodowej w szkolnictwie wyższym Polskie uczelnie powinny przyciągać studentów oraz kadrę akademicką z zagranicy, co w efekcie powinno przełożyć się na większy poziom internacjonalizacji szkół wyższych w Polsce. Kluczowe w tym zakresie będzie wspieranie mobilności i otwartości międzynarodowej środowisk akademickich, wykorzystanie w procesach kształcenia zagranicznej kadry naukowej oraz możliwość uzyskiwania zagranicznych akredytacji przez polskie uczelnie i programy kształcenia. Poszerzenie oferty studiów w językach obcych, skierowanej zarówno do studentów z Polski, jak i do cudzoziemców Wsparcie możliwości studiowania w Polsce przez cudzoziemców - m.in. poprzez międzynarodowe programy studiów oraz międzynarodowe szkoły letnie PLANOWANE DZIAŁANIA Zwiększenie liczby wykładowców z zagranicy posiadających osiągnięcia w pracy naukowej, zawodowej lub artystycznej, uczestniczących w prowadzeniu programów kształcenia w polskich uczelniach Wzmocnienie rozpoznawalności polskich uczelni poprzez wsparcie uzyskiwania zagranicznych akredytacji przez polskie uczelnie i programy kształcenia Wsparcie wybitnie uzdolnionych studentów poprzez promocję ich uczestnictwa w międzynarodowych konkursach lub zawodach
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ (4) CEL SZCZEGÓŁOWY 4 Poprawa jakości dydaktyki i rozwój systemów zarządzania w uczelniach UZASADNIENIE Zachodzące zmiany i kluczowe wyzwania w obszarze szkolnictwa wyższego mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie uczelni w Polsce. Zasadne w związku z tym będzie wspieranie rozwiązań systemowych ukierunkowanych na rozszerzenie oraz modyfikację dotychczasowej działalności uczelni, a także poprawę jakości funkcjonowania i organizacji kształcenia na uczelni. Konieczne w tym zakresie będzie również zwiększenie efektywnego zarządzania szkolnictwem wyższym, poprzez rozwój kompetencji zarządczych kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach, w szczególności w zakresie zarządzania finansami uczelni. Wsparcie informatycznych narzędzi zarządzania uczelniami np. tworzenie repozytorium prac dyplomowych i obsługa tzw. programów antyplagiatowych; tworzenie otwartych zasobów wiedzy Rozwijanie narzędzi udostępniania informacji i danych o szkolnictwie wyższym PLANOWANE DZIAŁANIA Rozwój kompetencji zarządczych kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach, w szczególności w zakresie zarządzania finansami Wsparcie procesów konsolidacji uczelni Zagraniczne i krajowe staże dydaktyczne i szkolenia dla nauczycieli akademickich i doktorantów Rozwój potencjału dydaktycznego kadr uczelni m.in. w zakresie kluczowych umiejętności dydaktycznych, prowadzenia dydaktyki w j. obcym, stosowania innowacyjnych technik dydaktycznych, zarządzania informacją, umiejętności prezentacyjnych
PROGRAM OPERACYJNY WIEDZA, EDUKACJA, ROZWÓJ (4) CEL SZCZEGÓŁOWY 4 Poprawa jakości dydaktyki i rozwój systemów zarządzania w uczelniach UZASADNIENIE Zachodzące zmiany i kluczowe wyzwania w obszarze szkolnictwa wyższego mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie uczelni w Polsce. Zasadne w związku z tym będzie wspieranie rozwiązań systemowych ukierunkowanych na rozszerzenie oraz modyfikację dotychczasowej działalności uczelni, a także poprawę jakości funkcjonowania i organizacji kształcenia na uczelni. Konieczne w tym zakresie będzie również zwiększenie efektywnego zarządzania szkolnictwem wyższym, poprzez rozwój kompetencji zarządczych kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach, w szczególności w zakresie zarządzania finansami uczelni. Wsparcie informatycznych narzędzi zarządzania uczelniami np. tworzenie repozytorium prac dyplomowych i obsługa tzw. programów antyplagiatowych; tworzenie otwartych zasobów wiedzy Rozwijanie narzędzi udostępniania informacji i danych o szkolnictwie wyższym PLANOWANE DZIAŁANIA Rozwój kompetencji zarządczych kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach, w szczególności w zakresie zarządzania finansami Wsparcie procesów konsolidacji uczelni Zagraniczne i krajowe staże dydaktyczne i szkolenia dla nauczycieli akademickich i doktorantów Rozwój potencjału dydaktycznego kadr uczelni m.in. w zakresie kluczowych umiejętności dydaktycznych, prowadzenia dydaktyki w j. obcym, stosowania innowacyjnych technik dydaktycznych, zarządzania informacją, umiejętności prezentacyjnych
PRZYKŁAD DZIAŁANIA (2) PRZYKŁAD DZIAŁANIA ROZWÓJ POTENCJAŁU DYDAKTYCZNEGO KADR UCZELNI I DOKTORANTÓW ZAGRANICZNE STAŻE I SZKOLENIA OPIS DZIAŁANIA Projekty w ramach rozwoju potencjału dydaktycznego kadr uczelni i doktorantów będą miały na celu ukazanie znaczenia kompetencji miękkich oraz możliwości ich zastosowania w praktyce. Pozwolą one na rozbudzenie interdyscyplinarnego myślenia w stosowaniu innowacyjnych technik dydaktycznych. Zagraniczne szkolenia przyczynią się także do rozwoju umiejętności językowych kadr uczelni i doktorantów, co wpłynie pozytywnie na rozszerzenie oferty dydaktycznej w językach obcych na polskich uczelniach. Podejmowane tematy szkoleń/staży będą obejmować m.in. następujące elementy: komunikacja międzykulturowa, kreatywność, umiejętność współpracy/pracy w zespole, networking, umiejętności przywódcze, umiejętności rozwiązywania problemów, stosowania innowacyjnych technik dydaktycznych, zarządzania informacją, umiejętności prezentacyjne.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! www.ncbr.gov.pl ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22