Międzynarodowe postępowanie cywilne Autorzy: Tadeusz Ereciński, Jan Ciszewski Rozdział I. ZAGADNIENIA OGÓLNE... 13 1. Pojęcie międzynarodowego postępowania cywilnego... 13 2. Przedmiot i zakres międzynarodowego postępowania cywilnego... 14 3. Międzynarodowe postępowanie cywilne a postępowanie cywilne i międzynarodowe prawo prywatne... 16 4. Problemy kwalifikacji i porządku publicznego w międzynarodowym postępowaniu cywilnym... 18 5. Źródła polskiego międzynarodowego prawa procesowego cywilnego... 22 6. Konwencja brukselska z 1968 roku i konwencja z Lugano z 1988 roku o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych... 29 7. Nauka międzynarodowego postępowania cywilnego... 36 Rozdział H. ZASADY POLSKIEGO MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA PROCESOWEGO CYWILNEGO... 40 1. Zasada priorytetu umów międzynarodowych... 41 2. Zasada równouprawnienia cudzoziemców... 47 3. Zasada stosowania własnego prawa procesowego (lex f on processualis).... 51 4. Zasada respektowania obcej jurysdykcji oraz zagranicznych orzeczeń i aktów... 55 5. Zasada wzajemności... 58 Rozdział ffl. JURYSDYKCJA KRAJOWA ZAGADNIENIA OGÓLNE... 61 1. Pojęcie i metody regulacji jurysdykcji krajowej... 61 2. Łączniki uzasadniające jurysdykcję krajową... 70 3. Rodzaje jurysdykcji krajowej... 73 4. Jurysdykcja według konwencji z Lugano z 1988 roku... 77
5. Znaczenie procesowe jurysdykcji krajowej i skutki jej braku. Ciągłość jurysdykcji. 83 6. Zawisłość sprawy w sądzie zagranicznym a jurysdykcja krajowa... 85 6 Spis treści Rozdział IV. JURYSDYKCJA KRAJOWA ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE.. 87 1. Jurysdykcja krajowa w sprawach małżeńskich i rodzinnych (art. 1100-1101 k.p.c.). 88 2. Jurysdykcja krajowa na podstawie art. 1102 k.p.c.... 97 3. Jurysdykcja krajowa w procesie w sprawach majątkowych (art. 1103 k.p.c.)... 99 4. Umowy prorogacyjne i derogacyjne... 106 Rozdział V. JURYSDYKCJA KRAJOWA W POSTĘPOWANIU NIEPROCESOWYM 114 1. Jurysdykcja krajowa w sprawach o ubezwłasnowolnienie... 114 2. Jurysdykcja krajowa w sprawach o uznanie za zmarłego... 119 3. Jurysdykcja krajowa w sprawach o stwierdzenie zgonu... 125 4. Jurysdykcja krajowa w sprawach z zakresu opieki i kurateli... 128 5. Jurysdykcja krajowa w sprawach spadkowych rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym... 145 6. Jurysdykcja krajowa w innych sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym 156 Rozdział VI. ZWOLNIENIE SPOD JURYSDYKCJI KRAJOWEJ... 165 1. Immunitet dyplomatyczny... 165 2. Immunitet jurysdykcyjny państw obcych... 169 3. Immunitet konsularny... 175 4. Umorzenie postępowania na podstawie art. 1113 k.p.c.... 177 5. Zrzeczenie się immunitetu jurysdykcyjnego... 178 6. Immunitet egzekucyjny... 181 Rozdział VII. STRONY I UCZESTNICY MIĘDZYNARODOWEGO POSTĘPOWANIA CYWILNEGO ZAGADNIENIA WYBRANE... 183 1. Zdolność sądowa i procesowa... 183 2. Zastępstwo procesowe... 187
3. Sytuacja procesowa cudzoziemca... 189 Rozdział Vin. MIĘDZYNARODOWA POMOC PRAWNA I DORĘCZENIA.... 216 1. Tryb porozumiewania się sądów polskich przy występowaniu o udzielenie pomocy prawnej... 217 2. Zakres pomocy prawnej i organy uprawnione do występowania o udzielenie pomocy prawnej... 220 3. Odmowa udzielenia pomocy prawnej... 222 4. Udzielanie pomocy prawnej przez sądy polskie... 224 5. Wnioski sądów polskich o udzielenie pomocy prawnej za granicą... 228 6. Doręczenie pism osobom przebywającym w Polsce, które nie podlegają sądom polskim 231 7. Pełnomocnik do doręczeń... 232 8. Inne kwestie dotyczące pomocy prawnej... 238 Rozdział IX. INNE ZAGADNIENIA PROCESOWE W SPRAWACH O CHARAKTERZE MIĘDZYNARODOWYM... 241 1. Zagadnienia dowodowe w międzynarodowym procesie cywilnym... 241 2. Zabezpieczenie dowodów... 249 3. Zagraniczne dokumenty urzędowe... 251 4. Zabezpieczenie spadku po cudzoziemach... 256 5. Uzasadnianie prawomocnych orzeczeń... 263 Spis treści 7 Rozdział X. STWIERDZANIE TREŚCI I STOSOWANIE PRAWA OBCEGO PRZEZ SĄD POLSKI... 265 1. Kwestia charakteru prawa obcego jako podstawy orzekania przez sąd polski... 265 2. Zasada iura novit curia a prawo obce... 273 3. Środki prawne stwierdzenia treści prawa obcego... 277 4. Wykładnia norm prawa obcego... 283
5. Skutki niemożności ustalenia treści norm prawa obcego... 287 6. Wyłączenie zastosowania norm prawa obcego... 290 7. Kontrola instancyjna zastosowania norm prawa obcego... 294 Rozdział XI. UZNAWANIE ORZECZEŃ ZAGRANICZNYCH... 300 1. Skuteczność orzeczeń zagranicznych zagadnienia ogólne... 300 2. Pojęcie skuteczności orzeczeń zagranicznych i system uznawania zagranicznych orzeczeń w Polsce... 307 3. Zakres orzeczeń podlegających uznaniu... 315 4. Warunki uznania... 330 5. Uznanie zagranicznych orzeczeń ex legę... 359 6. Skutki uznania zagranicznego orzeczenia... 367 Rozdział XII. WYKONANIE W POLSCE ZAGRANICZNYCH ORZECZEŃ I UGOD 374 1. Orzeczenia podlegające wykonaniu... 375 2. Warunki wykonalności... 378 3. Wykonalność zagranicznych ugod... 381 Rozdział Xm. POSTĘPOWANIE O UZNANIE LUB WYKONANIE ZAGRANICZNEGO ORZECZENIA... 384 1. Charakter postępowania delibacyjnego... 384 2. Legitymacja do żądania uznania lub wykonania zagranicznego orzeczenia i do udziału w postępowaniu... 386 3. Tryb postępowania... 391 Rozdział XIV. UZNANIE I WYKONANIE ZAGRANICZNYCH ORZECZEŃ WEDŁUG KONWENCJI Z LUGANO Z 1988 ROKU... 408 1. Zagadnienia ogólne i pojęcie orzeczenia... 408 2. Uznanie orzeczeń według konwencji ługańskiej... 412 3. Wykonanie orzeczeń według konwencji ługańskiej... 415
KONWENCJA O JURYSDYKCJI I WYKONYWANIU ORZECZEŃ SĄDOWYCH W SPRAWACH CYWILNYCH I HANDLOWYCH SPORZĄDZONA W LUGANO DNIA 16 WRZEŚNIA 1988 ROKU, RATYFIKOWANA PRZEZ PREZYDENTA RP DNIA 26 SIERPNIA 1999 ROKU.... 423 WYKAZ SKRÓTÓW