KOŃCOWOROCZNE KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI DLA KLAS I przygotowała mgr Magdalena Murawska Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: podaje definicję fizyki jako nauki. wykonuje pomiar jednej z podstawowych wielkości fizycznych np. długości, czasu lub masy; wymienia podstawowe wielkości fizyczne układu SI i ich jednostki. podaje przykłady oddziaływań bezpośrednich i oddziaływań na odległość; podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań. podaje definicję siły wypadkowej. podaje definicje masy i ciężaru ciała; podaje jednostki masy i ciężaru. określa, czym jest ruch; definiuje tor i drogę; podaje jednostki prędkości. podaje przykłady potwierdzające, że do wykonania pracy niezbędna jest energia; wymienia formy energii występujące w przyrodzie i najbliższym otoczeniu. podaje sposoby oszczędzania energii; podaje przykłady konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł energii. wyjaśnia, że substancje zbudowane są z cząsteczek i atomów; wyjaśnia, co to jest zjawisko dyfuzji; podaje przykłady potwierdzające wzajemne oddziaływanie cząsteczek; opisuje budowę atomu i budowę jądra atomowego. wymienia trzy stany skupienia materii; podaje przykłady różnych substancji w różnych stanach skupienia; wymienia przemiany stanów skupienia; podaje definicję topnienia i krzepnięcia; parowania i skraplania oraz sublimacji i resublimacji. podaje definicję gęstości i zapisać wzór; podaje jednostki gęstości (kg/m 3 i g/cm 3 ). podaje, za pomocą jakich przyrządów możemy zmierzyć objętość cieczy (np. menzurka, zlewka). podaje przykłady substancji o budowie krystalicznej i bezpostaciowej. podaje przykłady gazów rozpuszczalnych w wodzie. podaje przykłady z własnych obserwacji potwierdzające zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał stałych. podaje definicję ciśnienia i zapisać wzór; nazwa jednostkę ciśnienia. nazwa przyrząd do pomiaru ciśnienia w zbiornikach zamkniętych; nazwa przyrząd do pomiary ciśnienia atmosferycznego; podaje wartość średniego ciśnienia atmosferycznego (1013 hpa). podaje treść prawa Pascala. podaje treść prawa Archimedesa; wymienia przykłady zastosowania siły wyporu (prawa Archimedesa). Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: podaje przykłady i wyjaśnić zjawiska świadczące o tym, że wszystkie atomy i cząsteczki są w nieustannym ruchu; wykazuje, na czym polega zjawisko kontrakcji. podaje przykłady tych samych substancji w różnych stanach skupienia; wykazuje doświadczalnie, że topnienie i krzepnięcie zachodzi w tej samej temperaturze; wykazuje różnicę między parowaniem i wrzeniem. wyjaśnia zależność gęstości od temperatury. 1
oblicza objętość ciała stałego o regularnych kształtach (prostopadłościan); wyznacza objętość ciała stałego o nieregularnych kształtach; wykazuje zależność między właściwościami ciał stałych a ich budową wewnętrzną; wyjaśnia, że w ciałach o budowie krystalicznej atomy ułożone są w sposób regularny, tworząc sieć krystaliczną; wyjaśnia stałość kształtu i objętości ciał stałych. rozróżnia siły spójności od sił przylegania w cieczach; wyjaśnia mechanizm powstawania sił napięcia powierzchniowego. wyjaśnia, jak zmienia się objętość ciał stałych, cieczy i gazów przy zmianie ich temperatury; wyjaśnia, od czego i jak zależy przyrost długości ciał stałych przy zmianie temperatury. wyjaśnia, na czym polega wyjątkowa rozszerzalność wody. rozróżnia pojęcia nacisku na powierzchnię (siły nacisku) i ciśnienie, jako nacisku na jednostkę powierzchni. wyjaśnia, że przyczyną ciśnienia wywieranego na podłoże oraz ciśnienia cieczy na dno naczynia jest ich ciężar; zapisuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze; wyjaśnia od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne. podaje przykłady zastosowania prawa Pascala. podaje wzór na obliczanie siły wyporu i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze; wyjaśnia, od czego i jak zależy siła wyporu; wyjaśnia, że siła wyporu jest różnicą wskazań siłomierza w powietrzu (ciężaru) i po zanurzeniu ciała w wodzie. wyjaśnia zjawisko pływania ciał na podstawie prawa Archimedesa; wyjaśnia, dlaczego balony i sterowce unoszą się w powietrzu. wyjaśnia, czym zajmuje się fizyka. wyjaśnia na czym polega pomiar; wyjaśnia, czym jest niepewność pomiaru; wskazuje przyczyny niepewności pomiaru. podaje przykłady oddziaływań grawitacyjnych, magnetycznych i elektrycznych; rozróżnia skutki oddziaływań trwałe i nietrwałe. wyjaśnia, na czym polega wzajemność oddziaływań; wyjaśnia, że miarą oddziaływań jest siła. wyjaśnia, co to znaczy, że siły się równoważą. odróżnia ciężar od masy ciała; określa, za pomocą jakich przyrządów pomiarowych mierzymy masę i ciężar. określa, jakie wielkości fizyczne są niezbędne do obliczenia wartości prędkości. wyjaśnia, dlaczego należy oszczędzać energię; uzasadnia, dlaczego istnieje konieczność poszukiwania nowych źródeł energii. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: wykazuje, że fizyka jest podstawą postępu technicznego. uzasadnia, że podstawą eksperymentów fizycznych są pomiary; określa niepewność pomiaru; oblicza średnią wyników pomiaru i niepewność względną. planuje i przeprowadza eksperyment z oddziaływaniami elektrycznymi lub/i magnetycznymi. dokonuje pomiaru siły za pomocą siłomierza. podaje przykłady i narysować siły równoważące się; oblicza i rysuje siłę wypadkową dla sił działających w tym samym kierunku. oblicza ciężar wybranych ciał, znając ich masę; zmierza masę i ciężar ciała. oblicza wartość prędkości średniej; wyznacza prędkość przemieszczania się, mając wynik pomiaru odległości i czasu; stosuje pojęcie prędkości do opisu ruchu; odczytuje przebytą drogę z wykresu s(t) i prędkość z wykresu v(t). wymienia przykłady przemian energii i wskazać kierunek przemian. wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska 2
Ziemi. wykazuje doświadczalnie i wyjaśnia związek między szybkością zjawiska dyfuzji a temperaturą ciał; opisuje i porównuje budowę ciał stałych, cieczy i gazów z punktu widzenia teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii. opisuje i porównuje właściwości substancji w różnych stanach skupienia w kontekście teorii kinetyczno- -cząsteczkowej budowy materii. porównuje gęstości tej samej substancji w różnych stanach skupienia. mierzy masę ciała; oblicza lub wyznacza (w przypadku ciał o nieregularnych kształtach) gęstość ciał stałych na podstawie pomiarów masy i wymiarów ciała. stosuje do obliczeń związek między masą, gęstością i objętością (dla ciał stałych i cieczy); wyznacza masę, objętość i gęstość cieczy. omawia budowę kryształu na przykładzie soli kamiennej; dokonuje podziału ciał stałych na krystaliczne i bezpostaciowe oraz podać odpowiednie przykłady. porównuje budowę wewnętrzną ciał stałych, cieczy i gazów; wykonuje doświadczenie potwierdzające istnienie napięcia powierzchniowego; wyjaśnia rolę rozpuszczania się gazów w wodzie dla organizmów żywych. wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności ciał stałych; podaje przykłady zapobiegania negatywnym skutkom zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał. wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności cieczy i gazów; demonstruje rozszerzalność temperaturową cieczy i gazów; opisuje zmiany gęstości wody przy zmianie temperatury; wykazuje znaczenie anomalnej rozszerzalności temperaturowej wody w przyrodzie. posługuje się pojęciem ciśnienia; demonstruje skutki różnych ciśnień wywieranych na podłoże. demonstruje, że gaz wywiera ciśnienie; podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym sprężonego powietrza; podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym wody pod dużym ciśnieniem. planuje doświadczenie i wykonać pomiar siły wyporu za pomocą siłomierza dla ciała jednorodnego o gęstości większej od gęstości wody; wyjaśnia, dlaczego okręt wykonany z materiałów o dużo większej gęstości od wody nie tonie. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: udowodnia na przykładach, że fizyka jest nauką doświadczalną. przelicza jednostki z użyciem przedrostków; wykazuje, że każdy pomiar jest obarczony niepewnością pomiarową. uzasadnia na przykładach, że przyczyną zjawisk fizycznych są oddziaływania. projektuje i wykonuje zgodnie z projektem siłomierz; rysuje wektory różnych sił działających na ciało. wyjaśnia, że ciężar ciała wynika z oddziaływania grawitacyjnego i zależy od miejsca, w którym ciało się znajduje. wyjaśnia, że ciała o tej samej masie, ale znajdujące się na różnych planetach, mają różne ciężary; przelicza jednostki masy; przedstawia na przykładach i wyjaśnia zależność między masą a jego ciężarem. przelicza jednostki prędkości (m/s na km/h i odwrotnie); wyjaśnia różnicę między prędkością średnią a chwilową. proponuje i wykonuje doświadczenie potwierdzające nieustanny ruch drobin (atomów i cząsteczek) w ciałach stałych cieczach i gazach; dowodzi słuszności teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii; wykazuje doświadczalnie, że istnieje oddziaływanie międzycząsteczkowego. wykazuje zależność właściwości materii w różnych stanach skupienia od budowy; wykazuje doświadczalnie, że podczas topnienia do ciała stałego należy dostarczać energię, a w procesie krzepnięcia energia jest przez ciecz oddawana; podaje przykłady zjawisk parowania z otoczenia i wyjaśnia od czego zależy szybkość parowania w tych zjawiskach. 3
przelicza jednostki gęstości. hoduje samodzielnie kryształ; przeprowadza badania podatności ciał na różne rodzaje odkształceń (np. ściskanie, rozciąganie, skręcanie). wykazuje, że kształt powierzchni swobodnej cieczy w naczyniu (menisk) zależy od relacji między wartościami sił spójności i przylegania; podaje przykłady występowania zjawiska włoskowatości w przyrodzie i wyjaśnić jego rolę i skutki. uzasadnia, dlaczego w budownictwie stosowane są konstrukcje z żelaza i betonu. planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające zależność ciśnienia od gęstości (rodzaju) cieczy i od wysokości słupa cieczy (od głębokości); planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające istnienie ciśnienia atmosferycznego; przelicza jednostki ciśnienia. sprawdza doświadczalnie słuszność prawa Pascala; wyjaśnia działanie podnośników hydraulicznych lub pneumatycznych; wyjaśnia działanie prasy hydraulicznej. projektuje i wykonuje model łodzi podwodnej; analizuje i porównuje wartości siły wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji naukowej, prowadzi badania, opracowuje wyniki i przedstawia je w formie projektów uczniowskich lub sprawozdań z prac naukowo-badawczych, samodzielnie wykonuje modele, przyrządy i pomoce dydaktyczne podaje przykłady świadczące o działaniu sił oporu podczas ruchu ciał w cieczach i w gazach. wyjaśnia powstawanie siły nośnej działającej na samolot; porównuje i wyjaśnia różnice w powstawaniu siły nośnej balonu i samolotu. projektuje i buduje model elektrowni wodnej lub wiatrowej. wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska Ziemi. 4
KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI DLA KLAS I semestr 1 przygotowała mgr Magdalena Murawska Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: podaje definicję fizyki jako nauki. wykonuje pomiar jednej z podstawowych wielkości fizycznych np. długości, czasu lub masy; wymienia podstawowe wielkości fizyczne układu SI i ich jednostki. podaje przykłady oddziaływań bezpośrednich i oddziaływań na odległość; podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań. podaje definicję siły wypadkowej. podaje definicje masy i ciężaru ciała; podaje jednostki masy i ciężaru. określa, czym jest ruch; definiuje tor i drogę; podaje jednostki prędkości. podaje przykłady potwierdzające, że do wykonania pracy niezbędna jest energia; wymienia formy energii występujące w przyrodzie i najbliższym otoczeniu. podaje sposoby oszczędzania energii; podaje przykłady konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł energii. wyjaśnia, że substancje zbudowane są z cząsteczek i atomów; wyjaśnia, co to jest zjawisko dyfuzji; podaje przykłady potwierdzające wzajemne oddziaływanie cząsteczek; opisuje budowę atomu i budowę jądra atomowego. wymienia trzy stany skupienia materii; podaje przykłady różnych substancji w różnych stanach skupienia; wymienia przemiany stanów skupienia; podaje definicję topnienia i krzepnięcia; parowania i skraplania oraz sublimacji i resublimacji. podaje definicję gęstości i zapisać wzór; podaje jednostki gęstości (kg/m 3 i g/cm 3 ). Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: podaje przykłady i wyjaśnić zjawiska świadczące o tym, że wszystkie atomy i cząsteczki są w nieustannym ruchu; wykazuje, na czym polega zjawisko kontrakcji. podaje przykłady tych samych substancji w różnych stanach skupienia; wykazuje doświadczalnie, że topnienie i krzepnięcie zachodzi w tej samej temperaturze; wykazuje różnicę między parowaniem i wrzeniem. wyjaśnia zależność gęstości od temperatury. oblicza objętość ciała stałego o regularnych kształtach (prostopadłościan); wyznacza objętość ciała stałego o nieregularnych kształtach; Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: wykazuje, że fizyka jest podstawą postępu technicznego. uzasadnia, że podstawą eksperymentów fizycznych są pomiary; określa niepewność pomiaru; oblicza średnią wyników pomiaru i niepewność względną. planuje i przeprowadza eksperyment z oddziaływaniami elektrycznymi lub/i magnetycznymi. dokonuje pomiaru siły za pomocą siłomierza. podaje przykłady i narysować siły równoważące się; oblicza i rysuje siłę wypadkową dla sił działających w tym samym kierunku. oblicza ciężar wybranych ciał, znając ich masę; 5
mierzy masę i ciężar ciała. oblicza wartość prędkości średniej; wyznacza prędkość przemieszczania się, mając wynik pomiaru odległości i czasu; stosuje pojęcie prędkości do opisu ruchu; odczytuje przebytą drogę z wykresu s(t) i prędkość z wykresu v(t). wymienia przykłady przemian energii i wskazać kierunek przemian. wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska Ziemi. wykazuje doświadczalnie i wyjaśnia związek między szybkością zjawiska dyfuzji a temperaturą ciał; opisuje i porównuje budowę ciał stałych, cieczy i gazów z punktu widzenia teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii. opisuje i porównuje właściwości substancji w różnych stanach skupienia w kontekście teorii kinetyczno- -cząsteczkowej budowy materii. porównuje gęstości tej samej substancji w różnych stanach skupienia. mierzy masę ciała; oblicza lub wyznacza (w przypadku ciał o nieregularnych kształtach) gęstość ciał stałych na podstawie pomiarów masy i wymiarów ciała. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: udowodnia na przykładach, że fizyka jest nauką doświadczalną. przelicza jednostki z użyciem przedrostków; wykazuje, że każdy pomiar jest obarczony niepewnością pomiarową. uzasadnia na przykładach, że przyczyną zjawisk fizycznych są oddziaływania. projektuje i wykonuje zgodnie z projektem siłomierz; rysuje wektory różnych sił działających na ciało. wyjaśnia, że ciężar ciała wynika z oddziaływania grawitacyjnego i zależy od miejsca, w którym ciało się znajduje. wyjaśnia, że ciała o tej samej masie, ale znajdujące się na różnych planetach, mają różne ciężary; przelicza jednostki masy; przedstawia na przykładach i wyjaśnia zależność między masą a jego ciężarem. przelicza jednostki prędkości (m/s na km/h i odwrotnie); wyjaśnia różnicę między prędkością średnią a chwilową. proponuje i wykonuje doświadczenie potwierdzające nieustanny ruch drobin (atomów i cząsteczek) w ciałach stałych cieczach i gazach; dowodzi słuszności teorii kinetyczno-cząsteczkowej budowy materii; wykazuje doświadczalnie, że istnieje oddziaływanie międzycząsteczkowego. wykazuje zależność właściwości materii w różnych stanach skupienia od budowy; wykazuje doświadczalnie, że podczas topnienia do ciała stałego należy dostarczać energię, a w procesie krzepnięcia energia jest przez ciecz oddawana; podaje przykłady zjawisk parowania z otoczenia i wyjaśnia od czego zależy szybkość parowania w tych zjawiskach. przelicza jednostki gęstości. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji naukowej, prowadzi badania, opracowuje wyniki i przedstawia je w formie projektów uczniowskich lub sprawozdań z prac naukowo-badawczych, samodzielnie wykonuje modele, przyrządy i pomoce dydaktyczne projektuje i buduje model elektrowni wodnej lub wiatrowej. wyjaśnia, dlaczego korzystanie z różnych form energii alternatywnej przyczynia się do ochrony środowiska Ziemi. 6
KRYTERIA OCENIANIA Z FIZYKI DLA KLAS I semestr 2 przygotowała mgr Magdalena Murawska Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: podaje, za pomocą jakich przyrządów możemy zmierzyć objętość cieczy (np. menzurka, zlewka). podaje przykłady substancji o budowie krystalicznej i bezpostaciowej. podaje przykłady gazów rozpuszczalnych w wodzie. podaje przykłady z własnych obserwacji potwierdzające zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał stałych. podaje definicję ciśnienia i zapisać wzór; nazwa jednostkę ciśnienia. nazwa przyrząd do pomiaru ciśnienia w zbiornikach zamkniętych; nazwa przyrząd do pomiary ciśnienia atmosferycznego; podaje wartość średniego ciśnienia atmosferycznego (1013 hpa). podaje treść prawa Pascala. podaje treść prawa Archimedesa; wymienia przykłady zastosowania siły wyporu (prawa Archimedesa). Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: wykazuje zależność między właściwościami ciał stałych a ich budową wewnętrzną; wyjaśnia, że w ciałach o budowie krystalicznej atomy ułożone są w sposób regularny, tworząc sieć krystaliczną; wyjaśnia stałość kształtu i objętości ciał stałych. rozróżnia siły spójności od sił przylegania w cieczach; wyjaśnia mechanizm powstawania sił napięcia powierzchniowego. wyjaśnia, jak zmienia się objętość ciał stałych, cieczy i gazów przy zmianie ich temperatury; wyjaśnia, od czego i jak zależy przyrost długości ciał stałych przy zmianie temperatury. wyjaśnia, na czym polega wyjątkowa rozszerzalność wody. rozróżnia pojęcia nacisku na powierzchnię (siły nacisku) i ciśnienie, jako nacisku na jednostkę powierzchni. wyjaśnia, że przyczyną ciśnienia wywieranego na podłoże oraz ciśnienia cieczy na dno naczynia jest ich ciężar; zapisuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze; wyjaśnia od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne. podaje przykłady zastosowania prawa Pascala. podaje wzór na obliczanie siły wyporu i wyjaśnić znaczenie symboli we wzorze; wyjaśnia, od czego i jak zależy siła wyporu; wyjaśnia, że siła wyporu jest różnicą wskazań siłomierza w powietrzu (ciężaru) i po zanurzeniu ciała w wodzie. wyjaśnia zjawisko pływania ciał na podstawie prawa Archimedesa; wyjaśnia, dlaczego balony i sterowce unoszą się w powietrzu. wyjaśnia, czym zajmuje się fizyka. wyjaśnia na czym polega pomiar; wyjaśnia, czym jest niepewność pomiaru; wskazuje przyczyny niepewności pomiaru. podaje przykłady oddziaływań grawitacyjnych, magnetycznych i elektrycznych; rozróżnia skutki oddziaływań trwałe i nietrwałe. wyjaśnia, na czym polega wzajemność oddziaływań; wyjaśnia, że miarą oddziaływań jest siła. wyjaśnia, co to znaczy, że siły się równoważą. odróżnia ciężar od masy ciała; określa, za pomocą jakich przyrządów pomiarowych mierzymy masę i ciężar. 7
określa, jakie wielkości fizyczne są niezbędne do obliczenia wartości prędkości. wyjaśnia, dlaczego należy oszczędzać energię; uzasadnia, dlaczego istnieje konieczność poszukiwania nowych źródeł energii. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: stosuje do obliczeń związek między masą, gęstością i objętością (dla ciał stałych i cieczy); wyznacza masę, objętość i gęstość cieczy. omawia budowę kryształu na przykładzie soli kamiennej; dokonuje podziału ciał stałych na krystaliczne i bezpostaciowe oraz podać odpowiednie przykłady. porównuje budowę wewnętrzną ciał stałych, cieczy i gazów; wykonuje doświadczenie potwierdzające istnienie napięcia powierzchniowego; wyjaśnia rolę rozpuszczania się gazów w wodzie dla organizmów żywych. wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności ciał stałych; podaje przykłady zapobiegania negatywnym skutkom zjawiska rozszerzalności temperaturowej ciał. wyjaśnia przyczyny temperaturowej rozszerzalności cieczy i gazów; demonstruje rozszerzalność temperaturową cieczy i gazów; opisuje zmiany gęstości wody przy zmianie temperatury; wykazuje znaczenie anomalnej rozszerzalności temperaturowej wody w przyrodzie. posługuje się pojęciem ciśnienia; demonstruje skutki różnych ciśnień wywieranych na podłoże. demonstruje, że gaz wywiera ciśnienie; podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym sprężonego powietrza; podaje przykłady zastosowania w technice i w życiu codziennym wody pod dużym ciśnieniem. planuje doświadczenie i wykonać pomiar siły wyporu za pomocą siłomierza dla ciała jednorodnego o gęstości większej od gęstości wody; wyjaśnia, dlaczego okręt wykonany z materiałów o dużo większej gęstości od wody nie tonie. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: hoduje samodzielnie kryształ; przeprowadza badania podatności ciał na różne rodzaje odkształceń (np. ściskanie, rozciąganie, skręcanie). wykazuje, że kształt powierzchni swobodnej cieczy w naczyniu (menisk) zależy od relacji między wartościami sił spójności i przylegania; podaje przykłady występowania zjawiska włoskowatości w przyrodzie i wyjaśnić jego rolę i skutki. uzasadnia, dlaczego w budownictwie stosowane są konstrukcje z żelaza i betonu. planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające zależność ciśnienia od gęstości (rodzaju) cieczy i od wysokości słupa cieczy (od głębokości); planuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające istnienie ciśnienia atmosferycznego; przelicza jednostki ciśnienia. sprawdza doświadczalnie słuszność prawa Pascala; wyjaśnia działanie podnośników hydraulicznych lub pneumatycznych; wyjaśnia działanie prasy hydraulicznej. projektuje i wykonuje model łodzi podwodnej; analizuje i porównuje wartości siły wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji naukowej, prowadzi badania, opracowuje wyniki i przedstawia je w formie projektów uczniowskich lub sprawozdań z prac naukowo-badawczych, samodzielnie wykonuje modele, przyrządy i pomoce dydaktyczne podaje przykłady świadczące o działaniu sił oporu podczas ruchu ciał w cieczach i w gazach. wyjaśnia powstawanie siły nośnej działającej na samolot; porównuje i wyjaśnia różnice w powstawaniu siły nośnej balonu i samolotu. 8