Ubóstwo energetyczne i odbiorca wrażliwy - - okiem regulatora rynku energii

Transkrypt

1 Ubóstwo energetyczne i odbiorca wrażliwy - - okiem regulatora rynku energii Zofia Janiszewska Departament Promowania Konkurencji Urząd Regulacji Energetyki Warszawa, dnia 10 września 2010 r.

2 Zobowiązania pochodzące z prawa UE Ubóstwo energetyczne 1. wprowadzenie ogólnej definicji: gospodarstwo domowych, które nie jest w stanie ogrzać domu do poziomu akceptowalnego, opartego na wartościach referencyjnych (WHO) + delegacja dla krajów członkowskich 2. kraje członkowskie opracują i przedstawią Komisji Europejskiej krajowe programy działania w sprawie ubóstwa energetycznego - celem jest ograniczanie skali tego zjawiska

3 Zobowiązania pochodzące z prawa UE Odbiorca wrażliwy (PE): 1. kraje członkowskie określą kategorię odbiorców wrażliwych, zapewnią realizację praw i obowiązków związanych z tą kategorią odbiorców i będą chronić odbiorców końcowych na obszarach odległych 2. kraje członkowskie zapewnią, że pewne kategorie społeczeństwa (emeryci, niepełnosprawni) podlegają ochronie przez wstrzymaniem dostaw w pewnych okresach (np. zimą) 3. kraje członkowskie włączą do katalogu narzędzi ochrony także środki związane z realizacją płatności - stosowane systemy przedpłatowe mają odzwierciedlać rzeczywiste zużycie

4 Kto jest odbiorcą wrażliwym społecznie - ramy definicyjne UE Odbiorcy, którzy na podstawie prawa krajowego są chronieni w relacjach z dostawcami. Są to odbiorcy w gospodarstwach domowych oraz ew. małe i średnie przedsiębiorstwa (małe przedsiębiorstwa zatrudniają mniej niż 50 osób i mają roczny obrót na sumę bilansową nie przekraczającą 10 mln EUR, dyrektywa 2009/72/WE). Są to odbiorcy, którzy z różnych przyczyn, nie mają możliwości opłacenia rachunku. Nie są to odbiorcy, którzy mogą opłacać rachunki tylko nie chcą ich opłacić lub którzy zapomnieli zapłacić

5 Kto jest odbiorcą wrażliwym w Unii Europejskiej - raport ERGEG ERGEG wskazuje, że odbiorcy wrażliwi to odbiorcy zdefiniowani w prawie krajowym jako osoby podlegające ochronie w odniesieniu do ich stosunków ze sprzedawcami energii. (np. osoby niepełnosprawne, przewlekle chore, emeryci, osoby o niskich dochodach oraz osoby mieszkające na obszarach odległych). Dokument ERGEG Status review of definitions of vulnerable customer, default supplier and supplier of last resort Ref: E09- CEM-26-04, 16 July 2009 *

6 Kto jest odbiorcą wrażliwym w Unii Europejskiej - raport ERGEG W państwach członkowskich UE funkcjonują różne definicje oraz kryteria kwalifikacji odbiorców do grupy odbiorców wrażliwych społecznie, zaś niektóre państwa w ogóle takiej definicji, czy też kryteriów nie wypracowały, realizując zapisy dyrektyw poprzez inne rozwiązania np. w formie ochrony przed odłączeniem od sieci. (Belgia, Czechy, Estonia, Finlandia, Francja, WB, Węgry, Irlandia, Włochy, Norwegia, Rumunia, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Holandia) tylko 8 z 27 państw powszechnie używa terminu odbiorca wrażliwy społecznie (Belgia, Bułgaria, WB, Grecja, Węgry, Irlandia, Włochy i Słowenia) Tylko 10 z 27 państw posiada systemowe rozwiązania dla odbiorców wrażliwych społecznie w odniesieniu do sektora energetycznego oparte w przepisach krajowych (Belgia, Bułgaria, Francja, WB, Grecja, Irlandia, Rumunia, Włochy, Słowenia i Hiszpania)

7 Czy istnieje dedykowany system ochrony ekonomicznej dla wybranych grup odbiorców (wrażliwych)

8 Kto jest objęty tym systemem (definicja) A wszystkie gospodarstwa domowe z niskim dochodem B starsi ludzie (np. 60+) z niskim dochodem C wszyscy starsi ludzie D gospodarstwa domowe z dziećmi i niskim dochodem E wszystkie gospodarstwa domowe z dziećmi F wszystkie gospodarstwa domowe G niepełnosprawni z niskim dochodem H wszyscy niepełnosprawni I inne

9 Kto jest objęty tym systemem (definicja) A wszystkie gospodarstwa domowe z niskim dochodem B starsi ludzie (60+) z niskimdochodem C wszyscy starsi ludzie D gospodarstwa domowe z dziećmi i niskim dochodem E niepełnosprawni z niskim dochodem F wszyscy niepełnosprawni IG inne

10 Jaki odsetek mieszkańców kwalifikuje się, a jaki pobiera należną pomoc

11 Narzędzia wsparcia: Kto jest odbiorcą wrażliwym w Unii Europejskiej :- raport ERGEG Włochy, Hiszpania upust od taryf sieciowych, Austria dopłaty na ogrzanie mieszkania, Wlk Brytania taryfy socjalne, rabaty, pomoc społeczna, granty rządowe na poprawę efektywności zużycia dla odbiorców ubogich i starszych, Irlandia subsydia na zakup 2400 kwh rocznie, Belgia (Flandria) rocznie 100 kwh na osobę oraz dodatkowo 100 kwh na gospodarstwo domowe bez opłat, W wielu krajach wsparcie ogólne w ramach pomocy społecznej.

12 Jednocześnie jednak: Kto jest odbiorcą wrażliwym w Unii Europejskiej - raport ERGEG - istnieją narzędzia wsparcia pozaekonomicznego (np. gwarancja dostaw w okresach ochronnych, wizyty doradcy w sprawie oszczędnego zużycia energii), - istnieją programy CSR, w ramach których pomoc realizowana jest przez same przedsiębiorstwa, - w większości krajów funkcjonuje wsparcie dla tych odbiorców wrażliwych, którzy są równocześnie klientami pomocy społecznej,

13 Zobowiązania pochodzące z prawa UE - co to oznacza? - zdaniem regulatora przyjęcie planów działań na rzecz walki z ubóstwem energetycznym w ramach polityki społecznej, polityki związanej z poprawą efektywności energetycznej oraz szeroko rozumianej polityki gospodarczej - środki ochrony przed odłączeniem od sieci (i wstrzymaniem dostaw), szczególnie w okresie chronionym (m.in. zimowym), podjęcie działań na rzecz ochrony odbiorców wrażliwych na obszarach niskozurbanizowanych, utrzymanie regulacji cen energii dla gospodarstw domowych do czasu wdrożenia rozwiązań w zakresie ochrony odbiorcy wrażliwego, realizacja programów na rzecz wzrostu efektywności zużycia energii przez odbiorców wrażliwych ((współ)finansowanie/ulgi, poradnictwo),

14 Zobowiązania pochodzące z prawa UE - co to oznacza? - zdaniem regulatora postęp technologiczny w energetyce (w tym sieci inteligentne), wdrożenie wymaganych narzędzi wzmacniających pozycję konsumenta na rynku energii i zapewnienie odbiorcy wrażliwemu możliwości udziału w rynku energii - umożliwienie zamiany sprzedawcy, - uczytelnienie rachunków, - wdrożenie tanich (lub nieodpłatnych) mechanizmów pozasądowego rozwiązywania sporów (ADR), - udostępnienie informacji, - udostępnienie narzędzia służącego porównywaniu ofert,

15 Dziękuję za uwagę Warszawa 2010