Załącznik nr 1 Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia na wykonanie badania postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworowej I. Określenie przedmiotu zamówienia Przedmiotem zamówienia jest przeprowadzenie badania postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworowej w całej populacji oraz postaw wobec profilaktyki raka szyjki macicy oraz piersi wśród kobiet. Przedmiot zamówienia obejmuje następujące zadania: Zadanie 1: Przeprowadzenie badania postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworowej wśród całej populacji Polaków, Zadanie 2: Przeprowadzenie badania postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy oraz piersi wśród kobiet. II. Informacja o kontekście badania Zgodnie z przedstawioną w Narodowym programie zwalczania chorób nowotworowych (dalej: Program) diagnozą nowotwory złośliwe należą do najpoważniejszych zagrożeń dla życia Polaków (s. 5) systematycznie rośnie bezwzględna liczba nowotworów, co wynika z procesu starzenia się oraz stylem życia Polaków. Wprawdzie na przestrzeni ostatnich lat zwiększyła się zgłaszalność na badania profilaktyczne, wciąż jednak jednym z problemów jest niska świadomość społeczna zagrożeń związanych z rakiem. W Programie przewidziano przeprowadzenie m.in.: działań promocyjnych, edukacyjnych i informacyjnych na rzecz zwiększenia zgłaszalności Polaków na badania profilaktyczne ze szczególnym uwzględnieniem zgłaszalności na badania w kierunku: raka szyjki macicy kobiet w wieku 25 59, raka piersi kobiet w wieku 50 69, raka płuca oraz zgłaszalności na badania w kierunku raka jelita grubego. Przewidziano również działania edukacyjne w celu pogłębienia wiedzy na temat czynników ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe oraz czynników obniżających ryzyko zachorowania realizowane poprzez ogólnopolskie kampanie medialne. Badanie, o którym mowa w SIWZ, ma w pierwszej kolejności posłużyć do zebrania niezbędnych informacji do przygotowania strategii informacyjnej. Wyniki badania zostaną również wykorzystane w trakcie przygotowania materiałów do kampanii medialnej oraz oceny jej skuteczności. 1
III. Odbiorcy wyników badania. Głównym odbiorcą wyników badania ewaluacyjnego jest Ministerstwo Zdrowia - Biuro Prasy i Promocji. Dodatkowo wyniki badania zostaną przekazane instytucjom wybranym do przygotowania kampanii promocyjnej. IV. Opis zadań realizowanych w ramach przedmiotu zamówienia. Podana poniżej propozycja metod badawczych nie jest listą wyczerpującą. Wykonawca, może zaproponować 2 lub więcej dodatkowe metody/techniki badawcze adekwatne do celów badania. Zastosowanie dodatkowych metod/technik badawczych wraz z opisem ich wykorzystania oraz uzasadnieniem ich użyteczności dla konkretnych celów niniejszego badania będzie jednym z kryteriów oceny ofert, za które Wykonawca będzie mógł uzyskać dodatkowe punkty. Oferty nie zawierające propozycji zastosowania dodatkowych metod/technik badawczych nie otrzymają z tego tytułu dodatkowych punktów. W przypadku zaproponowania przez Wykonawcę więcej niż 2 dodatkowych metod/technik badawczych ocenie będą podlegały dwie pierwsze w kolejności dodatkowe metody/techniki badawcze. A. Zadanie 1: Przeprowadzenie badania postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworowej wśród całej populacji Polaków. Cele szczegółowe badania: 1. Zbadanie wiedzy i poglądów Polaków na temat raka jelita grubego, raka płuc i raka prostaty. 2. Identyfikacja obszarów wiedzy i niewiedzy Polaków w zakresie uwarunkowań i przyczyn zachorowań na wybrane rodzaje raka jelita grubego, raka płuc i raka prostaty 3. Stosunek Polaków do zachowań ryzykownych (wskazanych w Europejskim kodeksie walki z rakiem) 4. Diagnoza driverów i barier związanych ze zgłaszaniem się na bezpłatne badania profilaktyczne/ przesiewowe 5. Analiza zróżnicowania społecznego oraz regionalnego w nastawieniu do badań przesiewowych oraz zachowań ryzykownych 6. Segmentacja Polaków ze względu na zróżnicowanie postaw wobec raka oraz profilaktyki nowotworowej 7. Identyfikacja potencjalnych kierunków strategii kampanii informacyjnej 8. Wypracowanie miękkich wskaźników do mierzenia efektywności kampanii informacyjnej 2
Minimalny zestaw metod badawczych do uwzględnienia w badaniu jest następujący: 1. Badanie ankietowe z wykorzystaniem techniki CATI (Computer Assisted Telephone Interview) na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków, dla której maksymalny poziom błędu statystycznego wynosi 3%, poziom ufności 0,95. Przewidywany czas trwania wywiadu 40 min. W ofercie zamawiający powinien zaproponować liczebność próby oraz sposób warstwowania. Zaproponowany dobór próby będzie jednym z kryteriów oceny oferty. Przewiduje się, że, po wyborze oferty, oferent, we współpracy ze wskazanym przez Ministerstwo Zdrowia ekspertami, doprecyzuje w raporcie metodologicznym sposób warstwowania próby. Zamawiający przekaże dane dotyczące liczby zachorowań i zgonów na nowotwory w celu skonstruowania próby pod kątem grup podwyższonego ryzyka. 2. Zogniskowane wywiady grupowe Wykonawca zrealizuje co najmniej osiem wywiadów grupowych. W ramach oferty Wykonawca powinien zaproponować sposób doboru uczestników oraz miejsca realizacji FGI. Od Wykonawcy oczekuje się przygotowania koncepcji realizacji celów badania, a w szczególności, w jaki sposób podzieli cele badania pomiędzy metody badawcze oraz wskazania komplementarności wybranych metod (tzn. w jaki sposób wyniki jednego badania przyczynia się do pogłębienia / uzupełnienia wyników drugiego badania, ewentualnie innych zaproponowanych badań). B. Zadanie 2: Przeprowadzenie badania postaw wobec zachowań zdrowotnych w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy oraz piersi wśród kobiet. Cele szczegółowe badania: 1. Zbadanie wiedzy i poglądów Polek na temat raka szyjki macicy oraz piersi 2. Identyfikacja obszarów wiedzy i niewiedzy Polek w zakresie uwarunkowań i przyczyn zachorowań na raka szyjki macicy oraz piersi 3. Stosunek Polek do zachowań ryzykownych (zwiększających prawdopodobieństwo zachorowania na raka szyjki macicy oraz piersi) 4. Zbadanie wiedzy i oceny systemu profilaktyki nowotworowej (mammografie i cytologie) 5. Diagnoza driverów i barier związanych ze zgłaszaniem się na bezpłatne badania profilaktyczne / przesiewowe 3
6. Motywacja do udziału / braku udziału w badaniach przesiewowych (mammografie i cytologie) 7. Przyczyny niskiej zgłaszalności na badania przesiewowe (mammografii i cytologii) 8. Segmentacja Polek ze względu na zróżnicowanie postaw wobec raka szyjki macicy oraz piersi oraz profilaktyki nowotworowej w tym zakresie 9. Identyfikacja potencjalnych kierunków strategii kampanii informacyjnej 10. Wypracowanie miękkich wskaźników do mierzenia efektywności kampanii informacyjnej Minimalny zestaw metod badawczych do uwzględnienia w badaniu jest następujący: 3. Badanie ankietowe z wykorzystaniem techniki CATI (Computer Assisted Telephone Interview) na reprezentatywnej próbie dorosłych Polek (maksymalny poziom błędu statystycznego 3%, poziom ufności 0,95). Przewidywany czas trwania wywiadu 40 min. W ramach oferty Wykonawca powinien zaproponować wielkość oraz sposób warstwowania próby uwzględniający poziom ryzyka zachorowań na obie odmiany raka. Zaproponowany dobór próby będzie jednym z kryteriów oceny oferty. Przewiduje się, że, po wyborze oferty, oferent, we współpracy ze wskazanym przez Ministerstwo Zdrowia ekspertami, doprecyzuje w raporcie metodologicznym sposób warstwowania próby. Zamawiający przekaże dane dotyczące liczby zachorowań i zgonów na nowotwory w celu skonstruowania próby pod kątem grup podwyższonego ryzyka. 4. Zogniskowane wywiady grupowe Wykonawca zrealizuje co najmniej osiem wywiadów grupowych. W tym 4 FGI, w grupie Polek w wieku 25-59, dotyczących raka szyjki macicy oraz 4 FGI, w grupie Polek w wieku 50-69, dotyczących raka piersi. W ramach oferty Wykonawca powinien zaproponować sposób doboru uczestniczek (np. pod względem dochodu, wykształcenia, miejsca zamieszkania oraz wieku) oraz miejsca realizacji FGI. Od Wykonawcy oczekuje się przygotowania koncepcji realizacji celów badania, a w szczególności w jaki sposób podzieli cele badania pomiędzy metody badawcze oraz wskazania komplementarności wybranych metod (tzn. w jaki sposób wyniki jednego badania przyczynia się do pogłębienia / uzupełnienia wyników drugiego badania, ewentualnie innych zaproponowanych badań). 4
V. Harmonogram i sposób prezentacji wyników badań W trakcie prowadzenia badania, Wykonawca przedstawi Zamawiającemu raport wstępny (tzw. raport metodologiczny) i raport końcowy, zgodnie z poniższym harmonogramem badania. 1. W terminie do 5 dni roboczych od dnia zawarcia Umowy przygotowanie projektu raportu metodologicznego; raport przekazany zostanie Zamawiającemu w formie elektronicznej (e-mail, format.doc); w terminie do 2 dni roboczych od dnia przekazania projektu raportu Zamawiający przekaże uwagi do projektu raportu metodologicznego; w terminie do 2 dni roboczych od dnia otrzymania uwag Zamawiającego do projektu raportu metodologicznego Wykonawca przekaże poprawiony projekt raportu metodologicznego w formie elektronicznej (e-mail, format.doc); 2. W terminie do 12 dni roboczych od dnia zawarcia Umowy przygotowanie ostatecznej wersji raportu metodologicznego. Za ostateczną wersję raportu metodologicznego badania traktowana będzie wersja, która uzyskała akceptację Zamawiającego; raport przekazany zostanie Zamawiającemu w formie elektronicznej (format.doc oraz.pdf). Wymagania dotyczące raportu metodologicznego (w tym również jego projektu/ów) - raport metodologiczny powinien opisywać założenia i sposób realizacji badania oraz zawierać m. in. następujące elementy: koncepcję badania; pełny opis metodologii planowanej do zastosowania w ramach badania (szczegółową informacje o liczebności prób, sposobie dobru prób, w szczególności szczegółowy opis warstwowania próby, zakładany poziom błędu, opis próby badań jakościowych, miejsce realizacji badań jakościowych); harmonogram badania i dokładny opis organizacji pracy badawczej z podziałem zadań i odpowiedzialności członków Zespołu Badawczego; projekt poszczególnych narzędzi badawczych zastosowanych w ramach badania (kwestionariusze ankiet, scenariusze wywiadów grupowych). Raport metodologiczny zostanie skonsultowany ze wskazanymi przez Ministerstwo Zdrowia ekspertami. 3. W terminie do 53 dni roboczych od dnia zawarcia Umowy przedstawienie projektu raportu końcowego; 5
raport przekazany zostanie Zamawiającemu w formie elektronicznej (e-mail, format.doc); w terminie do 3 dni roboczych od dnia przekazania projektu raportu końcowego Zamawiający przekaże Wykonawcy uwagi do projektu raportu końcowego; w terminie do 4 dni roboczych od dnia otrzymania uwag Zamawiającego do projektu raportu końcowego Wykonawca przekaże poprawiony projekt raportu końcowego w formie elektronicznej (e-mail, format.doc); 4. W terminie do 60 dni roboczych od dnia zawarcia Umowy przedstawienie ostatecznej wersji raportu końcowego. Za ostateczną wersję raportu końcowego badania traktowana będzie wersja, która uzyskała akceptację Zamawiającego; raport przekazany zostanie Zamawiającemu w formie elektronicznej (format.doc oraz.pdf). Dodatkowo Wykonawca opracuje i przekaże Zamawiającemu prezentację multimedialną w formacie.pps, przedstawiającą cele badania, zastosowaną metodologię, wnioski i rekomendacje. Zamawiający, w zależności od swojego uznania, będzie mógł zażądać jednokrotnego przedstawienia raportu końcowego w formie prezentacji multimedialnej na terenie Warszawy, w terminie do 14 dni od dnia otrzymania ostatecznej wersji raportu końcowego. Zamawiający poinformuje Wykonawcę o tym żądaniu co najmniej na 7 dni przed planowaną prezentacją. Wymagania dotyczące raportu końcowego (w tym również jego projektu/ów): - raport końcowy powinien posiadać następującą strukturę: a) streszczenie raportu w języku polskim - nie więcej niż 6 stron A4; b) spis treści; c) wprowadzenie (opis przedmiotu badania, głównych założeń i celów badania); d) opis zastosowanej metodologii oraz źródeł danych i informacji wykorzystanych w badaniu; e) opis wyników badania wraz z ich analizą i interpretacją (prezentacja pytań badawczych, opis analizy i interpretacji danych oraz prezentacja kompletnych wyników badania), w tym przedstawienie odpowiedzi na wszystkie pytania badawcze; f) opis wyników będzie przedstawiony oddzielnie dla poszczególnych zadań g) wnioski i rekomendacje; h) aneksy zwierające m. in. zastosowane w ramach badania narzędzia badawcze, pełną dokumentacją badawczą z badan ilościowych i jakościowych (tabele wynikowe z badań ilościowych, transkrypcje wywiadów etc.), prezentacje multimedialną prezentującą cele badania, zastosowaną metodologię, wnioski i rekomendacje; - raport końcowy powinien spełniać następujące warunki: 6
a) raport i streszczenie będą opracowane w języku polskim; b) informacje oraz dane zawarte w raporcie wolne będą od błędów rzeczowych i logicznych; c) raport będzie sporządzony poprawnie pod względem stylistycznym i ortograficznym; d) raport będzie uporządkowany pod względem wizualnym, tzn. formatowanie tekstu oraz rozwiązania graficzne (tabele, grafy, mapy oraz inne narzędzia prezentacji informacji) zostaną zastosowane w sposób jednolity oraz powodujący, że raport będzie czytelny i przejrzysty; e) raport będzie zgodny z zapisami szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, oferty wykonawcy oraz raportu metodologicznego; f) streszczenie raportu w sposób syntetyczny będzie przedstawiało cel badania, jego zakres, zastosowaną metodologię oraz wszystkie najważniejsze wyniki i rekomendacje wypływające z badania ewaluacyjnego; g) raport końcowy będzie sporządzony na podstawie wyników zakończonych badań ilościowych oraz innych analiz prowadzonych w ramach badania ewaluacyjnego; h) raport końcowy nie będzie sprowadzał się jedynie do zreferowania (streszczenia) uzyskanych danych i odpowiedzi respondentów; i) w raporcie końcowym w sposób rzetelny zostaną przedstawione wyniki badania, tzn. przedstawiona zostanie analiza oraz interpretacja danych zebranych w ramach wszystkich zastosowanych metod badawczych; j) w raporcie końcowym w sposób wyczerpujący zostaną udzielone odpowiedzi na wszystkie cele badania oraz przedstawione zostaną wyniki badania; k) sformułowane wnioski zostaną poparte przedstawionymi wynikami badania; l) sformułowane wnioski będą stanowiły rezultat przeprowadzonej przez Zespół Badawczy analizy i interpretacji wyników badania oraz nie będą stanowiły wyłącznie opinii poszczególnych respondentów badania; m) w kontekście zebranych danych oraz zaprezentowanych wyników badania nie będzie brakowało żadnego istotnego wniosku; n) sformułowane w raporcie końcowym rekomendacje w sposób logiczny będą wynikały z wniosków; o) dla wszystkich istotnych wniosków sformułowane zostaną rekomendacje; p) rekomendacje zostaną sformułowane w sposób precyzyjny oraz w formie pozwalającej na bezpośrednie operacyjne zastosowanie, tzn. dokładnie oraz szczegółowo zostanie przedstawione możliwe do wykonania zadania służące realizacji rekomendacji; q) raport końcowy powinien zapewnić anonimowość respondentom biorącym udział w badaniu; 7
r) Wykonawca powinien odnieść się do wszystkich sformułowanych przez Zamawiającego uwag do raportu końcowego; s) prezentacja multimedialna powinna w sposób syntetyczny przedstawiać cele badania, zastosowaną metodologię oraz wszystkie najważniejsze wnioski i rekomendacje wypływające z badania ewaluacyjnego. Zamawiający zastrzega sobie prawo do wniesienia uwag do przygotowanych narzędzi badawczych i projektów raportów (metodologicznego oraz końcowego) oraz ich aneksów i załączników. Wykonawca jest zobowiązany do uwzględnienia uwag oraz przedstawienia narzędzi i raportów do akceptacji Zamawiającego. Wszystkie raporty powstałe w ramach niniejszego zamówienia będą własnością Zamawiającego. Jakiekolwiek dystrybuowanie raportów winno być pisemnie uzgodnione z Zamawiającym. VI. Zarządzanie realizacją przedmiotu zamówienia Zamawiającym jest Ministerstwo Zdrowia, ul. Miodowa 15, 00 952 Warszawa. Od Wykonawcy wymaga się: sprawnej i terminowej realizacji badania oraz współpracy z Zamawiającym; konsultowania metodologii badania i narzędzi badawczych; zapewnienia respondentom pełnej anonimowości podczas badania; pozostawania w stałym kontakcie z Zamawiającym (spotkania odpowiednio do potrzeb, na bieżąco kontakty telefoniczne i e-mail); informowania o stanie prac, pojawiających się problemach i innych zagadnieniach istotnych dla realizacji badania, w tym przedstawiania bezzwłocznie na żądanie Zamawiającego raportu z postępu w realizacji badania; na spotkaniach z Zamawiającym wymagany jest każdorazowo udział osoby koordynującej pracę Zespołu Badawczego. VII. Źródła informacji W celu prawidłowej realizacji niniejszego badania ewaluacyjnego Wykonawca powinien zapoznać się z informacjami: 1. Uchwała nr 208 Rady Ministrów z dnia 3 listopada 2015 roku w sprawie ustanowienia programu wieloletniego na lata 2016 2024 pod nazwą Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych 8
3. Europejski kodeks walki z rakiem 4. Raport http://mypacjenci.org/images/articles/audyt_raport.pdf 5. http://onkologia.org.pl/ 6. Europejskie wytyczne dotyczące badań przesiewowych w raku jelita grubego (http://publications.iarc.fr/non-series-publications/other-non-series- Publications/European-Guidelines-For-Quality-Assurance-In-Colorectal-Cancer- Screening-1st-Edition-2010 ), raku piersi (http://publications.iarc.fr/book-and-report- Series/Iarc-Handbooks-Of-Cancer-Prevention/Breast-Cancer-Screening-2016 ) i raku szyjki macicy (http://publications.iarc.fr/book-and-report-series/iarc-handbooks-of- Cancer-Prevention/Cervix-Cancer-Screening-2005 AND http://publications.iarc.fr/non-series-publications/other-non-series- Publications/European-Guidelines-For-Quality-Assurance-In-Cervical-Cancer- Screening-2nd-Edition-2008 ) 9