Na 99% te dzieci dostaną ciepły posiłek. Wszystko zależy od Twojego 1%.

Na 99% te dzieci dostaną ciepły posiłek. Wszystko zależy od Twojego 1%. Przekaż 1% swojego podatku na dożywianie dzieci z biednych regionów Polski PAH i gotowe. Nr KRS 0000136833 www.pah.org.pl

Poszczególne części napisali: Paweł Huczko: pkt 1, ppkt 1.7; pkt 4, ppkt 4.5; pkt 5, ppkt 5.5; pkt 22 23 Wioletta Jurczuk, Anna Welsyng: pkt 19 21 Tomasz Król: pkt 14 16 Tomasz Król, Anna Welsyng: pkt 10 Anna Welsyng: pkt 1, ppkt 1.1 1.6, 1.8; pkt 2 3; 4, ppkt 4.1 4.4; pkt 5, ppkt 5.1 5.4, 5.6; pkt 6-9; 11 13; 17 18 Druk: Drukarnia ABEDIK Copyright by Infornext.pl ISBN: 978-83-61722-01-4 Wydane przez Infornext Sp. z o.o. ul. Okopowa 58/72 01 042 Warszawa www.wieszjak.pl

Od Redakcji Od Redakcji Przedstawiamy Państwu poradnik Ulgi 2008/2009. W pierwszej części opracowania zostały wyczerpująco omówione m.in. ulgi: z tytułu wychowywania dzieci, meldunkowa, internetowa, uczniowska oraz rehabilitacyjna. Opisano również darowizny na cele: krwiodawstwa, kultu religijnego i pożytku publicznego. W drugiej części znajduje się przejrzyście opracowana tabela wskazująca na limity ulg i odliczeń w 2008 r. Ponadto w poradniku można znaleźć wskazówki, jak przekazać 1% swego podatku organizacji pożytku publicznego. W ostatniej części omówiono zmiany w ulgach, które będą obowiązywały w 2009 r. dotyczy to w szczególności ulgi na dzieci i ulgi meldunkowej. Duża liczba przykładów oraz interpretacje urzędów ułatwiają zrozumienie opisywanej tematyki. Mamy nadzieję, że poradnik będzie pomocny przy wypełnianiu PIT- -ów za 2008 rok. Staraliśmy się przedstawiać zawiłe problemy podatkowo-prawne w sposób bardziej przystępny, używając prostego i zrozumiałego języka. Jeśli chcielibyście Państwo znaleźć pełne informacje dotyczące wypełniania PIT-ów, zapraszamy na nasze serwisy: www.pit.wieszjak.pl oraz www.ulgi.wieszjak.pl. Tam również można pobrać program do wypełniania PIT-ów. Autorami publikacji są eksperci oraz redaktor portalu poradniczego Wieszjak.pl. Jeśli będziecie Państwo chcieli poznać odpowiedzi na nurtujące Was pytania, związane z różnymi dziedzinami prawa, zapraszamy do odwiedzenia naszych serwisów. www.wieszjak.pl Życzę miłej lektury Izabela Dorf Redaktor Naczelna portalu Wiszjak.pl 3

Spis treści Od Redakcji....................................... 3 Ulgi w PIT-ach za 2008 rok........................... 7 1. Ulga z tytułu wychowywania dzieci............... 7 1.1. Wysokość ulgi........................... 7 1.2. Warunki odliczenia....................... 8 1.3. Jakie dzieci dają ulgę.................... 9 1.4. Dochody dzieci.......................... 10 1.5. Nie trzeba wychowywać cały rok............. 11 1.6. Gdzie wpisać ulgę........................ 11 1.7. Ulga na dzieci w pytaniach i odpowiedziach.... 13 1.8. Ryczałt nie zawsze uniemożliwia skorzystanie z ulgi prorodzinnej....................... 22 2. Ulga meldunkowa............................ 25 3. Ulga abolicyjna.............................. 31 3.1. Komu ulga abolicyjna...................... 32 3.2. Jak obliczyć kwotę ulgi..................... 34 4. Ulga internetowa............................. 36 4.1. Internet tylko w miejscu zamieszkania......... 36 4.2. Ważna jest faktura........................ 37 4.3. Czy masz dowód wpłaty.................... 38 4.4. Modemu nie odliczysz..................... 39 4.5. Czy jest ulga na bezprzewodowy Internet...... 40 5. Ulga rehabilitacyjna.......................... 43 5.1. Odliczenie przez osobę niepełnosprawną....... 43 5.2. Odliczenie przez opiekuna osoby niepełnosprawnej. 44 5.3. Czy wydatki na zagraniczną operację niepełnosprawnego można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej........................... 47 5.4. Czy wydatki na pościel leczniczą mogą zostać odliczone w ramach ulgi rehabilitacyjnej...... 50 5.5. Czy w ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć zakup pieca gazowego.............. 51 5.6. Czy zawsze można odliczyć całe 2280 zł w ramach ulgi rehabilitacyjnej....................... 54 6. Darowizny na cele krwiodawstwa................ 57 6.1. Ulga tylko dla honorowych krwiodawców...... 57 5

Spis treści 7. Darowizny na cele pożytku publicznego........... 59 8. Darowizny na cele kultu religijnego.............. 65 9. Darowizny kościelne (bezlimitowe)............... 67 10. Ulga odsetkowa.............................. 70 10.1. Pułapki ulgi odsetkowej.................... 72 11. Odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne..... 76 12. Odliczenie składek na ubezpieczenie zdrowotne..... 82 13. Kontynuacja starych ulg mieszkaniowych.......... 84 14. Ulga uczniowska (tylko na zasadzie praw nabytych).. 85 14.1. Ogólne zasady korzystania z ulgi uczniowskiej. 87 15. Ulga na zatrudnienie pomocy domowej (na zasadzie praw nabytych).............................. 88 16. Odliczenie wydatków na nowe technologie......... 89 16.1. Korzyści............................... 90 16.2. Warunki skorzystania z ulgi................ 90 16.3. Kiedy traci się prawo do ulgi............... 92 17. Zwrot nienależnych świadczeń.................. 93 18. Odliczanie strat.............................. 93 Limity ulg i odliczeń 2008............................ 97 Jak przekazać 1% swego podatku organizacji pożytku publicznego 105 19. Kto może przekazać 1% podatku organizacjom pożytku publicznego.......................... 106 20. Jak znaleźć organizację pożytku publicznego........ 106 21. W której rubryce PIT-u wskazać organizację i jak obliczyć kwotę 1% podatku................. 108 Ulgi 2009...................................... 112 22. Ulga na dzieci wiele nowości................... 112 23. Nowe zwolnienie zamiast ulgi meldunkowej......... 114 Wykaz pomocnych aktów prawnych...................... 120 6

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. ULGI W PIT-ach ZA 2008 ROK 1. Ulga z tytułu wychowywania dzieci Z tytułu wychowywania dzieci można odliczyć w rozliczeniu za 2008 rok od podatku kwotę 1173,08 zł na każde dziecko (w rozliczeniu za rok 2007 można było z tego tytułu odliczyć 1145,08 zł). Najpopularniejsza w zeszłym sezonie PIT-owym ulga będzie z pewnością królować i w sezonie obecnym. Tym bardziej że jej limit nieco wzrósł. 1.1. Wysokość ulgi Ulga ta polega na obniżeniu podatku o kwotę stanowiącą iloczyn liczby wychowywanych dzieci i dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek w pierwszym przedziale skali podatkowej. Oznacza to, że w zeznaniu składanym za 2008 rok można odliczyć od podatku 1173,70 zł na każde dziecko (2 x 586,85 zł). Prawo do odliczenia ulgi nie zostało uzależnione ani od liczby wychowywanych dzieci, ani od wysokości osiąganego dochodu. PRZYKŁAD Pani Kowalska wychowuje troje małoletnich dzieci, więc rozliczając się za 2008 rok może odliczyć od swojego podatku aż 3521,10 zł. Ulga przysługuje wyłącznie z tytułu wychowywania dzieci własnych bądź przysposobionych (adoptowanych). Mogą z niej zatem skorzystać wyłącznie rodzice bądź rodzice adopcyjni. W rozliczeniu za 2008 r. nie mają do niej nadal prawa rodziny zastępcze oraz opiekunowie prawni dzieci, których nie adoptowali 7

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok (np. członkowie rodziny opiekujący się dziećmi po śmierci ich rodziców dziadkowie, ciotki, wujowie itd.). Zmieni się to dopiero przy rozliczaniu dochodów uzyskanych w roku 2009. 1.2. Warunki odliczenia Z ulgi możemy skorzystać, jeśli opłacamy podatek na zasadach ogólnych, rozliczając się według skali podatkowej. Nie możemy jej uwzględnić rozliczając dochody opodatkowane w sposób uproszczony stawką liniową, ryczałtem ewidencjonowanym bądź kartą podatkową. Będzie to możliwe jedynie w sytuacji, gdy oprócz tych dochodów osiągniemy dodatkowo dochody objęte skalą podatkową. Wówczas ulgę wykorzystamy rozliczając się z tych właśnie dochodów na PIT 36 bądź PIT 37. Formularze PIT i program do ich uzupełniania można znaleźć na: www.pit.wieszjak.pl Ulga na dzieci dotyczy łącznie obojga rodziców. Skorzystanie z niej nie zostało jednak uzależnione od pozostawania w związku małżeńskim. Możemy z niej zatem skorzystać również wtedy, gdy nie mamy ślubu z drugim rodzicem dziecka, ale faktycznie razem mieszkamy i wychowujemy dziecko. Wyjątkiem od reguły wspólnego korzystania z ulgi przez oboje rodziców jest orzeczenie ich rozwodu bądź pozostawanie w sądownie stwierdzonej separacji. Wówczas odliczenie przysługuje temu z rodziców, u którego dzieci faktycznie zamieszkują. W przypadku zamieszkiwania dzieci w trakcie roku u każdego z rodziców muszą oni podzielić się ulgą. Każde z nich ustali wysokość przysługującego mu odliczenia mnożąc liczbę miesięcy pobytu dzieci u siebie i 1/12 kwoty ulgi. 8

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1.! WAŻNE! Ulgą dzielą się rodzice rozwiedzeni bądź pozostający w orzeczonej wyrokiem sądowym separacji tylko wtedy, gdy dzieci faktycznie zamieszkują u każdego z rodziców w roku podatkowym. Nie możemy skorzystać z ulgi, jeśli łożyliśmy na utrzymanie dziecka płacąc alimenty, ale faktycznie z nim nie mieszkaliśmy. W takim przypadku ulga należy się w całości drugiemu z rodziców, który mieszka z dzieckiem. 1.3. Jakie dzieci dają ulgę Nie każde dziecko daje nam możliwość skorzystania z tego odpisu podatkowego. Krąg dzieci objętych ulgą został wskazany w ustawie. Możemy więc w rozliczeniu za 2008 r. odliczyć 1173,70 zł na każde dziecko tylko wychowując dzieci: małoletnie, bez względu na wiek, jeżeli otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, do ukończenia 25 lat, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, w przepisach Prawo o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie. W tych przypadkach odliczenie przysługuje rodzicom, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej (art. 27 ustawy o PIT) bądź dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ustawy o PIT, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej (3088,86 zł), z wyjątkiem renty rodzinnej. Zmieniona w stosunku do 2007 r. w wyniku ostatniej nowelizacji przepisów ustawy o PIT definicja ma zastosowanie do rozliczenia za 2008 r. Tym samym pozwala więc już bez żadnych wątpliwości 9

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok skorzystać z ulgi prorodzinnej przy spełnieniu pozostałych warunków także rodzicom dzieci studiujących za granicą. Prawa do ulgi w rozliczeniu za 2008 r. nie pozbawia także otrzymywanie przez dziecko zgodnie z odrębnymi przepisami dodatku pielęgnacyjnego bądź renty socjalnej. 1.4. Dochody dzieci Katalog dochodów wolnych od podatku wylicza art. 21 ustawy o PIT. Dzieci najczęściej otrzymują stypendia (naukowe, socjalne), alimenty, zasiłki, nagrody w konkursach szkolnych. Dochody dzieci podlegające zwolnieniu z opodatkowania nie mają wpływu na prawo rodziców do ulgi prorodzinnej. Dochody z pracy czy umów cywilnoprawnych uzyskane przez dziecko są natomiast dochodami podlegającymi opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Nie pozbawią nas one jednak prawa do ulgi, jeśli będą niższe od wskazanej wyżej kwoty (3088,86 zł). Dotyczy to również dochodów dziecka z pracy za granicą, jeśli umowa dwustronna zawarta z krajem, w którym dziecko pracowało nakazuje rozliczyć je dodatkowo w Polsce (metoda odliczenia proporcjonalnego). Jeśli natomiast umowa zwalnia je z opodatkowania w Polsce, to wysokość dochodu nie wpływa na prawo rodziców do skorzystania z ulgi.! WAŻNE! W rozliczeniu za 2008 r. rodzice zachowają prawo do ulgi również w przypadku osiągnięcia przez dziecko (wyłącznie bądź dodatkowo) dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ustawy o PIT. Chodzi tu o dochody rozliczane na PIT 38 z zastosowaniem stawki 19% z następujących tytułów: 10

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. Warunkiem jest by kwota tych dochodów (liczona łącznie z ewentualnymi innymi dochodami dziecka podlegającymi opodatkowaniu wg skali) nie przekroczyła wskazanego w znowelizowanych przepisach progu. 1.5. Nie trzeba wychowywać cały rok Przepisy (art. 27f ustawy o PIT) nie zawierają warunku, przyznającego prawo do ulgi jedynie tym podatnikom, którzy wychowywali dzieci przez cały rok podatkowy. Z ulgi tej może zatem skorzystać także podatnik, którego dziecko w 2008 roku ukończyło 25 rok życia. Z tego płynie też następny wniosek, że także dziecko, które urodziło się w 2008 roku (np. dnia 31 grudnia 2008 r.) uprawnia swoich rodziców do skorzystania z ulgi w pełnej wysokości. Inaczej będzie jednak w tym zakresie w rozliczeniu za 2009 rok. Kwotę ulgi możemy odliczyć tylko od swojego podatku, bądź też również od podatku naszego współmałżonka (drugiego rodzica). Proporcję, w jakiej korzystamy z odliczenia, ustalamy sami ustawodawca w tym zakresie niczego nam nie narzuca. 1.6. Gdzie wpisać ulgę Jeśli rozliczamy się samodzielnie, to kwotę odliczenia wykażemy w PIT 36 bądź PIT 37 i dodatkowo w części C załącznika PIT/O. Jeśli natomiast korzystamy z pośrednictwa płatnika, to on uwzględni 11

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok kwotę przysługującego nam odliczenia w rocznym obliczeniu podatku (PIT-40).! WAŻNE! W rozliczeniu dochodów za rok 2008 podatnicy korzystający z ulgi na dzieci nie mają obowiązku wypełniania części E formularza PIT/O. Aby płatnik mógł uwzględnić kwotę ulgi, musimy spełnić określone warunki: 1) przed dniem 10 stycznia 2009 r. musimy złożyć płatnikowi specjalne oświadczenie na formularzu PIT 12 o spełnianiu warunków do rozliczenia przez płatnika; 2) dodatkowo musimy złożyć oświadczenie (odrębne od PIT 12), w którym stwierdzimy, że spełniamy warunki określone w art. 27f ustawy o PIT, wskażemy liczbę dzieci, na które przysługuje odliczenie, oraz podamy kwotę odliczenia obliczoną zgodnie z przepisami.! WAŻNE! Niezłożenie oświadczenia w kwestii ulgi prorodzinnej do 10 stycznia nie pozbawia nas do niej prawa. Możemy bowiem złożyć korektę zeznania, samodzielnie uwzględniając kwotę przysługującego nam odliczenia, co potwierdziło również Ministerstwo Finansów odpowiadając na zapytania w tej sprawie. Pamiętajmy też, że chcąc skorzystać z ulgi, poza powyższymi oświadczeniami, składanymi wyłącznie w przypadku korzystania z pośrednictwa płatnika przy rozliczeniu za 2008 r. nie musimy przedkładać płatnikowi żadnych dodatkowych dokumentów. Jeśli natomiast rozliczamy się samodzielnie nie musimy żadnych dokumentów dołączać do zeznania rocznego. Musimy mieć jednak świadomość, że urząd ma prawo zweryfikować nasze odliczenie, sprawdzając czy rzeczywiście mamy do niego prawo. Może wezwać nas do 12

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. udzielenia wyjaśnień, zwrócić się do odpowiednich urzędów administracji bądź sądów o dokumenty poświadczające sytuację rodzinną oraz liczbę wychowywanych dzieci. 1.7. Ulga na dzieci w pytaniach i odpowiedziach Ulga z tytułu wychowywania dzieci, zwana też ulgą na dzieci, prorodzinną lub rodzinną to najkorzystniejsze i najpowszechniejsze odliczenie od podatku z obecnie obowiązujących. Ulga ta rodzi jednak wiele wątpliwości. Poznajmy zatem odpowiedzi na najczęstsze pytania podatników związane z tą ulgą. Dziecko urodzone dnia 31 grudnia 2008 r. uprawnia swoich rodziców do całej ulgi Orientacyjny termin porodu naszego dziecka został przez ginekologa wyznaczony na dzień 30 grudnia 2008 r. Czy jeżeli nasza córeczka urodzi się np. w Sylwestra 2008 r. (przed północą) będziemy mieli prawo do całej ulgi, czy do jakiegoś częściowego odliczenia? Nasz syn w styczniu 2008 r. skończył 25 lat, a w maju 2008 r. skończył studia. Jednak do końca 2008 r. nie podjął pracy i nie zarabiał. Czy mamy prawo do ulgi prorodzinnej? I czy do całej, czy do części? Adoptowaliśmy w listopadzie 2008 r. dziecko. Czy mamy prawo do całej ulgi? Na wszystkie pytania odpowiedź brzmi TAK. Zgodnie z przepisami (art. 27f ustawy o PIT) ulga przysługuje rodzicom (biologicznym lub adopcyjnym), którzy w roku podatkowym wychowywali własne lub przysposobione dzieci. Przepis nie uzależnia wysokości odliczenia od tego, w którym miesiącu roku dziecko 13

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok się urodziło, skończyło 25 lat, czy skończyło szkołę. Tak więc rodzice dzieci urodzonych lub adoptowanych w 2008 r. mają prawo do pełnej ulgi rodzinnej (1173,70 zł), bez względu na miesiąc urodzin (adopcji). Podobnie do pełnej ulgi uprawnia swoich rodziców dziecko, które np. w styczniu 2008 r. skończyło naukę w dniu swoich 25 urodzin (o ile nie zarobiło w 2008 r. więcej niż 3088,86 zł chodzi tu o dochód, czyli przychód minus koszty uzyskania, bez żadnych odliczeń).! WAŻNE! W zeznaniu podatkowym za rok 2008 można odliczyć od podatku kwotę 1173,70 zł na jedno dziecko. Rodzice nie muszą mieć ślubu aby skorzystać z ulgi Wychowujemy dwoje własnych dzieci (3 i 5 lat), ale nie zawarliśmy związku małżeńskiego. Mieszkamy razem, choć mamy różne meldunki. Czy możemy skorzystać z ulgi na nasze dzieci? TAK Zgodnie z przepisami (art. 27f ustawy o PIT) ulga przysługuje rodzicom (biologicznym lub adopcyjnym), a nie małżonkom. Ważne jest ponadto faktyczne wspólne zamieszkiwanie z dziećmi, bez czego raczej trudno mówić o wychowywaniu. Nie jest istotny meldunek. Trzeba też podkreślić, że ulga dotyczy łącznie obojga rodziców. Tak więc np. w przypadku jednego dziecka, kwota 1173,70 zł może być odliczona od podatku jednego albo drugiego z rodziców, albo od podatku obojga w dowolnej, ustalonej przez rodziców proporcji. Nie wolno natomiast odliczyć całej tej kwoty podwójnie tj. zarówno od podatku jednego, jak i drugiego rodzica. 14

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. Samotny rodzic może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, a także skorzystać z ulgi Samotnie wychowuję 5-lenią córkę. Czy mogę rozliczyć się razem z nią jak w zeszłym roku i jednocześnie odliczyć ulgę na córkę? TAK Wspólne rozliczenie samotnego rodzica z dzieckiem nie przeszkadza jednoczesnemu odliczeniu ulgi na to dziecko. Preferencyjne rozliczenie z dzieckiem samotnie wychowywanym jest niezależne od możliwości odliczenia od podatku kwoty 1173,70 zł z tytułu wychowywania dziecka. Dziecko studiuje za granicą ulga także przysługuje rodzicom Mój syn (22 lata) studiuje w Niemczech. Czy mogę skorzystać z ulgi prorodzinnej? TAK Ostatnia nowelizacja art. 6 ust. 4 ustawy o PIT przesądziła, że ulga przysługuje również rodzicom dzieci studiujących za granicą. Zasiłek pielęgnacyjny pozwala na odliczenie, ale dodatek pielęgnacyjny nie Moja córka ma 27 lat, jest niepełnosprawna i w 2008 r. pobierała zasiłek pielęgnacyjny. Czy mogę skorzystać z ulgi na moje dziecko? TAK Rodzice dzieci niepełnosprawnych mają prawo do odliczania ulgi rodzinnej bez względu na wiek dziecka, jeżeli otrzymuje ono zasiłek pielęgnacyjny (z opieki społecznej). Wystarczy fakt pobierania zasiłku przez część roku, nawet jeżeli potem wypłacany był zamiast zasiłku dodatek pielęgnacyjny (wypłacany przez ZUS). Jednak dzieci, które pobierają z ZUS dodatek pielęgnacyjny (np. do renty rodzinnej) nie uprawniają swoich rodziców do skorzystania z odliczenia. 15

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok Rodzice mają prawo wybrać, które z nich odliczy ulgę Jesteśmy małżeństwem z dwojgiem dzieci (11 i 13 lat). Mąż pracuje i dobrze zarabia, natomiast ja zajmuję się domem i w 2008 r. nie miałam żadnych dochodów. Zazwyczaj rozliczamy się z mężem wspólnie. Czy w tym roku też tak możemy zrobić odliczając jednocześnie ulgę na dwoje naszych dzieci? TAK, oczywiście to najbardziej opłacalne rozwiązanie. Rodzice wychowujący swoje dzieci mogą wybrać, czy odliczają ulgę od podatku wynikającego z ich wspólnego rozliczenia, czy też od podatku wykazanego w ich odrębnych zeznaniach. W przypadku gdy jedno z małżonków ma większe dochody (szczególnie w sytuacji, gdy jedno z nich w ogólne nie zarabia) opłacalne jest wspólne rozliczenie. Wtedy małżonkowie muszą ustalić najpierw sumę swoich dochodów. Następnie muszą podzielić tę sumę na połowę, ustalić podatek od tej połowy wg skali, a następnie pomnożyć ten podatek przez dwa. Wyjdzie wtedy kwota łącznego podatku obojga małżonków, od której można odejmować kwotę 1173,70 tyle razy, ile dzieci uprawniających do ulgi oboje rodzice wychowują. Tak będzie oczywiście przy założeniu, że ich łączny podatek po odliczeniu składek zdrowotnych jest na tyle wysoki, że pozwoli na pełne wykorzystanie odliczenia. Jeśli jest on niższy od kwoty przysługującego odliczenia (wynikającej z przemnożenia kwoty 1173,70 zł przez liczbę wychowywanych dzieci), to odliczenia z tytułu ulgi na dzieci rodzice mogą dokonać tylko do wysokości podatku, w ten sposób go wyzerowując (patrz dalej Małe dochody = mały podatek = (czasem) niepełne odliczenie). PRZYKŁAD Państwo Tomasz i Tatiana Trawscy mają troje dzieci: Tadka (10 lat), Tymka (7 lat) i Tosię (5 lat). Pani Tatiana osiągnęła w 2008 r. dochód ze zleceń w wysokości 10 tys. zł, natomiast Pan Tomasz zarobił z umowy o pracę 50 tys. zł. 16

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. Rozliczają się wspólnie, więc dzielą wspólny dochód na 2 (60 tys. zł : 2 = 30 tys. zł). Ustalają podatek wg skali od 30 tys. zł = (19% x 30 tys. zł) 586,85 zł = 5113 zł. Mnożą podatek razy 2 = 5113 zł x 2 = 10226 zł. Odliczają ulgę prorodzinną na 3 dzieci = 10226 zł (3 x 1173,70 zł) = 6704,90 zł = 6705 zł (po zaokrągleniu). Ryczałtowcy, kartowicze, płacący podatek liniowy i rolnicy nie mogą skorzystać z ulgi Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem. Mam jedno dziecko (14 lat) Czy mogę odliczyć sobie 1173,70 zł od podatku? NIE. O ile nie ma Pan innych dochodów opodatkowanych według skali podatkowej. Ewentualnie z ulgi może skorzystać Pana żona, o ile osiągnęła w 2008 r. dochody opodatkowane według skali. Tylko ci podatnicy, którzy osiągają dochody opodatkowane wg skali podatkowej wskazanej w art. 27 ustawy o PIT mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej. Natomiast ci, którzy wyłącznie osiągają dochody opodatkowane inaczej (ryczałt, karta, podatek liniowy) odliczyć tej kwoty nie mogą. Również rolnicy nie mogą skorzystać z ulgi, bo nie płacą w ogóle podatku dochodowego (tylko podatek rolny). Małe dochody = mały podatek = (czasem) niepełne odliczenie Wychowujemy dwoje małych dzieci. Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową. Moja żona natomiast pracuje na umowę o pracę. Rozumiem, że tylko żona może sobie odliczyć ulgę na dzieci. Ale podatek za 2008 r. wyniósł u niej 2150 zł. Ulga natomiast na 2 dzieci to 2347,40 zł. Czy żona może sobie odliczyć całą ulgę, czy tylko tyle, ile miała podatku? Faktycznie skorzystać z ulgi na dzieci może tylko Pana żona i tylko do wysokości swojego podatku. Urząd zwróci żonie całą kwotę po- 17

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok branych przez płatnika w ciągu 2008 r. zaliczek na podatek. Niewykorzystana część ulgi nie przechodzi niestety na następny rok. Odliczając ulgę możesz stracić zasiłek rodzinny i inne świadczenia Wychowujemy troje małych dzieci i otrzymujemy zasiłek rodzinny. Czy możemy skorzystać z ulgi na dzieci? TAK Ale może to spowodować utratę prawa do zasiłku rodzinnego, bo ulga podwyższa dochód rodziny, który bierze się pod uwagę przy przyznawaniu zasiłku. Warto wskazać, że zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 504 zł. Rodzinom korzystającym z zasiłku rodzinnego nie grozi utrata już przyznanego świadczenia. Odpisując ulgę na dzieci w deklaracji podatkowej za 2008 rok, można stracić możliwość otrzymania zasiłku dopiero w następnym okresie zasiłkowym przypadającym od dnia 1 września 2009 r. do dnia 31 sierpnia 2010 r. Zwrot podatku liczy się również do dochodu obliczonego przy ustalaniu praw do np. dodatków mieszkaniowych czy stypendiów socjalnych. Rodzice zastępczy ani opiekunowie prawni nie mogą odliczyć Tworzymy rodzinę zastępczą dla trojga dzieci w wieku od 3 do 7 lat. Czy ulga prorodzinna przysługuje rodzinom zastępczym? NIE Rodzice zastępczy, podobnie jak opiekunowie prawni, którzy nie adoptowali wychowywanych dzieci, nie mogą skorzystać z odliczenia. Odliczać mogą tylko rodzice biologiczni i adopcyjni. 18

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. Zmieni się to dopiero od rozliczenia dochodów roku 2009 wynika, to z ostatniej nowelizacji ustawy o PIT. Dzieci zarabiają rodzice (czasem) nie odliczają Wychowujemy dwóch synów. Młodszy ma 12 lat, natomiast starszy syn skończył w 2007 r. 25 lat i studiuje. Starszy syn również pracuje. Czy możemy skorzystać z ulgi na obu synów? NIE, jeżeli starszy syn zarobił w 2008 r. więcej niż 3088,68 zł. Do odliczenia uprawnia Państwa na pewno młodszy syn. Natomiast starszy uprawniałby tylko wtedy, jeżeli jego zarobki nie przekroczyły w zeszłym roku 3088,68 zł (jest to kwota dochodu, czyli przychód minus koszty uzyskania, bez żadnych innych odliczeń, co ostatnio potwierdził to Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 3485). Na podstawie art. 27f i art. 6 ust. 4 ustawy o PIT podatnik ma prawo odliczyć od podatku kwotę 1173,70 zł, jeżeli w 2008 r. wychowywał własne lub przysposobione: dzieci małoletnie, dzieci, bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, dzieci do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki 19

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 (3088,68 zł), z wyjątkiem renty rodzinnej. Rodzice w separacji i po rozwodzie też mają prawo do odliczenia Jesteśmy po rozwodzie. Mamy dwoje dzieci (8 i 11 lat), które mieszkają raz z matką, raz z ojcem (mieszkamy w jednej miejscowości). Czy możemy podzielić się ulgą? Jak to zrobić? TAK, mogą Państwo podzielić się odliczeniem. Co do zasady w przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, odliczenie przysługuje temu z nich, u którego dziecko faktycznie zamieszkuje (o ile są spełnione inne warunki ulgi). Jeżeli dziecko mieszka część roku u jednego rozwiedzionego rodzica, a część u drugiego (dotyczy też rodziców w separacji) prawo do odliczenia mają oboje rodzice, ale proporcjonalnie do liczby miesięcy faktycznego zamieszkania dziecka. PRZYKŁAD Państwo Aubrecja i Hiacynt Kwiatkowscy są w separacji. Ich syn Irys mieszkał w 2008 r. 8 miesięcy u matki i 4 miesiące u ojca. Tak więc Pani Aubrecja będzie mogła odliczyć od swego podatku kwotę 782,47 zł (8 x 1173,70/12). Natomiast Pan Hiacynt będzie mógł odliczyć kwotę 391,23 zł (4 x 1173,70/12). Dziecko zarabiało za granicą rodzice mogą nie mieć ulgi Nasz syn ma 21 lat i studiuje zaocznie. W 2008 r. pracował 4 miesiące w Irlandii. Zarobił w sumie, po przeliczeniu, ok. 20 tys. złotych. W Polsce nic nie zarobił w zeszłym roku. W tej sytuacji ulga nam chyba nie przysługuje? 20

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. Ulga Państwu przysługuje. Syn bowiem nie musi płacić w Polsce żadnego podatku za 2008 rok i nie zarobił tu więcej niż 3088,68 zł. Dochody irlandzkie nie muszą być w tej sytuacji wykazywane w polskim zeznaniu podatkowym (z uwagi na brak dochodów uzyskanych w Polsce). Wszystko dlatego, że Polska podpisała z Irlandią korzystną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (przewidującą tzw. metodę wyłączenia z progresją). Zupełnie inaczej byłoby, gdyby syn pracował w kraju, z którym Polska ma podpisaną niekorzystną umowę podatkową z tzw. metodą proporcjonalnego odliczenia (takie umowy obowiązują np. z USA, Rosją, Belgią, Danią, Finlandią, Holandią, Islandią, Australią). Wtedy dochody syna (jeżeli w przeliczeniu na złotówki byłyby większe od 3088,68 zł) uniemożliwiłyby skorzystanie rodzicom z ulgi prorodzinnej. Jeżeli dziecko zawarło związek małżeński rodzice nie mogą odliczyć Nasza córka ma 21 lat, studiuje zaocznie. W 2007 r. wyszła za mąż ale nie pracuje i mieszkają z mężem u nas. Czy możemy skorzystać z ulgi na naszą córkę? NIE Zdaniem organów podatkowych, jeżeli dziecko pozostawało cały rok podatkowy w związku małżeńskim, to nie uprawnia swoich rodziców do skorzystania z ulgi prorodzinnej. Wtedy bowiem wg fiskusa trudno mówić o wychowywaniu dziecka przez rodziców. A wychowywanie to podstawowa przesłanka tej ulgi. Jest to teza dość kontrowersyjna, ale urzędy skarbowe konsekwentnie ją prezentują. Ostatnio potwierdził to Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 3485. Ale rodzice dzieci, które zawarły małżeństwo w 2008 r. odliczyć mogą i to całą ulgę. Przepisy ustawy o PIT nie wymagają bowiem, aby warunek wychowywania dziecka spełniany był przez cały rok podatkowy. 21

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok Małoletnie dziecko zarabia ile chce rodzice i tak odliczą Nasza córka (17 lat) odziedziczyła po dziadku mieszkanie. Na razie to mieszkanie wynajmuje i osiąga całkiem spore dochody (ok. 12 tys. zł za 2008 r.). Czy mimo tych dochodów córki możemy sobie odliczyć ulgę na naszą córkę? TAK Bez względu na wysokość dochodów małoletnich (do ukończenia 18 roku życia) dzieci ich rodzice mogą odliczyć sobie ulgę prorodzinną. Dochody małoletnich rodzice muszą jednak doliczyć do swoich dochodów i wykazać w swoich zeznaniach podatkowych. Dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z rodziców. Nie łączy się tylko dochodów małoletnich dzieci z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku. W tych sytuacjach rodzic zobowiązany jest do złożenia odrębnego zeznania podatkowego w imieniu dziecka. Płacisz alimenty, ale nie mieszkasz z dzieckiem nie odliczysz Płacę alimenty na mojego syna (ma 15 lat), ale nie mieszkam z nim. Syn mieszka z matką, z którą jesteśmy po rozwodzie. Czy mogę podzielić się ulgą z moją byłą żoną? NIE Warunkiem skorzystania z ulgi przez rozwiedzionego rodzica jest faktyczne zamieszkiwanie z dzieckiem. Nie ma tu znaczenia płacenie alimentów ani inne powiązania majątkowe. Tak więc tylko matka dziecka może skorzystać z odliczenia w tym przypadku. 1.8. Ryczałt nie zawsze uniemożliwia skorzystanie z ulgi prorodzinnej Ulga prorodzinna przysługuje w przypadku opłacania podatku dochodowego na zasadach ogólnych, jeśli spełnione są wszystkie postawione przez ustawodawcę warunki to powszechnie już znana zasa- 22

Ulga z tytułu wychowywania dzieci 1. da. Wykluczone jest zatem skorzystanie z ulgi w przypadku opłacania podatku w innych formach, czyli według stawki liniowej, bądź w formach zryczałtowanych (ryczałt ewidencjonowany, karta podatkowa). Ale czy zawsze? Okazuje się, że pomimo opłacania ryczałtu jest możliwe skorzystanie z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu rocznym. W jaki sposób?! WAŻNE! Otóż nie ma przeszkód, aby z ulgi prorodzinnej skorzystał rodzic rozliczający się na zasadach ogólnych, który opłaca ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z najmu mieszkania (poza działalnością gospodarczą) czyniąc to w imieniu małoletniego dziecka, będącego właścicielem tego mieszkania. W takim bowiem przypadku dochód z najmu uzyskuje nie rodzic, ale jego małoletnie dziecko i to ono podlega opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym z tego tytułu. Rodzic jako jego przedstawiciel ustawowy jedynie opłaca ryczałt w imieniu małoletniego oraz również w jego imieniu po zakończeniu roku podatkowego składa zeznanie roczne. Tym samym fakt opłacania ryczałtu za dziecko przez rodzica nie pozbawia tego ostatniego prawa do uwzględnienia ulgi prorodzinnej we własnym zeznaniu rocznym. Dodatkowo, jeśli spełnione są warunki do rozliczenia się na preferencyjnych zasadach (np. jako osoba samotnie wychowująca dziecko), to opłacanie ryczałtu za dziecko nie stanowi przeszkody do takiego rozliczenia.! WAŻNE! Warto też zwrócić uwagę, że jeśli przychody z takiego najmu uzyskuje dziecko pełnoletnie i opodatkowuje je ryczałtem, to rodzic tego dziecka nie traci prawa do ulgi prorodzinnej bez względu na wysokość uzyskanych przez dziecko przychodów opodatkowanych w tej formie. 23

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok Ograniczenie wysokości dochodu wprowadzone w przepisach regulujących ulgę prorodzinną dotyczy bowiem dochodów dziecka podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych, a nie opodatkowanych w formie zryczałtowanej. Prawidłowość takiej interpretacji przepisów o uldze prorodzinnej potwierdzają również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z dnia 28 listopada 2008 r., nr IPPB1/415-1084/08-2/JB Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie podkreślił, że: ( ) aby rodzic pełnoletniego dziecka nabył prawo do przedmiotowej ulgi, dziecko to nie może osiągnąć dochodów innych niż dochody wolne od podatku dochodowego, renta rodzinna bądź dochody w wysokości nie powodującej obowiązku zapłaty podatku. Sformułowanie to oznacza, że dziecko nie może uzyskiwać dochodów opodatkowanych według skali podatkowej w wysokości powodującej obowiązek zapłaty podatku. Ponieważ przepis nie wymienia dochodów opodatkowanych na innych zasadach należy uznać, że rodzic którego dziecko uzyska przychody opodatkowane na zasadach przewidzianych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od przychodów ewidencjonowanych nie traci prawa do ulgi (o ile nie następują one w wyniku działalności gospodarczej). Przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczący nabycia uprawnień do ulgi związanej z wychowywaniem dzieci małoletnich nie zawiera żadnych dodatkowych przesłanek, które winien podatnik spełniać w przypadku, gdy chce się rozliczyć jako osoba samotnie wychowująca dzieci. A zatem fakt, iż małoletnie dziecko Wnioskodawczyni uzyskuje przychody z tytułu najmu mieszkania odziedziczonego po dziadku nie wpływa w żaden sposób na możliwość dokonania przez Wnioskodawczynię rozliczenia podatkowego za 2008 r., jako osoba samotnie wychowująca dzieci. ( ) Reasumując, ( ) za 2008 r. przysługuje Wnioskodawczyni prawo do preferencyjnego rozliczenia tj. w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci. Ponadto Wnioskodawczyni ma również prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej na obydwoje dzieci. 24

Ulga meldunkowa 2. 2. Ulga meldunkowa Sprzedając przed upływem 5 lat od nabycia bądź wybudowania nieruchomość (lub spółdzielcze prawo) powinniśmy, co do zasady, zapłacić podatek dochodowy. Jednak w przypadku sprzedaży nieruchomości nabytych lub wybudowanych w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. nie zapłacimy podatku dochodowego po 12 miesiącach zameldowania w danym budynku czy lokalu. Osoby, które uzyskały dochody ze sprzedaży nieruchomości w 2008 r., mają czas na złożenie oświadczenia o posiadaniu prawa do tej ulgi do dnia 30 kwietnia 2009 r. Od 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. obowiązywały bowiem specyficzne zasady opodatkowania zysków ze sprzedaży nieruchomości (dotyczące też spółdzielczych praw do domu lub lokalu). Zgodnie z tymi zasadami w przypadku sprzedaży nieruchomości płaci się podatek w wysokości 19% uzyskanego dochodu. Zasady te dotyczą wyłącznie sprzedaży nieruchomości nabytych od dnia 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. oraz sprzedaży nieruchomości wybudowanych (oddanych do użytkowania) od dnia 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r.! WAŻNE! Co do zasady podatku nie musimy płacić, gdy sprzedamy wymienione wyżej nieruchomości bądź prawa po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie. Ta zasada dotyczy jednak wyłącznie sprzedaży poza działalnością gospodarczą. Jeżeli chcemy sprzedać np. mieszkanie wcześniej niż po 5 latach i uniknąć zapłaty podatku, to sprzedając nieruchomości nabyte 25

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do końca 2008 r. musimy skorzystać z tzw. ulgi meldunkowej. Wprowadził ją art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o PIT, który stanowi że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia: a) budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, b) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, c) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, d) prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, jeśli podatnik był zameldowany w sprzedawanym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Należy zwrócić uwagę, że wyżej cytowany przepis nie wymienia gruntów ani udziałów w gruntach, które przecież z reguły są sprzedawane łącznie z domem lub mieszkaniem stanowiącymi odrębne nieruchomości (inaczej jest przy lokalach spółdzielczych, bo nie są to nieruchomości a prawa).! WAŻNE! Daje to powód organom podatkowym do twierdzenia, że wartość gruntu (udziału w gruncie) zbywanego razem z budynkiem czy lokalem mieszkalnym nie podlega zwolnieniu na podstawie ulgi meldunkowej. Grunt ten należy więc opodatkować na zasadach określonych w art. 30e ustawy o PIT (19% podatek). Przykładami takich interpretacji są: interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 kwietnia 2008 r., nr IBPB2/415W- 26/08/MM/KAN 2169/11/07 oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 marca 2008 r., nr ILPB2/415 378/07 2/PW. Obie wydane w imieniu Ministra Finansów. Początkowo przepisy o uldze meldunkowej wprowadziły 14-dniowy termin (liczony od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości 26

Ulga meldunkowa 2. lub prawa majątkowego) na złożenie oświadczenia, że warunki do zwolnienia zostały spełnione. Oświadczenie to powinno zostać złożone w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Jednak na mocy przepisów przejściowych najnowszej ustawy nowelizującej przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z dnia 6 listopada 2008 r.) termin ten nie będzie miał zastosowania. Oświadczenie o spełnieniu warunków do skorzystania z ulgi meldunkowej trzeba będzie złożyć w terminie złożenia zeznania rocznego za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w okresie obowiązywania ulgi meldunkowej. Dla osób, które uzyskały lub uzyskają dochody ze sprzedaży nieruchomości w 2008 r., już znacznie wcześniej został wprowadzony taki termin. Mają one czas na złożenie oświadczenia do dnia 30 kwietnia 2009 r. Termin ten dotyczy przede wszystkim tych osób, które na skutek dotychczasowej restrykcyjnej interpretacji przepisów o uldze meldunkowej nie złożyły tych oświadczeń, ale które posiadają prawo do ulgi zgodnie z interpretacją ogólną Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2008 r. Jan Kowalski 00-001 Warszawa ul. Alternatywna 111 NIP: 111-111-11-11 Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa, dnia 30 kwietnia 2009 r. * Warszawa-Śródmieście ul. Lindleya Oświadczenie Ja niżej podpisany oświadczam, że jestem uprawniony do skorzystania z tzw. ulgi meldunkowej w podatku dochodowym. W dniu 11 października 2008 r. sprzedałem mieszkanie, które nabyłem w dniu 5 stycznia 2007 r. Byłem zameldowany w tym mieszkaniu od dnia 20 stycznia 2007 r. do dnia 8 października 2008 r. 27

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok W związku z powyższym dochód jaki uzyskałem ze sprzedaży tego mieszkania podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt. 126 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do końca 2008 r. Jan Kowalski * Osoby, które uzyskały lub uzyskają dochody ze sprzedaży nieruchomości w 2008 r., mają czas na złożenie oświadczenia do dnia 30 kwietnia 2009 r. Jeśli odpłatne zbycie będzie miało miejsce w latach późniejszych, oświadczenie trzeba złożyć właściwemu organowi podatkowemu w terminie złożenia zeznania rocznego za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w okresie obowiązywania ulgi meldunkowej. Przepisy dotyczące ulgi meldunkowej stanowiły, że zwolnienie to ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków Część organów podatkowych uważa, iż oznacza to, że aby małżonkowie sprzedając mieszkanie lub dom mogli skorzystać z ulgi meldunkowej, oboje muszą być zameldowani w nim przez 12 miesięcy przed datą zbycia. To błędny pogląd. Wystarczy bowiem zameldowanie jednego z małżonków. Jeżeli nasz urząd skarbowy tak zinterpretuje przepisy, powołajmy się na korzystną dla podatników interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 17 września 2007 r. (nr IS. I/2-4151/9/07, IS. I/2-4151/10/07). W interpretacji tej organ podatkowy stwierdził, że ( ) w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność małżeńską, do skorzystania z»ulgi meldunkowej«wystarczy, aby tylko jeden z małżonków był 28

Ulga meldunkowa 2. zameldowany w tym lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Wątpliwości budziła dotąd również data, od której należy liczyć okres zameldowania uprawniający do ulgi. Minister Finansów i inne organy podatkowe twierdziły aż do dnia 20 lutego 2008 r., że należy go liczyć od dnia nabycia nieruchomości. Nadto fiskus twierdził, że nawet w przypadku zameldowanego właściciela nieruchomości okres zameldowania powinno się liczyć od dnia 1 stycznia 2007 r., czyli od dnia wejścia w życie nowelizacji ustawy podatkowej wprowadzającej tę ulgę.! WAżNE! Jednak sądy administracyjne uważają inaczej, tj. że nie ma znaczenia kiedy rozpoczął się okres zameldowania, byle podatnik legitymował się nieprzerwanym okresem 12 miesięcy zameldowania w danej nieruchomości. Przykładowo zdaniem WSA w Warszawie (wyrok z dnia 14 listopada 2007 r., III SA/Wa 1387/07): Warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 126 lit. b) u.p.d.f. jest potwierdzenie faktu zamieszkania w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem nieruchomości stanowiącej przedmiot odpłatnego zbycia z zamiarem stałego przebywania przez właściwy organ gminy prowadzący ewidencję ludności. Okres zameldowania w nieruchomości nie może być krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, co jednoznacznie wskazuje, iż przepis ten nie określa daty, od której termin rozpoczyna bieg, ani daty jego upływu. Nie ma więc podstaw do przyjęcia, iż bieg terminu zameldowania rozpoczyna się od daty nabycia lokalu. Przepis stanowi jedynie, że okres zameldowania musi wynosić co najmniej 12 miesięcy w okresie poprzedzającym datę jego zbycia. Taka sama argumentacja znalazła się m.in. w wyroku WSA w Szczecinie (wyrok z dnia 18 lipca 2007 r., I SA/Sz 330/07), a ostatnio w wyroku WSA w Warszawie (wyrok z dnia 11 lutego 2008 r., III SA/Wa 1992/07). 29

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok Interpretacja Ministra Finansów w sprawie ulgi meldunkowej Dnia 19 lutego 2008 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie ulgi meldunkowej (nr DD2/033/0557/SKT/07/1682). Minister uznał w niej, że do 12-miesięcznego okresu zameldowania podatnika na pobyt stały wlicza się okres zameldowania zarówno przed dniem 1 stycznia 2007 r., jak i przed datą nabycia nieruchomości lub prawa. Potwierdził tym samym w pełni słuszność stanowiska prezentowanego w tej kwestii przez sądy administracyjne. Ponadto Minister Finansów rozporządzeniem z dnia 2 kwietnia 2008 r. (Dz.U. Nr 59, poz. 361) przedłużył do dnia 30 kwietnia 2008 r. (w odniesieniu do dochodów uzyskanych w 2007 r.) termin do złożenia urzędowi skarbowemu oświadczenia o posiadaniu uprawnień do skorzystaniu z ulgi meldunkowej. Natomiast te osoby, które uzyskały lub uzyskają dochody ze sprzedaży nieruchomości w 2008 r., mają czas na złożenie oświadczenia do dnia 30 kwietnia 2009 r. W trakcie 2009 r. wejdzie w życie znowelizowana ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych. W jej wyniku obowiązek meldunkowy w obecnym kształcie zostanie zniesiony, gdyż zameldowanie na pobyt stały zostanie zastąpione rejestracją podstawowego miejsca zamieszkania. Podatnicy będą też mogli zarejestrować dodatkowe miejsce zamieszkania. Jednak warto wiedzieć, że powyższe zmiany, a zwłaszcza wprowadzenie dodatkowego zarejestrowanego miejsca zamieszkania, nie powinny negatywnie wpłynąć na możliwość korzystania z ulgi meldunkowej. Korzystanie z niej gwarantują bowiem podatnikom przepisy przejściowe ustawy nowelizującej ustawę o PIT z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1316).! WAŻNE! W wyniku najnowszej nowelizacji przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga meldunkowa została wykreślona z ustawy. Została zastąpiona nowym zwolnieniem, które 30

Ulga abolicyjna 3. obowiązuje od dnia 1 stycznia 2009 r. Jednak będzie ona nadal przysługiwać na zasadzie praw nabytych osobom, które będą sprzedawać nieruchomości nabyte w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. przed upływem 5 lat od ich nabycia. 3. Ulga abolicyjna Ulga abolicyjna została wprowadzona ustawą z dnia 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium RP (Dz.U. Nr 143, poz. 894), zwaną popularnie ustawą abolicyjną. Oprócz ulgi ustawa ta wprowadziła mechanizmy umożliwiające ubieganie się o umorzenie zaległości podatkowych bądź o zwrot podatku w odniesieniu do dochodów zagranicznych osiąganych w latach 2002 2007, a podlegających rozliczeniu metodą odliczenia proporcjonalnego (niekorzystną). Metoda proporcjonalnego odliczenia polega na tym, że zagraniczny podatek uiszczony już za granicą jest zaliczany proporcjonalnie na poczet podatku polskiego, obliczonego od całości dochodów. Zaliczany jest w takiej proporcji, w jakiej zagraniczny dochód pozostaje w stosunku do całości dochodu danego podatnika. Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochód polskiego podatnika z tytułu pracy wykonywanej np. w Irlandii, i tam opodatkowany zgodnie z miejscowym prawem podatkowym, będzie już zwolniony od opodatkowania w Polsce. Jeżeli polski podatnik uzyskał ponadto jeszcze dochody w Polsce, to dochód irlandzki trzeba uwzględnić obliczając tzw. stopę podatkową, stosowaną do polskiego dochodu tej osoby. 31

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok Niekorzystne umowy podatkowe zostały podpisane m.in. z Wielką Brytanią (do 2006 r.), USA, Rosją, Belgią, Danią, Finlandią, Holandią, Islandią, Australią. Czytaj więcej w dziale Dochody zagraniczne na: www.pit.wieszjak.pl Ulga abolicyjna polega na odliczeniu od podatku kwoty równej podatkowi dopłacanemu w Polsce od dochodów osiąganych za granicą i podlegających w Polsce rozliczeniu. Jej istotą jest więc wyrównanie wysokości podatku płaconego przy rozliczaniu dochodów zagranicznych metodą odliczenia proporcjonalnego z obciążeniami podatkowymi, które trzeba byłoby ponieść, gdyby dochody te zostały rozliczone metodą wyłączenia z progresją (korzystną). Celem tej ulgi jest zatem ujednolicenie podatkowych obciążeń podatników osiągających dochody za granicą niezależnie od metody unikania podwójnego opodatkowania przewidzianej w umowie z krajem, w którym dochody te zostały osiągnięte.! WAŻNE! Ulga abolicyjna dotyczy dochodów zagranicznych osiąganych w roku 2008 oraz w latach następnych. Jednak pomimo iż została wprowadzona z mocą wsteczną, to nie narusza Konstytucji RP, gdyż jest dla podatników korzystna. 3.1. Komu ulga abolicyjna Prawo do tej ulgi przysługuje podatnikom, którzy osiągnęli dochody wymienione w art. 27g ustawy o PIT. Są to dochody, osiągane ze źródła przychodów w postaci pracy. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 1 ustawy abolicyjnej, przychodami z pracy są dochody (przychody): 32

Ulga abolicyjna 3. osiągane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1 (stosunek pracy i stosunki pokrewne), art. 13 (działalność wykonywana osobiście) i art. 14 (działalność gospodarcza) ustawy o PIT, z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi. Możliwość skorzystania z ulgi nie została uzależniona od tego, czy ww. dochody z pracy osiągnięte za granicą zostały opodatkowane w państwie źródła danych przychodów. Nie ma też znaczenia fakt zawarcia przez Polskę (bądź nie) z państwem źródła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Najważniejsze jest to, czy dochody zagraniczne podlegają opodatkowaniu w Polsce przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego. Należy podkreślić, że metoda ta ma również zastosowanie w przypadku, gdy z danym państwem Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.! WAŻNE! Z ulgi abolicyjnej nie można skorzystać w odniesieniu do podatku należnego od dochodów osiąganych w tzw. rajach podatkowych, czyli krajach lub na terytoriach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową. Aktualnie wykaz tych państw i terytoriów zawiera rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz.U. Nr 94, poz. 790). 33

Ulgi w PIT-ach za 2008 rok 3.2. Jak obliczyć kwotę ulgi Trzeba wyliczyć kwotę hipotetycznego podatku, jaki przypadałby do zapłaty przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją i porównać ją z wysokością podatku wyliczonego z zastosowaniem metody odliczenia proporcjonalnego. Różnica pomiędzy tymi kwotami to wielkość przysługującej ulgi abolicyjnej. PRZYKŁAD Przez pierwsze półrocze 2008 r. pan Kowalski pracował w Belgii na postawie umowy o pracę zawartej z belgijskim pracodawcą. Jego dochód (w przeliczeniu na złote) wyniósł 40 000 zł, natomiast zapłacony w Belgii podatek wyniósł (po przeliczeniu na złote) 4000 zł. W Polsce pan Kowalski zarobił 20 000 zł. Chcąc wyliczyć wysokość przysługującej ulgi abolicyjnej pan Kowalski dokonał następujących obliczeń: 1) obliczył podatek przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego. Wysokość podatku od sumy dochodów polskich i belgijskich obliczonego według skali wyniosła 12 500 zł. Po odliczeniu podatku zapłaconego w Belgii podatek do zapłaty w Polsce wyniósł 8500 zł, 2) obliczył hipotetyczny podatek przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. Jego wysokość wyniosła 4100 zł, 3) wyliczył kwotę przysługującej ulgi, która wyniesie 4400 zł (8500 zł 4100 zł). Podatek po odliczeniu ulgi wyniesie 4100 zł, czyli tyle, ile wynosiłby w przypadku zastosowania przy jego wyliczaniu metody wyłączenia z progresją. Ulga abolicyjna podlega odliczeniu w zeznaniu rocznym. W nowych wzorach zeznań rocznych mających zastosowanie do rozliczenia za 2008 r. na odliczenie tej ulgi została przewidziana specjalna rubryka. 34