KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 2.3.2015 r. COM(2014) 654 final/2 ANNEXES 1 to 2 CORRIGENDUM This document corrects annexes 1 to 2 of document COM(2014)654 final of 16.10.2014 Concerns all language versions Correction of the figures on Bulgaria, Romania and former Yugoslav Republic of Macedonia ZAŁĄCZNIKI do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie odporności europejskiego systemu gazowego w krótkim okresie Przygotowanie na możliwe zakłócenia dostaw ze Wschodu jesienią i zimą 2014/2015 r. {SWD(2014) 322 final} {SWD(2014) 323 final} {SWD(2014) 324 final} {SWD(2014) 325 final} {SWD(2014) 326 final} PL PL
Załącznik 1: Szczegółowe zalecenia dla najbardziej dotkniętych państw członkowskich Państwo członkowskie Narażenie 1 Estonia 204 mln m³ 100 % Łotwa 39 mln m³ 15 % - Zapewnić wsparcie polityczne niezbędne do zawarcia kluczowych porozumień w sprawie wspólnych środków nadzwyczajnych dotyczących drażliwych kwestii, takich jak ilości gazu przeznaczone do podziału i rynki, na które powinny być skierowane. - Jak najszybciej przyjąć wspólny plan na wypadek sytuacji nadzwyczajnej oraz wspólny plan działań zapobiegawczych. - Do grudnia sfinalizować porozumienie z Litwą dotyczące dostaw gazu dla odbiorców chronionych z terminala LNG w Kłajpedzie w razie wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej. - Rozważyć zwiększenie poziomu zapasów przeznaczonych na przestawienie się na inne paliwo, aby zapewnić funkcjonowanie instalacji w trakcie oczekiwania na nowe dostawy paliw alternatywnych w sytuacji nadzwyczajnej. - Przeanalizować możliwość zastosowania alternatywnych rozwiązań rynkowych, takich jak umowy na usługi przerywane umożliwiające reagowanie na zapotrzebowanie na gaz lub łagodzenie niedoborów w przypadku zakłóceń. - Zapewnić dostęp stron trzecich do systemu gazowego pomimo odstępstw od trzeciego pakietu energetycznego. - Zapewnić wyraźną polityczną wolę przyspieszenia inwestycji w infrastrukturę, taką jak Balticconnector (estońsko-fiński gazociąg międzysystemowy) oraz regionalny terminal LNG. - Zapewnić wsparcie polityczne niezbędne do zawarcia kluczowych porozumień w sprawie wspólnych środków nadzwyczajnych dotyczących drażliwych kwestii, takich jak ilości gazu przeznaczone do podziału i rynki, na które powinny być skierowane. - Jak najszybciej przyjąć wspólny plan na wypadek sytuacji nadzwyczajnej oraz wspólny plan działań zapobiegawczych. - Zapewnić dostęp stron trzecich do instalacji magazynowej Inčukalns oraz do łotewskiego systemu 1 Brakujące ilości gazu na dotknięte państwo w razie równoczesnego odcięcia dostaw przez Rosję i wystąpienia fali mrozów w okresie 6 miesięcy (łączny niedobór w mln m³ i największy względny niedobór miesięczny w %). 1
Państwo członkowskie Narażenie 1 Litwa 693 mln m³ Finlandia Bułgaria 59 % 2255 mln m³ 100 % transportu gazu pomimo odstępstw od trzeciego pakietu energetycznego. - Rozważyć możliwość zastosowania rozwiązań rynkowych oraz środków po stronie popytu w celu złagodzenia skutków kryzysu. - Zmienić definicję odbiorców chronionych w taki sposób, aby dostosować ją do rozwiązań stosowanych w innych państwach członkowskich w regionie i do rozporządzenia (UE) nr 994/2010. - Zapewnić wsparcie polityczne niezbędne do zawarcia kluczowych porozumień w sprawie wspólnych środków nadzwyczajnych dotyczących drażliwych kwestii, takich jak ilości gazu przeznaczone do podziału i rynki, na które powinny być skierowane. - Jak najszybciej przyjąć wspólny plan na wypadek sytuacji nadzwyczajnej oraz wspólny plan działań zapobiegawczych. - Rozważyć zwiększenie poziomu zapasów przeznaczonych na przestawienie się na inne paliwo, aby zapewnić funkcjonowanie instalacji w trakcie oczekiwania na nowe dostawy paliw alternatywnych w sytuacji nadzwyczajnej. - Kontynuować modernizację gazociągu Kłajpeda Kurszany, aby zoptymalizować wykorzystanie terminala LNG w Kłajpedzie. - Zapewnić wsparcie polityczne niezbędne do zawarcia kluczowych porozumień w sprawie wspólnych środków nadzwyczajnych dotyczących drażliwych kwestii, takich jak ilości gazu przeznaczone do podziału i rynki, na które powinny być skierowane. - Jak najszybciej przyjąć wspólny plan na wypadek sytuacji nadzwyczajnej oraz wspólny plan działań zapobiegawczych. - Zapewnić możliwość przestawienia się na inne paliwo w sytuacjach kryzysowych poprzez usunięcie potencjalnych przeszkód utrudniających wymianę zapasów, w szczególności w zakresie logistyki. - Zapewnić wyraźną polityczną wolę przyspieszenia inwestycji w infrastrukturę, np. Balticconnector (estońsko-fiński gazociąg międzysystemowy) oraz regionalny terminal LNG. - Kontynuować budowę lokalnych terminali LNG (Turku, Pori, Tornio). 843 mln m³ - Podpisać protokół ustaleń w sprawie wymiany energii elektrycznej i gazu w sytuacji nadzwyczajnej z Grecją, koncentrując się na równowadze interesów. - Rozważyć podobną wymianę energii elektrycznej i gazu z Turcją. 2
Państwo członkowskie Narażenie 1 76 % Grecja 109 mln m³ 18 % Rumunia 1027 mln m³ 32 % Węgry 2170 mln m³ - Plan awaryjny dotyczący przestawienia się na inne paliwo na dużą skalę, obejmujący sektor kogeneracji i sektor grzewczy oraz przemysł. - Zakończyć budowę gazociągu międzysystemowego Rumunia-Bułgaria. - Podjąć zobowiązanie dotyczące umożliwiania przepływu gazu do byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii. - Zwiększyć przejrzystość sektora gazowego oraz przyspieszyć wdrażanie przepisów dotyczących rynku wewnętrznego, które mają wpływ na handel. - W ostateczności Komisja Europejska może rozważyć krótkoterminowe specjalne odstępstwo od prawodawstwa w dziedzinie ochrony środowiska dla elektrowni węglowej w Warnie. - Podpisać protokół ustaleń w sprawie wymiany energii elektrycznej i gazu w sytuacji nadzwyczajnej z Bułgarią, koncentrując się na równowadze interesów. - Plan awaryjny dotyczący przestawienia się na inne paliwo na dużą skalę, obejmujący sektor kogeneracji i sektor grzewczy oraz przemysł. - Zwiększyć bezpieczeństwo ekonomiczne planu awaryjnego w zakresie dostaw. - Rozważyć porozumienie z Turcją w celu zabezpieczenia dostaw gazu również w przypadku zakłóceń w dostawach. - Zdefiniować odbiorców chronionych zgodnie z rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa dostaw gazu. - Zakończyć budowę gazociągu międzysystemowego Rumunia-Bułgaria. - Podjąć współpracę z Mołdawią w sprawie warunków, na jakich mogą odbywać się dostawy gazu w sieci głównej. - Przeanalizować możliwości rumuńskiego systemu w zakresie zwiększenia przepustowości gazociągu międzysystemowego Węgry-Rumunia. - Publikować dane Romgazu dotyczące magazynowania na platformie na rzecz przejrzystości Gas Storage Europe. - Zwiększyć przejrzystość w sektorze energetycznym. - Zobowiązać się do rozwiązania problemów związanych z testowaniem gazociągu Słowacja-Węgry, aby umożliwić jego uruchomienie 1 stycznia 2015 r. - Zawrzeć porozumienie z krajami sąsiadującymi umożliwiające pełne wykorzystanie (odbieranie i wysyłanie 3
Państwo członkowskie Narażenie 1 35 % Chorwacja 41 mln m³ gazu) gazociągów międzysystemowych na warunkach rynkowych i w oparciu o zasadę solidarności w razie sytuacji nadzwyczajnej naruszającej bezpieczeństwo dostaw. W związku z tym należy odpowiednio wdrożyć aspekty związane z bezpieczeństwem dostaw zawarte w umowie międzyrządowej z Chorwacją, umożliwiając również odwrócony przepływ na Węgry. - Poddać ponownej ocenie wysoki odsetek odbiorców chronionych. - Odpowiednio wdrożyć aspekty związane z bezpieczeństwem dostaw zawarte w umowie międzyrządowej z Węgrami, umożliwiając również odwrócony przepływ do tego kraju. 12 % 4
Załącznik 2: Szczegółowe zalecenia dla państw będących stronami Traktatu o Wspólnocie Energetycznej Państwa będące stronami Bośnia i Hercegowina była jugosłowiańska republika Macedonii Narażenie 139 100 % 128 100 % - Zwiększyć zapasy oleju opałowego, aby umożliwić odejście od produkcji ciepła z gazu do końca listopada 2014 r. - Stosować definicję odbiorców chronionych o ograniczonym zakresie i umożliwić otwarcie rynku na poziomie krajowym w odniesieniu do rynków gazu i energii elektrycznej, przede wszystkim dla odbiorców niebędących gospodarstwami domowymi, do końca listopada 2014 r. - Do stycznia 2015 r. podjąć poważne reformy sektora gazowego na szczeblu krajowym, aby umożliwić dostęp stron trzecich do wszystkich podmiotów i rozdział operatorów zajmujących się obrotem energią elektryczną od operatorów prowadzących działalność przesyłową, co powinno doprowadzić do zwiększenia elastyczności wykorzystania infrastruktury. - Włączyć się we współpracę z Serbią i Węgrami w celu opracowania i wdrożenia przepisów technicznych dotyczących skoordynowanej obsługi systemu dostępu stron trzecich do istniejących gazociągów. Rozpocząć konsultacje w listopadzie 2014 r. - Bezpośrednie zużycie gazu przez gospodarstwa domowe jest niewielkie, dlatego, aby umożliwić przestawienie się na inne paliwo, należy zagwarantować dostawy oleju opałowego na warunkach rynkowych (listopad 2014 r.). - Dla każdego zakładu przemysłowego przygotować plany redukcji zużycia gazu, które mogłyby być stosowane w sytuacji nadzwyczajnej (listopad 2014 r.). - Ze względu na duży udział przemysłu w zużyciu, konieczne jest wprowadzenie definicji odbiorców chronionych gazu, która powinna obejmować wyłącznie gospodarstwa domowe i najbardziej wrażliwe sektory (takie jak administracja publiczna). Należy także umożliwić pełne otwarcie rynku na poziomie krajowym w odniesieniu do rynków energii elektrycznej i gazu przynajmniej dla odbiorców niebędących gospodarstwami domowymi (styczeń 2015 r.). 5
Państwa będące stronami Narażenie Mołdawia Brak danych Serbia 631 64 % - Szczegółowo określić możliwości, jakie oferują środki po stronie popytu (zmniejszenie konsumpcji, przestawienie na olej do produkcji ciepła oraz na energię elektryczną) na poziomie poszczególnych przedsiębiorstw, a także w sektorze gospodarstw domowych i administracji publicznej. Do listopada 2014 r. włączyć powyższe do przygotowywanego obecnie planu działania. - Udzielić wszelkich zezwoleń i licencji, które są niezbędne do eksploatacji gazociągu Jassy Ungheni między Rumunią a Mołdawią, stosować niedyskryminacyjne taryfy do importu z Rumunii. Zakończyć te działania do listopada 2014 r. - Jak najszybciej podjąć niezbędne prace budowlane, aby połączyć sieć dystrybucji gazu z gazociągiem międzysystemowym na terytorium Mołdawii. - Podjąć współpracę z Ukrainą i Rumunią w sprawie warunków, na których państwa te byłyby skłonne dostarczać Mołdawii gaz z głównych sieci gazociągów. Zwrócić się do Ukrainy o określenie warunków dostępu do magazynu i użytkowania pojemności magazynowej w Bogorodczanach (Ukraina Zachodnia). Rozpocząć konsultacje w listopadzie 2014 r. - Precyzyjnie i realistycznie określić zakres ograniczeń, które potencjalnie mogą dotknąć sektorów przemysłowych; ograniczyć grupę odbiorców chronionych wyłącznie do gospodarstw domowych i najbardziej wrażliwych sektorów (do końca listopada 2014 r.). - Do stycznia 2015 r. wdrożyć rozdział i zapewnić rzeczywisty dostęp stron trzecich do niewykorzystanych zdolności istniejących gazociągów i instalacji magazynowych do przechowywania gazu zgodnie ze szczegółowymi przepisami trzeciego pakietu. - Rozpocząć współpracę z Węgrami oraz z Bośnią i Hercegowiną w celu opracowania i wdrożenia przepisów technicznych dotyczących skoordynowanej obsługi systemu dostępu stron trzecich. Rozpocząć konsultacje w listopadzie 2014 r. - Poczynić wszelkie kroki, które są konieczne do rozpoczęcia budowy gazociągu międzysystemowego Bułgaria-Serbia i jego uruchomienia w 2015 r. 6
Państwa będące stronami Narażenie Ukraina Czarnogóra, Kosowo* i Albania 5000 mln - Zawrzeć satysfakcjonujące dla obu stron porozumienie w sprawie wznowienia dostaw gazu z Rosji na m³ 2 Ukrainę w okresie zimowym na podstawie wniosku w sprawie tymczasowego pakietu zimowego, który Komisja przedstawiła w trakcie będących w toku rozmów trójstronnych (do października 2014 r.). - Pilnie zwiększyć krajowe zapasy paliwa; równocześnie przeanalizować wszelkie możliwe sposoby zwiększenia dostaw gazu ze źródeł wewnętrznych i poprzez import (do listopada 2014 r.). - W ramach krajowego planu awaryjnego w zakresie energetyki zbadać wszelkie możliwości, jakie oferują środki po stronie popytu oraz przestawienie się na inne paliwo, w odniesieniu do systemów ciepłowniczych, różnych sektorów przemysłu, gospodarstw domowych i administracji publicznej (do października 2014 r.). - Dokonać przeglądu i aktualizacji wszystkich procedur awaryjnych w poszczególnych sektorach energetycznych, z uwzględnieniem szczególnych zagrożeń w nadchodzącym okresie zimowym, zgodnie z zaleceniami krajowego planu na wypadek sytuacji nadzwyczajnej w zakresie energetyki (do października 2014 r.). - Kontynuować w trybie pilnym reformy sektora gazowego, w tym w zakresie otwierania rynków gazu i energii elektrycznej, eksploatacji gazociągów i instalacji magazynowych oraz rozdziału (do stycznia 2015 r.). Brak - W związku z brakiem gazu ziemnego w bilansie energetycznym Czarnogóry, Kosowa* i Albanii skutki danych zakłóceń w dostawach gazu mogą być jedynie pośrednie przez wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną na poziomie regionalnym. Komisja zaleca uważne monitorowanie sytuacji w zakresie popytu i podaży na rynku energii elektrycznej. 2 Zgodnie z oceną narażenia dokonaną przez Ukrainę w sprawozdaniu krajowym. 7