STANDARDY ELEKTRONICZNEJ WYMIANY INFORMACJI Wykład 1 Wprowadzenie dr Radosław Wójtowicz
Najważniejsze narzędzia i technologie logistyczne Electronic Data Interchange EDI Automatic Identification and Data Capture - AIDC Global Positioning System - GPS 2
Electronic Data Interchange - EDI Elektroniczna Wymiana Danych (EWD), to technika bezpapierowej wymiany standardowo sformatowanych danych między systemami informatycznymi partnerów handlowych przy minimalnej interwencji człowieka. Celem EDI jest ograniczenie pracochłonności procesu przesyłania danych, wyeliminowanie powtarzania się przesyłanych oraz wykluczenie wielokrotnego wprowadzania tych samych danych dzięki połączeniu odpowiednich aplikacji komputerowych między firmami uczestniczącymi w wymianie. Użycie EDI pozwala poprawić czasową dostępność informacji logistycznej, poszerzyć i uściślić dane. 3
Przesłanki do zastosowania EDI wzrastające zainteresowanie logistyką, szczególnie w kwestiach związanych ze skróceniem czasu realizacji zamówień, globalizacja transakcji handlowych, wymuszająca uzgodnienie ogólnoświatowego standardu dokumentów, rozwój technologii komputerowych i obniżenie kosztów ich wykorzystania. 4
Obieg dokumentów papierowych i z wykorzystaniem EDI 5
Podział standardów EDI EDIFACT, ANSIX12, TRADACOMS, VDA Standardy Wiadomości (Message Standards) EDIFACT, ANSIX12, UNGTDI, VDA, Standardy Składni (Syntax Standards) OFTP, ISDN, TCP/IP, X.400 Standardy Komunikacji (Communications Standards) 6
Najważniejsze dokumenty w standardzie EDI 7
Automatic Identification and Data Capture - AIDC Systemy do automatycznego identyfikowania i gromadzenia danych obejmują systemy automatyzujące identyfikację osób, automatycznej identyfikacji produktów oraz kilka innych. 8
Rodzaje technologii automatycznej identyfikacji i gromadzenia danych optyczne (kody kreskowe), magnetyczne (taśmy/paski magnetyczne), elektromagnetyczne (fale radiowe), biometryczne (rozpoznawanie głosu), dotykowe, karty inteligentne. 9
Kod kreskowy Najpopularniejszą metodą automatycznej identyfikacji jest metoda wykorzystująca kody kreskowe. Kod kreskowy przyjęło się definiować jako określoną kombinację liniowo ułożonych jasnych i ciemnych kresek o zróżnicowanych szerokościach, która w usystematyzowany i przyjęty sposób odzwierciedla ciąg ściśle określonych znaków w celu ich maszynowego odczytu. 10
Kod EAN-13 Budowa symboli EAN-13, czytanych od strony lewej do prawej: normalny znak ograniczający (znak start) 6 znaków symbolu z e zbioru znaków numerycznych A i B środkowy znak ograniczający (znak rozdzielający) 6 znaków symbolu ze zbioru znaków numerycznych C normalny znak ograniczający (znak stop) 11
Kod GS1-128 12
Kod QR Obecnie kod QR służy do przedstawiania rozszerzonej informacji o produkcie (ang. Extended Packaging), będący funkcjonalnością umożliwiającą konsumentom dostęp do dodatkowych informacji lub usług odnoszących się do jednostki handlowej, poprzez wykorzystanie urządzenia mobilnego. 13
Etykieta logistyczna Etykieta logistyczna jest jednym z podstawowych narzędzi, stosowanych do oznaczania i monitorowania przepływu ładunków - jednostek transportowych. Informacje umieszczone na etykiecie są przedstawiane w formie tekstu czytelnego wzrokowo oraz w postaci zakodowanej z pomocą kodu GS1-128. 14
Radio Frequency Identification - RFID Technologią, która cieszy się coraz większą popularnością jest technologia RFID - automatyczna identyfikacja produktów za pomocą fal radiowych. Technologia RFID umożliwia identyfikację produktów bez udziału człowieka (którego obecność jest niezbędna w przypadku kodów kreskowych). Produkty wyposażone w specjalne znaczniki identyfikują się z ich pomocą, gdy znajdą się w pobliżu odpowiedniego skanera. 15
System RFID - działanie System RFID w podstawowej konfiguracji składa się z czytnika, anteny i znaczników. Działanie systemu jest następujące: czytnik za pomocą nadajnika wytwarza zmienne pole elektromagnetyczne wokół anteny i dekoduje odpowiedzi znaczników. Znaczniki pasywne zasilane są za pomocą tego pola po zgromadzeniu przez kondensator zawarty w strukturze znacznika wystarczającej ilości energii, wysyłana jest odpowiedź. 16
Electronic Product Code - EPC Identyfikator EPC - elektroniczny kod produktu (który jest też często nazywany radiowym kodem kreskowym bądź kodem kreskowym następnej generacji) jest zapisany w wersji elektronicznej w postaci znacznika RFID zamiast klasycznego kodu kreskowego w wersji papierowej. EPC jest to 96-bitowy identyfikator, który jest unikalną liczbą umożliwiającą jednoznaczną identyfikację każdego obiektu w łańcuchu dostaw. Obiektem może być produkt, opakowanie zbiorcze, jednostka wysyłkowa czy też przedsiębiorstwo. 17
Ogólna struktura kodu EPC nagłówek identyfikuje długość, typ, strukturę, wersję i generację EPC, numer menedżera EPC identyfikuje przedsiębiorstwo lub jego oddział, numer klasy obiektu identyfikuje typ produktu lub SKU (Stock Keeping Unit), numer seryjny identyfikuje konkretny obiekt danej klasy obiektów. 18
EPCglobal Jest to organizacja non-profit utworzona przez GS1 (poprzednia nazwa: EAN International). Organizacja ma na celu komercjalizację i adaptację w skali globalnej technologii opartej na Elektronicznym Kodzie Produktu EPC. Sieć EPCglobal to połączenie dwóch technologii: identyfikacji poprzez częstotliwość radiową RFID oraz Internetu, które umożliwiają "widoczność" jednostki zaopatrzonej w znacznik EPC w całym łańcuchu dostaw w czasie rzeczywistym. Sieć EPCglobal zapewnia firmom dostęp do otwartych, globalnych standardów poprzez wykorzystanie standardowych identyfikatorów GS1 zapisanych na znaczniku EPC i uzyskiwanie zapisanych na nich informacji poprzez sieć internetową. 19
Global Positioning System - GPS System GPS należy do podstawowych rozwiązań informatycznych wspomagających monitorowanie przesyłek. Umożliwia on pozycjonowanie obiektów ruchomych poprzez nawigację satelitarną. Poza dokładnym wyznaczeniem miejsca, możliwe jest także realizowanie dodatkowych funkcji, np. odbiór sygnałów alarmowych, rejestracja wybranych parametrów dotyczących przestrzeni ładunkowej, temperatury w chłodni, ciśnienia w zbiorniku cysterny. 20
Modelowe rozwiązanie lokalizacyjne pojazdu 21
Satelitarny system monitorowania pojazdów - korzyści efektywne sterowanie i kontrola taboru samochodowego wraz z dostawą, optymalizacja procesów zaopatrywania dzięki szybkiej i dokładnej informacji, prowadzącej do obniżenia kosztów funkcjonowania, zdyscyplinowanie pracy kierowców, ochrona pojazdów i ładunków, rejestracja i tworzenie dokumentacji tras przejazdów i odwiedzanych miejsc. 22