PODZIAŁ MAGAZYNU NA STREFY

PODZIAŁ MAGAZYNU NA STREFY Istnieją cztery zasadnicze strefy magazynu: przyjęć to wydzielona przestrzeń przeznaczona dla czynności operacyjno technologicznych, związanych z przyjęciem towarów do magazynu składowania jest wydzieloną przestrzenią przeznaczoną wyłącznie do składowania przechowywanych towarów, w strefie składowania może odbywać się kompletacja kompletacji to wydzielona przestrzeń przeznaczona wyłącznie do kompletacji towarów, w wielu magazynach kompletacja odbywa się w strefie składowania wydań jest wydzieloną strefą przeznaczoną dla czynności organizacyjnych związanych z wydaniem i ekspedycją towarów. 1

UKŁADY TECHNOLOGICZNE MAGAZYNÓW 2

3

Składowanie rzędowe Polega na ułożeniu jednostek ładunkowych w rzędach w sposób, który umożliwia swobodny dostęp do każdej z nich. W szczególnym przypadku dostępna jest górna jednostka ładunkowa każdego stosu. Dostęp jest możliwy z korytarzy znajdujących się między rzędami. Towary mogą być składowane w jednym poziomie, piętrzone w stosy lub umieszczone w regałach na wielu poziomach. 4

Zalety: swobodny dostęp do każdego asortymentu i najczęściej do każdej jednostki ładunkowej przejrzystość rozmieszczenia jednostek ładunkowych łatwa organizacja pracy Wady: duża liczba dróg transportowych niski wskaźnik wykorzystania powierzchni magazynowej ok. 25-60% Składowanie blokowe 5

Polega na ułożeniu jednostek ładunkowych na posadce magazynu jedna przy drugiej. Zachowuje się między nimi wymagane luzy manipulacyjne, które zabezpieczają jednostki ładunkowe przed uszkodzeniami mechanicznymi. W zależności od ilości asortymentu składowanego towaru tworzy się bloki dwu-, trzy- i wielorzędowe, po kilka jednostek ładunkowych w rzędzie bloku. Dostęp do jednostki ładunkowej wewnątrz bloku jest możliwy po przemieszczeniu ładunków, które ją oddzielają od korytarza. Zalety: wykorzystanie powierzchni magazynowej ok. 50-80% Wady: brak bezpośredniego dostępu do jednostek ładunkowych w środku bloku trudność z zastosowaniem zasady wydawania jednostek ładunkowych w kolejności, w jakiej były dostarczane do magazynu. 6

Zasady dotyczące kolejności wydań z magazynu: LIFO (Last In First Out ostanie przyszło pierwsze wyszło) jednostki ładunkowe tego samego towaru, które zostały dostarczone najpóźniej są wydawane jako pierwsze FIFO (First In First Out pierwsze przyszło pierwsze wyszło) wymaga, aby jednostki ładunkowe tego samego towaru, które zostały dostarczone najwcześniej, były wydawane jako pierwsze FEFO (First Expired First Out pierwsze traci ważność pierwsze wyszło). Zasadę stosuje się dla towaru, który ma określoną datę ważności lub termin przydatności do spożycia. Jednostki ładunkowe tego samego towaru, którego termin przydatności do spożycia upływa najwcześniej, są wydawane jako pierwsze. Ułożenie i piętrzenie jednostek ładunkowych Zależnie od usytuowania dłuższego boku jednostki ładunkowej w stosunku do korytarza, istnieją trzy zasadnicze ułożenia: - równoległe - prostopadłe - skośne 7

Piętrzenie jednostek ładunkowych to inaczej ich układanie: w stosach (jedna na drugiej) w gniazdach regałowych w kanałach przepływowych RODZAJE PIĘTRZENIA JEDNOSTEK ŁADUNKOWYCH: 8

Bez urządzeń do składowania Bezpośrednie polega na układaniu jednej jednostki ładunkowej bezpośrednio na drugiej. Wysokość stosu zależy od wytrzymałości na ściskanie piętrzonych towarów i opakowań. Wysokością piętrzenia w stosy nazywa się liczbę warstw towarów w opakowaniach lub liczbę jednostek ładunkowych, które są lub mogą być ułożone jedna na drugiej. Konieczne jst zapewnienie stateczności stosu. Pośrednie polega na wyposażeniu paletowych jednostek ładunkowych uformowanych na paletach płaskich w nastawki paletowe lub na stosowaniu palet skrzyniowych. Przy piętrzeniu pośrednim nie ma znaczenia wytrzymałość na ściskanie piętrzonych ładunków lub jego opakowań. W urządzeniach do składowania stosuje się przy mechanizacji i automatyzacji prac magazynowych dla paletowych jednostek ładunkowych uformowanych na paletach płaskich z ładunków o małej wytrzymałości na ściskanie, o nieregularnym kształcie lub z jednostek ładunkowych częściowo rozformowanych. 9

W regałach stałych polega na umieszczeniu paletowych jednostek ładunkowych uformowanych na paletach płaskich na poprzeczkach nośnych regałów gniazdowych paletowych. Szerokość gniazda zależy od długości poprzeczek nośnych łączących ramy regałów. Przy zachowaniu luzów manipulacyjnych w gniazdach składuje się najczęściej od 1 do 4 paletowych jednostek ładunkowych. W praktyce najczęściej występują regały stałe ramowe bez półkowe z gniazdami o nośności do 3600 kg, przeznaczone dla trzech palet EUR ułożonych prostopadle. Dzięki perforacją ram wysokość gniazd paletowych można regulować poprzez zmianę położenia poprzeczek nośnych. Zapewnia to dostęp do każdej paletowej jednostki ładunkowej i pozwala na zastosowanie zasady FIFO. 10

11

W regałach przejezdnych poszczególne rzędy regałów ustawione są w specjalnych w wózkach regałowych poruszających się po szynach jezdnych ułożonych na podłodze magazynu. W regałach przejezdnych w danej chwili możliwy jest dostęp tylko do paletowych jednostek ładunkowych umieszczonych w rzędach przy korytarzu W regałach przepływowych polega na ułożeniu paletowych jednostek ładunkowych w jednym z kanałów na przedniej ścianie regału. Pod wpływem ciężkości jednostka przemieszcza się wewnątrz regału na przenośniku rolkowym lub wałkowym na przeciwległy koniec bloku regałowego. Pobranie pierwszej palety powoduje automatyczne przesunięcie palet w kanale. Funkcjonuje według zasady FIFO i umieszcza się w jednym kanale tylko jeden rodzaj towaru, najczęściej jednej partii produkcyjnej 12

W regałach zblokowanych polega na umieszczeniu paletowych jednostek ładunkowych w jednym z kanałów. Pierwsza jednostka znajduje się najgłębiej regału na posadzce. Następne jednostki są piętrzone na podporach na kolejnych poziomach. Wózek podnośnikowy widłowy wjeżdża w głąb regału z paletą uniesioną powyżej podpory, na której będzie umieszczona. Załadunek i rozładunek jest bardzo pracochłonny. 13

MODUŁY MAGAZYNOWE 14

Moduł magazynowy to cześć powierzchni magazynu, obejmująca rzut poziomy najmniejszej powtarzalnej części dwóch rzędów lub bloków jednostek ładunkowych wraz z luzami manipulacyjnymi przy składowaniu oraz drogę manipulacyjną między nimi. Jest to cześć zawierająca rzut poziomy: - dwóch pól odkładczych dla składowania rzędowego bez urządzeń - dwóch bloków pól odkładczych dla składowania blokowego - dwóch kolumn regałów ramowych stałych oraz drogę manipulacyjną między nimi. Dla składowania bez urządzeń wymiary pola odkład czego dla paletowej jednostki ładunkowej są powiększone w stosunku do jej dopuszczalnych wymiarów i uwzględniają możliwość wystawania ładunku poza obrys palety. Są większe o 100 mm w każdym kierunku po 50 mm na stronę. Dla palety EUR wynoszą 900 mm x 1300 mm. 15

Moduł magazynowy dla składowania rzędowego bez urządzeń pjł ułożonych prostopadle I G d Pole powierzchni modułu magazynowego dla składowania rzędowego bez urządzeń: M = (2 * d + G) * I [m 2 ] gdzie: d szerokość pola odkładczego [m] G szerokość drogi manipulacyjnej [m] I długość pola odkład czego [m] Pojemność modułu jest równa 2 pjł dla składowania w jednym poziomie oraz 2 * n pjł dla składowania w stosach przy piętrzeniu w n poziomach. I k Moduł magazynowy dla składowania pjł w regałach stałych ramowych ułożonych prostopadle. G d k M r = (2 * d k + G) * I k [m 2 ] gdzie: d k szerokość kolumny regałowej [m] G szerokość drogi manipulacyjnej [m] I k długość kolumny regałowej [m] Pojemność modułu jest równa 2 * k * n pjł w gnieździe i n poziomach składowania w kolumnie regału. 16

Moduł magazynowy w składowaniu blokowym bez urządzeń z n rzb * I prostopadłym ułożeniem pjł. G d n jrz * d Pole powierzchni: M b = (2 * d * n jrz + G) * n rzb * I [m 2 ] Gdzie: d szerokość pola odkładczego [m] G szerokość drogi manipulacyjnej [m] I długość pola odkładczego [m] n jrz liczba jednostek ładunkowych w rzędzie bloku n rzb liczba rzędów w bloku Pojemność modułu dla składowania blokowego bez urządzeń jest równa 2 * n jrz * n rzb pjł dla składowania w jednym poziomie oraz 2 * n jrz * n rzb * n pij dla składowania w stosach przy piętrzeniu w n poziomach. I Ćwiczenie: Oblicz pole powierzchni modułu magazynowego dla: składowania rzędowego bez urządzeń ułożenia prostopadłego pjł na palecie EUR szerokość korytarza G= 2,6 m Oblicz pole powierzchni modułu magazynowego dla: składowania rzędowego bez urządzeń ułożenia równoległego pjł na palecie EUR szerokość korytarza G= 2,6 m Porównując pola powierzchni modułów magazynowych wskaż moduł o lepszym wykorzystaniu powierzchni magazynu. 17

WYPOSAŻENIE DO SKŁADOWANIA Wyposażenie do składowania stanowią urządzenia, których rozwiązanie konstrukcyjne umożliwia układanie, opieranie bądź zawieszanie przechowywanie w magazynie asortymentów (towarów). 18

Podział urządzeń ze względu na cechy użytkowe: regały to urządzenia o budowie przestrzennej wielopoziomowej, przeznaczone do składowania asortymentów bezpośrednio na ich elementach konstrukcyjnych lub przy wykorzystaniu urządzeń pomocniczych stojaki to urządzenia o budowie przestrzennej stałej, przeznaczone do składowania asortymentów, które opierane są bezpośrednio o elementy konstrukcyjne wieszaki to urządzenia o budowie przestrzennej, przeznaczone do składowania, poprzez bezpośrednie lub pośrednie zawieszenie asortymentów na elementach konstrukcyjnych do tego przygotowanych podkłady to urządzenia umożliwiające składowanie asortymentów z zachowaniem określonej ich odległości od podłoża. Podkłady mogą stanowić elementy nośne formatowanych jednostek ładunkowych zasieki to urządzenia o budowie przestrzennej przeznaczone do składowania materiałów sypkich, kawałkowych luzem urządzenia specjalizowane to urządzenia o budowie przystosowanej do określonej postaci składowanych asortymentów. Różnią się sposobem mocowania do podłoża lub konstrukcji budynku. REGAŁY 19

Podział regałów ze względu na cechy konstrukcyjno-użytkowe: stałe to urządzenia, których konstrukcyjne podpory nośne zachowują stałe położenie podczas procesu składowania asortymentów. Podział regałów stałych ze względu na budowę: - stałe ramowe zasadniczym elementem konstrukcyjnym jest powtarzający się układ ramowy Podział regałów stałych ze względu na sposób składowania: - bezpółkowe w których jednostki ładunkowe składowane są bezpośrednio na poprzeczkach nośnych - półkowe w których asortymenty układane są na półkach stałych lub wysuwanych - bezpółkowo półkowe w których w pewnej części jednostki ładunkowe składowane są na poprzeczkach nośnych, a w pozostałej części na półkach przepływowe w których jednostki ładunkowe przemieszczają się w regale po bieżniach nośnych grawitacyjnie lub w sposób wymuszony przez napęd lub w sposób częściowo wymuszony Podział regałów ze względu na konstrukcję kolumny: jednostronne jednorzędowe których gniazda mogą być obsługiwane bez przeszkód tylko z jednej strony dwustronne jednorzędowe których gniazda mogą być obsługiwane bez przeszkód z jego obu stron dwurzędowe które są zbudowane z dwóch regałów jednorzędowych, tworzących jedną bryłę 20

- stałe wspornikowe zasadniczym elementem konstrukcyjnym jest powtarzający się układ słupa ze wspornikiem, a zapasy są składowane na ramionach lub podporach Podział regałów wspornikowych ze względu na sposób składowania: bezpółkowe z ramionami wspornikowymi w których asortymenty układane są bezpośrednio na ramionach wspornikowych półkowe z ramionami wspornikowymi w których asortymenty układane są na półkach podtrzymywanych przez ramiona wspornikowe bezpółkowe z podporami wspornikowymi (zblokowane) w których na podporach wspornikowych składowane są najczęściej paletowe jednostki ładunkowe, pojemniki lub skrzynki transportowo magazynowe. przejezdne są urządzeniami, których konstrukcyjne podpory nośne wyposażone są w zespoły umożliwiające przemieszczenie regału. Regały przejezdne dzieli się na: przejezdne podłogowe w których konstrukcyjne podpory nośne wyposażone są w zespoły umożliwiające przemieszczanie regału po utwardzonym gładkim podłożu przejezdne torowe w których konstrukcyjne podpory nośne wyposażone są w zespoły umożliwiające przemieszczane regału po torowisku 21

specjalizowane należą do urządzeń, których elementy konstrukcyjne przystosowane są do charakterystycznych cech składowanych towarów i technologii składowania. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI MAGAZYNU 22

Wybór technologii składowania wpływa także w zasadniczy sposób na organizację prac i funkcjonowanie magazynu. Przy planowaniu zagospodarowania powierzchni wykorzystuje się moduł odpowiedni do wybranej technologii. Zwiększając liczbę modułów ustawionych jeden na drugim, zwiększa się długość magazynu. Umieszczanie modułów obok siebie powoduje poszerzenie magazynu. Dąży się do tego, aby długość strefy składowania była dwa razy większa od szerokości. Cecha Sposób składowania Składowanie Składowanie Składowanie Składowanie w Składowanie w Składowanie w blokowe w stosach rzędowe w regałach rzędowe w regałach regałach regałach regałach półkowych ramowych przejezdnych przepływowych zblokowanych Sposób obsługi Wózek podnośnikowy czołowy Wózek unoszący ręczny Wózek podnośnikowy Wózek podnośnikowy Wózek podnośnikowy Wózek podnośnikowy czołowy Wykorzystanie 50-80% 25-48% 30-60% 40-78% 35-70% 50-70% powierzchni Czas obsługi Średni Średni Krótki Długi Krótki długi Zalety - dobre wykorzystanie powierzchni - niskie nakłady inwestycyjne - dobra organizacja pracy - bezpośredni dostęp do każdej jednostki - dobra organizacja pracy - bezpośredni dostęp do każdej jednostki - dobra organizacja pracy - bardzo dobre wykorzystanie powierzchni magazynowej - dobra organizacja pracy - dobre wykorzystanie powierzchni magazynowej - wymuszone stosowanie zasady FIFO - dobre wykorzystanie powierzchni i przesrzeni Wady - wymagana duża liczba pjł w jednym asortymencie - wymagana podatność pjł na piętrzenie - utrudnione zastosowanie zasady FIFO - duża liczba dróg manipulacyjnych - złe wykorzystanie powierzchni i przestrzeni - ograniczenie masy Ogólne wytyczne stosowania - duża liczba pjł w jednym asortymencie - zwarta i sztywna - opakowania jednostkowe - duża liczba - duża liczba dróg manipulacyjnych - duża liczba asortymentów o małej ilości - niskie koszty uzbrojenia magazynu - długi czas dostępu - duża liczba asortymentów - konieczny dostęp - wysokie koszty uzbrojenia magazynu - duża liczba pjł w jednym asortymencie - jednostki - wysokie koszty uzbrojenia magazynu - składowanie jednostek na paletach o wysokiej jakości - duża liczba pjł w jednym asortymencie - jednostki 23