Wytyczne PL 1001 15 maja, 2009 r. Wytyczne Oceny przy certyfikacji wyrobów dla IGWP Rury o trzywarstwowej ściance strukturalnej z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U) przeznaczone do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji poza konstrukcjami budynków. Typ A z jednorodną warstwą środkową Zatwierdzone do ankiety przez Polską Radę Ekspertów ds. Tworzyw Sztucznych 15-05-2009 r. Wydanie: Kiwa N.V.
Przedmowa Kiwa Niniejsze Wytyczne Oceny, w języku polskim, zostały przygotowane przez Radę Ekspertów, która reprezentuje strony zainteresowane obszarem Rury o ściance strukturalnej z PVC-U przeznaczone do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji poza konstrukcjami budynków. Rada Ekspertów podaje wytyczne spełnienia warunków certyfikacji, i jeśli jest to konieczne, nowelizuje Wytyczne Oceny. Gdziekolwiek w niniejszych wytycznych występuje termin Rada Ekspertów, oznacza to wyżej opisaną Radę Ekspertów. W procesie certyfikacji wyrobów Kiwa będzie stosowała niniejsze Wytyczne Oceny łącznie z polskimi przepisami dotyczącymi certyfikacji wyrobów, uwzględnionymi przez Kiwa. Przepisy te określają metody stosowane przez Kiwa w celu przeprowadzenia niezbędnych badań przed wydaniem certyfikatu wyrobu oraz metody inspekcji zewnętrznej. Niniejsze Wytyczne Oceny powinny być nowelizowane przez pełniącą obowiązki w danym czasie Radę Ekspertów przynajmniej co 5 lat, ale nie później niż do 30 kwietnia 2014 r. Zatwierdzenie Niniejsze Wytyczne Oceny zostały zatwierdzone przez Kiwa 2009 r. Kiwa N.V. Certyfikacja i inspekcja Holandia Tel. ++31 70 414 44 00 Fax ++31 70 414 44 20 www.kiwa.nl 2009 r. Kiwa N.V. Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone. Żadna część niniejszej publikacji nie może być powielana i/lub publikowana za pomocą druku, fotokopii, mikrofilmu lub w jakikolwiek inny sposób bez wcześniejszej pisemnej zgody wydawcy. Wykorzystanie niniejszych Wytycznych Oceny w jakimkolwiek celu będzie możliwe po zawarciu pisemnej umowy z Kiwa, w której uzgodnione zostaną prawa dotyczące ich wykorzystania.
Spis treści 1 Wprowadzenie 3 1.1 Postanowienia ogólne 3 1.2 Zakres stosowania 3 1.3 Akceptacja raportów badań dostarczonych przez dostawcę 3 1.4 Certyfikat 3 2 Terminologia 4 2.1 Definicje ogólne 4 2.2 Terminologia i definicje geometryczne 4 2.3 Symbole 5 2.4 Skróty 5 3 Wymagania i metody badań 6 3.1 Postanowienia ogólne 6 3.2 Wymagania dotyczące połączeń systemów przewodów rurowych 6 3.3 Pierścienie uszczelniające 6 3.4 Właściwości materiału 7 3.5 Wygląd i barwa 7 3.6 Cechy geometryczne 7 3.7 Właściwości fizyczne 8 3.8 Właściwości mechaniczne 11 3.9 Cechowanie na potrzeby certyfikacji rur 11 4 Wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością 12 4.1 Postanowienia ogólne 12 4.2 Pełnomocnik ds. systemu zarządzania jakością 12 4.3 Wewnętrzna kontrola jakości/plan jakości 12 4.4 Procedury i instrukcje robocze 12 4.5 Pozostałe wymagania systemu zarządzania jakością 12 5 Zestawienie badań i inspekcji 13 5.1 Program badań 13 5.2 Ocena systemu zarządzania jakością 13 6 Umowa na przeprowadzenie certyfikacji 14 6.1 Postanowienia ogólne 14 6.2 Personel certyfikujący 14 6.3 Częstotliwość inspekcji zewnętrznych 15 7 Wykaz norm i dokumentów powołanych 16 Załącznik A: Wzór planu IQC 17 Załącznik B: Certyfikat wyrobu IGWP 18 2 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
1 Wprowadzenie 1.1 Postanowienia ogólne Niniejsze Wytyczne Oceny zawierają wszystkie istotne wymagania na podstawie, których Kiwa wyda i utrzyma Certyfikat Wyrobu IGWP dla rur o ściance strukturalnej z PVC-U, przeznaczonych do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji. Podczas realizacji postępowania certyfikacyjnego Kiwa jest zobowiązana do spełnienia zasad podanych w rozdziale Umowa na przeprowadzenie certyfikacji. 1.2 Zakres stosowania Wyroby - rury typu A - opisane w niniejszym dokumencie przeznaczone są do systemów przewodów rurowych z PVC-U stosowanych do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji. Uwaga 1) Trójwarstwowa ścianka rury typu A może być spieniona lub niespieniona. Warstwa środkowa niespieniona powinna być z innego rodzaju materiału (PVC-U) niż warstwa wewnętrzna i warstwa zewnętrzna. Uwaga 2) Zastosowanie poza konstrukcjami budynków cechowane jest symbolem U. Uwaga 3) Rury z PVC łącznie z kształtkami z PVC i/lub z kształtkami z PP. 1.3 Akceptacja raportów badań dostarczonych przez dostawcę Zasady akceptacji raportów badań dostarczanych przez dostawcę są ustalone w przepisach Kiwa dotyczących certyfikacji wyrobów. 1.4 Certyfikat Wzór wydawanego certyfikatu na podstawie niniejszych Wytycznych Oceny znajduje się w załączniku 3 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
2 Terminologia 2.1 Definicje ogólne - Rury o ściance strukturalnej Wyroby, które w odniesieniu do użytego materiału mają zoptymalizowaną konstrukcję, spełniają wymagania właściwości fizycznych, mechanicznych oraz użytkowych zgodnych z PN-EN 13476-2. Uwaga: Odnosi się do konkretnych typów wyrobów objętych normą PN-EN 13476-2, rozdział 5. 2.1.1 Dostawca Strona odpowiedzialna za zagwarantowanie, że wyroby niezmiennie spełniają wymagania niniejszych Wytycznych Oceny. 2.1.2 Plan Wewnętrznej Kontroli Jakości (IQC) Plan wewnętrznej kontroli jakości producenta. 2.1.3 Grupy wymiarowe Dla niniejszych wytycznych zdefiniowano 3 grupy wymiarowe: 110 mm < d n < 200 mm 250 mm < d n < 500 mm 630 mm < d n < 1200 mm 2.2 Terminologia i definicje geometryczne 2.2.1 Wymiar nominalny (DN) Liczbowe oznaczenie wymiaru elementu równe w przybliżeniu wymiarowi produkcyjnemu, w mm. 2.2.2 Wymiar nominalny (DN/OD) Wymiar nominalny odniesiony do średnicy zewnętrznej. 2.2.3 Wymiar nominalny (DN/ID) Wymiar nominalny odniesiony do średnicy wewnętrznej. 2.2.4 Nominalna średnica zewnętrzna (d n) Określona średnica zewnętrzna, w milimetrach, odniesiona do wymiaru nominalnego (DN/OD). 2.2.5 Średnica zewnętrzna (w dowolnym punkcie) (d e) Wartość średnicy zewnętrznej zmierzonej w dowolnym punkcie w przekroju poprzecznego rury, zaokrąglona w górę do najbliższej wartości z dokładnością do 0,1 mm. 2.2.6 Średnia średnica zewnętrzna (d em) Wartość zewnętrznego obwodu rury zmierzonego, w dowolnym przekroju porzecznym, podzielona przez π (3,142) i zaokrąglona w górę do najbliższej wartości z dokładnością do 0,1 mm. 2.2.7 Owalność Różnica między maksymalną a minimalną średnicą zewnętrzną, zmierzoną w tym samym przekroju poprzecznym elementu. 2.2.8 Grubość ścianki e Wartość pomiaru grubości ścianki w dowolnym punkcie na obwodzie elementu. 2.2.9 Elastyczność obwodowa Zdolność rury do przeciwstawiania się ugięciu wzdłuż średnicy bez utraty integralności struktury. 2.2.10 Nominalna sztywność obwodowa SN Liczbowe oznaczenie sztywności obwodowej rury lub kształtki, które jest praktyczną, zaokrągloną liczbą określającą minimalną wymaganą sztywność obwodową rury lub kształtki. 4 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
2.2.11 Sztywność obwodowa Właściwość mechaniczna rury, która stanowi miarę odporności na ugięcie obwodowe wywołane siłą zewnętrzną, wyznaczona zgodnie z PN-EN ISO 9969. 2.3 Symbole A C d e d em d em d im d sm,min e e min e 4 e c l L 1,min długość strefy uszczelnionej lub maksymalne położenie wysuniętego bosego końca przy zachowaniu szczelności głębokość do uszczelnionej strefy średnica zewnętrzna (w dowolnym punkcie) średnia średnica zewnętrzna minimalna średnia średnica zewnętrzna maksymalna średnia średnica wewnętrzna minimalna średnia średnica wewnętrzna kielicha grubość ścianki w dowolnym punkcie minimalna grubość ścianki w dowolnym punkcie grubość ścianki warstwy wewnętrznej całkowita grubość ścianki długość efektywna rury minimalna długość bosego końca 2.4 Skróty DN DN/OD PVC-U RF S SDR SN CT U B wymiar nominalny wymiar nominalny odniesiony do średnicy zewnętrznej nieplastyfikowany poli (chlorek winylu) elastyczność obwodowa serie rur S znormalizowany stosunek wymiarów klasa sztywności obwodowej, nominalna sztywność ścisła tolerancja symbol wskazujący obszar stosowania usytuowany w odległości większej niż 1 m od konstrukcji budynku, do której podłączony jest podziemny system przewodów rurowych symbol polskiego Znaku Budowlanego 5 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
3 Wymagania i metody badań 3.1 Postanowienia ogólne W niniejszym rozdziale określono wymagania, które powinny spełniać systemy przewodów rurowych, jak również podano metody badań niezbędne do ustalenia czy wymagania te są spełnione. Kształtki powinny spełniać wymagania Wytycznych PL 1002 (wytyczne dla PVC o ściance litej) lub PL 1004 (kształtki PP o ściance litej). 3.2 Wymagania dotyczące połączeń systemów przewodów rurowych 3.2.1 Postanowinia ogólne Połączenia w systemach przewodów rurowych powinny być badane z uwzględnieniem właściwych warunków funkcjonowania. W niniejszym rozdziale podano wszystkie wymagane badania systemu połączeń. Układ, w skład którego wchodzi (jeśli ma zastosowanie) uszczelka gumowa, rura, (jeśli ma zastosowanie) wkładka ustalająca i konstrukcje zaciskowe w kształtce, powinien być badany zgodnie z wymaganiami podanymi w tablicy 1. Tablica 1 Właściwości użytkowe dla połączeń systemu Właściwość Szczelność połączeń z elastomerowym pierścieniem uszczelniającym Wymaganie Brak przecieku Brak przecieku <-0,27 bar Parametr badania Parametr Wartość Temperatura badania (23 ± 2) C Ugięcie bosego końca 10 % Ugięcie kielicha 5 % Różnica 5 % Ciśnienie wody 0,05 bar Ciśnienie wody 0,5 bar Ciśnienie powietrza -0,3 bar Metoda badania PN-EN 1277 Warunek B Brak przecieku Brak przecieku <-0,27 bar Temperatura badania Odchylenie kątowe dla: d n 315 mm 315 mm < d n < 630 mm d n > 630 mm Ciśnienie wody Ciśnienie wody Ciśnienie powietrza (23 ± 2) C 2 1,5 1 0,05 bar 0,5 bar -0,3 bar PN-EN 1277 Warunek C 3.2.2 Instrukcja montażu Dostawca wyrobów powinien dostarczyć instrukcje montażu. Instrukcja powinna być zredagowana w języku polskim i powinna zawierać szczegółowe informacje dotyczące konstrukcji połączeń. Podane powinny być również informacje dotyczące składowania, transportu, temperatury montażu itd. 3.3 Pierścienie uszczelniające Materiał pierścieni uszczelniających powinien spełniać wymagania Wytycznych PL 1003. 6 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
3.4 Właściwości materiału 3.4.1 Postanowienia ogólne Surowcem powinien być PVC-U, do którego dodano niezbędne środki pomocnicze ułatwiające wytwarzanie elementów zgodnych z wymaganiami niniejszych wytycznych. 3.4.2 Właściwości Materiał do produkcji rur powinien spełniać wymagania podane w tablicy 2. Tablica 2 Właściwości materiału rur z PVC-U Właściwość Zawartość PVC na podstawie zawartości popiołów Wytrzymałość na ciśnienie wewnętrzne (na wytłoczonej rurze o litej ściance)* Wymaganie Masa względna Brak uszkodzeń w trakcie badania Parametr badania Parametr Wartość Zawartość PVC w warstwie zewnętrznej i > 75 % wewnętrznej Zawartość PVC w > 60 % warstwie środkowej Uchwyty zamykające Typ A lub B Ustawienie Dowolne Liczba próbek do badań 3 Temperatura badania 60 ºC Naprężenie obwodowe 10 MPa Metoda badania PN-EN ISO 3451-5 PN-EN ISO 1167-1 i PN-EN ISO 1167-2 Czas kondycjonowania Typ badania Czas badania * Wymaganie to nie ma zastosowania do określonej warstwy środkowej. Zgodnie z PN-EN ISO 1167-1 woda-w-wodzie 1000 h 3.4.3 Materiał wtórny Dopuszcza się stosowanie obcego materiału przetworzonego i materiału z recyklingu jedynie do warstwy środkowej. Powinien on mieć uzgodnioną specyfikację oraz spełniać wymagania materiałowe zawarte w niniejszych wytycznych oraz PN-EN 13476-2, Załącznik B. Do warstwy zewnętrznej i wewnętrznej powinno stosować się jedynie własny materiał przetworzony i własny materiał z recyklingu. 3.5 Wygląd i barwa Wygląd i barwa powinny być zgodne z PN EN 13476-1. Wewnętrzna oraz zewnętrzna warstwa rury powinna być wybarwiona w całym swoim przekroju. Warstwa zewnętrzna powinna być pomarańczowo-brązowa (w przybliżeniu RAL 8023). 3.6 Cechy geometryczne Pomiar wszystkich wymiarów powinien być wykonany zgodnie z PN-EN ISO 3126. 7 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
3.6.1 Średnice rur Rury są opisywane ich średnicą zewnętrzną (szereg DN/OD) patrz tablica 3. Tablica 3 Wymiary rur Wymiar nominalny DN/OD Minimalna średnia średnica wewnętrzna Minimalna grubość ścianki Kielich zintegrowany A min d im,min (dla OD) e 4,min A min 110 125 160 200 97 107 135 172 0,4 0,4 0,5 0,6 32 35 42 50 250 315 400 500 216 270 340 432 0,7 0,8 1,0 1,3 55 62 70 80 630 800 1000 1200 540 680 864 1037 1,6 2,0 2,5 2,8 93 110 130 150 (Całkowita) grubość ścianki dla rur do DN 200 mm powinna wynosić przynajmniej jak podano dla e min dla szeregu SDR 41 w PN-EN 1401-1. 3.6.2 Owalność (rur) Owalność mierzona bezpośrednio po wyprodukowaniu powinna wynosić < 0,024 d n. 3.6.3 Tolerancje dla średnicy zewnętrznej oraz średnicy wewnętrznej kielichów Minimalne oraz maksymalne średnice zewnętrzne rur i bosych końców oraz minimalne średnice wewnętrzne kielichów podano w tablicy 4. 8 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
Tablica 4 Tolerancje średnicy zewnętrznej i średnicy wewnętrznej kielichów Wymiar nominalny DN/OD 110 125 160 200 Minimalna średnica zewnętrzna d em,min 110,0 125,0 160,0 200,0 Maksymalna średnia średnica zewnętrzna d em,max Ścisłe tolerancje 110,3 125,3 160,4 200,5 Normalne tolerancje 111,0 126,2 161,5 201,8 Minimalna średnia średnica wewnętrzna kielicha Ścisłe tolerancje 110,3 125,3 160,4 200,5 d sm,max Normalne tolerancje 111,0 126,2 161,5 201,8 250 315 400 500 250,0 315,0 400,0 500,0 250,5 315,6 400,7 500,9 252,3 317,9 403,6 504,5 250,5 315,6 400,7 500,9 252,3 317,9 403,6 504,5 630 800 1000 1200 630,0 800,0 1000,0 1200,0 631,1 801,3 1001,6 1202,0 635,7 807,2 1009,0 1210,0 631,1 801,3 1001,6 1202,0 635,7 807,2 1009,0 1210,0 Wartość te powinny być wyliczone z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku, a następnie zaokrąglone w górę do najbliższej wartości z dokładnością do 0,1 mm. 3.6.4 Grubości ścianki rur Grubość ścianki warstwy wewnętrznej e 4 powinna być zgodna z tablica 3. Całkowita grubość ścianki e c dla rur o średnicy do DN 200 mm powinna być co najmniej taka jak podano dla e min dla szeregu SDR 41 w PN-EN 1401. Kielichy i końce bose które maja być zgodne z PN EN 1401 powinny spełniać wymagania dotyczące grubości ścianek kielichów podane w tej normie. Jeśli kielich jest formowany termicznie na rurze lub segmencie rury po wytłoczeniu, dopuszcza się maksymalne zmniejszenie grubości ścianek, odpowiednio e 4 i e c, o 25% w rowkach pod uszczelki oraz o 15% w części cylindrycznej kielicha. Podstawę dla obliczanych wartości stanowią minimalne wartości grubości ścianek określone przez producenta. 3.7 Właściwości fizyczne Badając zgodnie z metodami badań podanymi w tablicy 5, rura powinna spełniać następujące wymagania podane w tablicy 5. 9 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
Właściwość Temperatura mięknienia wg Vicata (VST) 1) Odporność na dichlorometan 2) Tablica 5 Właściwości fizyczne rur z PVC-U Wymaganie Parametr badania Metoda badania Parametr Wartość VST > 79 C Zgodnie z PN-EN 727 PN-EN 727 Brak oddziaływania na powierzchnię próbek Skurcz wzdłużny < 5% Na rurze nie powinny pojawić się rozwarstwienia, pęknięcia ani pęcherze Temperatura badania Czas zanurzenia Temperatura badania Czas zanurzenia dla: e < 8 mm e > 8 mm Temperatura badania Czas ogrzewania dla: e < 8 mm e > 8 mm 15 C 30 min (150 ± 2) C 15 min 30 min Lub (150 ± 2) C 30 min 60 min PN-EN 580 PN-EN ISO 2505, ciecz PN-EN ISO 2505, powietrze 1) Nie ma zastosowania do warstwy spienionej rury. Jeśli e 4 jest mniejsze niż 1,8 mm badanie należy przeprowadzić na profilu wytłoczonym z danego materiału. Pośrednie badanie można przeprowadzać na próbce w postaci rury 2) Ma zastosowanie do rur o e 4 > 3 mm. Nie ma zastosowania do spienionej warstwy rury. 10 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
3.8 Właściwości mechaniczne Rura powinna spełniać wymagania zawarte w tablicy 6. Właściwość Sztywność obwodowa Odporność na uderzenie w temperaturze (0 ± 1) C (Metoda spadającego ciężarka) Elastyczność obwodowa 30 % Wskaźnik pełzania Tablica 6 Właściwości mechaniczne rur z PVC-U Wymaganie Parametry badania Metoda badania Parametr Wartość > odpowiednia SN Zgodnie z PN-EN ISO 9969 PN-EN ISO 9969 TIR 10 % Zgodnie z PN-EN 13476-2, p.9.1.2 Wskaźnik < 2,5 przy ekstrapolacji dla 2 lat Temperatura badania Medium kondycjonujące Typ ciężarka Masa ciężarka dla: d im, max < 100 100 < d im, max 125 125 < d im, max < 160 160 < d im, max < 200 200 < d im, max < 250 250 < d im, max < 315 315 < d im, max Wysokość spadku ciężarka dla: d em, max < 110 d em, max > 110 Ugięcie Długość próbki do badań (0 ± 1) C Woda lub powietrze d90 0,5 kg 0,8 kg 1,0 kg 1,6 kg 2,0 kg 2,5 kg 3,2kg PN-EN 744 1600 mm 2000 mm 30% d em PN-EN ISO 13968 (300±10) mm Zgodnie z PN-EN ISO 9967 PN-EN ISO 9967 3.9 Cechowanie na potrzeby certyfikacji rur Następujące cechy i oznaczenia powinny być umieszczone na każdej wyprodukowanej rurze oraz na każdym opakowaniu zbiorczym wyrobu, tak aby były wyraźne, czytelne i trwałe. Rury powinny być cechowanie w odległościach nie większych niż 2 m; cechowanie powinno zawierać co najmniej: logo IGWP i logo znaku jakości; nazwę producenta, nazwę handlową lub logo; nominalną średnicę zewnętrzną w mm oraz nominalną grubość ścianki; kod produkcji; datę produkcji (np: 12.03.2009); materiał, z którego wykonano rurę: PVC-U; klasę sztywności SN; numer normy EN 13476 symbol U; znak budowlany B ; Opakowanie zbiorcze rur powinno mieć etykietę zawierającą co najmniej następujące informacje: logo IGWP i logo znaku jakości; nazwę producenta, nazwę handlowa lub logo; nominalną średnicę zewnętrzną w mm oraz nominalną grubość ścianki; kod produkcji; datę produkcji (np: 12.03.2009); materiał, z którego wykonano rurę: PVC-U; klasę sztywności SN; numer normy EN 13476; symbol U; znak budowlany B ; oznaczenie wytycznych: PL 1001. 11 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
4 Wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością 4.1 Postanowienia ogólne Niniejszy rozdział zawiera wymagania, które powinien spełniać system zarządzania jakością producenta. 4.2 Pełnomocnik ds. systemu zarządzania jakością W strukturze organizacyjnej producenta powinien być wyznaczony pracownik, któremu powierzono zadania w zakresie spraw związanych z systemem zarządzania jakością. 4.3 Wewnętrzna kontrola jakości/plan jakości Producent powinien wprowadzić, jako element systemu zarządzania jakością, plan wewnętrznej kontroli jakości (plan IQC). W planie IQC powinny być udokumentowane w sposób jednoznaczny: właściwości, które są kontrolowane przez producenta; metody, zgodnie z którymi te kontrole są przeprowadzane; częstotliwość z jaką te kontrole są przeprowadzane; sposób rejestrowania oraz przechowywania wyników tych kontroli. Plan IQC powinien być w formie, jak przedstawiono w załączniku. Plan powinien być na tyle szczegółowy, aby dostarczył Kiwa wystarczającego zaufania, że powyższe wymagania będą spełniane w sposób ciągły. 4.4 Procedury i instrukcje robocze Producent powinien przedstawić: Procedury dotyczące: o postępowania z wyrobami niezgodnymi; o działań korygujących w przypadku stwierdzenia niezgodności; o postępowania z reklamacjami dotyczącymi wyrobów i/lub świadczonych usług; Instrukcje robocze oraz używane karty kontroli; Instrukcje pakowania oraz zabezpieczenia wyrobów podczas składowania oraz transportu. 4.5 Pozostałe wymagania systemu zarządzania jakością W przypadku, gdy producent ma system zarządzania jakością potwierdzony certyfikatem zgodności z wymaganiami PN-EN ISO 9001, plan IQC może stanowić element tego systemu. 12 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
5 Zestawienie badań i inspekcji 5.1 Program badań W niniejszym rozdziale zawarto zestawienie badań i inspekcji wykonywanych podczas: Oceny początkowej: niezbędna inspekcja wykonywana w celu ustalenia czy wszystkie wymagania Wytycznych Oceny są spełnione. Inspekcji kontrolnej: inspekcja w ramach nadzoru przeprowadzana po wydaniu certyfikatu w celu stwierdzenia czy certyfikowany wyrób w sposób ciągły spełnia wymagania niniejszych wytycznych. Inspekcje te są przeprowadzane zgodnie ze wskazaną niżej częstotliwością. Inspekcji systemu zarządzania jakością: inspekcja dotycząca właściwej realizacji planu IQC oraz procedur. Poniżej w tablicy zestawiono badania i inspekcje przeprowadzane w przypadku procesu certyfikacji. Opis wymagania Szczelność połączeń z elastomerowym pierścieniem uszczelniającym Punkt Wytycznych PL 1001 Badanie wchodzące w zakres Badania do Inspekcja Kiwa po oceny wydaniu certyfikatu 1) początkowej Inspekcja 2) Częstotliwość 5) 4) 3) Zmiana surowca lub konstrukcji Wymagania dotyczące systemu 3.2.1 X X X Instrukcje montażu 3.2.2 X Pierścienie uszczelniające 3.3 X PL 1003 PL 1003 PL 1003 Wymagania dotyczące materiału Zawartość PVC 3.4.2 X X 1x rok X Wytrzymałość na ciśnienie wewnętrzne 3.4.2 X X 1x rok X Wymagania ogólne wyrobu Materiał wtórny 3.4.3 X X 1x rok X Wygląd i barwa 3.5 X X 4) 1x rok X Charakterystyka geometryczna 3.6 X X 4) 1x rok X Wymagania dotyczące rur Temperatura mięknienia wg Vicata (VST) 37 X X 4) 1x rok X Odporność na dichlorometan 3.7 X X 4) 1x rok X Skurcz wzdłużny 3.7 X X 4) 1x rok X Sztywność obwodowa 3.8 X 6) X 4) 1x rok X Odporność na uderzenie 3.8 X X 4) 1x rok X (Metoda spadającego ciężarka) Elastyczność obwodowa 3.8 X X 4) 1x rok X Wskaźnik pełzania 3.8 X X 1x rok X Cechowanie 3.9 X X 4) 1x rok X 1) W przypadku znaczących zmian w wyrobie lub zmian w procesie produkcji powinno zostać przeprowadzone ponowne oznaczanie właściwości użytkowych. 2) Wszystkie właściwości wyrobu, które mogą być oznaczone podczas inspekcji (maksymalnie jednodniowej) są oznaczane przez inspektora lub dostawcę w obecności inspektora. W przypadku, gdy to nie będzie możliwe, zostanie sporządzona umowa pomiędzy jednostką certyfikującą a dostawcą, w której zostaną ustalone warunki inspekcji. 3) Próbki pobierane przez inspektora do badań auditowych w niezależnym laboratorium. 4) Jedna próbka do badań na grupę wymiarową. 5) Badania auditowi, jak podano w kolumnie, lecz w ciągu 3 lat powinny być wykonane badania wszystkich grup wymiarowych. 6) Przy ocenie początkowej bada się wszystkie klasy SN. 5.2 Ocena systemu zarządzania jakością Podczas każdej inspekcji system zarządzania jakością dostawcy powinien być sprawdzany i oceniany. 13 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
6 Umowa na przeprowadzenie certyfikacji 6.1 Postanowienia ogólne Niniejszy rozdział zawiera uzgodnienia opracowane przez Radę Ekspertów na potrzeby certyfikacji przez Kiwa. 6.2 Personel certyfikujący Personel zaangażowany w proces certyfikacji dzieli się na: Inżynierów certyfikacji: oceniających badania poprzedzające certyfikację i oceniających raporty przygotowane przez inspektorów; Inspektorów: odpowiedzialnych za przeprowadzanie zewnętrznych inspekcji u dostawcy wyrobów; Podejmujących decyzje: odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji związanych z przeprowadzonymi badaniami poprzedzającymi certyfikację, utrzymywanie certyfikacji w oparciu o przeprowadzone inspekcji oraz podejmowanie decyzji związanych z działaniami korygującymi. 6.2.1 Wymagania dotyczące kwalifikacji Wyróżnia się: Wymagania dotyczące kwalifikacji personelu kierowniczego CI, który spełnia wymagania PN-EN 45011; Wymagania dotyczące kwalifikacji personelu kierowniczego CI, którą są dodatkowo ustalone przez Radę Ekspertów na potrzeby niniejszych Wytycznych Oceny. 6.2.1.1 Wymagania dotyczące kwalifikacji personelu kierowniczego Kiwa, który spełnia wymagania PN-EN 45011 Kwalifikacje personelu kierowniczego CI powinny być zgodne z wymaganiami podanymi w PN-EN 45011, rozdział 5. W Księdze Jakości CI powinny być podane kryteria kwalifikacji personelu. PN-EN 45011 Auditor (A) badania poprzedzające certyfikację oraz inspekcje w zakładzie Inspektor (B) wizyty w zakładzie, w terenie, podczas prac projektowych i na inspekcjach C osoba decydująca o przyznaniu/przedłużeniu certyfikatu 1 Wykształcenie, ogólnie 2 Wykształcenie, szczegółowo 3 Doświadczenie, Ogólnie 4 Doświadczenie, szczegółowo Odpowiedni poziom podejścia technicznego i pracy, odpowiadający licencjatowi i (1, 2) Wewnętrzne szkolenie z zakresu certyfikacji i polityki Kiwa Szkolenie z zakresu umiejętności auditowania Szkolenie nastawione na C.S. (np. CB-1, DTA) Kierunkowy kurs i szkolenie (wiedza i umiejętności) Rok doświadczenia zawodowego w co najmniej 4 badaniach, w tym jedno pełne badanie z oceny początkowej wykonane samodzielnie pod nadzorem Szczegółowa znajomość C.S. i 4 badań dotyczących konkretnego E.G. lub EGs, które są ze sobą powiązane Wiedza techniczna na poziomie zawodowym (poziom średni) (2) Wewnętrzne szkolenie z zakresu certyfikacji i polityki Kiwa Szkolenie z zakresu umiejętności auditowania Szkolenie skoncentrowane na C.S. (e.g. CB-1, DTA) Kierunkowy kurs i szkolenie (wiedza i umiejętności) 1 rok (3) doświadczenia zawodowego w co najmniej 4 badaniach, w tym jedno wykonane samodzielnie pod nadzorem Szczegółowa znajomość C.S. i 4 badań dotyczących konkretnego E.G. lub z EGs, które są powiązane ze sobą Wiedza teoretyczna i praktyczna na poziomie licencjatu (2) Wewnętrzne szkolenie z zakresu certyfikacji i polityki Kiwa Szkolenie z zakresu umiejętności auditowania Nie dotyczy, chyba że Rada Ekspertów ustaliła konkretne wymagania 4 lata doświadczenia zawodowego, w tym co najmniej rok doświadczenia związanego z certyfikacją Podstawowa znajomość konkretnego C.S. 14 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
6.2.1.2 Wymagania dotyczące kwalifikacji personelu kierowniczego Kiwa ustalone dodatkowo przez Radę Ekspertów na potrzeby niniejszych Wytycznych Oceny Rada Ekspertów nie ustaliła żadnych dodatkowych wymagań. 6.2.2 Kwalifkacje Personel certyfikujący powinien być kwalifikowany przez ocenę wykształcenia oraz doświadczenia przedstawioną w powyższych wymaganiach. W przypadku, gdy kwalifikowanie odbywa się na podstawie innych kryteriów powinno to być udokumentowane pisemnie. Kompetencje do kwalifikowania mają: Podejmujący decyzje: kwalifikacje specjalistów certyfikacji oraz inspektorów; Kierownictwo instytucji certyfikującej: kwalifikacje podejmujących decyzje. 6.3 Częstotliwość inspekcji zewnętrznych Ustalono 4 inspekcje w roku. W przypadku gdy dostawca wyrobów ma system zarządzania jakością potwierdzony certyfikatem zgodności z wymaganiami PN-EN ISO 9001, ustalono 2 inspekcje w roku. Częstotliwość inspekcji może być zmieniona przez Radę Ekspertów w dowolnym czasie. 15 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
7 Wykaz dokumentów powołanych 7.1 Normy/ dokumenty normatywne PN-EN 580 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych -- Rury z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U) -- Metoda badania odporności na dichlorometan w określonej temperaturze (DCMT) PN-EN 1277 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych -- Systemy przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych do bezciśnieniowych sieci układanych pod ziemią -- Metoda badania szczelności połączeń z elastomerowym pierścieniem uszczelniającym PN-EN 1053 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Systemy rur z tworzyw termoplastycznych do zastosowań bezciśnieniowych. Metoda badania szczelności wodą. PN-EN ISO 1167 - całość Rury, kształtki i zestawy z termoplastycznych tworzyw sztucznych do przesyłania płynów -- Oznaczanie wytrzymałości na ciśnienie wewnętrzne PN-EN 13476-1 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji -- Systemy przewodów rurowych o ściankach strukturalnych z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U), polipropylenu (PP) i polietylenu (PE) -- Część 1: Wymagania ogólne i właściwości użytkowe PN-EN 13476-2 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji -- Systemy przewodów rurowych o ściankach strukturalnych z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U), polipropylenu (PP) i polietylenu (PE) -- Część 2: Specyfikacje rur i kształtek o gładkich powierzchniach wewnętrznych i zewnętrznych oraz systemu, typ A PN-EN ISO 3126 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych -- Elementy z tworzyw sztucznych -- Sprawdzanie wymiarów PN-EN 727 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Rury i kształtki z tworzyw termoplastycznych. Oznaczanie temperatury mięknienia wg Vicata (VST) PN-EN ISO 2505 Rury z tworzyw termoplastycznych -- Skurcz wzdłużny -- Metoda i warunki badania (ISO 2505:2005) PN-EN ISO 3451-5 Tworzywa sztuczne -- Oznaczanie popiołu -- Część 5: Poli(chlorek winylu) PN-EN ISO 9969 Rury z tworzyw termoplastycznych -- Oznaczanie sztywności obwodowej (ISO 9969:2007) PN-EN 1401-1 Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do bezciśnieniowej podziemnej kanalizacji deszczowej i sanitarnej -- Nieplastyfikowany poli(chlorek winylu) (PVC-U) -- Część 1: Specyfikacje rur, kształtek i systemu (oryg.) PN-EN 1446 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych. Rury z tworzyw termoplastycznych. Oznaczanie elastyczności obwodowej. PN-EN ISO 9967 Rury z tworzyw termoplastycznych -- Oznaczanie wskaźnika pełzania (ISO 9967:2007) PN-EN ISO 9001 Systemy zarządzania jakością -- Wymagania (ISO 9001:2008) PN-EN 45011 Wymagania ogólne dotyczące jednostek prowadzących systemy certyfikacji wyrobów PN-EN 744 Systemy przewodowe z tworzyw sztucznych.rury z tworzyw termoplastycznych.badanie odporności na uderzenia zewnętrzne metodą spadającego ciężarka 16 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
Załącznik A: Wzór planu IQC Uwaga: jest to przykład. Przedmiot Właściwość Metoda Częstotliwość Sposób rejestracji Surowce lub dostarczane materiały: Receptury Kontrola materiałów przychodzących Proces produkcji, wyposażenie, materiały do produkcji; Procedury Instrukcje robocze Wyposażenie Materiały do produkcji Wyroby końcowe: Wyposażenie pomiarowe i badawcze Wyposażenie pomiarowe: Wzorcowanie Logistyka: Transport wewnętrzny Pakowanie Zabezpieczanie przydatności wyrobów identyfikacja i cechowanie półwyrobów i wyrobów gotowych 17 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.
Załącznik B: Certyfikat wyrobu IGWP Numer 12345 Zastępuje Wydany Datowany Certyfikat wyrobu Rury z PVC-U Na podstawie badań poprzedzających certyfikację, jak również okresowych inspekcji przeprowadzanych przez Kiwa, każda dostawa wyrobów wymienionych w niniejszym certyfikacie i cechowana znakiem IGWP, dostarczana przez Dostawcę może być i uważana za zgodną z Wytycznymi Oceny Kiwa PL 1001 Rury o trzywarstwowej ściance strukturalnej z nieplastyfikowanego poli(chlorku winylu) (PVC-U) przeznaczone do podziemnego bezciśnieniowego odwadniania i kanalizacji poza konstrukcjami budynków. Typ A z jednorodną warstwą środkową inż. B. Meekma Dyrektor ds. Inspekcji i Certyfikacji, Kiwa N.V. Niniejszy certyfikat wydany jest zgodnie z Przepisami Certyfikacji Wyrobów KIW-y Niniejszy dokument składa się z stron. Zezwala się na publikowanie niniejszego certyfikatu. Kiwa N.V. Certification and Inspection Sir W. Churchill-laan 273 Postbus 70 2280 AB RIJSWIJK The Netherlands Tel. +31 70 414 44 00 Fax +31 70 414 44 20 E-mail certif@kiwa.nl www.kiwa.nl Oznaczenie 18 Wytyczne PL 1001, do ankiety do 1 lipca 2009 r.