Wstęp Wymiarowanie Rodzaje linii rysunkowych i ich przeznaczenie 1. linia ciągła cienka linie pomocnicze, kreskowanie przekrojów, linie wymiarowe, 2. linia ciągła gruba krawędzie widoczne 3. linia kreskowa krawędzie niewidoczne 4.linia punktowa osie symetrii, Linia ciągła gruba jest trzy razy grubsza niż pozostałe. Zasady wymiarowania Podstawy 1. Ustaw detal do wymiarowania względem arkusza. 2. Wynieś zarys krawędzi na dół i prawą stronę poza kontur detalu / o ile to możliwe/. 3. Zdecyduj - wspólna baza czy łańcuch wymiarowy 4. Linie wymiarowe zakończ grotami, groty muszą dolegać do pomocniczej linii wymiarowej, pomocnicza linia wymiarowa musi być przeciągniętą za grot 2 mm. 5. Wartość wymiaru wpisz nad linią wymiarową w ok. 1/2 długości, wysokość cyfr 5 mm. 6. Wymiary podaj w milimetrach bez podania jednostki. 7. Cyfry wpisuj w podstawowym położeniu arkusza i po jednokrotnym obróceniu o kat 90 stopni zgodnie z ruchem wskazówek zegara. 8. Linie wymiarowe nie mogą być przecięte inną linią. 9. Wymiary nie mogą być powtarzane, pomiń wymiary oczywiste. 10. Łańcuch wymiarowy nie może być zamknięty. Wymiarowanie otworów 11. Wymiar średnicy poprzedź znakiem fi 12. Określ miejsce wbicia cyrkla względem konturu detalu. 13. Duże średnice wymiaruj na detalu. Wymiarowanie łuków 14. Wymiar promienia łuku poprzedź literą R. 15. Określ miejsce wbicia cyrkla względem konturu detalu. Inne zalecenia 16. Odległości między liniami wymiarowymi 7 mm. 17. Elementy symetryczne wymiaruj względem osi symetrii. W Rys. 2 Wymiarowanie łańcuch wymiarowy W Rys. 3 Wymiarowanie względem osi symetrii Postępowanie przy wymiarowaniu W Rys. 4 Detal do zwymiarowania Przykłady wymiarowania W detalu wyróżniamy: 1) skos 2) łuk 3) koło W Rys. 5 W Rys. 1 Wymiarowanie wspólna baza SZa 98 strona 1 Rysunek techniczny
Wymiarowanie Wymiarowanie skosu W Rys. 6 W Rys. 7 Wymiarowaie łuku: określamy względem krawędzi miejsce wbicia cyrkla, podajemy promień łuku W Rys. 10 Detal zwymiarowany Wymiarowanie koła: określamy względem krawędzi miejsce wbicia cyrkla, podajemy średnicę koła W Rys. 11 Detal zwymiarowany W Rys. 8 Połączmy poprzednio naniesione wymiary dodajmy wymiary gabarytowe W Rys. 9 SZa 98 strona 2 Rysunek techniczny
Rzutowanie Rzutowanie na trzy płaszczyzny Przeciągamy linie pomocnicze z płaszczyzny (I) na płaszczyzny (II) i (III) Rzut aksonometryczny prostopadłościanu Bryłę do rzutowania ustawiamy tak aby: a) była jednakowo oddalona od wszystkich rzutni b) jej krawędzie były równoległe lub prostopadłe do krawędzi rzutni Postępowanie przy rzutowaniu 1. Narysuj widok główny bryły na płaszczyźnie I 2. Przeciągnij linie pomocnicze na płaszczyzny II i III 3. Narysuj widok bryły z góry na płaszczyźnie II 4. Przeciągnij linie pomocnicze z płaszczyzny II na III ( do krawędzi poziomo, od krawędzi kąt 45o do krawędzi, od krawędzi pionowo do góry) 5. Narysuj widok bryły z boku na płaszczyźnie III Przykładowe rzutowanie bryły na trzy płaszczyzny Bryła II Wykonujemy rzutowanie na płaszczyznę poziomą (II) zgodnie z wcześniej przyjętym kierunkiem rzutowania III I Numery strzałek odpowiadają numerom rzutni i pokazują przyjęte kierunki rzutowania Przeciągamy linie pomocnicze z płaszczyzny (II) na płaszczyznę (III) Wykonujemy rzutowanie na płaszyznę pionową (I) zgodnie z wcześniej przyjętym kierunkiem rzutowania Wykonujemy rzutowanie na płaszczyznę boczną lewą (III) zgodnie z wcześniej przyjętym kierunkiem rzutowania Otrzymaliśmy rzut bryły z rys 2 na trzy płaszczyzny SZa 98 strona 3 Rysunek techniczny
Przykłady brył i ich rzutów na trzy płasczyzny Rzutowanie Rzut aksonometryczny bryły z RZ Rys. 9 Rzut bryły na trzy płaszczyzny Rzut aksonometryczny bryły z rys 7 Rzut na trzy płaszczyzny bryły Rzut aksonometryczny bryły z RZ Rys. 11 Rzut bryły na trzy płaszczyzny SZa 98 strona 4 Rysunek techniczny
Przekroje Przekroje 1. Obowiązują dotychczas poznane zasady rzutowania na trzy płaszczyzny. 2. Ślad płaszczyzn tnącej oznaczamy parą liter wielkich, litery powtarzamy nad rzutem przekroju. 3. Na płaszczyżnie pionowej (I) rysujemy rzut przekroju wzdłuż, na płaszczyżnie poziomej (II) rysujemy widok bryły z góry, na płaszczyznie bocznej (III) rysujemy rzut przekroju w poprzek 4. Na rzutach przekrojów nie zaznaczamy krawędzi niewidocznych P Rys.4 Rzut przekroju bryły i widoku bryły z góry P Rys. 1 Rzut aksonometryczny bryły P Rys. 2 Zaznaczenie płaszczyzny A-A tnącej bryłę wzdłuż P Rys. 5 poprzek Zaznaczenie płaszczyzny B-B tnącej w P Rys. 3 Widok bryły przeciętej odrzucona część przednia P Rys.6 Widok bryły po przekrojeniu i odrzuceniu części bryły SZa 98 strona 5 Rysunek techniczny
Przekroje Przekroje stopniowe Bryłę kroimy płaszczyznami przesuniętymi względem siebie, tak że przecinają one bryłę w różnych miejscach. Ślad przejścia płaszczyzny zaznaczamy na widoku z góry. P Rys.7 Rzuty przekrojów wzdłuż i w poprzek i widoku bryły z góry P Rys.11 Bryła niesymetryczna z różnie rozłożonymi zagłębieniami P Rys.8 Bryłę przekroimy wzdłuż a w poprzek przez środek otworu P Rys.12 Przecięcie bryły dwiema równolegle przesuniętymi płaszczyznami ukaże zagłębienia P Rys.13 Rzyt aksonometryczny przekroju stopniowego bryły P Rys.9 Rzut aksonometryczny przekroju bryły wzdłuż P Rys.14 Rzuty przekroju i widoku bryły P Rys.10 Rzuty przekrojów bryły wzdłuż i w poprzek i widoku bryły z góry SZa 98 strona 6 Rysunek techniczny