PROMOCJA PROJEKTU SchematicLab stworzenie innowacyjnej aplikacji do projektowania układów elektronicznych firmy GEARCOM SPÓŁKA JAWNA ADAM CICHOSZ Strona 1 z 9
SchematicLab Nowoczesne narzędzie do projektowania obwodów elektrycznych 1. Wprowadzanie Rozwiązania internetowe w niezwykle agresywny sposób wypierają z naszego codziennego życia dobrze znane od lat programy instalowane bezpośrednio na komputerach. Powszechna staje się świadoma rezygnacja ze znanego niegdyś procesu lokalnej instalacji na rzecz możliwości skorzystania z aplikacji udostępnionej jedynie w chmurze. Czym od konwencjonalnego oprogramowania różni się zatem chmura? W jaki sposób wyprzedza ona Strona 2 z 9
znane do tej pory rozwiązania? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w poniższym artykule. Chmura obliczeniowa (ang. cloud computing) jest sposobem przetwarzania danych w oparciu o udostępnione przez usługodawcę serwisy. Koncepcja ta pozwala na budowanie środowiska w którym sprzęt, oprogramowanie oraz udostępniane dane są bezpośrednio przez usługodawcę. To również usługodawca w tej konfiguracji aktualizacje udostępnione oprogramowanie dba o bezpieczeństwo danych oraz dostarczenie takiej wydajności sprzętu aby klient w sposób optymalny mógł je wykorzystywać. Dostęp do oprogramowania realizowany jest w większości z wykorzystaniem jedynie przeglądarki internetowej. Pozwala to na korzystanie z usługi bez względu na posiadany system operacyjny. Dodatkowym atutem takiego modelu są też mniejsze wymagania sprzętowe stawiane komputerom klienckim. Używanie aplikacji nie wymaga posiadania sprzętu o dużej wydajności, to usługodawca zapewnia takie możliwości sprzętowe aby aplikacja działała w pełni wydajnie. Taki sposób udostępniania narzędzi pozwala również wykorzystać popularne dzisiaj tablety oraz smartphony. Wraz z rozwojem przedstawionych narzędzi nastąpił dynamiczny rozwój aplikacji internetowych wykorzystujących opisywane rozwiązanie. Powszechnie wykorzystywane wcześniej aplikacje instalowane lokalnie zaczęły stopniowo zyskiwać swoje odpowiedniki w chmurze. Chmura przyniosła też nowe możliwości sprzedaży usług. Zrezygnowano z modelu sprzedaży usług w oparciu o licencje wieczyste. Zamiast tego wprowadzono bardzo powszechne obecnie rozwiązanie polegające na sprzedaży czasowych licencji pozwalających na wykorzystywanie udostępnionych w chmurze usług. SchematicLab jest projektem realizowanym z wykorzystaniem przedstawionej wyżej technologii. Jest to oprogramowanie specjalistyczne umożliwiające usprawnienie procesu projektowania, testowania oraz symulacji układów elektrycznych. W dalszej części artykułu przedstawione zostaną cechy tego nowoczesnego rozwiązania. 2. SchematicLab SchematicLab jest projektem, który ma na celu stworzenie e-usługi umożliwiającej zaprojektowanie układu elektrycznego, następnie wykonanie obwodu drukowanego (PCB) realizowanego urządzenia, testowanie i symulację wraz z możliwością wygenerowania modelu Strona 3 z 9
3D płytki drukowanej. Pomysł na projekt powstał jako odpowiedz na aktualny brak tego typu oprogramowania na rynku aplikacji web-owych. Założeniem budowanego rozwiązania była chęć stworzenia narzędzia, które dzięki intuicyjnemu interfejsowi przypominałoby dobrze znane dla projektantów narzędzia typu CAD. Rysunek 1: Przykładowy projekt PCB Projekt budowany jest z myślą o dużej rzeszy osób zainteresowanych hobbistyczną budową urządzeń i układów elektrycznych. Grupa docelowa zainteresowana jest nie tylko samym narzędziem ale również udostępnianym przez aplikację miejscem do wymiany projektów czy też funkcją pozwalającą na grupowe projektowaniem urządzeń. Aplikacja udostępnia również możliwość publikacji budowanych rozwiązań wraz z wspólną biblioteką komponentów udostępnianych przez użytkowników. Projekt dostępny będzie w dwóch wersjach. Darmowej (wersja typu Standard) dającej dostęp do pełnej funkcjonalności z pewnymi ograniczeniami oraz komercyjnej (wersja typu Pro) udostępniającej aplikację do projektowania układów w zastosowaniach przemysłowych. Różnice pomiędzy wersją standard i pro polegają na wielkości wykorzystywanej do projektowania płytki drukowanej oraz ilości dostępnych warstw. 2.1 Moduły Aplikacja złożona jest z kilku modułów funkcjonalnych. Każdy z modułów integruje się w określony sposób z rdzeniem platformy wzbogacając go o określone funkcje/mechanizmy. Taka architektura pozwala na stosunkowo łatwą możliwość dodawania nowych elementów do Strona 4 z 9
rozbudowywanej aplikacji. Podstawowa wersji aplikacja zbudowana zostanie z 14 modułów funkcyjnych. Poniżej przedstawiony został skrócony opis wszystkich dostępnych modułów. Edytor schematów - część aplikacji pozwalająca na podstawowy opis realizowanego projektu w postaci schematu elektrycznego. Użytkownik opisuje relacje powiązanych ze sobą elementów za pomocą symboli elektrycznych. Jest to pierwszy krok w przypadku projektowania urządzenia. Edytor PCB - aplikacja pozwalająca na zaprojektowanie końcowego wygla du płytki drukowanej. Umożliwia przesuwanie ściezėk drukowanych, dopasowywanie elementów elektrycznych do wymiarów laminatu (materiał z którego zrobiona jest płytka drukowana). Posiada zasobnik gotowych komponentów, posiadających zdefiniowane wymiary - dzięki czemu projektowanie końcowego urządzenia przebiega stosunkowo szybko. Edytor komponentów - edytor jest uzupełnieniem Edytora PCB, umoz liwia on zmodyfikowanie gotowych parametrów przypisanych do komponentów - dotyczy to głównie opisu fizycznego elementów (wysokość, szerokość, rozstaw nóg, typ obudowy). W załozėniu uzẏtkownik ma do wyboru gotowe, zdefiniowane komponenty. W przypadku braku odpowiedniego komponentu w bibliotece komponentów uzẏtkownik ma moz liwość zdefiniowania go według własnych potrzeb. Opisuje wszystkie fizyczne parametry. Tak zdefiniowane przez uzẏtkowników komponenty moga wzbogacać baze wszystkich elementów doste pnych w systemie. Moduł wersjonowania - moduł przeznaczony do rewizjonowania projektów. Kazḋy projekt podczas budowania ulega zmianom, mechanizm wersjonowania pozwala wrócić do kazḋej zmiany poczynionej przez kazḋego z uzẏtkowników. Takie rozwia zanie gwarantuje pewność, zė jeśli któryś z projektantów pracuja cych w zespole projektowym dokona złych zmian, zawsze istnieje moz liwość przywrócenia poprzedniej wersji projektu. Moduł CAM - moduł służy do wygenerowania standardowych plików akceptowanych przez producentów (obwodów drukowanych) PCB (Gerber) Strona 5 z 9
Moduł 3D - moduł do wizualizacji 3D. Słuzẏ do zaprezentowania płytki drukowanej (PCB) w przestrzeni 3D. Jest to dodatkowa moz liwość obejrzenia przez projektanta wyników swojej pracy. Dzie ki takiemu rozwia zaniu istnieje moz liwość lepszego dobrania obudowy elementu do wymiarów realizowanej płytki. Moduł importu bibliotek komponentów - moduł służący do importowania bibliotek opisujących wykorzystywane elementy elektroniczne. Moduł umożliwia zaimportowanie całego zbioru elementów, posiadającego dokładny opis fizyczny i elektryczny. Moduł administracyjny - moduł służy do zarządzania systemem. Dodawania/usuwania kont użytkowników, modyfikowania uprawnień. Blokowania za złamanie regulaminu. Zarządzania użytkownikami, zasobami komponentów. Tworzenia kopii zapasowych. Moduł statystyk - umożliwia monitorowanie wszystkich aktywności na platformie, badanie preferencji użytkowników. Moduł gromadzi informacje, Które elementy i schematy urządzeń wykorzystywane sa najczęściej. Pozwala to tez dostosować sie do wymagań rynku i wprowadzać odpowiednie modyfikacje. Moduł płatności - moduł przeznaczony do dokonywania opłat za usługi, moduł dostosowany do płatności klientów polskich i zagranicznych Moduł walidacji schematu - moduł sprawdzający poprawność podłączenia wszystkich bloków schematu Moduł walidacji elektrycznej - służy do przeprowadzania procesu sprawdzania podstawowych parametrów elektrycznych schematu. Autorouter - moduł do automatycznego wytyczania ściezėk na płytce drukowanej na podstawie schematu Strona 6 z 9
Moduł symulacji - umożliwia wykonanie symulacji funkcjonalnej układu na podstawie schematu elektrycznego Zastosowanie tak dużej liczby dostępnych modułów sprawia, że opracowywane oprogramowanie obfituje w szereg nowoczesnych rozwiązań funkcyjnych i użytkowych. Moduły pozwalają na realizację wszystkich tych samych zadań dostępnych w konkurencyjnych profesjonalnych aplikacjach instalowanych bezpośrednio na komputerze. 3. Upverter, Protel, Eagle.. Obecnie istnieją trzy wiodące na rynku produktu. W poniższym rozdziale postaram się przedstawić kilka szczegółów charakteryzujących każde z dostępnych rozwiązań oraz pokazać podobieństwa i różnice w stosunku do SchematicLab. Protel (http://www.altium.com/) oraz Eagle (http://www.cadsoftusa.com/) to dwie profesjonalne aplikacje wykorzystywane do projektowania układów elektrycznych. Wśród aktualnych rozwiązań to dwa wiodące rozwiązania, które umożliwiają stworzenie projektu ideowego następnie realizację projektu PCB oraz stworzenie modelu 3D realizowanej płytki. Aplikacje występują jedynie w wersji instalowanej lokalnie na komputerze. Wymagania sprzętowe stawiane przed komputerem klienckim służącym do uruchamiania aplikacji są dość wysokie natomiast oferowana funkcjonalność wcale nie dużo większa od udostępniaj w aplikacji SchematicLab. Z punktu widzenia projektanta dużą zaletą jest możliwość pracy nad projektowanymi rozwiązaniami bez konieczności dostępu do sieci Internet. Wadą jest natomiast brak możliwości zespołowej pracy nad realizowanymi projektami. SchematicLab to rozwiązanie dedykowane do pracy w grupach, sami definiujemy skład grupy, określamy poziomy dostępu oraz możliwości kooperacji użytkownika w stworzonym zespole. Strona 7 z 9
Rysunek : Protel - Interfejs użytkownika Upverter (www.upverter.com) bazuje na modelu pracy bardzo podobnym do realizowanego systemu SchematicLab. Oba rozwiązania działają z wykorzystaniem chmury obliczeniowej do przechowywania i przetwarzania danych, natomiast funkcje udostępniane zarówno w jednym i drugim projekcie są bardzo podobne. Dużą różnicą jest natomiast sposób płatności związany z wykorzystywaniem tego narzędzia. W przypadku produktu Upverter dostępny jest obecnie jedynie kilkunastodniowy, testowy okres korzystania z aplikacji. Do przedłużenia okresu konieczne jest opłacenie wybranego planu abonamentowego. Rysunek : Upverter - Interfejs użytkownika Strona 8 z 9
SchematicLab udostępnia wszystkie swoje możliwości, z pewnymi ograniczeniami w darmowej wersji. Płatna wersja produktu różni się jedynie usunięciem z aplikacji pewnych ograniczeń (np. możliwą ilością osób dostępnych w projekcie). 5. Plany rozwoju Platforma SchematicLab rozwija się bardzo dynamicznie co daje autorom poczucie chęci rozbudowy rozwiązania o kolejne moduły. W ramach popularyzacji rozwiązania planowane są wykłady promujące aplikację na wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. 6. Informacja o dofinansowaniu projektu Projekt SchematicLab stworzenie innowacyjnej aplikacji do projektowania układów elektronicznych jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka POIG na lata 2007-2013 (nr projektu: UDA-POIG.08.01.00-22-225/12-00). Zadanie: promocja projektu (zakupu usług PR) zostało wykonane w ramach projektu: SchematicLab stworzenie innowacyjnej aplikacji do projektowania układów elektronicznych (nr projektu: UDA-POIG.08.01.00-22-225/12-00) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka POIG na lata 2007-2013 Strona 9 z 9