Prognoza nastrojów i działań przedsiębiorców w perspektywie najbliższego półrocza (IVQ2014/IQ2015) Data badania: wrzesień 2014
Informacje o badaniu METODOLOGIA Badanie zostało przeprowadzone metodą CAWI (Computer Assisted Web Interviews), czyli ankiety, którą badani wypełniają samodzielnie przez Internet. Do badania zostali zaproszeni przedstawiciele sektora MSP. Łącznie w badaniu wzięło udział 515 respondentów. Próba w badaniu jest reprezentatywna ze względu na wielkość firmy (mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa). BUDOWA KWESTIONARIUSZA Ankieta składa się z dwóch części: Pytań dotyczących postrzegania sytuacji gospodarczej w Polsce: Jak według Pana/i zmieni się w najbliższym czasie koniunktura gospodarcza w Polsce? Czy planuje Pan/i zmiany w zatrudnieniu w swojej firmie w najbliższych miesiącach? Czy planuje Pan/i zmianę wynagrodzeń pracowników w swojej firmie w najbliższych miesiącach? Czy planuje Pan/i inwestycje w swojej firmie w najbliższych miesiącach? Pytań dotyczących przedsiębiorstwa, którego przedstawicielem jest respondent: Wielkość przedsiębiorstwa Region Sektor Branża Okres obecności firmy na rynku 2
Busometr ZPP Indeks Nastrojów Gospodarczych ZPP Indeks Busometr ZPP 56,52 Busometr Indeks Nastrojów Gospodarczych MSP jest wskaźnikiem pokazującym stopień optymizmu małych i średnich przedsiębiorców oraz ich planowane działania w perspektywie najbliższych dwóch kwartałów. Na wartość Indeksu Busometr wpływ mają trzy komponenty: koniunktury gospodarczej Komponent Koniunktura gospodarcza 59,04 Komponent Rynek Pracy 49,19 Komponent Inwestycje 54,86 rynku pracy (płace i zatrudnianie) inwestycji. Wartość każdego z komponentów mieści się w przedziale od 0 do 100. Wyniki Busometru poniżej 50 oznaczają pesymistyczne nastroje przedsiębiorców, a powyżej 50 ich optymizm. 3
Busometr ZPP Porównanie komponentów w czasie 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 39,44 I kwartał 2011 53,35 II kwartał 2011 Komponent Koniunktury Gospodarczej Komponent Inwestycje 37,10 III kwartał 2011 49,00 50,38 IV kwartał 2011 45,98 43,46 41,56 32,34 I kwartał 2012 45,81 44,99 34,47 IV kwartał 2012 27,25 45,56 46,38 48,35 48,63 I kwartał 2013 43,37 40,72 37,06 39,09 32,3136,59 II kwartał 2013 Komponent Rynek Pracy Busometr III kwartał 2013 42,17 44,07 41,96 45,07 38,96 38,91 IV kwartał 2013 I kwartał 2014 51,64 48,86 48,11 44,18 II kwartał 2014 59,04 52,13 56,52 50,30 54,86 50,09 48,10 49,19 III kwartał 2014 Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N= 708 (I kwartał 2011), N= 560 (II kwartał 2011), N= 848 (III kwartał 2011), N= 812 (IV kwartał 2011), N= 528 (I kwartał 2012), N= 595 (IV kwartał 2012), N= 576 (I kwartał 2013), N= 538 (II kwartał 2013), N= 501 (IV kwartał 2013), N= 504 (I kwartał 2014), N =513 (II kwartał 2014), N= 515 (). Metoda: CAWI. 4
Busometr ZPP a wielkość przedsiębiorstwa 60,00 56,5 58,5 54,0 54,0 Miejsce na komentarz 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00,00 Ogółem mikroprzedsiębiorstwa małe przedsiębiorstwa średnie przedsiębiorstwa N= 515 N= 371 N= 95 N= 49 5
Busometr ZPP a regiony 60,00 56,5 53,5 59,0 51,8 55,1 57,7 Miejsce na komentarz 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 północna południowa wschodnia zachodnia centralna N= 45 N= 106 N= 47 N= 82 N= 235 6
Busometr ZPP a sektor 60,00 56,5 57,2 61,1 Miejsce na komentarz 50,00 49,6 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem Produkcja Usługi Handel N= 515 N= 71 N= 343 N= 101 7
Barometr ZPP a branża 70 60 50 56,5 58,1 52,7 56,0 60,4 57,6 56,1 63,5 58,4 57,8 64,8 58,8 64,4 52,0 66,1 48,1 54,5 40 30 20 10 0 * W analizie uwzględniono tylko te branże, w których liczba respondentów była większa niż 10. 8
Busometr ZPP a staż przedsiębiorstwa na rynku Miejsce na komentarz 60,00 56,5 58,5 54,4 54,3 57,4 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 Nie dłużej niż rok 1-5 lat 6-10 lat 11 lat lub dłużej N= 28 N= 84 N= 91 N= 312 9
Komponent Koniunktura gospodarcza
Komponent Koniunktura gospodarcza Czy Pana/Pani zdaniem koniunktura gospodarcza w najbliższych miesiącach? zdecydowanie się polepszy raczej się polepszy 3% 14% Będzie lepiej 17,1% Wartość komponentu koniunktury gospodarczej: 59,04 nie ulegnie zmianie 37% raczej się pogorszy zdecydowanie się pogorszy 10% 35% Będzie gorzej 45,6% 0% 20% 40% 60% Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N=515. Metoda: CAWI. Wskaźnik barometru koniunktury gospodarczej został utworzony poprzez wyciągnięcie średniej arytmetycznej z odpowiedzi i przyjmuje wartości od 0 do 100. Wyniki poniżej 50 oznaczają skłanianie się ku negatywnej ocenie, a powyżej 50 ku pozytywnej. 11
Zmiana komponentu Koniunktura gospodarcza w czasie 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 39,44 I kwartał 2011 53,35 II kwartał 2011 37,10 III kwartał 2011 IV kwartał 2011 Komponent Koniunktury Gospodarczej 32,34 I kwartał 2012 41,56 IV kwartał 2012 27,25 32,31 I kwartał 2013 II kwartał 2013 36,59 41,96 III kwartał 2013 IV kwartał 2013 45,07 I kwartał 2014 48,86 II kwartał 2014 50,09 59,04 III kwartał 2014 Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N= 708 (I kwartał 2011), N= 560 (II kwartał 2011), N= 848 (III kwartał 2011), N= 812 (IV kwartał 2011), N= 528 (I kwartał 2012), N= 595 (IV kwartał 2012), N= 576 (I kwartał 2013), N= 538 (II kwartał 2013), N= 501 (IV kwartał 2013), N= 504 (I kwartał 2014), N =513 (II kwartał 2014), N= 515 (). Metoda: CAWI. 12
Komponent Koniunktura gospodarcza a wielkość przedsiębiorstwa 60,00 59,0 59,4 57,6 59,2 Miejsce na komentarz 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00,00 Ogółem mikroprzedsiębiorstwa małe przedsiębiorstwa średnie przedsiębiorstwa N= 515 N= 371 N= 95 N= 49 13
Komponent Koniunktura gospodarcza a regiony 60,00 59,0 57,3 62,6 54,8 58,1 59,1 Miejsce na komentarz 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 północna południowa wschodnia zachodnia centralna N= 45 N= 106 N= 47 N= 82 N= 235 14
Komponent Koniunktura gospodarcza a sektor 60,00 59,0 57,1 58,2 63,6 Miejsce na komentarz 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem Produkcja Usługi Handel N= 515 N= 71 N= 343 N= 101 15
Komponent Koniunktura gospodarcza a branża 80 70 60 50 59,0 59,8 60,6 53,4 59,1 59,6 59,9 71,3 63,9 65,7 62,9 60,9 66,5 53,8 65,9 50,6 57,2 40 30 20 10 0 * W analizie uwzględniono tylko te branże, w których liczba respondentów była większa niż 10. 16
Komponent Koniunktura gospodarcza a staż przedsiębiorstwa na rynku Miejsce na komentarz 60,00 59,0 59,1 57,7 55,9 60,1 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 Nie dłużej niż rok 1-5 lat 6-10 lat 11 lat lub dłużej N= 28 N= 84 N= 91 N= 312 17
Komponent Rynek pracy
Komponent Płace Czy planuje Pan/i zmianę wynagrodzeń pracowników w swojej firmie w najbliższych miesiącach? Tak, planuję znaczne podwyżki Tak, planuję niewielkie podwyżki Nie planuję zmian w wynagrodzeniach 1% 15% Podniosę płace 16,3% 75% Wartość barometru rynku pracy komponent Płace : 48,4 Tak, planuję niewielkie obniżenie płac Tak, planuję znaczne obniżenie płac 6% 3% Obniżę płace 8,8% -10% 10% 30% 50% 70% 90% Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N=515. Metoda: CAWI. Wskaźnik Płace barometru rynku pracy został utworzony poprzez wyciągnięcie średniej arytmetycznej z odpowiedzi i przyjmuje wartości od 0 do 100. Wyniki poniżej 50 oznaczają planowanie obniżenia płac, a powyżej 50 planowanie podwyżek. 19
Komponent Zatrudnienie Czy planuje Pan/i zmiany w zatrudnieniu w swojej firmie w najbliższych miesiącach? Tak, planuję znaczne zwiększenie zatrudnienia Tak, planuję nieznaczne zwiększenie zatrudnienia Nie planuję zmian w zatrudnieniu 3% 15% Zwiększę zatrudnienie 18,2% 64% Wartość barometru rynku pracy komponent Zatrudnienie : 49,97 Tak, planuję niewielką redukcję zatrudnienia Tak, planuję znaczną redukcję zatrudnienia 4% 14% Zredukuję zatrudnienie 17,4% 0% 20% 40% 60% 80% Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N=515. Metoda: CAWI. Wskaźnik Zatrudnienie barometru rynku pracy został utworzony poprzez wyciągnięcie średniej arytmetycznej z odpowiedzi i przyjmuje wartości od 0 do 100. Wyniki poniżej 50 oznaczają planowanie redukcji, a powyżej 50 powstawania nowych etatów. 20
Zmiana komponentu Rynek pracy w czasie 60 58 56 54 52 50 48 46 44 42 40 51,39 49,00 46,62 IV kwartał 2011 Komponent Rynek Pracy Komponent Zatrudnienie Komponent Płace I kwartał 2012 52,16 50,38 48,59 IV kwartał 2012 48,93 47,97 47,14 48,35 47,08 45,81 45,56 46,39 47,77 44,54 45,64 43,15 I kwartał 2013 II kwartał 2013 III kwartał 2013 49,64 48,83 47,59 IV kwartał 2013 I kwartał 2014 51,69 51,64 51,59 48,61 II kwartał 2014 48,10 47,60 49,97 49,19 48,42 III kwartał 2014 Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N= 708 (I kwartał 2011), N= 560 (II kwartał 2011), N= 848 (III kwartał 2011), N= 812 (IV kwartał 2011), N= 528 (I kwartał 2012), N= 595 (IV kwartał 2012), N= 576 (I kwartał 2013), N= 538 (II kwartał 2013), N= 501 (IV kwartał 2013), N= 504 (I kwartał 2014), N =513 (II kwartał 2014), N= 515 (). Metoda: CAWI. 21
Komponent Rynek pracy a wielkość przedsiębiorstwa Miejsce na komentarz 60,00 50,00 49,2 49,9 48,0 48,5 40,00 30,00 20,00 10,00,00 Ogółem mikroprzedsiębiorstwa małe przedsiębiorstwa średnie przedsiębiorstwa N= 515 N= 371 N= 95 N= 49 22
Komponent Rynek pracy a regiony 60,00 Miejsce na komentarz 50,00 49,2 47,7 50,2 44,5 49,2 50,2 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 północna południowa wschodnia zachodnia centralna N= 45 N= 106 N= 47 N= 82 N= 235 23
Komponent Rynek pracy a sektor Miejsce na komentarz 60,00 50,00 49,2 43,7 50,3 51,0 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem Produkcja Usługi Handel N= 515 N= 71 N= 343 N= 101 24
Komponent Rynek pracy a branża 60 50 49,2 50,4 47,3 44,6 51,8 49,2 45,4 57,6 52,3 55,2 52,7 49,7 58,5 45,2 53,3 45,9 48,4 40 30 20 10 0 * W analizie uwzględniono tylko te branże, w których liczba respondentów była większa niż 10. 25
Komponent Rynek pracy a staż przedsiębiorstwa na rynku Miejsce na komentarz 60,00 50,00 49,2 51,0 48,4 47,4 49,7 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 Nie dłużej niż rok 1-5 lat 6-10 lat 11 lat lub dłużej N= 28 N= 84 N= 91 N= 312 26
Komponent Inwestycje
Komponent Inwestycje Czy planuje Pan/i inwestycje w swojej firmie w najbliższych miesiącach? Tak, planuję znaczne inwestycje Tak, planuję nieznaczne inwestycje 10% 41% Będę inwestował 50,9% Wartość komponentu inwestycyjnego: 54,86 Zamierzam zrezygnować z planowanych wcześniej inwestycji Nie planowałem/am i nie planuję żadnych inwestycji 24% 25% Nie będę inwestował 49,1% 0% 20% 40% 60% Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N=515. Metoda: CAWI. Wskaźnik barometru inwestycyjnego został utworzony poprzez wyciągnięcie średniej arytmetycznej z odpowiedzi i przyjmuje wartości od 0 do 100. Wyniki poniżej 50 oznaczają brak planów inwestycji, a powyżej 50 planowanie inwestycji w firmach. 28
Zmiany komponentu Inwestycje w czasie 100 90 80 70 Komponent Inwestycje 60 50 40 30 45,98 43,46 44,99 43,37 40,72 38,96 38,91 44,18 52,13 54,86 20 10 0 IV kwartał 2011 I kwartał 2012 IV kwartał 2012 I kwartał 2013 II kwartał 2013 III kwartał 2013 IV kwartał 2013 I kwartał 2014 II kwartał 2014 III kwartał 2014 Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców z sektora MSP. Total N= 708 (I kwartał 2011), N= 560 (II kwartał 2011), N= 848 (III kwartał 2011), N= 812 (IV kwartał 2011), N= 528 (I kwartał 2012), N= 595 (IV kwartał 2012), N= 576 (I kwartał 2013), N= 538 (II kwartał 2013), N= 501 (IV kwartał 2013), N= 504 (I kwartał 2014), N =513 (II kwartał 2014), N= 515 (). Metoda: CAWI. 29
Komponent Inwestycje a wielkość przedsiębiorstwa 60,00 54,9 61,4 Miejsce na komentarz 50,00 48,8 44,9 40,00 30,00 20,00 10,00,00 Ogółem mikroprzedsiębiorstwa małe przedsiębiorstwa średnie przedsiębiorstwa N= 515 N= 371 N= 95 N= 49 30
Komponent Inwestycje a regiony 60,00 50,00 54,9 47,9 55,6 48,7 51,6 58,7 Miejsce na komentarz 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 północna południowa wschodnia zachodnia centralna N= 45 N= 106 N= 47 N= 82 N= 235 31
Komponent Inwestycje a sektor 60,00 54,9 58,8 61,1 Miejsce na komentarz 50,00 40,00 35,0 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem Produkcja Usługi Handel N= 515 N= 71 N= 343 N= 101 32
Komponent Inwestycje a branża 80 70 60 50 40 54,9 58,8 36,8 69,0 68,7 57,8 53,3 48,5 49,1 40,2 76,8 59,4 62,9 51,6 74,1 43,5 51,5 30 20 10 0 * W analizie uwzględniono tylko te branże, w których liczba respondentów była większa niż 10. 33
Komponent Inwestycje a staż przedsiębiorstwa na rynku Miejsce na komentarz 60,00 50,00 54,9 61,4 50,1 54,6 55,5 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Ogółem N= 515 Nie dłużej niż rok 1-5 lat 6-10 lat 11 lat lub dłużej N= 28 N= 84 N= 91 N= 312 34