Smartfony Telecom Practice Group Nielsen Poland
W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój technologii mobilnych w kierunku grupy urządzeń zwanych smartfonami, a dodatkowo wiele prognoz na 2012 koncentruje się właśnie na rosnącej roli mobilnego dostępu do sieci w życiu konsumentów. Za oceanem smartfony stanowią już 40% wszystkich telefonów komórkowych. Penetracja rynku komórkowego przez smartfony w Europie również jest wysoka w Hiszpanii i Anglii sięga nawet 45%. W Polsce w trzecim kwartale 2011 r. już co czwarty użytkownik telefonu komórkowego korzystał ze smartfona. Rozwój technologii komórkowych zbiega się w czasie z dynamicznym wzrostem liczby użytkowników mediów społecznościowych, których przedstawicielami są Facebook czy Twitter. Obserwowana jest także wysoka aktywność na wszelkiego rodzaju blogach, czy forach internetowych. Jednym z czynników aktywizacji internetowych społeczności jest z pewnością upowszechnienie się mobilnego Internetu dostępnego z poziomu komórki. Użytkownicy smartfonów mogą w prosty i niedrogi sposób zaistnieć w wirtualnym świecie społeczności czy to przez strony internetowe czy bezpośrednio przez specjalnie do tego celu zaprojektowane aplikacje.
NM Incite (A Nielsen/McKinsey Company) przeanalizował dyskusje prowadzone w polskim Internecie (na forach, blogach, serwisach społecznościowych) na temat smartfonów, ich producentów oraz systemów operacyjnych. Okazuje się, że urządzenie, z którym się właściwie nie rozstajemy jest również tematem wielu dyskusji prowadzonych online. Co tydzień w sieci pojawiają się tysiące wypowiedzi dotyczących modeli, marek, działania czy nowych funkcji. Głównymi motorami dyskusji prowadzonej w ostatnim półroczu są dwaj producenci Samsung i Apple, co może być także wynikiem głośnych premier nowych modeli smartfonów tych producentów w ostatnim czasie (analiza obejmuje dyskusje od początku czerwca 2011). Nieco ponad 40% wypowiedzi dotyczących smartfonów odnosiła się do marki Samsung, podczas gdy iphone był wspominany w 22% wypowiedzi. Szczególnie ciekawie dane te prezentują się w zestawieniu z udziałem w rynku każdej z marek, np. dla iphone jest to około 2% (na podstawie Nielsen Smartphone Insights Q3 dane dla Polski). Gdyby stworzyć indeks względnego szumu o marce, odnoszący natężenie dyskusji o marce w Internecie do udziałów w rynku, iphone uplasowałby się na czele rankingu z indeksem 11. Tuż za nim znalazłby się RIM BlackBerry z indeksem 10, podczas gdy Samsung osiągnąłby indeks nieco ponad 2. Oprócz producentów, marek i modeli najczęściej dyskutowaną kwestią były systemy operacyjne. Ponad 2/3 wszystkich wypowiedzi dotyczących systemów operacyjnych odnosiło się do androida. Natomiast w badaniach anglojęzycznego Internetu prowadzonych przez NM Incite podobny udział na tamtejszych rynkach ma ios. W Polsce mniej niż 15% dyskusji dotyczy tego systemu.
W ocenie samych użytkowników smartfonów system Android jest najlepszym systemem pod względem innowacyjności jego funkcji multimedialnych. Gdzie najczęściej pisze się o smartfonach i mobilnych systemach operacyjnych? Okazuje się, że najpopularniejszym miejscem dyskusji na tematy związane ze smartfonami są fora ponad 2/3 całej dyskusji odbywa się właśnie tam. Fora poświęcone smartfonom często mają naprawdę imponującą grupę dyskutujących użytkowników. Na jednym z najpopularniejszych - dotyczącym systemu Android w ciągu ostatniego półrocza dyskutowało ponad 10 000 osób. Użytkownicy największych forów są również dość aktywni - każdy z nich publikuje średnio ponad 2 posty, głównie porady dotyczące wyboru smartfona, opinie o użytkowaniu, komentarze odnośnie nowości na rynku. Kolejnym bardzo ważnym miejscem wymiany opinii są błogi. Na blogach umieszczana jest co piąta wiadomość związana ze smarfonami.
Analiza toczących się w sieci dyskusji pozwala obserwować reakcje konsumentów na konkretne wydarzenia rynkowe. W ostatnim czasie najintensywniej komentowanym wydarzeniem była premiera iphone 4S (wkrótce po niej nadeszła wiadomość o śmierci Steva Jobsa, co w oczywisty sposób wpłynęło na ilość dyskusji o marce Apple i jej produkcie) oraz premiery Samsungów z rodziny Galaxy. Powrót Microsoftu do gry o rynek systemów operacyjnych również znalazł komentatorów, jednak nie był to temat tak popularny jak w przypadku premier nowych produktów wiodących marek. Analizując opinie o poszczególnych systemach operacyjnych zestawiono dane uzyskane z badania spontanicznych wypowiedzi konsumentów z wynikami tradycyjnych badań konsumenckich. Rezultaty obu analiz pokazują, że konsumenci najbardziej zadowoleni są z systemu Android, a najmniej z systemu Symbian. Być może także dlatego smartfony Nokii były relatywnie częściej krytykowane w sieci za swoje działanie. Stosunkowo dużo komentarzy negatywnych pojawiało się także odnośnie telefonów HTC, a relatywnie niedużo odnośnie telefonów BlackBerry (kłopoty RIM producenta BlackBerry, które miały miejsce w październiku, dotknęły polskich klientów znacznie słabiej niż rynki zagraniczne globalna analiza tego wydarzenia zwróciła ponad 70 000 wiadomości w języku angielskim opublikowanych w ciągu 3 dni). Z kolei analizując prowadzone w sieci dyskusje na temat funkcjonalności i możliwości smartfonów można zaobserwować, że najgorętszym tematem są różnego rodzaju aplikacje (ogólne) oraz gry. Dyskusje tego typu stanowią nawet 10% wszystkich publikowanych w Internecie wypowiedzi o konkretnych markach smartfonów. Innym zagadnieniem poruszanym w dyskusjach dotyczących smartfonów jest również m-banking. Wspominano o tym najczęściej obok rozmów o iphonie i Blackberry, jednak w odniesieniu do całej dyskusji - stosunkowo rzadko. Może to sugerować, ze rozmowy o narzędziach bankowych odbywały się na wewnętrznych forach banków lub poprzez infolinie. Wyniki badania Nielsen Smartphone Insights pokazują, że bankowość mobilna i inne usługi finansowe są znane około 1/3 użytkowników smartfonów, co wskazuje, że ci najbardziej zdigitalizowani klienci banków są przy tym najbardziej świadomi i korzystają z bardziej wyspecjalizowanych źródeł informacji o usłudze m-bankigu.