SZKOŁA MUZYCZNA I ST. NR 1 W KRAKOWIE IM. STANISŁAWA WIECHOWICZA SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA NR 1 IM. STANISŁAWA WIECHOWICZA W KRAKOWIE PROGRAM NAUCZANIA dla SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA CZTEROLETNI CYKL NAUCZANIA PRZEDMIOT GŁÓWNY - KONTRABAS (w oparciu o program nauczania mgr Jerzego Porosło nauczyciela w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. im. F. Chopina w Nowym Sączu) opracowanie: mgr Witold Stryszowski
Zajęcia edukacyjne dla przedmiotu głównego akordeon realizowane są zgodnie z podstawami programowymi kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego 1 pkt. 1 muzyk (symbol cyfrowy: 347 [04] zał. 1) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY z dnia 8 marca 2004 r. (Dz. U. z dnia 26 marca 2004 r.) I. UWAGI WSTĘPNE 1. CELE DYDAKTYCZNO WYCHOWAWCZE Nauczanie gry na instrumencie stanowi podstawowy element wykształcenia muzycznego umożliwiaj ący: rozwijanie podstaw techniki instrumentalnej, kształcenie odtwórczej pamięci muzycznej kształtowanie wrażliwości na środki wyrazu muzycznego i na jakość dźwięku kształcenie słuchu, wyobraźni muzycznej, umiejętności interpretacyjnych rozwijanie poczucia rytmu, umiejętności czytania nut a vista muzykowanie kameralnego przygotowanie ucznia do samodzielnej pracy w domu praktykę estradową z uwzględnieniem: - obycia estradowego - techniki koncentracji - techniki pokonywania tremy - technik zapamiętywania - krytycznej oceny wykonywanego utworu. 2. OCENA PRACY UCZNIA W procesie nauczania obowiązuje stała kontrola i ocena pracy ucznia. Na każdej lekcji nauczyciel ocenia przygotowanie przez ucznia pracy domowej jego postępy i zaangażowanie w czasie zajęć. 2
I ROK NAUCZANIA WIADOMOŚCI PODSTAWOWE I ZADANIA TECHNICZNE opis budowy instrumentu i smyczka pielęgnacja i strojenie instrumentu postawa przy instrumencie prowadzenie smyczka po pustych strunach prawidłowy układ lewej ręki nazwy nut w kluczu basowym nauka prawidłowej zmiany pozycji gra w zakresie I III pozycji; wartości nut do szesnastek włącznie, triole i rytm punktowany dynamika w zakresie p-f, crescendo i decrescendo artykulacja: detaché całym smyczkiem i połową, legato po 2, ewentualnie 4 dźwięki w obrębie jednej oktawy tempo: wolne i umiarkowane akordy rozłożone I, IV, V MATERIAŁ NAUCZANIA - SZKOŁY, ĆWICZENIA, ETIUDY J. Eichstadt: Szkoła na kontrabas, cz. I L. Montag: Kontrabass-Schule, cz. I W. Gadziński: Wybór etiud na kontrabas, zeszyt 1 W. Chomienko: Etiudy dla początkujących kontrabasistów UTWORY Z TOWARZYSZENIEM FORTEPIANU J. S. Bukalski: Drobiazgi kontrabasowe J. Kolasiński: Trzy utwory na kontrabas J. Eichstadt: Dodatek do Szkoły na kontrabas L. Rakow: Chrestomatia dla kontrabasa WYMAGANIA EDUKACYJNE opanowanie gry w pozycjach I III gamy, pasaże, etiudy drobne utwory SPRAWDZENIE UMIEJĘTNOŚCI PO I ROKU NAUCZANIA Egzamin końcoworoczny: para gam jednoimiennych w obrębie oktawy, etiuda i 2 utwory z towarzyszeniem fortepianu (program wykonywany z pamięci) 3
II ROK NAUCZANIA WIADOMOŚCI I ZADANIA TECHNICZNE zarys historii instrumentu kształtowanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia układ aparatu gry doskonalenie doskonalenie prawidłowych zmian pozycji utrwalenie gry w zakresie I III pozycji poznawanie kolejnych pozycji: IV V gra w zakresie I V pozycji; wartości nut do szesnastek włącznie, triole i rytm punktowany dynamika w zakresie p4, crescendo i decreseendo strojenie kontrabasu flażoletami artykulacja: detaché całym smyczkiem, legato po 2 i 4 dźwięki w obrębie jednej oktawy, portato i staccato po 2 dźwięki tempo: wolne i umiarkowane akordy rozłożone I, IV, V MATERIAŁ NAUCZANIA - SZKOŁY, ĆWICZENIA, ETIUDY J. Eichstadt: Szkoła na kontrabas, cz. I L. Montag: Kontrabass-Schule, cz. I W. Gadziński: Wybór etiud na kontrabas, zeszyt 1 W. Chomienko: Etiudy dla początkujących kontrabasistów UTWORY Z TOWARZYSZENIEM FORTEPIANU J. S. Bukalski: Drobiazgi kontrabasowe J. Kolasinski: Trzy utwory na kontrabas J. Eichstadt: Dodatek do Szkoły na kontrabas L. Rakow: Chrestomatia P. Mazur: Drobne utwory na kontrabas WYMAGANIA EDUKACYJNE opanowanie gry w pozycjach I V gamy, pasaże, etiudy drobne utwory EGZAMIN PROMOCYJNY dwie gamy: dur, moli do V pozycji wraz z trójdźwiękami etiuda (z pamięci) dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu (z pamięci) 4
III ROK NAUCZANIA WIADOMOŚCI I ZADANIA TECHNICZNE nauka obycia estradowego i pokonywanie tremy rozwijanie pamięci muzycznej wzrokowej, manualnej, intelektualnej rozwijanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia doskonalenie prawidłowych zmian pozycji utrwalenie gry w zakresie I V poznawanie kolejnych pozycji VI VIII artykulacja: detaché całym smyczkiem, legato po 2 i ewentualnie 4 dźwięki w obrębie dwóch oktaw tempo: wolne, umiarkowane i szybkie akordy rozłożone I, IV, V MATERIAŁ NAUCZANIA - SZKOŁY, ĆWICZENIA, ETIUDY J. Eichstadt: Szkoła na kontrabas, cz. II L. Montag: Kontrabass-Schule W. Gadziński: Wybór etiud na kontrabas, zeszyt 1 W. Chomienko: Etiudy dla początkujących UTWORY Z TOWARZYSZENIEM FORTEPIANU J. Eichstadt: Dodatek do Szkoły na kontrabas Z. Marczyński: Taniec słoni L. Rakow: Chrestomatia P. Mazur: Drobne utwory na kontrabas WYMAGANIA EDUKACYJNE opanowanie gry w pozycjach I VIII gamy, pasaże, etiudy utwory z towarzyszeniem fortepianu EGZAMIN PROMOCYJNY dwie gamy: dur, moli do VIII pozycji wraz z trójdźwiękami etiuda (z pamięci) dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu (z pamięci) 5
WIADOMOŚCI I ZADANIA TECHNICZNE IV ROK NAUCZANIA doskonalenie obycia estradowego wdrażanie ucznia do działalności koncertowej ćwiczenie a vista prostych utworów doskonalenie pamięci muzycznej poznawanie problemów interpretacyjnych utworów utrwalanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia dalsze doskonalenie prawidłowych zmian pozycji utrwalenie gry w zakresie VI VIII poznawanie kolejnych pozycji IX XII oraz ew. pozycji kciukowych czytanie nut w kluczu tenorowym posługiwanie się flażoletami naturalnymi w dolnej połowie struny artykulacja detaché całym smyczkiem legato po 4, 6 i ew. 8 dźwięków w obrębie dwóch oktaw z zastosowaniem różnych rodzajów smyczkowania, staccato i portato do 4 dźwięków tempo: wolne, umiarkowane, szybkie akordy rozłożone 1,1V, V MATERIAŁ NAUCZANIA - SZKOŁY, ĆWICZENIA, ETIUDY J. Eichstadt: Szkoła na kontrabas, cz. II L. Montag: Kontrabass-Schule W. Gadziński: Wybór etiud na kontrabas, zeszyt 1 i 2 UTWORY Z TOWARZYSZENIEM FORTEPIANU J. Eichstadt: Dodatek do Szkoły na kontrabas Z. Marczyński: Taniec słoni L. Rakow: Chrestomatia W. Gadziński: Miniatury na kontrabas L. Montag: Utwory kompozytorów węgierskich P. Mazur: Drobne utwory na kontrabas P. Mazur: Zbiór miniatur na kontrabas L. Jelicz: Dwa tańce na kontrabas F. Farkas: Sonatina w ludowym stylu B. Marcello: Sonata e B. Marcello: Sonata F J. Galiard: Sonata F WYMAGANIA EDUKACYJNE 6
opanowanie gry w pozycjach VIII XII i ew. kciukowych gamy, pasaże, etiudy utwory z towarzyszeniem fortepianu EGZAMIN KOŃCZĄCY SZKOŁĘ dwie gamy: dur, moll do XII pozycji wraz z trójdźwiękami 2 etiudy o różnych problemach (z pamięci) dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu (w przypadku ucznia szczególnie uzdolnionego 2 części sonaty o średnim stopniu trudności wykonane z pamięci) 7
Kryteria oceniania Podstawowymi kryteriami ocen jest: spełnienie wymagań programowych dla danego roku postępy w zdobywaniu umiejętności technicznych i muzycznych opanowanie repertuaru systematyczność i pilność ucznia wykonanie programu z pamięci Pracę ucznia ocenia się według następujących kryteriów: ocenę celującą otrzymuje uczeń, będący laureatem konkursów i przesłuchań, prezentuje grę bezbłędną muzycznie i technicznie oraz ciekawą artystycznie. Ponadto wykazuje się nienaganną i wzorową postawą w zakresie kultury osobistej oraz poszanowania instrumentów i mienia szkolnego. ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń który, prezentuje grę bezbłędną technicznie i muzycznie, opanował zakres materiału obowiązujący w danej klasie ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował materiał nauczania danej klasy według obowiązującego programu, i prezentuje grę poprawną techniczne i muzyczne ocenę dostateczną otrzymuje uczeń który, wykonał program z niedociągnięciami muzyczno technicznymi, intonacyjnymi i pamięciowymi lecz opanował grę na instrumencie umożliwiającą postępy w dalszej nauce przy systematycznej pracy, ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który nie opanował minimum programowego w danej klasie, jego wykonanie utworów charakteryzuje się brakami techniczno muzycznymi, jednak nie wykluczającymi postępów przy dalszej systematycznej pracy, ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował minimum materiału przewidzianego w programie nauczania danej klasy oraz nie rokuje nadziei na dalszy rozwój muzyczno artystyczny nawet przy intensywnej pracy Uczeń wykonuje program egzaminacyjny z pamięci. W przypadku niespełnienia tego wymagania jego ocenę obniża się o jedną notę niżej. 8